آغاز سفرهای استانی دولت نهم به ریاست محمود احمدی نژاد و همراهی هیئت دولت، آغازی بود که همگان از این حضور و دیدار با مردم، ملاقات های چهره به چهره و بررسی روند اجرای طرح ها و پروژه ها از نزدیک، به عنوان شاخصه های مثبت دولت وقت یاد کردند اما اگرچه دور اول سفرهای استانی با استقبال بسیاری از سوی مردم و رجال سیاسی همراه شد با پایان آن و آغاز دور دوم سفرهای استانی، برخی چهره های سیاسی از جمله نمایندگان مجلس، نسبت به بی نتیجه ماندن مصوبات دور اول و غیر ضروری بودن آغاز دور جدید هشدار دادند.
اما به رغم این هشدارها دور دوم و پس از آن دور سوم و چهارم سفرهای استانی دولت آغاز شد و حاصل آن علاوه بر حضور رئیس جمهور و وزیران در جمع مردم و دیدار نزدیک با اقشار مختلف، انجام هزاران مصوبه در زمینه های عمرانی، آموزشی، فرهنگی، بهداشتی، ورزشی، علمی و ... بود.
دوره چهارم سفرهای استانی دولت که همزمان با دولت دهم و یکصدمین سفر استانی همراه بود، در بین سه دوره قبلی ویژگی ها وشرایط منحصربه فردی داشت چرا که همزمانی آن با انتخابات ریاست جمهوری دور یازدهم رنگ و بوی این سفرها را تا حدودی متفاوت کرد.
یکصدمین سفر استانی رئیس جمهور، جشنی با هزینه های گزاف
یکصدمین سفر استانی محمود احمدی نژاد و هیئت دولت صبح روز 21 اردیبهشت سال 91 همزمان با وررود به مشهد مقدس آغاز شد.
سفری که پیش از آغاز در مقایسه با 99 سفر دیگر، تبلیغات گسترده ای برای انجام آن صورت گرفت تا به پاس صدمین حضور رئیس جمهور در سفر استانی، جشن بزرگ و همه جانبه ای در تمام استان های کشور برگزار شود.
محمد شیخان معاون اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهور یک هفته قبل از آغاز این سفر، در جمع خبرنگاران از برگزاری جشن باشکوهی به مناسبت یکصدمین سفر استانی هیئت دولت خبر داد و گفت که قرار است به بهانه این جشن فراخوانی از مقاله، عکس، خاطره و دل نوشته های مردم در سفرهای استانی رئیس جمهور صورت گیرد تا به آثا برتر جوایزی اهدا شود.
البته شیخان گفت در مدتی که رئیس جمهور در مشهد و یکصدمین سفر استانی خود به سر می برد ضمن اینکه نمایشگاهی از دستاوردهای سفرهای استانی در محل دائمی نمایشگاه های مشهد برگزار می شود، قرار است در تمام استان های کشور نیز به همین مناسبت نمایشگاه از بخش های مختلف دولتی دایر باشد.
احمدی نژاد در این سفر هشت روزه به طور فشرده به ۲۷ شهرستان که شامل مشهد، تایباد، تربت جام، فریمان، باخرز، خواف، رشتخوار، زاوه، تربت حیدریه، مه ولات، بجستان، گناباد، بردسکن، خلیل آباد، کاشمر، فیروزه، خوشاب، جوین، جغتای، سبزوار، سرخس، کلات نادری، درگز، قوچان، نیشابور، چناران و طرقبه شاندیز بود سفر و در جمع مردم آن سخنرانی کرد.
در آخرین شب از سفر مشهد نیز رئیس جمهور به همراه هیئت دولت در محل دائمی نمایشگاه های مشهد حضور یافته و جشنی برگزار کردند که این جشن به طور زنده از رسانه ملی نیز پخش شد و در آن علاوه بر وزرا و معاونین رئیس جمهور، برخی هنرمندان، ورزشکاران و چهره های شناخته شده نیز حضور داشتند.
