نمایشگاه امسال به روال چند سال پیش در محل مصلا برگزار میشود، نمایشگاهی که بخش بینالملل آن به ضلع جنوبی خیابان شهید بهشتی انتقال یافته است. امسال وزیر ارشاد در نشست خبری نمایشگاه اعلام کرد تمام پروژههای عمرانی به علت مشکلات اقتصادی متوقف شده است و با این حساب محلی که قرار بود نمایشگاه در آن ساخته شود، فعلا پروژهای بر زمین مانده است.
در بیست و ششمین نمایشگاه کتاب 2هزار و 245 ناشر داخلی و یک هزارو 600 ناشر خارجی از 77 کشور جهان حضور دارند، قرار بود که هند مهمان ویژه نمایشگاه امسال باشد اما این اتفاق نیفتاد و به رغم نامهنگاریهایی که به گفته علی اسماعیلی سرپرست معاون فرهنگی صورت گرفته بود، این کشور به نمایشگاه نیامد.
نمایشگاه کتاب امسال هم مانند چند سال گذشته با حضور احمدینژاد افتتاح شد، مراسمی که در بخش بینالملل نمایشگاه برگزار شد و احمدینژاد با یک ساعت و 10 دقیقه تاخیر به مراسم آمد و سخنرانی کرد.
اما یکی از مسایلی که هر سال در نمایشگاه مطرح میشود، حضور نیافتن بعضی از ناشران است که دلیل آن تخلف آنها عنوان میشود، امسال نیز چند ناشر نتوانستهاند در نمایشگاه کتاب حاضر شوند، تعدادی از ناشران هم خودشان نخواستهاند به نمایشگاه بیایند. ناشرانی چون چشمه، تیمورزاده، روشنگران و روزنه از جمله ناشرانی هستند که هر کدام بنا به دلایلی در نمایشگاه حاضر نیستند.
عرضه کتاب در نمایشگاه شرایطی دارد که هر سال ضوابط آنها تکرار میشود، مثلا کتابهایی حق شرکت در نمایشگاه را دارند که مربوط به دو سال اخیر باشد، و اگر کتابی برای سالهای قبل باشد اجازه ارایه در نمایشگاه را ندارد و در صورت ارایه جمعآوری خواهد شد. اما در این میان هر سال کتابهایی هم عرضه میشوند هر چند این ضابطه سال چاپ را رعایت کردهاند اما جمعآوری میشوند، دو کتاب «حریم سلطان» و «عشق ممنوع» دو کتابی هستند که در نمایشگاه کتاب امسال ارایه شدند، وزیر ارشاد درباره این دو کتاب گفت که باید آنها را جمعآوری کنند. اما مجید حمیدزاده مدیر کمیته نظارت و ارزشیابی نمایشگاه نظری خلاف نظر وزیر ارشاد را داشت.
از تمام این حرفها که بگذریم مهمترین مسالهای که نمایشگاه امسال با آن دست و پنجه نرم میکند، کسادی و خلوتی آن است. بسیاری از ناشران در گفتوگو با خبرآنلاین گفتند که وضعیت فروششان نسبت به سال گذشته بسیار پایین آمده است، آنها متفقالقول بر این باور بودند که گرانی کاغذ و که باعث بالا رفتن قیمت کتاب شده است از یک سو و وضعیت اقتصادی مردم از سوی دیگر باعث شده که مردم نتوانند کتاب بخرند. بسیاری از آنها دلشان را به فروش نمایشگاه خوش کرده بودند اما این اتفاق نیفتاده است.
بعد از انتشار گزارش کسادی نمایشگاه و گلایه ناشران از فروش در نمایشگاه امسال، تعدادی از کاربران خبرآنلاین به صورت کامنت نظرات خود را بیان کردند. بعضی از کاربران نیز به وضعیت بد اقتصادی اشاره کرده بودند که پولی برای خرید کتاب نمیماند و از سوی دیگر بعضی نیز کیفیت پایین کتابهایی که ارایه میشود و تنوع نداشتن آثار را دلیل نخریدن کتاب و خلوت بودن نمایشگاه عنوان کرده بودند.
مسوولان نمایشگاه کتاب هر سال نمایشگاه ما را با جاهای مختلف دنیا قیاس میکنند و آن را یکی از بزرگترین نمایشگاههای کتاب منطقه میدانند، به کتابخوانی ملتمان مباهات میورزند، آمار سرانه مطالعه را شاهدی برای حرفهایشان میآورند، اما سوال اینجاست که با وضعیت فعلی و بالا رفتن قیمت کتاب آیا همچنان میتوان به بالا رفتن سرانه مطالعه در ایران چشم امید داشت؟