شاید خبرهای تلخی که این چند وقت از کاندیداهای ناکام انتخابات ریاست جمهوری شنیده ایم، بهانه ای باشد برای مرور آنچه بر کاندیداهای ناکام ریاست جمهوری در دوره های مختلف گذشته سراغ گرفتن از مردانی که این روزها کمتر خبری از آنان به گوش می رسد.
رجبعلی طاهری، کاندیدای ناکام
مهندس «رجبعلی طاهری» که 24 مهرماه امسال در سن 77 سالگی درگذشت، نماینده مردم کازرون در دوره اول مجلس شورای اسلامی، موسس سپاه پاسداران استان فارس و عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی بود. اما آن چه بیشتر از همه نام او را برسر زبان ها انداخت، حضورش در رقابتهای انتخاباتی ششمین دوره ریاست جمهوری بود. انتخاباتی که در آن، نام طاهری در میان 4 کاندیدای نهایی ریاست جمهوری اسلامی ایران قرار داشت، با شعار«اصلاح اقتصاد و مهار تورم» و در شمارش نهایی آرا، کمترین آرای مردم در انتخابات آن دوره را از آن خود کرد. یعنی کسب 387 هزار و 655 رای از مجموع 16 میلیون و 796 هزار رای.
در جستجوی آخرین نفر اولین دوره
ثبت نام 124 نفر برای جلب ارای مردم و نشستن بر صندلی اولین رئیس جمهوری
اسلامی ایران، جالب ترین نکته اولین انتخابات ریاست جمهوری در ایران بود.
انتخاباتی که نظارت شورای نگهبان را با خود نداشت و پس از اعلام استعفا و
کناره گیری برخی کاندیداها، رقابت میان 96 کاندیدای باقیمانده برگزار شد.
بنابراین تشخیص آخرین نفر لیست نهایی شمارش آرا با توجه به اسناد به جا
مانده از ان دوره کار بسیار مشکلی است. هرچند در میان کاندیداهای شاخص این
دوره، می توان به مرحوم «محمد مکری» نویسنده،شاعر و پژوهشگر معاصر ایرانی و
رئیس بخش تحقیقات زبان شناسی دانشگاه سوربن پاریس و نخستین سفیر کبیر تام
الاختیار ایران پس از انقلاب در مسکو اشاره کرد که توانست تنها 299 رای را
به دست آورد.
عسگراولادی، آخرین نفر
وقتی 6 مرداد و 4 روز پس از برگزاری انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری اعلام شد، چهره رئیس جمهور جدید جمهوری اسلامی ایران از صندوق ها بیرون امد. «محمدعلی رجایی» در رقابت با 3 نفر دیگر، اعتماد گروه بیشتری از مردم را به خود جلب کرد ورئیس جمهور ایران شد.
در اين دوره 14 میلیون و 532 هزار و 826 نفر از واجدان شرایط رای دادند. نکته جالب این که در این دوره از انتخابات، تعداد آرای باطله از تعداد 2 کاندیدا بیشتر بود. آرای باطله در این دوره 465 هزار و 175 رای بود. در حالی که علی اکبر پرورش 389 هزار و 646 رای به دست اورد و چهارم شد.
«حبیب الله عسگر اولادی» هم با کسب 249 هزار و 457 نفر، آخرین کاندیدای لیست نهایی انتخابات شد.
عسگراولادی که سالها دبیر کل هیات موتلفه اسلامی بود، نماینده سابق امام خمینی(ره) و سرپرست کمیته امداد انقلاب اسلامی هم بود و الان در بستر بیماری است. مواضع سیاسی متفاوت عسگراولادی در یک سال اخیر، او را دوباره به چهره ای خبرساز در سیاست ایران تبدیل کرده است.
دبیرکل سابق حزب موتلفه اسلامی، یک بار دیگر درچهارمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در مرداد 64هم پا به عرصه رقابت انتخاباتی گذاشت و همانند دومین دوره، آخر شد. عسگر اولادی در چهارمین دوره، از حدود 14 میلیون و 238 هزار رای، با حدود 278 هزار رای، فقط اعتماد حدود 2 درصد از مردم را به خود جلب کردو در میان 3 نفر، آخر شد.
