صراط: چهار
سال کافی بود تا نظام دانشگاهی ایران زیروزبر شود. «از سال 88 تاکنون 25
دانشگاه در ایران تفکیک جنسیتی شده است، دختران یکطرف، پسران یکطرف.»
این را وزیر علوم در این آخرین هفتههای کاری دولت دهم با افتخار گفته است.
حتی اگر چند هفته به پایان دولت دهم باقیمانده باشد باز هم کامران دانشجو، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از ادامه اسلامیکردن دانشگاهها، آن هم با شدتوحدت بیشتر و از جداسازی دختران و پسران در دانشگاهها میگوید؛ حتی اگر احمدینژاد چندماه پیش گفته باشد با جداسازی جنسیتی در دانشگاهها مخالف است.
خطکشی بین دختران و پسران در دانشگاهها برنامه و رویکردی بود که منتقدان بسیاری داشته؛ اما کامران دانشجو گویا حاضر نیست یک قدم هم پا پس بکشد. او دیروز در همایشی از ادامه طرح تفکیک جنسیتی دانشگاهها سخن گفت و هم مجموعهای از آمار و ارقامهای باورنکردنی را ارائه کرد. یکی از آنها اینکه در 30 پس از انقلاب 175هزار مقاله علمی به ثبت رسیده که حدود 103هزار مقاله آن مربوط به چهارسال اخیر است! اما خبر دیگر او نهاییشدن سند «اسلامی کردن دانشگاهها» بود؛ کاری که مسئولیت آن به غلامعلی حدادعادل سپرده شده است.
مسئولان وزارت علوم پیش از این هم اعلام کرده بودند نهتنها سیاست تفکیک جنسیتی در دانشگاهها را پیش میبرند که تاسیس دانشگاههای تکجنسیتی هم از برنامههای این وزارتخانه است؛ برنامهای که البته در سالهای اخیر در استانها و شهرهای کوچک که مقاومت کمتری در برابر این تغییرات دارند آغاز شده است اما آیا این برنامهها با تغییر دولت ادامه پیدا میکند؟ تکلیف این 103هزار مقاله
علمی-پژوهشی چیست، کجا و کی منتشر شدند؟ صادق زیباکلام و نعمت احمدی به این پرسشها پاسخ میدهند:
نعمت احمدی: وزیر محترم برای دلخوشی خودش حرف میزند
نعمت احمدی، استاد دانشگاه، اظهارات وزیر علوم را حرفهای دقیقه 90 میداند و به بهار میگوید: واقعا خندهدار است. نمیدانم آقای وزیر چطور از این طرح و برنامهها دفاع میکند و میگوید مردم هم راضی هستند. برادر ایشان، آقای خسرو دانشجو، در انتخابات شوراها نفر 88 شد و این نشان میدهد چنین دیدگاههایی چه وزن و جایگاهی در جامعه دارند. متاسفم که باید بگویم مسئولان ما خودشان نگاه جنسیتی دارند و دانشجو نگاهش جنسیتی نیست. اصلا دانشجو به این فکر نمیکند. من به عنوان معلمی که هیچوقت جدا از دانشجویان نبودم و به اقتضای شغلم طرف مشورت و صحبت با بسیاری دانشجویان بودم و هستم، میدانم مسئله جنسیت برای آنها در اولویت آخر است. ما باید به اصل دانشگاهها و تعلیم و تعلم بپردازیم اینکه دانشگاهها در این 30ساله جایگاهشان کجاست؟ در دانشگاهی که گفتهاند از تفکیک جنسیتی انجامشده چه خروجی به دست آمده است؟
او این اظهارنظر دانشجو که گفته 103هزار مقاله علمی پژوهشی در چهار سال گذشته منتشر شده را فاقد مبنای علمی و صحیح دانست و گفت: آمار در این مملکت تعریف علمی ندارد. مقالات علمی باید در نشریات علمی- پژوهشی چاپ شود اول اینکه آقای وزیر بگویند این مقالات در کجا چاپ شدند و آیا اصلا برای این تعداد مقاله این همه نشریه علمی-پژوهشی داریم؟ الان بهترین دانشجویان ما قادر نیستند نشریهای پیدا کنند که مقالههای استخراجشده از پایان نامههایشان را منتشر کنند و بیایند نمرهشان را بگیرند پس چطور این آمارها را میدهند؟
