صراط: علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی در نطق پیش از دستور خود در صحن علنی مجلس، با اشاره به اقدامات مشکوک آمریکا و برخی کشورهای غربی در طراحی سازش جدید در فلسطین، گفت: در این چند روزه دلالان بین‌المللی مکررا با عناصری از فلسطین و رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عرب تماسهایی برقرار کردند تا مجددا مذاکرات سازش را آغاز کنند و حتی در بندهای پیشنهادی به توقف شهرکسازی هم اشاره‌ای نکرده‌اند.
لاریجانی افزود: این در حالیست که در منطقه، مصر درگیر مشکلات داخلی شدید است و بیش از دو سال سوریه را با ماجراجویی و ارسال سلاح و اعزام تروریستها گرفتار جنگ داخلی کرده‌اند.
وی ادامه داد: ظاهرا غرب و برخی از مرتجعین منطقه زمان را برای فرصت‌طلبی ایجاد فضای تنفسی جهت رژیم منزوی و منحوس صهیونیستی فراهم دیده‌اند تا در یک بازی نمایشی مجددا امتیازاتی برای اسرائیل به دست آورند.
رئیس مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: از ابتدای درگیری‌ها در سوریه جمهوری اسلامی بارها به برخی کشورهای منطقه اعلام خطر کرد که قصد کشورهای غربی از این ماجراجویی دعاوی دروغین آنها در جهت دموکراسی در سوریه نیست بلکه ایجاد آشفتگی در منطقه و ضربه زدن به یکی از محورهای مقاومت است که متاسفانه با تحلیل‌های غرورآمیز بدان توجه نکردند و امروز با این طرح‌های قلابی سازش مقاصد آنان روشن شد که باطن آشفته سازی در مصر و سوریه بهره‌گیری برای منافع رژیم صهیونیستی است.
لاریجانی ادامه داد: گرچه ممکن است در سوریه و مصر اشتباهاتی رخ داده باشد اما برنامه قبل، اصلاح این اشتباهات در این کشورها نبود و نیست. بلکه تلاش آنها در راستای تشدید فضای غبارآلود در منطقه است تا معامله نامیمون دیگری نظیر طرح‌های ناموفق متعدد سازش که در این چند دهه دنبال کردند، صورت گیرد.
رئیس قوه مقننه اظهار داشت: اینجاست که نیروهای انقلابی فلسطین بخصوص جهاد و حماس باید هوشیار باشند و با بیداری ملت مجاهد فلسطین جلوی این شیطنت جدید را بگیرند و قاعدتا در ظرف دو سال و اندی که از قیام‌های منطقه می‌گذرد، تجربیاتی بدست آوردند که فریب ژست‌های برخی کشورهای مرتجع را نخورند و جایگاه برخی گروه‌های افراطی که جز لطمه زدن به وحدت مسلمانان و کمک به پروژه غرب کاری نکرده‌اند را نیز بهتر درک کنند و انشاءالله ملت‌های مسلمان در روز قدس پاسخ این اقدامات فریبکارانه جدید را خواهند داد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به روز بزرگداشت آیت‌الله کاشانی (30تیر) افزود: خدمات آیت‌الله کاشانی در طول چند دهه در تاریخ ملت ایران در ملی شدن صنعت نفت و مبارزه با استبداد و دیکتاتوری پهلوی و حمایت از جریان‌های انقلابی برجسته است.
لاریجانی اضافه کرد: در واقعه 30 تیر جایگاه فقهای دینی را مجددا در نهضت‌های مردمی مشاهده می‌کنیم. مسئله اصلی در آن دوران این گونه شکل گرفت که دکتر مصدق واگذاری اختیارات کامل وزارت جنگ را به نخست‌وزیر از شاه درخواست و بر آن اصرار کرد و پس از اینکه با عدم موافقت شاه مواجه شد، از سمت نخست‌وزیری در تاریخ 25 شهریور 1331 استعفا کرد و به منزل خود رفت و درب منزل خود را بر همگان بست.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: طبیعی است با این واقعه جامعه تازه از استبداد رضاشاه رهیده دچار شوک و حیرت شود. شاه که منتظر چنین شرایطی بود با استعفای نخست‌وزیری مصدق موافقت کرد و قوام‌السلطنه را به نخست‌وزیری برگزید. احمد قوام که در بازگرداندن اراضی شمال ایران از چنگ شوروی نقش داشت از این پشتوانه خوشنامی بهره گرفت و اطلاعیه تهدید‌آمیزی صادر و مخالفان را حتی به تشکیل محاکم انقلابی تهدید کرد اما قوام نقش روحانیت انقلابی به رهبری آیت‌الله کاشانی را علیه استعمار و عوامل آن در نهضت ملی‌شدن صنعت نفت به خوبی می‌دانست لذا خواست از ابتدا با قدرت جلوی جریان‌های دینی بایستد.
