صراط: «کلاه
پهلوی» از زمان پخش اولین قسمت تا همین اواخر، با انتقادهای ریز و درشت
زیادی از سوی کارگردان ها، کارشناسان و بازیگران مختلف روبرو بود.
حواشی سریال به روایت صاحبنظران
زیر بوته نقدهای تخصصی
حسن هدایت
هر چندکه نباید با دیدن دو قسمت از یک سریال دراز نفس پنجاه و چند قستی، قضاوت کلی درباره کار کرد ولی هر اثر اگر نتواند در یکی دو قسمت اول حرفش را درست آغاز کند یا از ابتدا بنای روایت را بر اعوجاج وقایع مستند قرار دهد قطعا تا آخرین فریم نیز از اقناع مخاطب در کشش دراماتیک و صحت اصالت حرف مطرح در سریال ناتوان می ماند.
کارگردان محترم سریال، منتقدان را به شکیبایی و دیدن قسمت های بعدی سریال دعوت کرده و با ملاحت تهدید کرده است که منتقدان بداندیش در پایان سریال ناچار از عذرخواهی و شرمندگی خواهند شد. حال معلوم نیست محتوای این سریال موجب عذرخواهی خواهد شد یا اعمال قوه قهریه. (8 مهر 91/ بانی فیلم)
خسرو معتضد
اینکه مخاطبان بیشتر از 10 دقیقه نمی توانند «کلاه پهلوی» را تحمل کنند و سریع کانال را تغییر می دهند یا تلویزیون را خاموش می کنند تقصیر سازندگان آن است نه دیگران. سریال مذکور حقیقتا آنقدر خسته کننده است که مردم علاقمند به تاریخ ایران را نتوانسته جذب خود کند.
حواشی سریال به روایت صاحبنظران
زیر بوته نقدهای تخصصی
حسن هدایت
هر چندکه نباید با دیدن دو قسمت از یک سریال دراز نفس پنجاه و چند قستی، قضاوت کلی درباره کار کرد ولی هر اثر اگر نتواند در یکی دو قسمت اول حرفش را درست آغاز کند یا از ابتدا بنای روایت را بر اعوجاج وقایع مستند قرار دهد قطعا تا آخرین فریم نیز از اقناع مخاطب در کشش دراماتیک و صحت اصالت حرف مطرح در سریال ناتوان می ماند.
کارگردان محترم سریال، منتقدان را به شکیبایی و دیدن قسمت های بعدی سریال دعوت کرده و با ملاحت تهدید کرده است که منتقدان بداندیش در پایان سریال ناچار از عذرخواهی و شرمندگی خواهند شد. حال معلوم نیست محتوای این سریال موجب عذرخواهی خواهد شد یا اعمال قوه قهریه. (8 مهر 91/ بانی فیلم)
خسرو معتضد
اینکه مخاطبان بیشتر از 10 دقیقه نمی توانند «کلاه پهلوی» را تحمل کنند و سریع کانال را تغییر می دهند یا تلویزیون را خاموش می کنند تقصیر سازندگان آن است نه دیگران. سریال مذکور حقیقتا آنقدر خسته کننده است که مردم علاقمند به تاریخ ایران را نتوانسته جذب خود کند.
متاسفانه دست اندرکاران این سریال نه شخصیت ها را می شناسند و نه اطلاعی از تاریخ دارند، آقایان تیمور تاش و فروغی را به خوبی نمی شناسند. واقعا تاسف می خورم که تاریخ غیرتمندی ایران و ایرانی اینگونه به تصویر کشیده می شود.