یا آقای وزیر آمار نمیداند یا این حرفها را روزهای آخر برای دلخوشی خودشان و اقلیت دیگری میگویند. اگر هر نشریه حاوی 10 مقاله باشد برای انتشار 103 هزار مقاله باید چندهزار نشریه علمی- پژوهشی در کشور داشته باشیم؛ در حالی که تعداد نشریات علمی- پژوهشی به صد نشریه هم نمیرسد. درباره مقالات بینالمللی هم که تکلیف روشن است. تعداد مقالات ایرانی آنقدر محدود است و خبر هم داریم مقالاتی که عدهای، از بعضی وزرا به آن میبالیدند، مقالات جعلی بود. او به یک تجربه دانشگاه تکجنسیتی پزشکی اشاره کرد و ادامه داد: در قم در سالهای دور آمدند دانشکدهای در رشته پزشکی به نام فاطمیه درست کردند که فقط دانشجوی دختر میگرفت و یک بیمارستان مجهزی که همه زن باشند هم به آنها دادند به اسم بیمارستان شهید بهشتی قم. این دانشکده به نخستین فارغالتحصیلی نرسید و دانشگاه به محیط واخوردهای تبدیل شد و دانشجویانش بیش از 40روز جلوی شورایعالی انقلاب فرهنگی تحصن کردند و در نهایت دانشجویان این دانشگاه در دانشگاههای مختلف تقسیم شدند و من وکیل این دانشجویان بودم و دیدم چه سختیهایی بر آنها گذشت.
احمدی با اشاره به تجربه دانشگاه پزشکی فاطمیه قم ادامه داد: این تجربه پیشروی وزیر محترم علوم است. این دانشگاه و بیمارستان زنانه زیرنظر حضرت آیتالله یزدی، رییس وقت قوهقضاییه و عضو فعلی شورای نگهبان، و آیتالله شرعی نماینده سابق قم در مجلس شورای اسلامی و افراد دیگر شکل گرفت اما به نتیجه نرسید. این تجربه برای کشور و نظام است چرا باید تجربه شکستخوردهای دوباره تکرار شود؟ چرا میخواهیم علم و دانشگاه را آنقدر پایین بیاوریم و به تفکیک جنسیتی برسانیم؟ او تجربه دانشگاههای «الزهرا» و دانشگاه «امام صادق» را هم شاهد گرفت و افزود: کادر آموزشی دانشگاه الزهرا را نگاه کنید، اغلب مردان هستند، این برنامهها شدنی نیست. البته این حرفهای آقای وزیر تاریخ مصرف دارد. این نگاههای سیاسی و برنامههای تاریخ مصرفدار ادامه پیدا نخواهد کرد اما ای کاش در این چهار سال برای دانشگاهها کاری کرده بودند که تاریخ مصرف نداشت البته من ایشان را درک میکنم که در این روزهای آخر برای دلخوشی خودشان این حرفها را بزنند.
صادق زیباکلام: مقاله علمی - پژوهشی به تجارت تبدیل شده است
چند سالی است که نوشتن پایاننامه و رساله دانشگاه برای عدهای شغل شده است. خیابانهای نزدیک به دانشگاهها پر از آگهیهایی است که با یک شماره موبایل پایاننامه میفروشند اما به این تجارت علمی شاخه جدیدی هم افزوده شده: نوشتن مقالات علمی-پژوهشی یا همانISI آن هم بهطور تضمینی!
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران، این شرایط را فاجعهای خواند و به بهار میگوید: کمتر جامعه توسعهیافتهای را میشناسم که به چاپ مقاله علمی-پژوهشی نگاهی مانند نگاه مسئولان جمهوریاسلامی ایران داشته باشند.
