پایبندی به این اصل قانونی از انتظاراتی است که همگان دارند و افکار عمومی
و جامعه سیاسی به محض عدول هر کدام از مرتبطان با روند برگزاری و نظارت بر
انتخابات متوجه آن خواهد شد و واکنش نشان میدهد و این نکتهای است که
دستاندرکاران انتخابات نباید از آن غافل شوند.
با تشدید فضای انتخاباتی در کشور و حتی پیش از آنکه گروهها و تشکلهای
سیاسی، فعالیتهای انتخاباتی را کلید بزنند، شاهد اقدامات و تحرکاتی از این
دست از سوی هسته مرکزی دولت و رسانههای دولتی و شبه دولتی هستیم و در دو
ماه اخیر بارها در قالب مراسم و آئینهایی در جامعه شاهد این واقعیت
بودهایم که فردی که در رسانههای دولتی به عنوان کاندیدای احتمالی دولت
(حلقه انحرافی) معرفی میشده را تبلیغ کنند و در همین مدت زمان، شاهد تعریف
و تمجیدهای غلو آمیز ، اعطای مدال و نشان و ... به این شخص مسالهدار
بودهایم!
این فضاسازی انتخاباتی همچنان ادامه یافت تا اینکه رئیس جمهور محترم در
قامت مرید آن کاندیدای احتمالی، در سفرهای پروژهای و استانی که در طول یک
هفته چند بار تکرار میشود، با رنگ و لعابی شدید، از این ظرفیتی که ملت به
امانت در اختیار ایشان قرار دادهاند، برای تبلیغات انتخاباتی نامزد خاص
استفاده کرده است.
محمدرضا میرتاجالدینی معاون رئیسجمهور در امور قانون اساسی بر این نکته
صحه میگذارد و میگوید: دولت به عنوان دولت، مجری انتخابات است و کاندیدا
معرفی نمیکند. اما حامیان و طرفداران دولت به عنوان یک سلیقه سیاسی در
کشور وجود دارند و این افراد کاندیدای خاص خود را در وقتش اعلام میکند.
گرچه محمود احمدینژاد، رییس جمهور در اجتماع مردم در 22 بهمن سال گذشته
در میدان آزادی به برخی اظهار نظرها واکنش نشان داد و گفت: «برخی گفتهاند
که میخواهند انتخابات را مدیریت و مهندسی کنند. من با افتخار میگویم که
ملت بزرگ ایران راه خود را به خوبی میشناسد و به افراد و به گروههای مدعی
نیازی ندارد و باید اخلاق و قانون رعایت شود و هر کس برنامهی خود را بیان
کند.» اما برخی سیگنالهایی که این روزها از دولت و رسانههای دولتی دریافت
میشود حکایت از خیز هسته مرکزی دولت برای حفظ قدرت در پاستور دارد.
در حالی که عبدالرضا داوری، از فعالان سیاسی نزدیک به دولت، این مجموعه
را از اتهامات مبرا کرده و میگوید: به هیچ وجه نمیتوان با چند دیدار
استانی یا برگزاری مراسم در ورزشگاه آزادی بتوان آراء را مهندسی کرد. اما
روندی که از ماهها پیش رسانههای دولتی آغاز کردند، با شعار «زنده باد
بهار» رئیس جمهور در 22 بهمن از تریبون عمومی ادامه یافت و اینک در دور
چهارم سفرهای استانی با انجام حرکاتی که رنگ و بوی انتخاباتی دارد، از جمله
«پرچمگردانی مشترک» خود را نشان میدهد.
نمونههای رسانهای این استفاده تبلیغاتی را به صورت روزانه میتوان در
خبرگزاریها و روزنامههای دولتی شاهد بود اما در برخی موارد دیگر آنقدر
تبلیغات بیپرده صورت گرفت که دیگر نمیتوان عنوان ظن و گمان بر آن گذاشت.
روزنامه خورشید وابسته به سازمان تامین اجتماعی در آخرین شماره سال گذشته
با تیتر «اسفندیارتان بهار میآید» شعری از محمدرضا تقوی فرد را به
خوانندگانش تقدیم کرد تا برای دومین بار چنین نمونههایی را به نام خود ثبت
کند. این روزنامه پیش از این با انتخاب تیتر «آن مرد آمد» همراه با عکس
اسفندیار رحیم مشایی نخستین نمونه از این دست را رونمایی کرده بود.
