صراط: با سرکار آمدن دولت جدید در ایران به‌نظر می‌رسد علاوه بر تیم مذاکره‌کننده
هسته‌ای کشورمان - که به‌طور طبیعی دچار تغییراتی خواهد شد- در طرف مقابل
هم تغییرات گسترده در انتظار تیم مذاکره هسته‌ای آژانس است؛ حتی کاترین
اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم که رهبری نمایندگان ۱+۵در مذاکرات
هسته‌ای را برعهده دارد، گفته در سال ۲۰۱۴از سمت خود در اتحادیه اروپا
کناره‌گیری خواهد کرد.
این طرف هم سعید جلیلی به‌احتمال زیاد رفتنی است و علی اصغر سلطانیه هم که از سال84تاکنون نماینده ایران در آژانس بوده با پایان ماموریتش به خانه بازخواهد گشت. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود در چند‌ماه آینده ترکیب تیم‌های مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و آژانس و تیم‌مذاکره‌کننده ایران با 1+5 تغییرات اساسی بکند. با این حال هنوز معلوم نیست تغییر افراد به تغییر سیاست‌ها و رویکردها بینجامد. پس از استعفای رافائل گروسی، معاون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که سهم مهمی در مذاکرات اتمی با ایران داشت و اردیبهشت‌ماه امسال از مقام خود کناره‌گیری کرد صحبت از کناره‌گیری هرمان ناکارتس سربازرس آژانس هم به میان آمد. به گفته دیپلمات‌ها در وین، جانشین سربازرس بلژیکی آژانس که تا پایان سال میلادی جاری بازنشسته خواهد شد، ترو وارجورانتا، از فنلاند خواهد بود.
هرمان ناکارتس 3بار سرپرستی هیأت بازرسان آژانس اتمی در سفر به ایران را برعهده داشت و هیأت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سرپرستی هرمان ناکارتس آخرین بار در ۲۴ بهمن۱۳۹۱ به تهران آمد اما آخرین سفر ناکارتس به ایران هم برای او دستاوردی نداشت و او نتوانست موافقت مقامات ایرانی را برای بازدید از سایت نظامی پارچین به‌دست آورد تا مجبور باشد با دست‌های خالی تهران را به مقصد وین ترک کند.
در روزهای گذشته برخی خبرگزاری‌ها از پایان ماموریت 8ساله علی‌اصغر سلطانیه نماینده جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر دادند. خود سلطانیه هم دیروز در گفت‌وگو با فارس، ضمن تأیید خبر پایان ماموریت خود در این نهاد گفت: افتخار می‌کنم که برای کشورم در وین خدمت کردم، قدردان اعتماد مردم و مسئولان هستم و با خوشحالی به کشورم بازخواهم گشت. از رضا نجفی رئیس اداره خلع سلاح وزارت خارجه، محمد مهدی آخوندزاده عضو سابق تیم هسته‌ای و معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه، امیرحسین زمانی‌نیا عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، محمدرضا البرزی سفیر و نماینده سابق ایران در مقر سازمان ملل در ژنو و محمودرضا سجادی سفیر ایران در مسکو به‌عنوان جانشینان احتمالی سلطانیه نام برده می‌شود.
در آن‌سو علاوه بر تغییراتی که احتمالا تا روزهای آینده در ترکیب‌مذاکره‌کنندگان ایران با 1+5 مشخص خواهد شد، کاترین‌اشتون هم در حال کناره‌گیری از این مذاکرات است. کاترین اشتون هم که ماموریتش در سال 2014به اتمام می‌رسد گفته که تمایلی برای تمدید ماموریتش ندارد. او گفته «افرادی هستند که می‌توانند آنچه را که من محقق نساختم، عملی کنند. بنابراین بهتر است که من در سال 2014منصب خود را ترک کنم.»
بنابراین تا چند‌ماه دیگر تأثیرگذار‌ترین چهره مذاکره‌کننده غربی که عادت کرده بودیم عکس‌های دونفره‌اش با سعید جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و مذاکره‌کننده ارشد کشورمان پس از هر دور از مذاکرات را تعقیب کنیم هم در آستانه جدایی از مذاکرات هسته‌ای قرار دارد.
همانطور که سعید جلیلی هم با آمدن محمد جواد ظریف در راس وزارت امور خارجه عملا از دایره تصمیم‌گیری در موضوع هسته‌ای کنار گذاشته شده و شنیده‌ها حاکی از انتقال مدیریت مذاکرات هسته‌ای از شورای‌عالی امنیت ملی به وزارت امور خارجه است؛ هرچند که خود ظریف تاکنون این موضوع را تأیید نکرده و آخرین بار هم پنجشنبه شب در برنامه تلویزیونی دیروز، امروز، فردا شبکه سوم سیما در پاسخ به این سؤال که آیا قرار است به جای شورای‌عالی امنیت ملی وزارت خارجه نقش فعال‌تری در بحث هسته‌ای داشته باشد؟
گفت: اینکه چه میزان بنده یا وزارت خارجه در بحث هسته‌ای نقش داشته باشیم مربوط می‌شود به تصمیم ریاست‌جمهوری و مقامات عالی نظام. با این حال حتی اگر قرار نباشد پرونده هسته‌ای از شورای‌عالی امنیت ملی به وزارت خارجه منتقل شود، خود سعید جلیلی بخت چندانی برای ادامه کار به‌عنوان دبیر شورای‌عالی امنیت ملی نخواهد داشت. گفته می‌شود محمد شریعتمداری گزینه حسن روحانی برای تصدی این پست مهم است؛ هرچند که او هنوز برای تصدی این پست عنوان «نماینده مقام معظم رهبری در شورای‌عالی امنیت ملی» را لازم دارد.