وزیر علوم آمار میدهد که 103هزار مقاله در چهار سال منتشر شده و این یعنی ما از نظر علمی پیشرفت کردهایم. باید به این حرف خندید یا گریست؟ مسئولان به پیشرفت واقعی علم توجه ندارند و آنچه اهمیت دارد، تنها آمار است. آمار اینکه این تعداد مقاله از زمان روی کار آمدن اصولگرایان منتشر شده، مقالات علمی-پژوهشی 200درصد پیشرفت داشته است، حرفزدن آسان است اما گویا آقایان از دانشگاهها خبر ندارند. اگر به دانشگاهها مراجعه کنید متوجه میشوید اگر در گذشته اعلاناتی درباره ترجمه و تدوین رساله در دانشگاهها نصب میشد، الان آگهی جدیدی هم هست: چاپ مقاله آی اسآی. آگهیدهندگان نوشتهاند مقاله علمی-پژوهشی با هر موضوعی که شما بخواهید به صورت تضمینی و یک شماره موبایل گذاشتهاند که دانشجویان میتوانند با آن تماس بگیرند. با این تضمین که مقالهای به نام و برای دانشجو چاپ شود. ببینید دانشگاههای ما به کجا رسیده است. دردناکتر اینکه این موضوع هیچ قباحتی ندارد و حتی افرادی که از این طریق مقاله منتشر میکنند خجالت نمیکشند که بگویند با این شیوه مقاله چاپ کردهاند.
او با بیان اینکه چاپ مقاله علمی-پژوهشی به تجارت تبدیل شده و هیچ ارتباطی بین تعداد این مقالات و پیشرفت علم و دانش در کشور وجود ندارد، گفت: متاسفم که بگویم شغل شماری از دانشجویان مستعد ما شده نوشتن رساله و مقاله، چرا آقای وزیر در اینباره چیزی نمیگویند؟ اگر ما دچار این فاجعه شدیم به دلیل نگاه آقای دانشجو و همفکران ایشان است. این نگاه فلهای ادامه همان نگاهی است که چون ما کرم خاکی به کره ماه فرستادیم، پس خیلی پیشرفت کردیم.
زیباکلام سیاستها و حرفهای وزیر درباره تفکیک جنسیتی دانشگاهها را هم مورد انتقاد قرار داد و آن را فاقد هرگونه پشتوانه مطالعاتی و برنامهای کاملا سیاسی دانست: « اصولگرایان از تفکیک جنسیتیشده با افتخار یاد میکنند. این افتخاری ندارد. این موضوع بعد از 22 خرداد 88 مطرح شد قبل از این زمان این بحث گاهی مطرح میشد اما بعد از 22 خرداد 88 بهطور جدی در دستور کار شورایعالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم قرار گرفت. تفکیک جنسیتی به اسلام، علم و دانش ربطی ندارد بلکه به تبلیغات سیاسی ارتباط دارد. اصولگرایان که در زمینههای دیگر نتوانسته بودند پیشرفت کنند با طرح مسائلی مثل تفکیک جنسیتی به تودهها، عوام و اقشار مذهبیتر وانمود کردند که به دنبال اسلامی کردن، دختران شما و مسائلی از این دست هستیم.
بحث تفکیک جنسیتی در دانشگاهها یک پروژه تبلیغاتی سیاسی بود. در این زمینه کوچکترین تحقیقی انجام نشده است که بر مبنای آن طرح تفکیک جنسیتی را اجرا کنند و هیچ تحقیقی هم نداریم که اثبات کنیم جداسازی جنسیتی در دانشگاهها موجب ارتقای علمی دانشگاهها یا کاهش آسیبهای اجتماعی میشود.»
به گفته زیباکلام هدف دیگری که با طرح جداسازی جنسیتی دنبال میشده تحتتاثیر فضای سیاسی کشور پس از انتخابات 88 بوده و این جداسازی به این دلیل دنبال شده که مسئولان فکر میکردند با جداسازی دختران و پسران، کنترل دانشجویان سادهتر میشود.
هرچه هست تا پایان دولت دهم چند هفتهای بیشتر نمانده و برادران دانشجو که در این سالهای اخیر بر دانشگاههای کشور خیمه زده بودند، این روزها و در آینده احتمالا برای دفاع از طرح و برنامههایی که منتقدان بسیاری داشت و مبنا و اساس کارشناسی نداشت، پاسخی نخواهند داشت.
