مذاکره‌کنندگان ایران چه کسانی هستند؟

"محمدجواد ظریف" (Javad Zarif)وزیر امور خارجه و رئیس تیم مذاکرات هسته‌ای ایران در این دور از مذاکرات، پیشنهاد جدید ایران با عنوان "پایانی بر یک بحران غیر ضروری؛ آغازی برای افق‌های جدید" را روی میز گذاشته بود.

پس مذاکرات دو روزه ایران و گروه 1+5 با مسئولیت "سيد عباس عراقچی" (Abbas Araqchi) معاون حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه ایران و "هلگا اشمید"(Helga Schmid) معاون "کاترین اشتون" (Cathrine Ashton) مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه یافت.

لازم به ذكر است طرفین در این دو روز، چهار دور با یکدیگر گفتگو کرده و در دور آخر مذاکرات، ظریف و اشتون به جمع مذاکره کنندگان پیوستند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رییس تیم مذاکره‌کننده گروه 1+5، این دور از مذاکرات را مثبت خوانده و تأکید کرده بود که برای نخستین بار روی یک بیانیه مشترک توافق شده است.

همچنين كاترين اشتون با اشاره به طرح ارائه شده از سوی ایران در مذاکرات، گفته بود "کامل‌ترین طرح ایران را در ژنو دیدیم."

ظریف نیز پس از پایان مذاکرات اظهار داشت "مذاکرات پرثمری را پشت سر گذاشتیم؛ امیدواریم این مذاکرات آغازی برای فاز جدید در روابط باشد تا بحران غیرضروری را خاتمه دهد و افق‌های جدیدی را باز کند."

عراقچی در پاسخ به سوالي در باره اين که آیا در مذاکرات کارشناسی وین درباره گام‌های متقابل تصمیم‌گیری خواهد شد، تاكيد كرده بود "مذاکرات کارشناسی محل تصمیم‌گیری نیست بلکه این مذاکرات برای توضیح و تبیین مواضع هر دوطرف در ادامه مذاکرات ژنو به طور عمیق‌تر و گسترده‌تر است."

اين عضو ارشد مذاكره‌كننده هسته‌اي ايران با سفر به وین و در دیدار با "یوکیو آمانو" (Yukiya Amano) مدیرکل آژانس، پیشنهاد جدیدی را برای حل و فصل مسائل باقی مانده میان طرفین روز میز قرار داده بود که موجب شکسته شدن بن‌بست مذاکرات پیشین ایران و آژانس شد.

بر مبناي این طرح، ایران آمادگی خود را برای پاسخ به تمامی سوالات و ابهامات آژانس در یک دوره کوتاه زمانی، اعلام کرده است.

ساعتی پس از دیدار عراقچی با آمانو، مذاکرات تیم‌های فنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در فضایی متفاوت نسبت به گذشته آغاز شد.

گفتني است؛ در این دور از مذاکرات، ریاست تیم ایران را "رضا نجفی" (Reza Najafi) سفیر ایران در آژانس برعهده داشت اما در طرف مقابل، چهره جدیدی به جای "هرمان ناکارتس" (Herman Nackaerts) که در دو سال گذشته ریاست تیم مذاکراتی آژانس را برعهده داشت، قرار گرفته بود."ترو وارجورانتا" در این دور از مذاکرات، ریاست هیأت مذاکره کننده آژانس را برعهده گرفته بود.

دور نخست مذاکرات ایران و آژانس به مدت سه ساعت و تا شامگاه دوشنبه طول کشید كه در آن طرفین توافق کردند تا ادامه مذاکرات را به صبح سه شنبه موکول کنند.

دور دوم مذاکرات ایران و آژانس ساعت 10 صبح سه شنبه در مقر آژانس آغاز شده و طرفین پس از سه ساعت مذاکره، برای نخستین بار یک بیانیه مشترک صادر کردند.

در این بیانیه آمده است "به دنبال دیدار یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران، هیات های ایران و آژانس جلسه ای مفید درباره مسایل گذشته و حال در 28 و 29 اکتبر (6 و 7 آبان) برگزار کردند.

ایران پیشنهاد جدیدی را در زمینه اقدامات عملی ارایه کرد که به عنوان یک عمل سازنده برای تقویت همکاری‌ها و گفتگو با رویکرد حل همه مسایل باقی مانده در آینده است.

پس از گفتگوهای اساسی تصمیم گرفته شد که نشست بعدی در 11 نوامبر (20 آبان) در تهران برای پیشبرد همکاری ها برگزار شود."