این طرف هم سعید جلیلی به‌احتمال زیاد رفتنی است و علی اصغر سلطانیه هم که از سال84تاکنون نماینده ایران در آژانس بوده با پایان ماموریتش به خانه بازخواهد گشت. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود در چند‌ماه آینده ترکیب تیم‌های مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و آژانس و تیم‌مذاکره‌کننده ایران با 1+5 تغییرات اساسی بکند. با این حال هنوز معلوم نیست تغییر افراد به تغییر سیاست‌ها و رویکردها بینجامد. پس از استعفای رافائل گروسی، معاون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که سهم مهمی در مذاکرات اتمی با ایران داشت و اردیبهشت‌ماه امسال از مقام خود کناره‌گیری کرد صحبت از کناره‌گیری هرمان ناکارتس سربازرس آژانس هم به میان آمد. به گفته دیپلمات‌ها در وین، جانشین سربازرس بلژیکی آژانس که تا پایان سال میلادی جاری بازنشسته خواهد شد، ترو وارجورانتا، از فنلاند خواهد بود.
هرمان ناکارتس 3بار سرپرستی هیأت بازرسان آژانس اتمی در سفر به ایران را برعهده داشت و هیأت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سرپرستی هرمان ناکارتس آخرین بار در ۲۴ بهمن۱۳۹۱ به تهران آمد اما آخرین سفر ناکارتس به ایران هم برای او دستاوردی نداشت و او نتوانست موافقت مقامات ایرانی را برای بازدید از سایت نظامی پارچین به‌دست آورد تا مجبور باشد با دست‌های خالی تهران را به مقصد وین ترک کند.
در روزهای گذشته برخی خبرگزاری‌ها از پایان ماموریت 8ساله علی‌اصغر سلطانیه نماینده جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر دادند. خود سلطانیه هم دیروز در گفت‌وگو با فارس، ضمن تأیید خبر پایان ماموریت خود در این نهاد گفت: افتخار می‌کنم که برای کشورم در وین خدمت کردم، قدردان اعتماد مردم و مسئولان هستم و با خوشحالی به کشورم بازخواهم گشت. از رضا نجفی رئیس اداره خلع سلاح وزارت خارجه، محمد مهدی آخوندزاده عضو سابق تیم هسته‌ای و معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه، امیرحسین زمانی‌نیا عضو سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، محمدرضا البرزی سفیر و نماینده سابق ایران در مقر سازمان ملل در ژنو و محمودرضا سجادی سفیر ایران در مسکو به‌عنوان جانشینان احتمالی سلطانیه نام برده می‌شود.
در آن‌سو علاوه بر تغییراتی که احتمالا تا روزهای آینده در ترکیب‌مذاکره‌کنندگان ایران با 1+5 مشخص خواهد شد، کاترین‌اشتون هم در حال کناره‌گیری از این مذاکرات است. کاترین اشتون هم که ماموریتش در سال 2014به اتمام می‌رسد گفته که تمایلی برای تمدید ماموریتش ندارد. او گفته «افرادی هستند که می‌توانند آنچه را که من محقق نساختم، عملی کنند. بنابراین بهتر است که من در سال 2014منصب خود را ترک کنم.»
بنابراین تا چند‌ماه دیگر تأثیرگذار‌ترین چهره مذاکره‌کننده غربی که عادت کرده بودیم عکس‌های دونفره‌اش با سعید جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و مذاکره‌کننده ارشد کشورمان پس از هر دور از مذاکرات را تعقیب کنیم هم در آستانه جدایی از مذاکرات هسته‌ای قرار دارد.
همانطور که سعید جلیلی هم با آمدن محمد جواد ظریف در راس وزارت امور خارجه عملا از دایره تصمیم‌گیری در موضوع هسته‌ای کنار گذاشته شده و شنیده‌ها حاکی از انتقال مدیریت مذاکرات هسته‌ای از شورای‌عالی امنیت ملی به وزارت امور خارجه است؛ هرچند که خود ظریف تاکنون این موضوع را تأیید نکرده و آخرین بار هم پنجشنبه شب در برنامه تلویزیونی دیروز، امروز، فردا شبکه سوم سیما در پاسخ به این سؤال که آیا قرار است به جای شورای‌عالی امنیت ملی وزارت خارجه نقش فعال‌تری در بحث هسته‌ای داشته باشد؟
گفت: اینکه چه میزان بنده یا وزارت خارجه در بحث هسته‌ای نقش داشته باشیم مربوط می‌شود به تصمیم ریاست‌جمهوری و مقامات عالی نظام. با این حال حتی اگر قرار نباشد پرونده هسته‌ای از شورای‌عالی امنیت ملی به وزارت خارجه منتقل شود، خود سعید جلیلی بخت چندانی برای ادامه کار به‌عنوان دبیر شورای‌عالی امنیت ملی نخواهد داشت. گفته می‌شود محمد شریعتمداری گزینه حسن روحانی برای تصدی این پست مهم است؛ هرچند که او هنوز برای تصدی این پست عنوان «نماینده مقام معظم رهبری در شورای‌عالی امنیت ملی» را لازم دارد.