حتی اگر چند هفته به پایان دولت دهم باقیمانده باشد باز هم کامران دانشجو، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از ادامه اسلامیکردن دانشگاهها، آن هم با شدتوحدت بیشتر و از جداسازی دختران و پسران در دانشگاهها میگوید؛ حتی اگر احمدینژاد چندماه پیش گفته باشد با جداسازی جنسیتی در دانشگاهها مخالف است.
خطکشی بین دختران و پسران در دانشگاهها برنامه و رویکردی بود که منتقدان بسیاری داشته؛ اما کامران دانشجو گویا حاضر نیست یک قدم هم پا پس بکشد. او دیروز در همایشی از ادامه طرح تفکیک جنسیتی دانشگاهها سخن گفت و هم مجموعهای از آمار و ارقامهای باورنکردنی را ارائه کرد. یکی از آنها اینکه در 30 پس از انقلاب 175هزار مقاله علمی به ثبت رسیده که حدود 103هزار مقاله آن مربوط به چهارسال اخیر است! اما خبر دیگر او نهاییشدن سند «اسلامی کردن دانشگاهها» بود؛ کاری که مسئولیت آن به غلامعلی حدادعادل سپرده شده است.
مسئولان وزارت علوم پیش از این هم اعلام کرده بودند نهتنها سیاست تفکیک جنسیتی در دانشگاهها را پیش میبرند که تاسیس دانشگاههای تکجنسیتی هم از برنامههای این وزارتخانه است؛ برنامهای که البته در سالهای اخیر در استانها و شهرهای کوچک که مقاومت کمتری در برابر این تغییرات دارند آغاز شده است اما آیا این برنامهها با تغییر دولت ادامه پیدا میکند؟ تکلیف این 103هزار مقاله
علمی-پژوهشی چیست، کجا و کی منتشر شدند؟ صادق زیباکلام و نعمت احمدی به این پرسشها پاسخ میدهند:
نعمت احمدی: وزیر محترم برای دلخوشی خودش حرف میزند
نعمت احمدی، استاد دانشگاه، اظهارات وزیر علوم را حرفهای دقیقه 90 میداند و به بهار میگوید: واقعا خندهدار است. نمیدانم آقای وزیر چطور از این طرح و برنامهها دفاع میکند و میگوید مردم هم راضی هستند. برادر ایشان، آقای خسرو دانشجو، در انتخابات شوراها نفر 88 شد و این نشان میدهد چنین دیدگاههایی چه وزن و جایگاهی در جامعه دارند. متاسفم که باید بگویم مسئولان ما خودشان نگاه جنسیتی دارند و دانشجو نگاهش جنسیتی نیست. اصلا دانشجو به این فکر نمیکند. من به عنوان معلمی که هیچوقت جدا از دانشجویان نبودم و به اقتضای شغلم طرف مشورت و صحبت با بسیاری دانشجویان بودم و هستم، میدانم مسئله جنسیت برای آنها در اولویت آخر است. ما باید به اصل دانشگاهها و تعلیم و تعلم بپردازیم اینکه دانشگاهها در این 30ساله جایگاهشان کجاست؟ در دانشگاهی که گفتهاند از تفکیک جنسیتی انجامشده چه خروجی به دست آمده است؟
او این اظهارنظر دانشجو که گفته 103هزار مقاله علمی پژوهشی در چهار سال گذشته منتشر شده را فاقد مبنای علمی و صحیح دانست و گفت: آمار در این مملکت تعریف علمی ندارد. مقالات علمی باید در نشریات علمی- پژوهشی چاپ شود اول اینکه آقای وزیر بگویند این مقالات در کجا چاپ شدند و آیا اصلا برای این تعداد مقاله این همه نشریه علمی-پژوهشی داریم؟ الان بهترین دانشجویان ما قادر نیستند نشریهای پیدا کنند که مقالههای استخراجشده از پایان نامههایشان را منتشر کنند و بیایند نمرهشان را بگیرند پس چطور این آمارها را میدهند؟
