وقتی انگیزه گردشگران را می کشیم

صراط:وقتی صحبت های مسئول گردشگری ترکیه در یک همایش گردشگری را گوش می کردم که می گفت: ما توسعه گردشگری کشور را مدیون گردشگران و گردش پذیران می‌دانیم چون بیش از نصف بودجه توسعه و تجهیز امکانات گردشگری شهرهای توریستی کشور را از خود گردشگران تامین کرده ایم.

ناخودآگاه یاد گردشگران و برخورد برخی مردم با آنها در مناطق توریستی و گردشگری کشور افتادم.

اینکه برخورد تاسف بار برخی مردم با گردشگران و بعضا رفتار دور از شان برخی گردشگران در این مناطق چقدر می‌تواند در توسعه گردشگری کشور تاثیرگذار باشد.

شاید اشاره به یکی از هزاران نمونه تاسف باری که هر سال در برخی از مناطق گردشگری اتفاق می افتد واقعتی این معظل فرهنگی اجتماعی را بیشتر آشکار کند.

ترافیک و بوقهای ممتد به همراه اعتراض رانندگان خبر از درگیری عده ای با یک مسافر که به همراه خانواده در داخل ماشین خود پناه گرفته بود می داد.

شیشه ماشین غریبه شکسته و دعوا شدت میگیرد هر کدام از افراد محلی که از گوشه و کنار خود را به محل دعوا می رسانند با دیدن همشهری خود ضربه ای محکم به ماشین و راننده غریبه می زنند.

مسافر غریبه زیر مشت و لگد آنها بی رمق نقش زمین شده و افراد خاصی قبل از رسیدن ماموران انتظامی با حمایت جمع صحنه را به سرعت ترک کرده و پراکنده می شوند.

ماشین و راننده مجروح به گوشه خیابان هدایت شده و خانواده وی غریبانه در حال مداوا و دلداری وی هستند اما همهمه مردم همچنان ادامه دارد یکی میگوید مسافر که نباید اینقدر پرور باشددیگری می گوید این بنده خدا که تقصیری نداشت ماشین پشت سری به زور می خواست داخل شهر به این شلوغی و با این ترافیک سبقت بگیرد کمی عقب تر مردی میانسال بلند داد می زند خوب شد حقش بود ما هر چه میکشیم از دست این مسافران و گردشگران است ترافیک ، گرانی، شلوغی، ریخت و پاش حاصل حضور گردشگران دراین شهر است.

یکی دیگر با تاسف فقط سر تکان میدهد و به راه خود ادامه میدهد.

در حالیکه جوامع جهانی، تبلیغات و هزینه های زیادی جهت توسعه گردشگری و از همه مهمتر گردشپذیری در کشور خود می کنند اما برخی معضلات فرهنگی پیش پا افتاده همچنان در مسیر توسعه گردشگر پا بر جا مانده و نه تنها تاکنون اقدامی جهت رفع این موانع انجام نشده بلکه تنها مقوله ایی در بحث گردشگری است که هیچگاه به طور جدی به آن پرداخته نشده است.

بهرام قلی پژوهشگر و عضو هیات علمی دانشگاه در این زمینه می گوید: این ناهنجاریهای فرهنگی برای خیلی از گردشگران در داخل و حتی در خارج از کشور اتفاق می افتد که با آموزش اجتماعی خیلی از آنها را می‌توان برطرف کرد.

وی ادامه داد: بد رفتاری با گردشگران اثرات مخربی در توسعه گردشگری دارد بدین صورت که طبق یک نظریه قدیمی یک گردشگر به طور غیر مستقیم 9 نفر دیگر را از سفر به همان منطقه ای که خود خاطره بدی از آنجا دارد منع می کند حال اگر در دنیای امروز که اینترنت و شبکه های اجتماعی دنیا را احاطه کرده اند هر گردشگر تنها یک پیام منفی از ناهنجاریهای یک مکان توریستی منتشر کند تعداد افراد ناراضی و منع شده از آن مکان بسیار نگران کننده خواهد بود.

اما پرویز محمدی جامعه شناس و فعال حوزه گردشگری می گوید: متاسفانه در برخی مواقع بعضی گردشگران نه تنها سودی برای منطقه ندارد بلکه عامل تخریب و تضعیف گردشگری در منطقه می شوند.

وی معتقد است عده محدودی از گردشگران وقتی وارد یک محیط کوچک یا روستان می شوند خود را بالا دست و افراد آن منطقه را افراد سطح پایین به حساب می آورند و فکر می‌کنند آزادند تا هر عمل مناسب یا نامناسبی را انجام دهند.

محمدی با اشاره به سنت های موجود در جوامع مختلف میگوید: گردشگر قبل از ورود به مقصد باید با عرف و سنت های منطقه آشنای داشته باشد و آنها را رعایت کند چرا که خیلی از مواردی که شاید برای گردشگر اهمیت ندارد برای مرد آن منطقه بسیار حائز اهمیت باشد.

وی این موارد را نه تنها برای گردشگران بلکه برای مردم و جوامع گردشپذیر هم ضروری می داند.

زوج گردشگری که با دوچرخه بیشتر شهرهای توریستی ایران را گشته اند معتقدند بد رفتاری با گردشگران فقط دعوای فیزیکی و اذیت و ‌آزار نیست بلکه بعضی وقتها این بدرفتاری در گرانفروشی، تبعیض نژادی و حتی رفتار توهین آمیز بروز می کند.

آنها ناهنجاریهای اجتماعی را  آفت جوامع مدرن و امروزی می دانند و میگوید بعید است در روستایی مثل ابیانه یا کندوان کیف شما را بدزدند و یا به شما بی احترامی کنند چون هنوز ناهنجاریهای اجتماعی وارد این جوامع نشده است در حالیکه برخی شهرها نه مدرن هستند و نه اصالت اولیه خود را حفظ کرده اند بلکه در یک دو گانگی فرهنگی به سر می‌برند که این مشکلات نیز در آن روز بروز بیشتر می شود.

با مرور اسامی شهرهای توریستی جهان و رفاه مردمان آن در این فکرم که اگر ساکنان مناطق توریستی کشور می‌دانستند با جذب هر گردشگر چقدر می توانند در توسعه و پیشرفت شهر و دیار خود سهیم باشند مطمئنا با آغوش بازتری به استقبال گردشگران می‌رفتند.