خدا ما را ببخشد که درباره ایران عزیز اینگونه رفتار می کنیم در حالی که دیگر کشورها از هیچ و پوچ برای خودشان تمدن می سازند. (3 دی 91/ افکار نیوز)
کیومرث پور احمد
کیومرث پور احمد همیناواخر با روزنامه بانی فیلم، مصاحبه انجام داد و در آن، نسبت به «کلاه پهلوی» موضعی جدی گرفت. او البته اعتراضش را خیلی کلی تر از این سریال و به طور کلی خطاب به تلویزیون مطرح کرده بود اما در بخشی از آن، به طور کامل، روی «کلاه پهلوی» متمرکز شده بود: «با وجود ابتذال نفرت انگیزی که بر این رسانه حاکم شده ترجیح می دهم دور تلویزیون را خط بکشم. آخرین سریالی را که از تلویزیون مشاهده کردم مجموعه «کلاه پهلوی» است و به نظرم این سریال بسیار مبتذل بود. وقت و هزینهس رسام آوری برای تولید این سریال شده و حال شما می بینید که حاصل آن چه چیزی از آب درآمده است.» (7 مهر 92/ بانی فیلم)
مرتضی احمدی
سریال «کلاه پهلوی» را خیلی کم می بینم چرا که هر وقت می بینم عصبانی می شوم. با کارهای تاریخی امروز به تاریخ ایران توهین شده است؛ به عنوان مثال سریال در حال پخش «کلاه پهلوی» را ببینید. بالاخره مردم آن دوران هم بخشی از تاریخ ایران هستند، با توهین کردن به آنها کجای دنیا را می گیریم؟
متاسفانه کارگردان سریال «کلاه پهلوی» آنقدر نسبت به اتفاقات تاریخی بی اطلاع است که حتی نمی داند درشکه یک اسبه برای زمان رضا شاه نبوده است؛ به عنوان مثال سال 1323 به خاطر قحطی که به وجود آمد حتی چیزی پیدا نمی شد برای انسان ها که بخورند چه برسد بخواهند جو را به خورد اسب ها بدهند! (27 مهر 92/ ایسنا)
مهرشاد کارخانی
همان قصه تکراری و کهنه، روایت های خام و فاقد جاذب های بصری و زاویه دید مناسب. آیا در این هنگام نفس گیر تورم و گرانی، تاوان هزینه میلیاردی از پاریس تا تهران تنها بر شانه های نحیف مردم سنگینی نمی کند؟
نکند سرمایه سریال از «کلاه» پهلوی تامین شده است؟! ثمره یک دهه سرمایه مادی و معنوی این دیار کدام نوآوری بوده است؟ منصفانه قضاوت کنیم. کدام یک از سکانس های این سریال با چنین حجم سرمایه سخت افزاری و نرم افزاری با یکی از سکانس های سریال ماندگار «هزار دستان» ساخته شاعر سینما علی حاتمی برابر می کند؟ آن هم با کمبود امکاناتی که زنده یاد علی حاتمی با آن دست و پنجمه نرم می کرد؟! (16 آبان 91/ فارس)
اعتراض مسئولان به کلاه پهلوی
آیت الله علم الهدی/ عضو مجلس خبرگان
«کلاه پهلوی» از مضرترین فیلم هاست. شما می خواهید مظالم رضاخان را نشان دهید اما می آیید بی عفتی زمان رضاخان و روابط ناهنجار جنسی زنان و مردان جوان و جاسوسان انگلیسی را نشان می دهید و فیلم به جای نشان دادن مظالم رضاخان، بی حجابی و توسعه ناهنجاری و بی اخلاقی و بی عفتی را ترویج می کند.
احمد سالک/ رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس
مقام معظم رهبری دستوراتی می دهند و مسائلی را مطرح می کنند و عده ای هم روی آنها کار میکنند، اما یک مرتبه صدا و سیما با پخش یک فیلم یا سریال تمام این زحمات را از بین می برند. مثلا بد آموزی هایی در سریال «کلاه پهلوی» یا قسمت سیزدهم سریال «دودکش» یا جاهای دیگری وجود داشت که ما درباره این قضایا نگرانیم.
آیت الله علم الهدی/ عضو مجلس خبرگان
«کلاه پهلوی» از مضرترین فیلم هاست. شما می خواهید مظالم رضاخان را نشان دهید اما می آیید بی عفتی زمان رضاخان و روابط ناهنجار جنسی زنان و مردان جوان و جاسوسان انگلیسی را نشان می دهید و فیلم به جای نشان دادن مظالم رضاخان، بی حجابی و توسعه ناهنجاری و بی اخلاقی و بی عفتی را ترویج می کند.
