سینمای ایران در سالهای اخیر اقبال جالبی به شخصیت‌های روحانی نشان داده است . فیلم‌های متعددی در سینمای ایران ساخته شده اند که هریک سعی کرده اند تصویری از روحانی را نشان بدهند و کمابیش در این راه موفق بوده اند. به فراخور نیازهای دراماتیک و یا به بهانه ایجاد جذابیت ، بوده اند آثاری که پای روحانیون را به سینما باز کرده اند و با دستمایه قرار دادن زوایایی البته محدود از این شخصیتها ، سعی در ایجاد فضاهای داستانی جذاب و جدید داشته اند.
* جنجالی‌ترین روحانی تاریخ سینمای ایران
بدون شک جنجالی‌ترین روحانی تاریخ سینمای ایران، رضا مارمولک است! بازی بی نظیر پرویز پرستویی در نقش خلافکاری فراری که لباس روحانیت را به سان ابزاری برای گریز از قانون به کار می گیرد ، مهر تایید چندباره‌ای بود بر توانایی‌های کم نظیر این بازیگر . پرستویی این دو شخصیت متفاوت را در هم تنیده بازی کرد. «مارمولک» اثری بسیار جنجالی و پرسروصدا شد، اکرانش نیمه کاره ماند و ...
از سوی دیگر محمدرضا گلزار در جمع سوپراستارها شاید اولین نفری بود که بازی در نقش روحانی را تجربه کرد . البته او فقط در یک سکانس و در ابتدای فیلم «توفیق اجباری» ( محمدحسین لطیفی ) این نقش را تجربه کرد که بسیار هم جنجالی و پرسروصدا شد و سبب شد عکسهای گلزار در قامت یک روحانی رکورد دانلود عکس را بشکند!
از دیگر بازیگران نامدار سینمای ایران ، میتوان به حامد بهداد اشاره کرد که در فیلم «کیمیا و خاک» (عباس رافعی) ایفای نقش یک روحانی را عهده دار شد . بازی بسیار خوب او در این فیلم را شاید بتوان مهمترین حضور بازیگری در قامت یک ستاره در نقش یک روحانی دانست . بهداد با درکی عمیق از نقش و افزودن مولفه های همیشگی بازی خود به شخصیتی پرتحرک و اکیتو ، تصویری ماندگار از یک روحانی در آخرین روهای پیش از انقلاب را ثبت کرد .
پارسا پیروزفر هم در فیلم مهجور و دیده نشده «وقت چیدن گردوها» نقش یک روحانی را بازی کرد که البته نه فیلم چندان دیده شد و نه پارسا زیر بار گریم سنگین به خوبی قابل تشخیص است ! اما بازی گرم و راحت او در قامت روحانی ای که دچار تردید شده است ، برای بسیاری از اهالی جدی تر سینما همچنان نمادی از بازی خوب در نقش روحانی است .
* چالش سخت عبدالرضا اکبری در نقش امام راحل
اما شاید سختترین نقشی که یک بازیگر تاکنون به عنوان روحانی ایفا کرده ، به عهده عبدالرضا اکبری بوده است . اکبری بازی در نقش حضرت امام خمینی (ره) را در فیلم سینمایی پرحاشیه «فرزند صبح» عهده دار شد ، و با گریمی شگفت انگیز و با شباهت کامل این نقش را بازی کرد . خود او بارها بر دشواری این نقش تاکید کرده و گفته سایه این نقش برای همیشه بر زندگی حرفه ای او خواهد ماند . «فرزند صبح» البته کیفیتی ناامیدکننده داشت و از بدشانسی اکبری ، زحمات فراوان او برای ایفای این نقش چندان دیده نشد . البته در همین فیلم محمدرضا شریفی‌نیا نیز در دو نقش سید‌احمد خمینی فرزند امام راحل و همچنین پدر امام (ره) به ایفای نقش پرداخت.
