صراط: نود از ۱۴ سال پیش تا الان تغییرات زیادی نداشته و چارچوب اصلی‌اش را که همان اطلاع‌رسانی درباره وضع فوتبال ایران است، حفظ کرده است. نود ترکیب اتفاقات فوتبالی است که در هفت روز پیش از پخش برنامه رخ داده به اضافه طرح مسائلی کلی درباره فوتبال که قید زمانی ندارند. تغییرات جزئی نود شامل حذف قسمت‌هایی چون کارشناسی فنی، گفت‌وگو با داوران هر مسابقه و... می‌شود.
مخاطبان غیرفوتبالی نود
در حال حاضر نود در بازی‌های مهم و حساس مثل شهرآورد تهران به سراغ کارشناسان فنی می‌رود، در حالی که در روزهای اول برای هر بازی، کارشناس مسائل فنی را مورد بررسی قرار می‌داد. از همین نکته می‌شود فهمید که نود نسبت به روزهای اول ضرباهنگ تندی پیدا کرده و همچنین به یک بازتعریف نسبت به مخاطبانش رسیده است. طرح مسائل فنی برای مخاطبانی مفید است که یا خودشان اهل فوتبال هستند یا این ورزش را به صورت علمی و دقیق دنبال می‌کنند. اما مخاطبان عام نود کسانی هستند که به فوتبال به عنوان یک تفریح و سرگرمی نگاه می‌کنند و این که تیم با چه ترکیبی وارد زمین شده و چه تاکتیک دفاعی و تهاجمی داشته برایشان مهم نیست.
نود برای این مخاطبان عام حرف‌های زیادی دارد. مخاطبانی که ممکن است در حوزه‌های علمی، فرهنگی، سیاسی یا اجتماعی فعالیت داشته باشند اما احساسشان این است که مباحث طرح شده در نود برایشان جالب و جذاب است. در این رابطه می‌توان برنامه‌ای را مثال زد که به انتقال تیم‌های تهرانی به شهرستان می‌پرداخت و نود میزبان چند نماینده مجلس بود که تلفنی نظراتشان را مطرح می‌کردند. ویژگی جادویی فوتبال این است که ابعاد گسترده‌ای دارد و با همه چیز از فرهنگ گرفته تا جامعه و اقتصاد و سیاست پیوند می‌خورد. وقتی نود درباره ورزشگاه‌های نیمه‌تمام در گوشه و کنار کشور حرف می‌زند به نوعی دارد کارهای عمرانی دولت را زیر ذره‌بین نقد می‌رود و محتوایش صرفا ورزشی و فوتبالی نیست. وقتی نود به موضوع اخلاق، نفوذ دلال‌ها، رشوه گرفتن داوران و مربیان منشوری می‌پردازد، در واقع بخشی از فرهنگ جامعه را نشانه گرفته است.
برنامه عادل فردوسی‌پور به درجه‌ای از جذابیت رسیده که سینماگران حسرت تعداد مخاطبش را می‌خورند. در برنامه‌ای که در آستانه عید نوروز رامبد جوان، سروش صحت و حبیب رضایی به استودیوی نود آمدند هر سه به این نکته اشاره کردند که آرزو دارند فیلم‌ها و سریال‌هایشان این قدر مخاطب داشته باشد. حضور این سه نفر در قاب نود نشان‌دهنده این است که اهالی سینما هم برنامه را دنبال می‌کنند و عادل فردوسی‌پور توانسته قشرهای مختلف از مردم و جامعه را با خودش همراه کند.
موج‌سواری در کنار ایجاد موج
بخشی از سوژه‌های نود ثابت است و هر ماه و هر سال تکرار می‌شود. مثلا هر بار یک بازی مهم مثل شهرآورد برگزار می‌شود طرفداران دو تیم آبی و قرمز ازاین که وضعیت بلیت فروشی مناسب نبوده و ورزشگاه امکانات رفاهی خوبی نداشته گلایه می‌کنند.
وضع آبخوری‌ها و سرویس‌های بهداشتی، خراب بودن چمن، اشتباهات داوری، تغییر مربیان و مشکلات مالی برخی تیم‌ها سوژه‌های ثابت نود هستند که بارها این برنامه درباره‌شان حرف زده است. اما جذاب‌ترین بخش نود مربوط به سوژه‌هایی می‌شود که غافلگیرکننده‌اند و بدون اعلام قبلی سر و کله‌شان در برنامه پیدا می‌شود.
فوتبال ایران دارای ضعف‌ها و کمبودهای زیادی است، اما به جایش حاشیه‌های فراوانی دارد که بر همه چیز سایه می‌اندازد. این فوتبال پرحاشیه هر هفته سوژه‌های جذابی را تقدیم نود می‌کند و عادل فردوسی‌پور هم که همه چیز را رصد می‌کند از کنار این خوراک‌های خوشمزه بسادگی نمی‌گذرد. عادل ثابت کرده هم شکارچی خوبی است، هم موج‌سواری را بلد است و هم می‌داند خودش چطور موج ایجاد کند. به عنوان مثال در ماجرای اعتراض علی دایی به داوری‌ها برنامه نود تا چند هفته موضوع را پیگیری کرد و ابعاد تازه‌ای به پرونده اختلاف بخشید.
