صراط: «همراهخان ظریفی» وزیر امور خارجه تاجیکستان روز چهارشنبه ضمن نشست مطبوعاتی نقش جمهوری اسلامی ایران در توسعه زیربنایی کشورش را مثبت ارزیابی کرد.
وی که در رابطه با عملکرد وزارت امور خارجه تاجیکستان طی شش ماه سال جاری میلادی گزارش میداد، سفرهای «امامعلی رحمان» رئیس جمهور کشورش بهچین، کویت، بلژیک، تایلند، ترکمنستان و... در چند ماه کذشته را موفقیتآمیز عنوان کرد.
ظریفی گفت که طی این مدت بیش از 50 هیئت رسمی کشورهای خارجی و سازمانهای بینالمللی از دوشنبه بازدید کرده و اسناد مختلف همکاری به امضا رساندند.
در پایان صحبت کوتاه خود، ظریفی به سوالهای نمایندگان رسانههای داخلی و خارجی مقیم دوشنبه پاسخ گفت.
خدمات شایسته احمدینژاد برای تاجیکستان
خبرنگار فارس در دوشنبه از وزیر امور خارجه تاجیکستان سوال کرد که طی سفر اخیر خود به تهران و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی چه مسایلی مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به انتخاب دکتر روحانی بهعنوان رئیس جمهوری جدید ایران چهدورنمایی برای همکاریهای دو کشور قابل تصور خواهد بود؟
ظریفی گفت: طی این سفر من هم با مقامات دولت آقای احمدینژاد و هم با نمایندگان آقای روحانی دیدار انجام دادم.
من ضمن دیدار با همتای ایرانی خود آقای صالحی از ایشان بابت همکاریهای که طی سالهای اخیر داشتیم، ابراز قدردانی کردم. همچنین با آقای احمدینژاد ملاقات انجام دادم. باید گفت که طی هشت سال مدیریت ایشان پروژههای خوبی در تاجیکستان عملی شدند و خدمات شایستهای برای تاجیکستان انجام دادند که مراتب تشکر و قدردانی رئیس جمهور تاجیکستان بهایشان را ابلاغ کردم.
در مذاکراتی که با آقای محمود احمدینژاد، علی اکبر صالحی و حسین روحانی و دیگر مقامات ایرانی داشتم، دیدگاههای مقامات سیاسی تاجیکستان را منتقل کردم.
باید بگویم که انتخابات ریاست جمهوری ایران که چندی قبل برگذار شد، انتخابات بسیار آزاد و شفاف بود و بالندگی روحی مردم را بهنماش گذاشت.
من بر این نظرم در صورتی که اقدامات جدید و عملی هم از سوی ایران و هم از سوی کشورهای غربی دبنال شوند، امید است که موضوع استفاده از انرژی هستهای راه حل پیدا خواهد کرد.
باید تاکید کنم که همکاریهای تاجیکستان با ایران در سطح بسیار بالا قرار دارند که این همکاریها را در آینده هم ادامه خواهیم داد.
فکر میکنیم در برنامههای که برای امسال (2013) در تاجیکستان در نظر گرفته شدهاند، شاید رئیس جمهور جدید ایران شرکت کنند.
برای انتقاد به کشوری معترض نمیشویم
وزیر امور خارجه در رابطه بهاین پرسش که آیا پشت سر تلویزیون K+ که طی یک ماه اخیر همواره از مقامات عالی تاجیکستان انتقاد میکند، چه کشور و یا کشورهای (قزاقستان، ازبکستان و روسیه) قرار دارند و چرا وزارت امور خارجه در برابر این اقدام واکنشی از خود نشان نداده است، گفت: تاجیکستان کشور دموکراتی، حقوقمحور و آزاد است و هر نفری حق دارد که فکر و اندیشه خود را بیان کند.