یا آقای وزیر آمار نمیداند یا این حرفها را روزهای آخر برای دلخوشی خودشان و اقلیت دیگری میگویند. اگر هر نشریه حاوی 10 مقاله باشد برای انتشار 103 هزار مقاله باید چندهزار نشریه علمی- پژوهشی در کشور داشته باشیم؛ در حالی که تعداد نشریات علمی- پژوهشی به صد نشریه هم نمیرسد. درباره مقالات بینالمللی هم که تکلیف روشن است. تعداد مقالات ایرانی آنقدر محدود است و خبر هم داریم مقالاتی که عدهای، از بعضی وزرا به آن میبالیدند، مقالات جعلی بود. او به یک تجربه دانشگاه تکجنسیتی پزشکی اشاره کرد و ادامه داد: در قم در سالهای دور آمدند دانشکدهای در رشته پزشکی به نام فاطمیه درست کردند که فقط دانشجوی دختر میگرفت و یک بیمارستان مجهزی که همه زن باشند هم به آنها دادند به اسم بیمارستان شهید بهشتی قم. این دانشکده به نخستین فارغالتحصیلی نرسید و دانشگاه به محیط واخوردهای تبدیل شد و دانشجویانش بیش از 40روز جلوی شورایعالی انقلاب فرهنگی تحصن کردند و در نهایت دانشجویان این دانشگاه در دانشگاههای مختلف تقسیم شدند و من وکیل این دانشجویان بودم و دیدم چه سختیهایی بر آنها گذشت.
احمدی با اشاره به تجربه دانشگاه پزشکی فاطمیه قم ادامه داد: این تجربه پیشروی وزیر محترم علوم است. این دانشگاه و بیمارستان زنانه زیرنظر حضرت آیتالله یزدی، رییس وقت قوهقضاییه و عضو فعلی شورای نگهبان، و آیتالله شرعی نماینده سابق قم در مجلس شورای اسلامی و افراد دیگر شکل گرفت اما به نتیجه نرسید. این تجربه برای کشور و نظام است چرا باید تجربه شکستخوردهای دوباره تکرار شود؟ چرا میخواهیم علم و دانشگاه را آنقدر پایین بیاوریم و به تفکیک جنسیتی برسانیم؟ او تجربه دانشگاههای «الزهرا» و دانشگاه «امام صادق» را هم شاهد گرفت و افزود: کادر آموزشی دانشگاه الزهرا را نگاه کنید، اغلب مردان هستند، این برنامهها شدنی نیست. البته این حرفهای آقای وزیر تاریخ مصرف دارد. این نگاههای سیاسی و برنامههای تاریخ مصرفدار ادامه پیدا نخواهد کرد اما ای کاش در این چهار سال برای دانشگاهها کاری کرده بودند که تاریخ مصرف نداشت البته من ایشان را درک میکنم که در این روزهای آخر برای دلخوشی خودشان این حرفها را بزنند.
صادق زیباکلام: مقاله علمی - پژوهشی به تجارت تبدیل شده است
چند سالی است که نوشتن پایاننامه و رساله دانشگاه برای عدهای شغل شده است. خیابانهای نزدیک به دانشگاهها پر از آگهیهایی است که با یک شماره موبایل پایاننامه میفروشند اما به این تجارت علمی شاخه جدیدی هم افزوده شده: نوشتن مقالات علمی-پژوهشی یا همانISI آن هم بهطور تضمینی!
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران، این شرایط را فاجعهای خواند و به بهار میگوید: کمتر جامعه توسعهیافتهای را میشناسم که به چاپ مقاله علمی-پژوهشی نگاهی مانند نگاه مسئولان جمهوریاسلامی ایران داشته باشند.