احمد سالک/ رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس
مقام معظم رهبری دستوراتی می دهند و مسائلی را مطرح می کنند و عده ای هم روی آنها کار میکنند، اما یک مرتبه صدا و سیما با پخش یک فیلم یا سریال تمام این زحمات را از بین می برند. مثلا بد آموزی هایی در سریال «کلاه پهلوی» یا قسمت سیزدهم سریال «دودکش» یا جاهای دیگری وجود داشت که ما درباره این قضایا نگرانیم.
شورای نظارت بر صدا و سیما
شورای نظارت بر سازمان صدا و سیما هم همین اواخر از نمایش عریان و قبح شکنانه مفاسد اخلاقی برخی شخصیت های حاضر در سریال کلاه پهلوی انتقاد کرد و خواستار اصلاح اینگونه موارد شد. این شورا نمایش صریح و مستقیم برخی روابط غیراخلاقی را نوعی ترویج این روابط و عادی جلوه دادن آن برای مخاطبین و در نهایت قبح شکنی معرفی کرد.
حاشیه ها
از تختخواب تا دمپایی نادر و محدودیت سنی
سریال دری را می توان یکی از پرحاشیه ترین سریال های فاخر چند وقت اخیر تلویزیون دانست
1- «کلاه پهلوی» یا فیلمفارسی؟
پخش یکی از قسمت های «کلاه پهلوی» که عرسوی کریم با عالیه در آن اتفاق افتاد، حسابی حاشیه ساز شد. روزنامه جمهوری اسلامی، روز بعد از پخش آن قسمت مطلبی انتقادی نوشت و اعلام کرد که این مجموعه، عبور از خط قرمزهای ارزشی را تا یک قدم مانده به ابتذال «فیلمفارسی» دوران طاغوت پیش برده است: «جمعهن شب گذشته در صحنه ای که مربوط به ازدواج یک پاسبان به نام کریم با مستخدمه فرمانداری شهر مورد نظر فیلم بود، در آخرین لحظات گفتگو، پاسبان تازه داماد، در حالی که لباس رسمی خود را درمی آورد به زیر لحاف رفت و صحنه طوری عوض شد که بینندگان بتوانند بقیه ماجرا را بفهمند!»
از تختخواب تا دمپایی نادر و محدودیت سنی
سریال دری را می توان یکی از پرحاشیه ترین سریال های فاخر چند وقت اخیر تلویزیون دانست
1- «کلاه پهلوی» یا فیلمفارسی؟
پخش یکی از قسمت های «کلاه پهلوی» که عرسوی کریم با عالیه در آن اتفاق افتاد، حسابی حاشیه ساز شد. روزنامه جمهوری اسلامی، روز بعد از پخش آن قسمت مطلبی انتقادی نوشت و اعلام کرد که این مجموعه، عبور از خط قرمزهای ارزشی را تا یک قدم مانده به ابتذال «فیلمفارسی» دوران طاغوت پیش برده است: «جمعهن شب گذشته در صحنه ای که مربوط به ازدواج یک پاسبان به نام کریم با مستخدمه فرمانداری شهر مورد نظر فیلم بود، در آخرین لحظات گفتگو، پاسبان تازه داماد، در حالی که لباس رسمی خود را درمی آورد به زیر لحاف رفت و صحنه طوری عوض شد که بینندگان بتوانند بقیه ماجرا را بفهمند!»
2- علامت 14 – برای اولین بار
«کلاه پهلوی» اولین سریال ایرانی بود که تماشای یکی از قسمت هایش برای بچه های زیر 14 سال ممنوع اعلام شد. درست است که شبکه نمایش، برخی از فیلم های باکس ساعت 23 را به دلیل بالا بودن حجم خشونت، برای زیر 14 ساله ها ممنوع اعلام می کرد اما هیچ وقت این ممنوعیت به دلیل مسائل جنسی نبود. آنطور که روابط عمومی شبکه یک اعلام کرده بود علت ممنوعیت تماشای قست سی و هفتم این است که کریم می خواهد به بلانش پیشنهاد ازدواج بدهد. البته خود دری روز بعد از پخش این قسمت گفت که اصلا در جریان این محدودیت سنی نبوده و تلویزیون به صلاحدید خودش این کار را انجام داده است.