از این لحاظ ما نسبت بهاتقادی که بهعنوان دولت تاجیکستان صورت میگیرد، از هیچ کشوری دامنگیر نیستیم و برای همکاری با جناب «عطااللهاف» (روزنامهنگار مخالف دولت که در خارج بهسر میبرد - فارس) نیز مقصرشان هم نمیدانیم.
ولی واقعیت امر این است که تمام دلایلی که ایشان مطرح میکنند، هیچ گونه زمینه واقعی ندارند و مردم کشور نیز این را درک میکنند.
روسیه شریک استراتژیک تاجیکستان باقی میماند
ظریفی در پاسخ بهاین پرسش که چه زمانی موافقتنامه مربوط بهتمدید حضور پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان از سوی پارلمان این کشور بهتصویب خواهد رسید، تصریح کرد: هیچ نوع مشکلی در روابط دوجانبه و چندجانبه میان تاجیکستان و روسیه وجود ندارد.
مشکلاتی که بهطور مکرر عنوان میشود در اصل خیالپردازیهای رسانههای داخلی و خارجی میباشد. روسیه شریک استراتژیک تاجیکستان بوده و ما بر تعهدات خود پایبند باقی خواهیم ماند.
با این حال موافقتنامه مربوط بهحضور پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان سند دارای اهمیت جدی میباشد چرا که روابط دو کشور در یکی از عرصههای مهم همکاری را برای بلندمدت تعیین میکند. بنابر این همه مسایل و مواردی که در رابطه بهاین موضوع در دیدار روسای جمهور دو کشور مشخص شده بود، بهدقت پیگیری خواهد شد.
امیدارم که اسناد مربوطه بهطور کامل معرفی و تصویب خواهد شد.
پیامدهای خروج نیروهای غربی از افغانستان
یکی از خبرنگاران از وزیر امور خارجه تاجیکستان در مورد نگاه کشورش نسبت بهآینده افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی و غربی سوال کرد.
ظریفی گفت: حالا خیلی از کشورها در مورد آینده افغانستان در پی خروج نیروهای ائتلاف بینالمللی در سال 2014 ابراز نگرانی میکنند ولی نظر تاجیکستان این است؛ با آمادگیهای که کشورهای منطقه و جهان برای تامین ثبات و آرامش افغانستان گرفتهاند این امید وجود دارد که وضعیت افغانستان دستخوش تغییر کلی نخواهد شد.
یعنی بزودی نهصلح کامل میسر خواهد بود و نهرویارویی گسترده و سراسری اتفاق خواهد افتاد بلکه وضعیت موجود با کمی تفاوت جزئی ادامه خواهد داشت.
سالانه برای فعال نگاه داشتن ساختارهای دولتی افغانستان نیاز به 10-12 میلیارد دلار است. از منابع داخلی افغانستان نمیتوان این مبلغ را تامین کرد. زمان میبرد تا افغانستان بتواند خود را بهاین مرحله برساند. این است که کمکهای جامعه جهانی باید تداوم داشته باشد.
تاجیکستان با استفاده از امکانات خود بهفکر بهبود شرایط در مرز با افغانستان میباشد و در این زمینه در چهارچوب روابط دو و چندجانبه و از جمله سازمان پیمان امنیت جمعی همکاری انجام میدهد. بر این باوریم که وضعیت تحت کنترل باقی خواهد ماند.
استراتژی جدید اتحادیه اروپا در مورد منطقه
ظریفی در رابطه بهپرسش مربوط بهاستراتژی جدید اتحادیه اروپا، گفت که ضمن سفر اخیر «امامعلی رحمان» بهبروکسیل این موضوع مورد بحث و بررسی قرار داده شد.
ما بر این باوریم که پروژههای که از سوی اتحادیه اروپا در آسیای مرکزی و تاجیکستان دنبال میشوند، بسیار ضروری بوده و ما از آنها بهطور کامل حمایت میکنیم.