عسگراولادی که در یک سال اخیر با مواضع متفاوتش درباره اتفاقات سال 88 و مشی کدخدامنشانه اش، بار دیگر خبرساز شده بود، 14 آبان امسال پس از تحمل چندماه تحمل بیماری، در بیمارستان دی تهران درگذشت.
پرورش،وزیری که رئیس جمهور نشد
انتخابات دومین و سومین دوره ریاست جمهوری، یک نکته مشترک داشت. نامی که در یک سال دوبار خود را در معرض رای مردم گذاشت و البته هردوبار نیز ناکام ماند.«سیدعلی اکبر پرورش» شاید یکی از خبرسازترین چهره های سیاسی دهه شصت و به ویژه سال 1360 بود. او که مردادماه سال 60 در دوره دوم انتخابات ریاست جمهوری در رقابت با «محمدعلی رجایی» ناکام مانده بود و با کسب 339 هزار و 646 رای در جایگاه سوم رقبای ریاست جمهوری قرار گرفته بود، با شهادت رئیس جمهور منتخب در انفجار تروریستی، یک بار دیگر بخت خود را برای ورود به ساختمان ریاست جمهوری آزمود و 10 مهر همان سال دوباره به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری مطرح شد. او این بار با کسب 348 هزار و 294 رای رقابت را به پایان برد و نفر دوم انتخابات شد.
پرورش 71 ساله که سابقه نمایندگی مجلس شورای اسلامی، عضویت در شورای عالی دفاع و وزارت آموزش و پرورش را هم در کارنامه دارد، حالا در بستر بیماری است و روزهای سختی را می گذراند.
زواره ای، خاطره خرداد 76
رقابت چهارنفره کاندیداهای ریاست جمهوری دوره سوم، در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ برگزار شد.
در حالی که حدود 1 ماه از شهادت رئیس جمهور منتخب دوره دوم گذشته بود، از میان 46 کاندیدای حضور در انتخابات، تنها صلاحیت آیت الله سیدعلی خامنه ای، علی اکبر پرورش، حسن غفوری فرد و سیدرضا زواره ای تایید شد. در این دوره آیت الله سیدعلی خامنه ای با کسب حدود 15 میلیون و 905 هزار رای از مجموع 16 میلیون و 847 هزار رای، به عنوان رئیس جمهور ایران برگزیده شد و مرحوم «سیدرضا زواره ای» با کسب تنها 59 هزار و 58 رای، آخرین منتخب مردم ایران از میان 4 کاندیدای این دوره بود.
زواره ای یک بار دیگر و در انتخابات هفتمين دوره رياست جمهوري در دوم خرداد سال 76 هم شرکت کرد وبه عنوان تنها کاندیدای غیر روحانی در رقابت با سیدمحمدخاتمی، علی اکبر ناطق نوری و محمد محمدی ری شهری، رتبه ای بهتر از چهارم به دست نیاورد. زواره ای در این دوره از میان حدود 29 میلیون رای، 772 هزار و 707 رای را از آن خود کرد.
زواره ای اولین دادستان انقلاب تهران، معاون وزیر کشور (هاشمی رفسنجانی)، رییس شورای امنیت کشور، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی (از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۶) وِ عضو حقوقدان و قائم مقام دبیر شورای نگهبان قانون اساسی (از ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۴) و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور(از ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶) بود و شهرویورماه سال 84 به دلیل سکته قلبی درگذشت.
شیبانی، بازنده انتخابات دونفره
رحلت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و انتخاب رئیس جمهور وقت یعنی حضرت آیت الله خامه ای به عنوان رهبری جمهوری اسلامی ایران، سبب شد تا انتخابات دوره پنجم، حدود 1 ماه و نیم زودتر برگزار شود. از میان ۷۹ نفر نامزد ریاست جمهوری این دوره صلاحیت ۷۷ نفر توسط شورای نگهبان رد شد و در نهایت تنها حجت الاسلام و المسلمین «اکبر هاشمی رفسنجانی» و «عباس شیبانی» دو نامزد نهایی شرکت کننده در این انتخابات بودند.