وی افزود: احمد قوام به فدائیان اسلام، اتحادیه مسلمین، وعاظ، روحانیون و مراجع تقلید اخطار کرد که کشتیبان را سیاستی دگر آمد. با این بیانیه و تهدیدات، مردم معترض به صورت پراکنده در بازار تهران مغازه‌ها را تعطیل کردند.
رییس مجلس با فوق العاده خواندن نقش آیت‌الله کاشانی در این واقعه، ادامه داد: ایشان با انتشار بیانیه‌ای شرایط را تغییر داده، شاه و دربار را تهدید کرد و از مردم خواست در مقابل دولت جدید در صحنه حاضر شوند و از دولت ملی دفاع کنند.
لاریجانی اظهار داشت: با اعلامیه آیت‌الله کاشانی در روز 30 تیر، مردم از نقاط مختلف شهر به حرکت درآمدند و شهر یکپارچه تعطیل شد. صنوف مختلف مردم، کارکنان ادارات و کارخانجات، دانشجویان، روحانیون، دانش‌آموزان و معلمان مدارس به دفاع از دولت قانونی مصدق برخاستند و علیه قوام و دربار و شاه شعار می‌دادند.
وی ادامه داد: این مقاومت مردمی که با دعوت رهبری دینی سامان گرفت با تیراندازی سربازان و به قتل رسیدن بیش از 60 نفر جان تازه‌ای گرفت و نتیجه آن سقوط دولت قوام‌السلطنه و بازگشت دکتر محمدمصدق بود.
رئیس قوه مقننه خاطرنشان کرد: گرچه با این اقدام انقلابی بار دیگر دولت ملی مستقر شد اما از این تاریخ تا 28 مرداد 1332 چنان شرایط تغییر کرد که با کمک آمریکا و انگلیس و ترتیب کودتا علیه مصدق، مجددا چند دهه دیکتاتوری پهلوی صغیر در کشور ایجاد شد.
لاریجانی گفت: یکی از دلایل مهم این واقعه تلخ در نغمه جدایی و اختلاف، که مصدق با آیت‌الله کاشانی آغاز شد حتی بعد از واقعه 30 تیر که مجلس شورای ملی و آیت‌الله کاشانی مصر بودند و قوام دستگیر و قرار شد مسببین کشتار مردم محاکمه شوند مصدق مخالفت و حتی از قوام دفاع کرد و از برخورد با مسببین کشتار مردم خودداری کرد. اطرافیان او جبهه ملی و احزاب وابسته اتهامات ناروایی به رهبری مذهبی آیت‌الله کاشانی که پیروز اصلی واقعه 30 تیر بود، وارد کردند و به مرور وحدت و انسجام مردم گسیخته شد.
وی ادامه داد: در این یک سال اساعه ادب به روحانیت، دستگیری برخی از علما و خطبا، دستگیری فداییان اسلام، فشار سنگین بر نیروهای مذهبی کار را به جدایی جدی دولت مصدق از نیروهای مذهبی کشاند لذا در کودتای 28 مرداد مردم دیگر همچون 30 تیر در صحنه حضور نداشتند.
لاریجانی خاطرنشان کرد: جدایی از رهبری مذهبی و کنار گذاشتن مردم، از اشتباهات دولت ملی بود علاوه بر این، حرکت دولت مصدق در جهت خلاف قانون، تضعیف پیاپی مجلس شورا و آغاز قانونگذاری در دولت و نهایتا انحلال مجلس شورای ملی و طرح رفراندوم همه و همه از اشکالاتی بود که موجب شد زمینه مردمی‌ای که آیت‌الله کاشانی در 30 تیر فراهم آورد ظرف یک سال به شرایط منفعل جریانات مردمی و مذهبی تبدیل شود. متاسفانه خوشبینی ساده‌انگارانه برخی رجال سیاسی نسبت به آمریکا نیز مزید بر علت شد.
وی ادامه داد: این جماعت روشنفکر غرب‌گرا با تحلیل‌های خام تصور می‌کردند که آمریکا در رقابت با انگلیس و روسیه خواهان دموکراسی و آزادی برای ایران است و همین خوشبینی بلاوجه منشا خطرات بزرگ شد و عملا نهضت مشروطه را که با پشتیبانی علمای بزرگ نجف و تهران علیه استبداد و استعمار شکل گرفت در این نقطه به پایان تلخی رساند.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: امام خمینی (ره) در سخنان عبرت‌آموزی می‌فرمایند اگر روحانیون ملت، خطبا، نویسندگان و روشنفکران متعهد سستی کنند و از قضایای مشروطه عبرت نگیرند بستر این انقلاب آن خواهد شد که بر سر انقلاب مشروطه آمد و براساس همین تحلیل در قانون اساسی جمهوری اسلامی ولایت فقیه به عنوان محور هدایت قوای سه‌گانه نقش ممتاز یافت تا در همه شرایط بتواند از حقوق ملت در مقابل اجانب و دیکتاتوری داخلی دفاع کند.