یکصدمین سفر هیئت دولت آغازی بر خواب یک ساله سفرهای استانی
یکصدمین سفر هئیت دولت به مشهد اگرچه طولانی ترین سفر استانی و به زعم برخی، از پرهزینه ترین سفرهای استانی بود اما سفری بود که پس از آن ادامه دور چهارم سفرهای هیئت دولت را معلق گذاشت.
این اتفاق البته به اینجا ختم نشد. در تمام مدتی که سفر استانی انجام نمی شد، علت تعویق سفرها، زمان شروع دوباره آنها و اینکه مقصد بعدی هیئت وزیران کجا خواهد بود یکی از مهم ترین سوالاتی بود که خبرنگاران در هر مواجه ای با رئیس جمهور از وی پیگیری می کردند.
این سوال اگرچه هر هفته در حاشیه جلسات دولت از سوی خبرنگاران طرح می شد اما رئیس جمهور هر بار بدی آب و هوا را دلیل به تعویق افتادن سفرهای استانی عنوان کرده و وعده می داد که به زودی سفرهای دور چهارم از سرگرفته خواهد شد.
تحقق وعده رئیس جمهور بعد از یک سال
22 فروردین 92 احمدی نژاد به همراه کابینه برای انجام دومین سفر از دور چهارم سفرهای استانی برای سفر یک روزه عازم سمنان شد تا بعد از یک سال، وعده از سر گیری سفرهای استانی محقق شود. این آغاز دوباره اما از آنجا که در فاصله دو ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری صورت گرفت بسیاری را بر این تحلیل وا داشت که احمدی نژاد به دنبال سفرهای تبلیغاتی است چرا که هنوز بسیاری از طرح ها و مصوبات سفرهای قبلی بی نتیجه مانده است.
کمتر از ده روز بعد یعنی در اول اردیبهشت 92 احمدی نژاد برای انجام سومین سفر از دور چهارم سفر استانی نیز به همراه هیئت وزرا عازم خوزستان شد.
این سفر رئیس جمهور اما از آنجا که تنها دو روز بعد از جشن دولت در ورزشگاه یکصد هزار نفری آزادی انجام شد با حواشی بسیاری همراه بود. همراه شدن اسفندیار رحیم مشایی با رئیس جمهور در سفر خوزستان عاملی بود که انگشت اتهام بسیاری را به سوی دولت دراز کرد چرا که گفته می شد دولت در جشن ورزشگاه آزادی نتوانست کاندیدای مورد حمایت خود در انتخابات ریاست جمهوری را معرفی کند از این رو به دنبال فرصتی مناسب برای معرفی کاندیدای خود بود.
اسفندیار رحیم مشایی در این سفر در تمام سخنرانی های عمومی رئیس جمهور در کنار وی حاضر شد و پرچم ایران را تکان داد تا این اقدام را به نماد دولتی ها تبدیل کند.
این اما همه ماجرا نبود رئیس جمهور در اولین روز ورود به خوزستان در جمع مردم هفتکل گفت: «به من پیغام دادند که اگر رویت را زیاد کنی پدرت را درمیآوریم. با تو برخورد خواهیم کرد.»
نمایندگان استان خوزستان هم جلسه مشترک با اعضای هیئت دولت را ترک کرده و عنوان کردند تکلیف طرح ها و مصوبات سفرهای قبلی که هنوز اجرا نشده چیست؟
این ها عواملی شد تا بیش از پیش بر حواشی سفرهای استانی دور چهارم افزوده شود.
در این سفر اما زمانی که احمدی نژاد قصد سخنرانی در مراسم تجلیل از نخبگان و ایثارگران را داشت از مشایی هم دعوت کرد که کنار او در جایگاه قرار گرفته و چند کلمه ای با حضار سخن بگوید اما در این هنگام یکی از بانوان حاضر در مراسم با اعتراض مانع از حضور مشایی به عنوان سخنران شد و با صدای بلند گفت: ما برای شنیدن سخنان رئیس جمهور به این مکان آمده ایم نه سخنرانی مشایی؛ سخنرانی مشایی تنها جنبه تبلیغاتی برای انتخابات دارد.