وزیر علوم آمار میدهد که 103هزار مقاله در چهار سال منتشر شده و این یعنی ما از نظر علمی پیشرفت کردهایم. باید به این حرف خندید یا گریست؟ مسئولان به پیشرفت واقعی علم توجه ندارند و آنچه اهمیت دارد، تنها آمار است. آمار اینکه این تعداد مقاله از زمان روی کار آمدن اصولگرایان منتشر شده، مقالات علمی-پژوهشی 200درصد پیشرفت داشته است، حرفزدن آسان است اما گویا آقایان از دانشگاهها خبر ندارند. اگر به دانشگاهها مراجعه کنید متوجه میشوید اگر در گذشته اعلاناتی درباره ترجمه و تدوین رساله در دانشگاهها نصب میشد، الان آگهی جدیدی هم هست: چاپ مقاله آی اسآی. آگهیدهندگان نوشتهاند مقاله علمی-پژوهشی با هر موضوعی که شما بخواهید به صورت تضمینی و یک شماره موبایل گذاشتهاند که دانشجویان میتوانند با آن تماس بگیرند. با این تضمین که مقالهای به نام و برای دانشجو چاپ شود. ببینید دانشگاههای ما به کجا رسیده است. دردناکتر اینکه این موضوع هیچ قباحتی ندارد و حتی افرادی که از این طریق مقاله منتشر میکنند خجالت نمیکشند که بگویند با این شیوه مقاله چاپ کردهاند.
او با بیان اینکه چاپ مقاله علمی-پژوهشی به تجارت تبدیل شده و هیچ ارتباطی بین تعداد این مقالات و پیشرفت علم و دانش در کشور وجود ندارد، گفت: متاسفم که بگویم شغل شماری از دانشجویان مستعد ما شده نوشتن رساله و مقاله، چرا آقای وزیر در اینباره چیزی نمیگویند؟ اگر ما دچار این فاجعه شدیم به دلیل نگاه آقای دانشجو و همفکران ایشان است. این نگاه فلهای ادامه همان نگاهی است که چون ما کرم خاکی به کره ماه فرستادیم، پس خیلی پیشرفت کردیم.
زیباکلام سیاستها و حرفهای وزیر درباره تفکیک جنسیتی دانشگاهها را هم مورد انتقاد قرار داد و آن را فاقد هرگونه پشتوانه مطالعاتی و برنامهای کاملا سیاسی دانست: « اصولگرایان از تفکیک جنسیتیشده با افتخار یاد میکنند. این افتخاری ندارد. این موضوع بعد از 22 خرداد 88 مطرح شد قبل از این زمان این بحث گاهی مطرح میشد اما بعد از 22 خرداد 88 بهطور جدی در دستور کار شورایعالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم قرار گرفت. تفکیک جنسیتی به اسلام، علم و دانش ربطی ندارد بلکه به تبلیغات سیاسی ارتباط دارد. اصولگرایان که در زمینههای دیگر نتوانسته بودند پیشرفت کنند با طرح مسائلی مثل تفکیک جنسیتی به تودهها، عوام و اقشار مذهبیتر وانمود کردند که به دنبال اسلامی کردن، دختران شما و مسائلی از این دست هستیم.
بحث تفکیک جنسیتی در دانشگاهها یک پروژه تبلیغاتی سیاسی بود. در این زمینه کوچکترین تحقیقی انجام نشده است که بر مبنای آن طرح تفکیک جنسیتی را اجرا کنند و هیچ تحقیقی هم نداریم که اثبات کنیم جداسازی جنسیتی در دانشگاهها موجب ارتقای علمی دانشگاهها یا کاهش آسیبهای اجتماعی میشود.»
به گفته زیباکلام هدف دیگری که با طرح جداسازی جنسیتی دنبال میشده تحتتاثیر فضای سیاسی کشور پس از انتخابات 88 بوده و این جداسازی به این دلیل دنبال شده که مسئولان فکر میکردند با جداسازی دختران و پسران، کنترل دانشجویان سادهتر میشود.
هرچه هست تا پایان دولت دهم چند هفتهای بیشتر نمانده و برادران دانشجو که در این سالهای اخیر بر دانشگاههای کشور خیمه زده بودند، این روزها و در آینده احتمالا برای دفاع از طرح و برنامههایی که منتقدان بسیاری داشت و مبنا و اساس کارشناسی نداشت، پاسخی نخواهند داشت.