هدایت هاشمی هم در فیلم «جذاب لطفا مزاحم نشوید» موفق شد تصویری نو و تازه از یک روحانی را ثبت کند . این بازیگر مستعد و کاربلد تئاتر که در سالهای اخیر بدل به یک بازیگر معتبر سینما هم شده در این نقش سخت و چندلایه بسیار خوب ظاهر شد و با ترکیب کردن نمک ذاتی خود به مختصات نقش روحانی دستپاچه ای که روز سختی دارد ، این نقش را به خوبی تثبیت کرد .
حسین پرستار با ایفای نقش اصلی فیلم «زیر نور ماه» روحانی جالب دیگری را به نمایش گذاشت . این نابازیگر دوست داشتنی با بازی ساده و بی ریای خود بسیار عالی ویژگیهای شخصیت را به نمایش گذاشت ، و او را به دل مخاطب نشاند . در کنار او مهران رجبی هم در این فیلم نقش یک روحانی را با شیرینی زاید الوصفی به خوبی اجرا کرد .
* روحانی دوست داشتنی «طلا و مس»
بازی بهروز شعیبی در فیلم «طلا و مس» هم که بسیار مورد توجه قرار گرفت و تازگی و طراوتی خاص به تصویر روحانی در سینما بخشید . بازی گرم و ساده و به شدت بی اغراق شعیبی در فیلم دلنشین و ساده همایون اسعدیان ، یک روحانی دوست داشتنی را به سینمای ایران هدیه کرد.
فرهاد اصلانی هم در اثر ماندگار سیدرضامیرکریمی «یه حبه‌قند» توانست بازی ماندگاری را در قالب شخصیت یک روحانی بر پرده سینما ارائه کند.
بازی متفاوت رضا ناجی در فیلم سینمایی «او» به کارگردانی رهبر قنبری در به تصویر کشیدن روحانی مردمی، همچنان در ذهن علاقه‌مندان سینما ماندگار است.
مهران رجبی نیز تاکنون در دو فیلم سینمایی «طلا و مس» و «چهار چنگلولی» حضور در قالب روحانیون را نجربه کرده است و در سه گانه اخراجی‌های مسعود ده‌نمکی نیز فخر‌الدین صدیق شریق در نقش روحانی فیلم حضور داشت.
حضور افشین هاشمی در نقش روحانی فیلم سینمایی «خیلی دور خیلی نزدیک»، محمود پاک نیت «پنجشنبه آخر ماه»، هومن سیدی در نقش طلبه جوان «پابرهنه در بهشت»،هادی دیباجی در نقش طلبه فیلم سینمایی «سیب و سلما»، رضا افشار نیز در «سینه سرخ» و علی قوی تن در نقش روحانی فیلم «آفتاب،مهتاب،زمین» از دیگر مواردی است که سینمای ایران بر تن بازیگران خود لباس روحانی پوشانده است.
* روحانی ساده‌دل و دوست‌داشتنی «رسوایی»
آخرین نمونه از تصویر روحانی در قاب سینما را هم اکبر عبدی در فیلم «رسوایی» خلق کرده است . بازی خوب عبدی در این فیلم ، بدون هیچ تردیدی برترین نمونه از نقش آفرینی بازیگران سینما و تلویزیون در نقش روحانی است . عبدی چنان در نقش روحانی میانسال ساده دل غرق شده که مخاطب را با لذتی بی حد همراه فیلم می‌کند و بر ضعفهای فیلم سرپوش می‌گذارد .
البته در سالیان گذشته بازیگران زیادی نظیر مرحوم خسرو شکیبایی در مدرس، حسام نواب صفوی،قاسم زارع و رضا رویگری در سال های مشروطه، پژمان بازغی در روز ملاقات، رضا کیانیان در کیف انگلیسی، حسین مجبوب در سریال عمارت فرنگی، سید جواد هاشمی در دارا و ندار،دانیال حکیمی در سریال روز رفتن، حضور در نقش روحانیون در قاب تلویزیون را تجربه کرده‌اند.
هنوز هم به نظر می رسد سینمای ایران می تواند قابلیت‌ها و جذابیت‌های بسیار بیشتری را در شخصیت روحانی پیدا کند و به تصویر بکشد.سینمایی که مدتهاست دچار تکرار شده ، باید از این ظرفیت‌های جدید و جذاب استقبال کند و توانایی استفاده از آن را پیدا کند .