3- کشف دمپایی «نادر»
کشف دمپایی «نادر» در دوره رضاخان هم از آن دست حاشیه هایی بود که اتفاقا توسط روزنامه هفت صبح هم رقم خورد و سروصدا کرد. قضیه از این قرار بود که در یکی از عکس های سریال که در خود سایت «کلاه پهلوی» به چاپ رسیده بود، سارا خوئینی ها در نقش عالیه، دمپایی «نادر» به پا داشت. بعد از انتشار این عکس در هفت صبح، سایت های مختلف خبری به آن واکنش نشان دادند و آن را به عنوان یکی از گافت های بزرگ سریال منتشر کردند. این مسئله باعث شد تا عوامل سریال، جوابیه ای منتشر کنند و توضیحات مفصلی بدهند که عکس منتشر شده متعلق به پشت صحنه بوده.
4- گلایه آنا نعمتی از حذف نقش اصلی اش
حذف برخی نقش ها از سریال و انتقاد بازیگران نسبت به این قضیه، دیگر حاشیه های سریال بود. آنا نعمتی، یکی از بازیگران مطرح سینما که به دعوت دری در این سریال حاضر شده بود، اردیبهشت امسال در گفتگو با سوره سینما، به شدت از این سریال انتقادکرد. او گفته بود که «کلاه پهلوی» به شدت او را اذیت کرده: «عوامل کلاه پهلوی با شخصیت زرین تاج و کاراکتری که همسر من بود و صالح میرزا آقایی آن را بازی می کرد، به خوبی تا نکردند. در واقع این نقش ها حذف شدند و خستگی به تن ما ماند. این سریال الف ویژه بود و ما هم در زمره بازیگران حرفه ای آن قرار می گرفتیم. تلویزیون رسانه ملی ماستو من چندین سال برای این کار انرژی گذاشتم.»
5- موسیقی حاشیه دار
دعوت دری از مجید انتظامی برای ساخت موسیقی بخشی از «کلاه پهلوی» و اعتراض فریدون شهبازیان از این مسئله هم یکی دیگر از حاشیه های این سریال بود. شهبازیان در پاسخ به این عملکرد دری گفته که برای 54 قسمت کامل با دری قرارداد بسته اما بعداز مدتی شنیده که او می خواهد با انتظامی کار کند: «به او گفتم بیاید با من تسویه حساب کند و حق و حقوقم را بدهد. بعد اگر می خواهد با پنج آهنگساز دیگر کار کند اما از ابتدای سریال تصویرهای نهایی و جدید را برای من نفرستادند و اعلام کردند از قسمت 28 به بعد با آهنگساز دیگری کار می کنند و من متاسفم که آقای انتظامی آمد و روی قرارداد من قرارداد بست.»
6- آخرین حواشی
آخرین قسمت «کلاه پهلوی» با حذف 12 قسمت به پایان رسید. اتفاقی که خود دری چند ساعت مانده به پخش، در گفتگو با ایسنا به آن اشاره کرد و گفت که با این حسال سریالش خیلی زودتر به پایان می رسد و دشمنانش می توانند خوشحال باشند. البته او درباره اینکه این حذفیات در چه زمینه ای بوده و تلویزیون چه بخش هایی از کار را بیرون آورده چیزی نگفت. او فقط توضیح داد که به نظرش، شورای نظارت بر صدا و سیما تحت فشارهای بیرونی قرار گرفته و راجع به سریالش چنین اظهارنظری کرده. بعد هم به منتقدانی که انتقادهای غیرمنطقی به «کلاه پهلوی» داشته اند گفته که بهتر است بروند، کتاب ودرس بخوانند و مطالعه کنند.