انتقاد نمایندگان و توصیه به صدا و سیما
سید رمضان شجاعی کیاسری عضو شورای نظارت بر صدا و سیما نیز در گفتگویی با مهر ضمن توصیه به صدا و سیما نسبت به پرهیز از نمایش برنامه های تبلیغاتی دولت برای یک کاندیدای خاص گفت: صدا و سیما باید مراقبت کند که مسائل حاشیه ای و نمایش برنامه های تبلیغاتی موجب بهره گیری یک کاندیدای خاص نشود.
وی همچنین با بیان اینکه سفرهای استانی رئیس جمهور و برخی سخنران ها و نیز برخی اقدامات نمایشی در این سفرها شائبه انتخاباتی بودن آنها را به وجود می آورد، افزود: قدر مسلم باید باور داشته باشیم که سفرهای استانی برای اتمام پروژه های نیمه کاره است اما در کنار آن حرکات و اقداماتی صورت می گیرد که مجموعه سفر رئیس جمهور را زیر سوال می برد، مردم ما آنقدر در فهم مسائل سیاسی هوشیار و فهیم هستند که تفاوت بین سره و ناسره و حق و باطل را از هم تشخص دهند.
این نماینده مجلس عنوان کرد: پرچم تکان دادن های رئیس جمهور، انجام سفرهای استانی که پیش از این روال مشخصی داشت اما در ماه های منتهی به انتخابات شکل دیگری به خود پیدا کرده و نیز حضور یکی از همراهان رئیس جمهور در سفرهای استانی که هیچ سنخیتی با این سفرها ندارد شائبه انتخاباتی بودن سفرها را پررنگ کمی کند.
این ماجرا به صحن علنی مجلس نیز کشیده شد و سید ناصر موسوی لارگانی نماینده هم در انتقاد از دور چهارم سفرهای استانی گفت: با توجه به اینکه تاکنون مصوبات سفرهای استانی پیشین هنوز اجرایی نشده است این دور از سفرها معنایی جز تبلیغات ندارد.
سفر دو روزه احمدی نژاد به استان خوزستان در حالی تمام شد که بسیاری از چهره های سیاسی و غیر سیاسی نسبت به اظهارات وی در جمع عمومی مردم خوزستان واکنش نشان داده و این اظهارات را عامل تشویش اذهان عمومی آن هم تنها در کمتر از دو ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری دانستند.
سفر به اصفهان و غیبت نماینده ولی فقیه در مراسم استقبال
4 اردیبهشت یعنی دو روز پس از بازگشت از خوزستان، رئیس جمهور راهی اصفهان شد اما آیت الله سید یوسف طباطبائی نژاد امام جمعه اصفهان به استقبال رئیس جمهور و همراهانش نرفت.
وی دلیل شرکت نکردن در مراسم استقبال را اینگونه بیان کرد که از سخنان رئیس جمهور درسفر به خوزستان تشخيص دادم كه اين سفرها تبليغاتي است وچون زمان تبليغات نيست اين كارها خلاف است ولذا با تشخيص خودم در مراسم استفبال شركت نكردم وديديد كه درست هم بود وقصد بياعتنايي نداشتم.
در سفر اصفهان نیز در جریان سخنرانی عمومی رئیس جمهور در جمع مردم اصفهان،
رحیم مشایی در کنار رئیس جمهور به تاب دادن پرچم ایران ادامه داد تبدیل
این حرکت به نماد را تثبیت کند.