خبرنگاران افتخاری نود
همان طور که گفته شد برخی از بخش‌های برنامه همچون بحث‌های کارشناسی و گفت‌وگو با داور مسابقات حذف شده‌اند و برخی بخش‌ها هم به مرور زمان تکامل پیدا کرده‌اند. دوربین نود ابتدا فقط عکس‌های مردمی را نشان می‌داد اما بتدریج دامنه وسیع‌تری پیدا کرد و پذیرای قالب‌های متنوع‌تری شد. هم‌اکنون اگر به سایت اطلاع‌رسانی برنامه نود سر بزنید مشاهده می‌کنید در قسمت دوربین نود نوشته شده است: شما مخاطبان برنامه می‌توانید گزارش‌های تصویری (عکس ـ فیلم) و آثار هنری (موسیقی ، گرافیک ، انیمیشن وکاریکاتور) خود را از حوادث و رویدادهای جاری فوتبال با نگاهی طنزآمیز و نقادانه به این بخش ارسال کنید. به کمک این بخش برنامه از ظرفیت هزاران نفری که روی سکوهای ورزشگاه نشسته‌اند استفاده کرد و توانست این عده بی شمار را در روند ساخت قسمتی از برنامه مشارکت دهد. این مخاطبان خیلی زود بدل به خبرنگاران افتخاری عادل فردوسی‌پور شدند و هزاران فایل صوتی و تصویری را به استودیوی شماره ۱۱ ساختمان جام‌جم روانه کردند.
این اقدام همان مقوله‌ای است که کارشناسان ارتباطات تحت عنوان خبرنگار شهروندی از آن یاد می‌کنند. در زمانه ما مخاطب یک انسان منفعل و بدون کنش نیست و خودش با کمترین امکانات می‌تواند در جایگاه فرستنده پیام قرار گیرد. بخش مسابقه پیامکی را هم باید در کنار دوربین نود مورد بررسی قرار داد؛ چرا که این دو بخش پل ارتباطی بینندگان نود با برنامه هستند و بازخوردهای آنها را نسبت به عملکرد عادل فردوسی‌پور و دوستانش نشان می‌دهند.
رکورددار تحریم، تهدید، پیامک و طولانی‌ترین زمان پخش
نود، رکورددار تحریم و تهدید است. آخرین نفری که اعلام کرد نود را تحریم می‌کند علی دایی بود و پیشتر از او امیر قلعه‌نویی هم از مصاحبه با خبرنگار نود خودداری کرد. قصه بیانیه‌هایی که علیه نود صادر شده سر درازی دارد و شرحش در این مجال نمی‌گنجد.
به عنوان نمونه بد نیست به بخشی از بیانیه باشگاه سپاهان اصفهان اشاره کنیم که تاکید می‌کرد برنامه نود و تهیه‌کننده محترم آن تا به حال بخوبی نشان داده همیشه با چشم بستن روی زیبایی‌های فوتبال تاکیدی مفرط بر پخش و پردازش موارد منفی در فوتبال دارد و در بیشتر اوقات با عینک دودی به همه اتفاقات می‌نگرد.
باشگاه‌های پاس همدان و تراکتورسازی تبریز نیز تاکنون بیانیه‌هایی علیه نود صادر کرده‌اند. نود علاوه بر رکوردهای مربوط به بیانیه و تحریم و تهدید، رکورد دار بیشترین تعداد پیامک دریافت شده و طولانی‌ترین زمان برنامه است.
برنامه پخش شده در تاریخ شانزدهم خرداد ۹۰ که به موضوع انتقال تیم‌ها به شهرستان‌ها می‌پرداخت طولانی‌ترین برنامه زنده ورزشی تاریخ صداوسیما بود. نظرسنجی برنامه به موضوع انتقال تیم‌ها از شهری به شهر دیگر اختصاص داشت و نزدیک به سه میلیون نفر در این نظرسنجی شرکت کردند.
همچنین نود در ویژه‌برنامه‌ای که به مناسبت درگذشت ناصر حجازی پخش کرد با پنج میلیون پیامک طرفداران این قهرمان از دست رفته مواجه شد.
عادل خیلی وقت‌ها از بخش پیامک‌ها به عنوان یک ابزار تقویتی به نفع خودش و برنامه‌اش استفاده کرده است. مثل آن برنامه‌ای که از بینندگان پرسید «آیا با رویکرد برنامه نود موافق هستید؟» که بیش از دو میلیون و صد هزار نفر شرکت کردند و بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار رأی موافق به برنامه ارسال شد. افکار عمومی مهم‌ترین سپر دفاعی نود است و اگر حمایت‌های مردمی از عادل فردوسی‌پور (در کنار حمایت‌های جدی مسئولان رسانه ملی) بنیان نود تا به حال بارها فرو ریخته بود.