حواشی به روایت بازیگران
وقتی یک ضربدر هفت می شود
زمان ساخت مجموعه «کلاه پهلوی» بیش از حد انتظار بود. حرف های بعضی از بازیگران این سریال درباره همین مسئله را در ادامه بخوانید
داریوش فرهنگ
در «کلاه پهلوی» آن چیزی که من هم توقع داشتم نشد، دلیلش هم خیلی ساده است. اشتباه از جایی شروع می شود که شما از روز اول برای 30 قسمت قرارداد می بندید و بعد سریال به 55 قسمت تبدیل می شود. این اشتباه فاحش سریال «کلاه پهلوی» است. به نظرم این کار از نظر مدیریتی هم دچار شلختگی است. این مسائل را باید با کارگردان و تهیه کننده در میان بگذارید.
وقتی یک ضربدر هفت می شود
زمان ساخت مجموعه «کلاه پهلوی» بیش از حد انتظار بود. حرف های بعضی از بازیگران این سریال درباره همین مسئله را در ادامه بخوانید
داریوش فرهنگ
در «کلاه پهلوی» آن چیزی که من هم توقع داشتم نشد، دلیلش هم خیلی ساده است. اشتباه از جایی شروع می شود که شما از روز اول برای 30 قسمت قرارداد می بندید و بعد سریال به 55 قسمت تبدیل می شود. این اشتباه فاحش سریال «کلاه پهلوی» است. به نظرم این کار از نظر مدیریتی هم دچار شلختگی است. این مسائل را باید با کارگردان و تهیه کننده در میان بگذارید.
گوهر خیراندیش
من نمی دانم چرا دوستان روی سریال های سخیفی که از ماهواره پخش می شود هیچ حساسیتی ندارند و آنها را تماشا می کنند اما انتظارات از سریال هایی که فاخر هستند اینقدر بالاست. البته بخشی از این ایرادات طبیعی است اما من جایی با این ایرادات مشکل پیدا می کنم که سکوت مردم مان را در قبال مجموعه های سخیف دیگر می بینم. در کل به نظرم «کلاه پهلوی» مجموعه شریفی است.
شقایق فراهانی
«کلاه پهلوی» مدام به ممیزی خوردو سانسور شد. کاری که 8-7 سال پیش تایید شده و بعد از چهار سال به نظر عده ای دوباره متن عوض شده و دوباره دو سال بعد دو نفر دیگر روی آن نظر داده و تغییراتی انجام شد. انتقاداتی که الان به کار می رود زیاد نمی توان جدی گرفت. درست است که همه نظرات محترم است اما زمانی آن انتقادات وارد است که کار همانطور که نوشته و ضبط شده پخش شود.
بهاره کیان افشار
من سال 83 با پروژه «کلاه پهلوی» آشنا شدم و از همان زمان قول همکاری دادم. نهایتا سال 85 پروژه کلید خود و کار شروع شد. قرار بود. زمان مراحل فیلمبرداری یک سال و نیم طول بکشد. هیچ وقت به ما نگفتندکه شش یا هفت سال قرار است درگیر این کار باشیم قطعا خودشان هم نمی دانستند که پروژه قرار است تا این حد طولانی شود.
امیرعلی دانایی
در قراردادم با «کلاه پهلوی» آمده بود تا دو سال اول نباید در کار دیگری بازی کنم. می خواستم با کارگردان های خوب کار کنم و در فیلم های خوب بازی کنم. صادقانه باید اعتراف کنم که اگر می دانستم «کلاه پهلوی» هفت سال طول می کشد کارهای دیگری هم می کردم اما پیش بینی نمی کردم که اینطور شود. هر روز می گفتیم فردا تمام می شود.
امین حیایی
می گویند «کلاه پهلوی» با دو میلیارد بودجه ساخته شده اما فکر می کنم کل بودجه این سریال کمتر از هشت میلیارد بود. اگر اینطور بود قراردادم را بیشتر می بستم! دستمزد من برای این پروژه ماهی شش میلیون بوده در حالی که همان زمان برای «مختار» دستمزد ماهی 13 میلیون داشتیم. من دستمزد زیادی نگرفتم در حالی که 9 سال زمانم را برای این کار گذاشتم.