تکرار غیبت نماینده ولی فقیه درتبریز
4روز بعد یعنی 8 اردیبهشت رئیس جمهور راهی آذربایجان شرقی شد و ماجرای نبود نماینده ولی فقیه در مراسم استقبال در فرودگاه تبریز نیز تکرار شد اما هیچ دلیلی از سوی آیت الله محسن مجتهد شبستری برای غیبتش در مراسم استقبال از رئیس جمهور عنوان نشد.
در جریان این سفرها، پایگاه اطلاع رسانی دولت نیز اعلام کرد که سخنرانی های رئیس جمهور به طور زنده از این پایگاه پخش خواهد شد.
استقبال امام جمعه رشت از رئیس جمهور
11 اردیبهشت رئیس جمهور راهی استان گیلان شد تا در جمع مردم رشت سخنرانی کند این بار اما نماینده ولی فقیه بر خلاف دو استان قبل به استقبال رئیس جمهور آمد و سایت های خبری تصاویر متعددی از استقبال آیت الله قربانی از رئیس جمهور و اعضای دولت منتشر کردند. رحیم مشایی این بار هم رئیس جمهور را درسخنرانی وی در جمع مردم رشت همراهی کرد.
اما نکته قابل تامل این که درجریان دور دوم سفرهای استانی رئیس جمهور و هیئت همراه که مقارن با آخرین سال دولت نهم و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال 88 بود، سفرهای استانی دولت به شدت قوت پیدا کرد اگرچه دولت به دنبال پیگیری مصوبات دوره اول سفرهای استانی بود اما بسیاری از منتقدان دولت در آن دوره اینگونه مطرح کردند که سفرهای استانی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دهم جنبه تبلیغاتی دارد. این تحلیل اما هیچ گاه به طور جدی مورد توجه سیاسیون و افکار عمومی قرار نگرفت.
در ادامه دور چهارم سفرهای استانی محمود احمدی نژاد 15 اردیبهشت به ارومیه و 18 اردیبهشت به همراه اسفندیار رحیممشایی، غلامحسین الهام، سیدحسن موسوی و تنی چند از سایر وزرا به مازندارن سفر کرد. سفر به مازندران آخرین سفر استانی رئیس جمهور بود که پس از چند سفر فشرده انجام شد.
پس از آخرین سفر استانی دولت، رئیس جمهور عصر روز 21 اردیبهشت در حالی که به گفته خود مرخصی گرفته بود، اسفندیار رحیم مشایی را تا ستاد انتخابات کشور و برای ثبت نام در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری همراهی کرد. این همراهی اگرچه واکنش های بسیاری را به دنبال داشت اما به نظر عاملی نبود که بتواند رئیس جمهور را از دغدغه ای که نسبت به سفرهای استانی داشت فارق کند یا عاملی باشد که رئیس دولت از انجام سفرهای استانی هم مرخصی بگیرد. رحیم مشایی اما تایید صلاحیت نشد و از دور رقابت با سایر کاندیداهای احراز صلاحیت شده خارج شد.
دور چهارم سفرهای استانی در پی انجام 7 سفر فشرده متوقف شد و این سفرها به چند سفر پروژه ای از جمله سفر به هرمزگان و کرمان تنزل یافت.
سیدحسن موسوی رئیس دفتر رئیسجمهور اما در پایان یکی از جلسه هیئت دولت و در پاسخ به سؤالی درباره متوقف شدن سفرهای استانی گفت: این سفرها متوقف نشده است و تا آخرین استان ادامه خواهد یافت. تنها به دلیل مشغله کاری استانداران برای برگزاری انتخابات قرار شده که روند سفرهای استانی به بعد از انتخابات موکول شود. قطعا این سفرها پس از انتخابات طبق روال قبلی خود ادامه مییابد.
این در حالی است که حدود دو هفته از پایان انتخابات ریاست جمهوری گذشته و تا پایان مسئولیت دولت دهم تنها یک ماه باقی مانده است و در این بین سفر به 24 استان کشور در دور چهارم سفرهای استانی هنوز انجام نشده است.