چندی بعد روزنامه ایران به بهانه افتتاح فاز اول آزاد راه تهران شمال با
تیتر «تحقق افسانه تهران- شمال در سرزمین اسفندیار» نمونهای از این موارد
را به نام خود ثبت کرده بود.
این روزنامه دولتی در ستون طنز خود بارها و بارها این رویکرد را دنبال
کرده و در یکی از موارد اخیر تلویحا از کاندیداتوری مشایی خبر داد و نوشت:
«علاقه خاصی به مهندسی انتخابات دارم. لطفا مرا راهنمایی کنید؟» در ادامه
مشاور ستون شیپورچی پاسخ داد: «بستگی دارد که شما کدام مهندس را بگویید.
متاسفانه یکی از کاندیداهای انتخابات که مهندس نیز هست، به هیچوجه قابل
کنترل و قابل مدیریت نیست و ممکن است به جای مهندسی انتخابات با پدیده
انتخاب مهندس روبهرو شویم. بهترین راه برای مهندسی انتخابات، جلوگیری از
حضور مهندس است. از همین تریبون چندی پیش با خانوادهای مصاحبه شد که آنان
را "صاحبخانه مهندس مشایی" معرفی کردند؛ در بخشی از این مصاحبه، خبرنگار
میگوید: « در مورد دعای سمات و نماز شب ایشان که میگفتند با صدای بلند
میخواند، توضیح بدهید!»
«نقدش بکنید لیک نزن تهمت و تهدید/چون هست پذیرنده نقد تو مشایی!» این هم
شعری بود که از همین تریبون برای مشایی سروده شد.شعری که قرابت عجیبی با
اظهارات اخیر اسفندیار رحیم مشایی دارد؛ آنجا که تاکید میکند: «منتقدان کم
کم به شنیدن نقد هم عادت کنند»
از دیگر تریبونهای دولتی که در اختیار این جریان قرار گرفته است،
خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) است. باز نشر مطالب سایتهای وابسته به
این جریان در قالب نگاهی به رسانههای دیگر و در عین حال تلاش برای تببین
افکار و عقاید کاندیدای مد نظر حامیان دولت از مواردی است که میتوان به آن
اشاره کرد. در گفتوگوی اخیر این خبرگزاری با مشایی، دیدگاههای او درباره
سیاستخارجی، رابطه با آمریکا، مکتب ایرانی، آزادی، احمدینژاد و آینده او
اینکه « اگر وی بخواهد در مورد آینده احمدینژاد تصمیم بگیرد و یک جایگاه
حقوقی به او بدهد چه جایگاهی را برای او متصور خواهد بود؟»، مسائل مربوط به
انتخابات و حضور مشایی در عرصه انتخابات، رابطه او با ولایت فقیه، اتهام
ارتباط او با رمالها و جنگیرها و تاثیرگذاری او در تصمیمات دولت و نظرش
در مورد جریان انحرافی و قلمداد کردن او به عنوان لیدر این جریان پرسیده
شده است.
انتشار شعارهایی از جمله "احمدی مشایی دو یاور ولایی" ، "احمدی زندهباد
مشایی پایندهباد"، "ابوالفضل علمدار مشایی رو نگه دار" در این خبرگزاری
به عنوان شعارهایی که در مراسم استقبال از احمدی نژاد در بازگشت از سازمان
ملل مطرح شد، از دیگر مواردی است که در مروری بر اخبار این خبرگزاری مشهود
است. در انتهای گزارش ایسنا از این تجمع آمده است: آنها همچنین در جلوی
خودروی اسفندیار رحیم مشایی جمع شده و شعار" احمدی زندهباد مشایی پاینده
باد" و "درود بر مشایی" را سر دادند.
خبرگزاری رسمی دولت (ایرنا) هم در نمونهای دیگر در مصاحبهای با بهمن
شریفزاده به بررسی شخصیت اسفندیار رحیم مشایی پرداخته است. خبرنگار ایرنا
در ابتدای این مصاحبه سوال میکند: «شما پیشتر گفته بودید قلب مهندس مشایی
محل جوشش معرفت است. از آنجایی که دین یک تکلیف عام است ولی عرفان بر اثر
ریاضت و خودسازی به دست میآید آیا میتوانیم بگوییم که آقای مشایی بعد از
صبر در برابر تهمت ها به مقام رضا رسیده اند. نمونه آن خوش رفتاری با مردم و
شادمانی و بهجتی است که بعد از آن می بینیم و اینکه ادب و فروتنی را با
همه رعایت می کنند و حتی فراتر از آن بگوییم که ایشان به مقام فتوت رسیده
اند و نشانه آن این است که خوشان را برتر از کسی نمی دانند و به مخالفان
خود بیشتر محبت می ورزند و کسانی که آزار رسانده اند را مورد رحمت قرار
میدهند؟»
در ادامه این مصاحبه نیز این روحانی حامی مشایی، با استفاده از تعابیری
همچون " فرد از خود رها شده" به تمجید شخصیت مشایی می پردازد.