در این راستا تلاشهای مهم کارشناسی در حال انجام بوده و سیاستمداران دو طرف هم در دوشنبه و هم خارج از کشور دیدار برگذار میکنند و مسائل مورد نظرشان را بهبحث و بررسی میگیرند. اتحادیه اروپا از دیدگاههای و پیشنهادات مستدل ما حمایت میکند.
از همکاری با اتحایده اروپا اظهار رضایت کرده و امیدواریم که اجرای توافقات حاصلشده بهنفع تاجیکستان خواهد بود.
دکترین جدید سیاست خارجی و مسائل مرزی
ظریف گفت که در چند ماه پیش رویس جمهور تاجیکستان دستور تهیه دکترین جدید سیاست خارجی این کشور را صادر کرد.
دکترین قبلی سیاست خارجی (سال 2006) اولویتهای همان مرحله را مد نظشر داشت که با شرایط امروزی تاجیکستان و جهان خارج خیلی متفاوت می باشد.
وضعیت و امکانات فعلی کشور با هفت سال پیش فرق میکند.
تا سال 2006 تاجیکستان در کل 17 نمایندگی سیاسی در خارج کشور داشت که حالا این رقم به 34 رسیده است.
در هفت سال پیش کشور کلا حدود 60 تا 70 نفر دیپلمات داشت که حالا تعداد آنها 157 نفر میباشد.
دکترین جدید با توجه بهواقعیتهای موجود داخلی و خارجی در زمان تعیینشده از سوی رئیس جمهور آماده و معرفی خواهد شد.
وی در مورد پرسش مربوط بهمسائل مرزی با ازبکستان و قرقیزستان، تصریح کرد: ما در برابر همسایههای نزدیک خود همانند گذشته سیاست حسن همجواری، دوستی و همکاری را دنبال خواهیم کرد. متاسفانه برخی از مسائلی برای ما از تاریخ باقی مانده است که در رابطه بهحل آنها در حال حاضر نمیتوان از پیشرفت چشمگیری با همسایه نزدیک خود (ازبکستان در نظر است - فارس) صحبت کرد، اما مسیر گفتوگو و مذاکرات را ادامه خواهیم داد.
مسائل مرزی از زمان شوروی برای کشورهای منطقه باقی مانده ولی بیشتر مرزها تعیین و علامتگذاری شدهاند. بخشی که باقی مانده از میان مناطق مسکونی و حتی واحدهای اقتصادی و اداری عبور میکند. در حقیقت این مسائل ساده نبوده و بر اصل منافع متقابل پیگیری خواهند شد و امیدوارم که راه حل پیدا کنند.
تهدید چین محصول تخیل رسانههاست
وزیر امور خارجه تاجیکستان ضمن جواب بهاین سوال که آیا تا کجا تهدید چین برای تاجیکستان جدی است، خاطرنشان کرد: در رسانههای گروهی در این مورد بهحد بسیار زیادی مطالب منتشر میشود که بهدور از واقعیت میباشند.
ما با چین سند مشارکت استراتژیک بهامضا رساندیم. چین بهصورت مستقیم در بازسازی زیرساختهای کشور ما شرکت میکند.
ما در کنار روابط دوجانبه در عرصه بینالمللی و بهخصوص در در چهارچوب سازمان همکاریهای شانگهای با چین همکاری داریم.
چین برای همکاری از قبل هیچ نوع شرایطی تعیین نمیکند و ما نیز هیچ گونه خطری از جانب این همسایه خود احساس نمیکنیم. ما بر اصل حقوق یکسان همکاری میکنیم.
شایعه ورود چین بیش از میزان تعیینشده بهقلمرو تاجیکستان (از یک کیلومتر تا 20 کیلومتر) از سوی منابعی پخش میشود که میخواهند روابط کشور ما با چین را خللدار کنند.
حتی بهاندازه یک متر هم (یعنی بیش از توافقی که بهامضا رسیده است) مرزبانان چینی وارد قلمرو تاجیکستان نشدهاند و ما اطمنان میدهیم که هرگز چنین یک کاری صورت نگرفته است.
