هلال احمر چه اقداماتی برای پاسخگویی به حوادث طبیعی از جمله زلزله تهران انجام داده است؟
عباسی: به نظر بنده ما نباید مردم را از زلزله بترسانیم، هر زمان که صحبت از زلزله تهران می‌شود بحث‌های امنیتی و مسائل دیگر پیش می‌آید. البته این صحبت‌ها اجتناب‌ناپذیر است گستردگی تهران را همه می‌دانند، هر زمان که به جغرافیای تهران نگاه می‌کنیم واقعاً این سئوال پیش می‌آید که در زمان زلزله کجای تهران را می‌توانیم جمع کنیم.
البته باید عنوان کنم که واقعیت این نیست، نباید مردم را از زلزله بترسانیم. حوادث طبیعی دست بشر نیست و انسان نمی‌تواند پیش‌بینی کند که اتفاقات طبیعی رخ می‌دهد یا نه؛ یا اینکه بخواهد جلوی آن را بگیرد. در کشورهای پیشرفته در این قسمت فرهنگسازی شده است. مثلاً در توکیوی ژاپن که یکی از پرتراکم‌ترین شهرهای دنیا به حساب می‌آید جمعیت بسیار زیادی در آن ساکن هستند، آیا آنها هم از زلزله می‌ترسند؟ وقتی بحث زلزله توکیو پیش می‌آید آیا مردم ساکن آنجا مشکل پیدا می‌کنند؟
یادم هست چند سال پیش که بحث زلزله تهران جدی شده بود، مباحث کارشناسی متعددی صورت پذیرفت، بسیار اثرات اقتصادی ایجاد کرد، واقعاً نباید چنین اتفاقی رخ بدهد. ما باید فرهنگسازی در این مقوله را به جایی برسانیم تا مردم آگاه شوند که باید خودشان را در برابر چنین حوادث طبیعی ای تقویت کنند و نباید ترس را در زندگی، اقتصاد،کار، رفتار و کردار مردم ایجاد کرد.اگر خدای ناکرده اتفاقی در تهران رخ دهد چه کسی می‌خواهد پاسخ دهد؟ آیا جمعیت هلال احمر می‌تواند پاسخ دهد؟ آیا شهرداری‌ها می‌توانند پاسخ دهند؟ آیا سازمان مدیریت بحران کشور می‌تواند پاسخ دهد؟ این مردم هستند که باید در برابر و برای مقابله با زلزله آماده شوند، یعنی اعتقاد شخص بنده این است که بحث مدیریت بحران در تهران مبتنی بر مردم باشد. اگر مردم را توانستیم آموزش خوب بدهیم و فرهنگ مدیریت بحران آنان را پرورش دهیم و در مقابل زلزله به جای ترس آموزش‌های تخصصی و مورد نیاز آنان را ارتقاء دهیم مطمئنا آن زمان دیگر این ترسی که برای زلزله تهران در بین مردم وجود دارد از بین برود.
دغدغه‌های امروز شما درباره مقابله با زلزله تهران چیست؟
عباسی: بنده متاسف هستم که این مطلب را عنوان می‌کنم، چرا باید هر زمان که بحث زلزله تهران پیش می‌آید باید این مبحث را امنیتی کنیم. اگر ما توانستیم خودمان را از این مقولات جدا کنیم و بیاییم به واقعیت‌ها بنگریم مطمئنا موفق خواهیم شد. الان بخش‌ها و سازمان‌های مختلف برای خودشان برنامه‌ریزی می‌کنند و برای خودشان کار می‌کنند و متاسفانه یک هماهنگی نیز بین آنان نیست و هر کسی هم برای خودش کار می‌کند و هیچ کدام از توانمندی‌های یکدیگر خبر ندارند. مثلاً اطلاع ندارند که توانمندی هلال احمر برای پاسخگویی به زلزله تهران چقدر است. متعاقباً ما نیز نمی‌دانیم شهرداری چه توانمندی برای پاسخگویی به زلزله تهران دارد. در حالی که براساس قانون پاسخگویی به زلزله تهران برعهده شهرداری است. اما این ارتباط هنوز برقرار نشده است، این ارتباط باید در حدی برقرار شود که ما باید در رابطه با اطلاعاتی که از شهرداری داریم و همانطور اطلاعاتی که شهرداری از هلال احمر دارد مشخص شده باشد.