البته در ادامه شریف زاده با تاکید بر اینکه مشایی باید کاندیدا شود، می
گوید: شما هرگز از آقای مشایی نخواهید شنید که من کاندیدا خواهم شد و دلیل
صدق سخن چند ماه پیش من این است که تا امروز هیچ کس نشنیده، حتی نزدیکان وی
هم ابراز بی اطلاعی می کنند از اینکه مشایی خواهد آمد یا خیر؟
وی ادامه می دهد: این تدبیر برخواسته از نوع نگاه آقای مشایی است، نوع
نگاه وی برخلاف برخی، نگاه به آرمان است. البته من نمی خواهم بگویم کسانی
که خود را عرضه کردهاند، نگاهی به آرمان ندارند، نه، عرض من این نیست.
جسارت نمی کنم به کسانی که وارد این عرصه شده اند. اما می خواهم فضیلت آقای
مشایی را عرض کنم که وی فارغ از خود شده، به خود فکر نمی کنند لذا گریزان
است از مناصب، مگر آنکه منصب تکلیف او بشود.
در همین حال در هفته گذشته محمد جعفر بهداد، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور
در گفتوگو با ایرنا گفت:امروز برخلاف تصور و توقع قدرت طلبان و بداخلاق
ها، گرایش توده های مردم و نیز طبقه متوسط به دکتر احمدی نژاد بسیار بالاست
و رقم معناداری در این زمینه در نظرسنجی های صورت گرفته، شکل می گیرد،
بنابراین طبیعی است که بازی گردانان سیاسی، بی صبرانه منتظر روشن شدن موضع
احتمالی رییس جمهوری درباره کاندیدای خاصی باشند تا براساس آن تحرکات سلبی
یا ایجابی خود را سازماندهی کنند.
از سوی دیگر سفرهای استانی دولت گرچه تداوم حرکت مثبتی است که در دولت نهم
آغاز شد و در دولت دهم تداوم یافت اما دور چهارم این سفرها با حواشی همراه
است که بیم آن میرود خاطره خوش حضور مسئولین در میان مردم را که یک حرکت
پسندیده بود، خدشه دار کند.
چنانچه میبینیم همراهی اسفندیار رحیم مشایی با رئیس جمهور در آخرین
سفرهای استانی هیات دولت، با واکنش های متفاوتی از سوی اقشار مردم مواجه
میشود. از جمله در مراسم "حماسه حضور" که در ادامه برنامههای روز اول سفر
استانی رییسجمهور به استان خوزستان در استانداری برگزار شد، اعتراضاتی به
حضور وی صورت گرفت و یکی از حاضران گفت: «ما در این مراسم برای شنیدن
صحبتهای رییسجمهور حضور پیدا کردهایم نه شخص دیگری.»
در همین زمینه و در آستانه سفر هیئت دولت به آذربایجان شرقی، دانشجویان
شورای هماهنگی حزب الله آذربایجان شرقی در آستانه سفر استانی رئیسجمهور
به استان در بیانیهای خواستار خودداری احمدینژاد از آوردن رحیم مشایی به
تبریز شدند.
ظهور و بروز جریانی که امروز خود را میخواهد به عنوان حامیان دولت معرفی
کند، پیش از این و در ادوار گذشته نیز در قالب احزاب دولت ساخته دیده میشد
اما اینکه هسته مرکزی دولت بخواهد خود به عنوان جزئی از رقابتهای
انتخاباتی ظاهر شود، پذیرفته نیست.
رها نکردن امور اجرایی کشور خواسته به حق مردم است و دولت حتی یک روز پیش
از پایان عمر خود نمیتواند و نباید از این امور غفلت کند، اما خدشه دار
شدن اصل بیطرفی دولت به عنوان مجری انتخابات و شبهه استفاده از امکانات
دولتی برای حامیان دولت خلاف قانون و عرف است و تکرار این روند به این
بهانه که دولت نمیتواند کار مردم را رها کند، اشتباه دیگری است که از سوی
هیچ دولتی و با هیچ مختصاتی پذیرفتنی نیست.