وضعیت مصر و حضور ظریفی در انتخابات ریاست جمهوری
ظریفی در مورد وضعیت مصر گفت که در یک سال پیش بهقدرت رسیدن اخوانالمسلمین هم در داخل این کشور و هم در خارج با واکنشهای زیادی مواجه بود.
همینطور با سیاستهای که دولت مصر پیاده میکرد، گروههای در داخل و خارج مخالف بودند.
ما این انتظار را داریم که دولت موقت مصر همه تلاش را خواهد کرد تا از طریق انتخابات جدید وضعیت در این کشور بهحالت عادی برگردد.
وزیر امور خارجه تاجیکستان در پاسخ بهاین سوال که آیا شما بهعنوان موفقترین وزیر کابینه قصد شرکت در انتخابات قریبالوقوع ریاست جمهوری تاجیکستان را ندارید، گفت که قرار گرفتن در موقعیت فراتر از مسئولیت وزارت امور خارجه نیازمند قدرت و توانایی خیلی بالاست که از آن محروم میباشد.
ظریفی تصریح کرد: اگر بتوانم از عهده اجرای مسئولیت فعلی برآیم، جای رضایت دارد.
افزایش توجه کویت به تاجیکستان
طی سفر ماه می رئیس جمهور تاجیکستان بهکویت هفت سند همکاری و از جمله دو موافقتنامه اقتصادی بهامضا رسید.
کویت اعلام آمادگی کرد تا پروژههای که از سوی دولت تاجیکستان در عرصه انرژی آب معرفی میشوند، بهطور کامل سرمایهگذاری انجام دهد.
این آمادگی برای سایر طرحهای اقتصادی نیز اعلام شد. شرط جانب کویت از سوی هیئت کارشناسان بینالمللی تائید شدن اینگونه طرحهاست.
این کشور برای سرمایهگذاری روی چندین پروژه پیشنهادی از سوی دولت تاجیکستان بهصورت کمک بلاعوض اظهار آمادگی کرد.
ایجاد دولت بدخشان و فرغانه افسانه است
از ظریفی سوال شد که در مورد طرح موضوع برنامه ایجاد دولت بدخشان و فرغانه از سوی برخی از کشورها در آسیای مرکزی (که در این باره در چند روز پیش معاون رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک وابسته بهریاست جمهوری تاجیکستان اطلاع داد) چه نظر خواهد داشت؟
وی گفت که چنین تهدیدی را جدی نمیداند و تا حال حاضر هیج اقدام واقعی نیز در این زمینه صورت نگرفته است.
وزیر امور خارجه تاجیکستان بهآن اشاره کرد که بحثی با نام «مشکل بدخشان» در اصل وجود نداشته و ندارد.
بهاعتقفاد وی گروههای که بهدنبال این مباحث میگردند در اصل هدف ایجاد بیثباتی در کشورهای آسیای مرکزی را دنبال میکنند.
حضور شهروندان تاجیک در گروههای شبهنظامی
این مقام تاجیک در پایان، واقعیت حضور شهروندان تاجیک در ترکیب گروههای تروریستی در مناقشات بینالمللی را تائید کرد.
وی گفت: در مصر 300 تا 500 نفر دانشجوی تاجیک حضور دارند که در زمینه دینی تحصیل میکنند. هدف آنها بالا بردن سطح آگاهیهای دینیاشان نیست.
تحصیل در دانشکدههای دینی از نظر زمانی محدودیتی نداشته و نهادهای خیریه هزینههای تحصیل و تامن خوانواده ایشان را نیز متقبل میشوند.
معلوم است که موقعی تامین مالی آنها کاملا بر دوش دیگران است، باید از مقال روسی یاد کرد که میگوید: «پنیر مفت فقط در تله موش وجود دارد». همین است که در مراحل بعدی از آنها استفاده میکنند.
حتی بعضی از تاجیکها از طرف دولت سوریه و برخی دیگر علیه این دولت میجنگند.