به هر حال شما به عنوان مسئولیت جمعیت هلال احمر در کارگروه‌های تخصصی امداد و نجات با حضور سازمانها و نهادهای مرتبط امدادی جلسه می‌گذارید آیا هیچ زمان به این مبحث و دغدغه‌ها نپرداختید؟
عباسی: چرا، بحث می‌شود همیشه متاسفانه وقتی این مباحث در جلسات مطرح می‌شود این صحبت‌ها به یک جایی ختم می‌شود که بحث‌های امنیتی پیش می‌آید و مجبور می‌شوند کمی عقب‌نشینی کنند. به نظر بنده باید زلزله تهران را یک حادثه طبیعی در نظر بگیریم که مسلماً مقابله با آن محاسبات خودش را دارد. البته کارهای مناسبی نیز صورت پذیرفته است و اطلاعات جامعی نیز به دست آمده است و هر زمان نیز به روز می‌شود.
ما باید این آگاهی را داشته باشیم که در تهران که زندگی می‌کنیم چه نقاط امنی وجود دارد و چه مکانهایی وجود دارد که برای اسکان و پناهگاه‌ها در موارد خاص بهره‌مند شویم. همه این موارد باید انجام شود البته کارهایی در حال انجام است اما متاسفانه نگاه افراد و مسئولان به این مسئله متفاوت است و باید این نگاه‌ها یکسان شود و باید از نگاه‌های امنیتی فاصله گرفته شود. مگر در کشورهای پیشرفته شهرهای پرجمعیت وجود ندارد؟ مگر خطرات و حوادث برای آنان وجود ندارد؟ آیا همه آنها همین‌گونه نگاه می‌کنند، ما باید این نگاه‌ها را تغییر دهیم. هم باید نگاه مسئولان تغییر کند و هم نگاه مردم تغییر کند.
اگر ما بیاییم و بگوییم که می‌خواهیم پاسخگویی مردم را در مقابله با زلزله تهران باشیم این مسئله غلط است، زیرا ما نمی‌توانیم و مطمئنا هم شکست می‌خوریم و این تست شکست خورده است. باید مردم را تقویت کنیم. مردم تحت آموزش قرار گیرند و در این مقوله رسانه‌ها وظیفه مهمی را ایفا می‌کنند و نباید در رسانه‌ها به صورتی مطالب عنوان شود که مردم از زلزله بترسند و این وظیفه همه مسئولان است که در مصاحبه‌های مختلف مردم را از زلزله تهران نترسانند. در حالی که باید به آنها اطمینان دهیم که اگر افراد تحت آموزش قرار گیرند هیچ مشکلی برای آنان در زلزله تهران رخ نمی‌دهد.
از طرف دیگر باید ساختارهای‌مان را نیز باید اصلاح کنیم. ما زیرساخت‌هایی در مقوله شهرسازی و مبحث مدیریت شهری داریم که باید اصلاح شوند و از آنجایی هم که ضعیف‌تر هستیم باید شروع کنیم، وقتی ما جاهایی را داریم که مشکلات زیادی دارند باید اول از آنجاها شروع کنیم. متاسفانه برخورد با مقوله زلزله تهران مبحث امنیتی و سیاسی است و از آن کار کارشناسی که باید انجام پذیرد فاصله می‌گیرد. جمعیت هلال احمر نیز مانند همان مثل معروف است که یک دست صدا ندارد و نمی‌تواند این مقوله را به تمام کشور و مسئولان گسترش دهد.
لذا ما سعی می‌کنیم وظیفه خودمان را انجام دهیم، هماهنگی‌های خودمان را داشته باشیم، بخش‌های مختلف جمعیت وظایف خود را در پاسخگویی به زلزله تهران انجام می‌دهند، جلسات متعدد کارشناسی در این مقوله داریم اما نهایتاً زمانی می‌توانیم نتیجه خوبی بگیریم که همه با هم کار کنیم و اگر چنین اتفاقی رخ دهد مسلماً نتیجه‌بخش خواهد بود.
زلزله تهران به هیچ عنوان ترسناک نیست و یک اتفاق طبیعی است که باید رخ دهد. زمانش تاخیر پیدا کرده است چون ما گسل‌هایی در تهران داریم که بیش از 180 سال است فعالیتی نداشته‌اند و هر لحظه امکان دارد این گسل‌ها فعال شوند و این چیزی نیست که ما بیاییم و موضع‌گیری کنیم که چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد و هیچ کس نمی‌تواند زمان آن را مشخص کند. بنابر این آمادگی در برابر زلزله تهران باید از خود مردم شروع شود و این مردم هستند که می‌توانند به خودشان در برابر زلزله تهران کمک کنند.
