«در جهانی که سیر و سلوک دائم ذرات، حرکتی کمالگرایانه از «بودن» تا «شدن» است، هنر میتواند شیواترین فرصتها را در ساحت بیتکرار نو شدن تثبیت کند و هفتمین گونهاش، لحظات و صحنههایی جاودانه و بیسابقه بیافریند. بدین اعتبار، خداوند تقدیر فرمود که درک این نکته به شکلی هنرمندانه و دور از تعصب و کوتهنگری در وجود انسانی هنرمند و دردآشنا به ضرورتهای روزآمدی، به بروز برسد.
«سیدمرتضی آوینی» از آنجا نامی برای سیادت اهل قلم و اندیشه شد که با رصد مؤلفههای انقلاب فرهنگی، انقلابی را در شیوه نگرش و تفکر به آنچه میتوان به تصویر کشید، رقم زد.
او با حضور مستقیم خود در متن تولید و مراحل مختلف آفرینش آثارش در مقام کارگردان، نزدیکترین ارتباط با واقعیتهای موضوع را به تجربه و معرفی ایستاد و به تبعِ این حضور نزدیک و بیواسطه، دقیقترین و صادقترین صویر را از تمامی واقعیت، بدون تحریف و مثبتنمایی محض، ماندگار کرد؛ آن هم نمایشی بدان پایه از خلوص و عمق که مخاطب از مجموع دقایق واقعی در قاب دوربین و ظرفیت کلام و بیدخالت کارگردان در قضاوت نهایی، بتواند مرزهای نورانی اما گاه غبارگرفته در ازدحام سیاستزدگی و منفعت طلبیهای حرفهای را به درستی و راستی دریابد.
شیوه شهید آوینی، تعریفی متفاوت و آغازی هنرمندانه برای ساخت فیلم مستند در تمامی معنا و ظرفیت آن است و شاخصترین اسناد این تعریف تازه را می توان از مجموعه ارزشمند «روایت فتح» تا «شهری در آسمان» سراغ گرفت که با تفکری اشراقی، مؤثرترین و ماندگارترین نوع روایت و بازگویی را در پیکره و پیام فیلم مستند به نمایش میگذارد.
از این منظر، میتوان «چهارمین دوره جایزه بزرگ شهید آوینی» را ادامه مسیری ضروری، روشن و امیدبخش – به دور از سبک های رایج مستندسازی – برای ساخت و ارائه مستندهایی دانست که ریشه در آگاهی، مسئولیتپذیری و بیداری وجدان تمامی انسانهای امروز و نسلهای فردای بشریت دارند و هنر را رسالت و عزتی جز برای حضور و پیامدهای روحانیاش تصور نمیکنند. پس دور از انتظار نیست که توفیق پیوندیافتگان با شیوه و نگرش آن هنرمند جستوجوگر و خستگیناپذیر را در فرصتهای متداوم این جایزه بیابیم.
سید شهیدان اهل قلم، بنیانگذار شیوه و نگرشی نو در سینمای مستند بعد از انقلاب بود که اینک به سبک و سیاقی ارزشی و ژانری قابل تأمل در سینمای مستند تبدیل شده است. امیدوارم تفکر و تلاشی که با قدم بلند و قلم والای این هنرمند مردمی شکل گرفت با اهتمام و اعتقاد جوانان متعهد این مرز و بوم ادامه یابد و منشأ آثار ارزشمند هنری شود.
درود و تحیّات خالصانهام را به برندگان و برگزارکنندگان این جایزه تقدیم می کنم و امیدوارم مشی و روش شهید آوینی بیش از پیش در ساحت هنر نهادینه شود.»