صراط: حجت اله فراهانی، روانشناس با اشاره به انواع ترس گفت: 3 نوع ترس وجود دارد که به ترس منطقی، فوبی و اضطراب تقسیم میشود.
وی افزود: در ترس منطقی مانند ترس از حیوانات درنده عامل و علت مشخص است. اضطراب دقیقاً بر عکس ترس منطقی است و در آن نه عامل مشخص است و نه علت، اما فوبی به ترسی گفته میشود که عامل آن مشخص اما علتش نامشخص باشد.
فراهانی اظهار داشت: نامشخص بودن علت فوبی در نگاه اول است و برای تشخیص باید علت را در لایههای شخصیت فرد جست و جو کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزادی اسلامی واحد تهران پزشکی افزود: فردی که به ترس غیر منطقی (فوبی) مبتلا است از غیر منطقی بودن آن آگاه است اما قادر به کنترل آن نیست.
وی درباره سبب شناسی این اختلال گفت: دیدگاههای مختلفی برای تبیین این اختلال وجود دارد. یکی از دلایل فوبی شرایط سازی است. وقتی محرک خنثی با عاملی ناخوشایند همراه میشود میتواند پاسخی انزجار کننده در پی داشته باشد. برخی نیز فوبی را شکل نمادین ترسهای درونی میدانند.
این متخصص بهداشت روان ادامه داد: اساس ترس از ارتفاع و پرواز که معمولاً در بزرگسالان و مردان دیده میشود میتواند به فراز و فرود شخصیتی نسبت داده شود.
وی افزود: این افراد از برملا شدن نکات منفی شخصیتی میترسند برای همین آن را در غالب ترس از ارتفاع یا پروازشان نشان میدهند.
فراهانی نرخ شیوع این اختلال را در بین زنان و مردان برابر دانست و گفت: محتوا و کیفیت فوبی(ترس) در زنان و مردان متفاوت است. زنان بیشتر از حشراتی مانند سوسک میترسند در حالی که ترس مردان بیشتر مربوط به ارتفاع و پرواز است.
وی افزود: همچنین کیفیت ترسهای غیر منطقی در بین زنان و مردان متفاوت است و بر این اساس باید گفت، زنان به دلیل هیجانی بودن، ترس غیرمنطقی را با واکنش اضطرابی بیشتری نشان میدهند.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با اشاره به انواع درمان فوبی اظهار داشت: به طور کلی درمانهای روانشناختی چند بعدی است اما در بحث ترسهای غیر منطقی، حساسیت زدایی منظم و کاهش تنس از طریق آرام سازی عضلانی میتواند کمک شایانی به درمان فوبی کند.
وی تصریح کرد: معمولاً دارو درمانی برای فوبی تجویز نمیشود چرا که به صورت موقتی علائم را از بین میّبرد و با قطع مصرف دارو، علائم خود را نشان میدهند، اما در صورتی که فوبی با اختلال دیگری مانند اضطراب همراه شود باید مداخلات دارو درمانی انجام شود.
فراهانی خاطر نشان ساخت: فوبی (ترس) جزو اختلالهای خوش خیم در بین اختلالات روانشناختی است اما زمانی که با عاملی دیگر مانند اضطراب همراه شود بحث پیچیدهای را به وجود میآورد که باید به درمان هر دو پرداخته شود.
وی گفت: چندش از حشرات یا حیوانات ترس مرضی محسوب نمیشود و باید این دو تفاوت قائل شد.