عراقچی در خصوص طرح پیشنهادی ایران به آژانس گفته بود "همانطور که ایران در مذاکرات با 1+5 در ژنو (23 و 24 مهر ماه) چارچوب جدیدی را در قالب یک پیشنهاد ارائه کرد، در وین نیز چارچوب جدیدی را برای همکاری پیشنهاد کرده است."

عضو ارشد تیم مذاکرات هسته ای ایران تصریح کرده بود "پیشنهاد جدید ایران تصحیح رویکردها است و می تواند بن بست موجود میان ایران و آژانس برای حل و فصل مسائل باقی مانده را از بین ببرد."

عراقچي در ادامه سخنان خود گفته بود "ایران در پیشنهاد جدید خود چارچوب های منطقی تری را به طرف مقابل پیشنهاد کرده است به شکلی که بتواند ما را از بن بست موجود عبور دهد؛ چرا که بن بست به وجود آمده در روابط ایران و آژانس به توقف همکاری ها و بروز سوء تفاهم های جدید منجر شده بود."

گفتني است؛ تیم ایران به ریاست ظریف در این دور از مذاکرات با جدیت و با اختیارات لازم برای مذاکره‌ای هدفمند و رو به جلو آماده بوده و قرار است طرح پیشنهادی جدید و مکتوب خود که مبتنی بر رویکردهای واقع بینانه است را به 1+5 ارائه کند.

هیئت ایرانی در حالی در این دور از مذاکرات حضور خواهد یافت که محمدجواد ظریف اخیرا با صراحت اعلام کرد که پیشنهاد ارائه شده در نشست آلماتی یک از سوی 1+5 مورد پذیرش ایران نیست و همانطور که عنوان کرد این طرح به تاریخ پیوسته است.

لازم به ذكر است بسياري از مقامات و رسانه‌هاي غربي با تمركز بسيار بر دور جديد مذاكرات معتقدند كه طرف هاي غربي بايد از اين فرصت استفاده كرده و بتوانند با ارائه پيشنهاد درخور طرف ايراني را قانع كنند.

كشورهاي غربي موسوم به 1+5 ادعا مي كنند كه برنامه صلح آميز هسته‌اي ايران پوششي براي ساخت سلاح هسته‌اي از طرف اين كشور است.

ايران نيز بارها ضمن رد اين اتهامات اعلام كرده برنامه هسته‌اي اين كشور صرفا جهت رفع نیازها به انرژی و دیگر نیازهای صلح آمیز است.

در همين زمينه مقام معظم رهبري تاکنون چندین بار طي سخنرانی‌های رسمی و عمومی خود درباره حرام بودن ساخت و استفاده از سلاح اتمی صحبت کرده‌‌اند.

ايشان در سخنرانی خود در اسفندماه گذشته در دیدار با رئیس و مسئولان سازمان انرژی اتمی و جمعی از دانشمندان هسته‌ای کشور گفته بودند که "ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، زیرا جمهوری اسلامی ایران، از لحاظ فکری، نظری و فقهی داشتن سلاح هسته‌ای را گناه بزرگ می‌داند و اعتقاد دارد نگهداری چنین سلاحی نیز بیهوده، پرضرر و پرخطر است."

در واكنش به اين فتوا بسياري از چهره‌ها و مقامات بين‌المللي در سطح جهان ضمن باور پذير خواندن آن اذغان داشته‌اند كه از اين فتوا مي‌توان به عنوان اصلي‌ترين عامل در راستاي اعتماد‌سازي براي رفع نگراني‌هاي كشورهاي غربي استفاده كرد.

در همين زمينه نخست‌وزیر ترکیه به وزیرخارجه آمریکا گفته بود "فتوای رهبر ایران درباره حرام بودن سلاح هسته‌ای را باید باور کرد چرا که از سوی ولی فقیه عنوان شده و چنین حکم‌هایی چون و چرا بردار نیست."

همچنين مقام معظم رهبري در آخرين اظهار نظر خود نسبت به روند مذاكرات هسته‌اي ميان ايران و كشورهاي گروه 1+5 با دفاع از تيم مذاكره كننده هسته‌اي ايران فرمودند "هیچکس نباید مجموعه مذاکره‌کنندگان ما را سازشکار بداند، اینها بچه‌های خود ما و بچه‌های انقلابند. یک ماموریت سختی را برعهده دارند و هیچکس نباید ماموری را که مشغول کاری است تضعیف کند."

ايشان تاكيد كردند "همانطور که در مشهد هم گفتم،به مذاکره خوشبین نیستم ولی باذن الله از این مذاکرات ضرری هم نمیکنیم و این تجربه،ظرفیت فکری ملت ما را بالا خواهد برد. اگر مذاکرات به نتیجه برسد که چه بهتر ولی اگر نتیجه نگرفتند معنایش این باشد که کشور باید روی پای خودش بایستد."