از میان حدود 16 و نیم میلیون نفر شرکت کننده در انتخابات، هاشمي رفسنجاني(رئيس وقت مجلس شوراي اسلامي) با 15 و نیم میلیون رای را به خود اختصاص داد. شيباني(نماينده وقت مجلس اسلامی) هم با حدود 635 هزار رای، بازنده انتخابات این دوره بود.
شیبانی 82 ساله، الان سومین دوره حضور پاپی خود در شورای اسلامی شهر تهران را می گذراند.
هاشمی طبا، شکست ورزش در رقابت سیاسی
هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، با حضور 10 کاندیدای نهایی در 18 خرداد سال 80 برگزار شد. در این دوره که با دومین پیروزی «سیدمحمد خاتمی» به پایان رسید، حدود 28 میلیون و 155 هزار نفر در انتخابات شرکت کردند و حدود 21 میلیون و 660 هزارنفربه رئیس جمهور منتخب رای دادند. اما سهم نفر آخر در این رقابت، فقط حدود 28 هزار رای بود.
«سیدمصطفی هاشمی طبا» که تا زمان انتخابات، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی بود آخرین نفر این جمع 10 نفره بود و ناکام بزرگ این دوره از انتخابات لقب گرفت تا شکستی تلخ برای اهالی ورزش در میدان رقابت سیاسی رقم بخورد.
مصطفی هاشمی طبا وزیر صنایع در دولت‌های محمدجواد باهنر و میرحسین موسوی معاون رییس جمهور و رییس سازمان تربیت بدنی در دولت دوم هاشمی رفسنجانی (۱۳۷۲-۱۳۷۶) و دولت اول سیدمحمد خاتمی (۱۳۷۶-۱۳۸۰) بود و الان عنوانی در دولت ندارد.
مهرعلیزاده، شکست دوباره ورزشی ها
از میان ۱۰۱۴ نفر داوطلب ریاست جمهوری در دوره نهم، شورای نگهبان نام 8 نفر را به عنوان کاندیداهای نهایی مطرح کرد. اما با انصراف محسن رضایی در لحظات آخر، رقابت میان 7 نفر برگزار شدتا در 27 خردادماه سال 84، حدود 29 میلیون و 400 هزار نفر پای صندوق های رای بروند.
با اعلام شمارش آرا و راهیابی محمود احمدی نژاد و اکبر هاشمی رفسنجانی، انتخابات به دور دوم رفت و 5 کاندیدای باقیمانده از رقابت کنار رفتند. در میان لیست کاندیداهای ناکام این دوره،یک نام و منصب آشنا به چشم می خورد. منصبی که در دوره قبلی هم رای مناسبی به دست نیاورده بود و در این دوره هم در میان 7کاندیدای پایانی، آخر شد.
«محسن مهرعلیزاده»که در انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری آخر شد رئیس سازمان تربیت بدنی کابینه هشتم بود.، با کسب 1 میلیون و 290 هزار رای(حدود 4/4 درصد کل آرا) در جایگاه آخر ایستاد تا شکست دوباره ورزشی ها در دنیای سیاست، فرضیه موفقیت آنها در رقابت هایی همچون انتخابات شورای شهر را با چالش مواجه کند.
مهرعلیزاده که با روی کارامدن دولت روحانی، شایعاتی مبینی بر حضورش در کابینه به گوش می رسید، الان رئیس فدراسیون جهانی ورزشهای زورخانه ای است.
نام او چندوقتی به عنوان گزینه قطعی استانداری آذربایجان شرقی هم به گوش می رسید. شایعه ای که البته به حقیقت نپیوست.
کروبی، بازنده بزرگ انتخابات دهم
انتخابات خبرساز دهمین دوره ریاست جمهوری در حالی 22 خردادماه سال 88 برگزار شد که شورای نگهبان، صلاحیت 4 نفر را در این انتخابات تایید کرد. ناکام بزرگ این انتخابات که با حضور حدود 39 میلیون و 371 هزارنفر برگزار شد، کسی نبود جز «مهدی کروبی».
او که در انتخابات دوره نهم هم شرکت کرده بود و با بیش از 5 میلیون رای، نفر سوم شمارش نهایی آرا شده بود، در دوره دهم تنها 338 هزار و 278 رای (کمتر از یک درصد آرا) را به خود اختصاص داد و در رتبه اخر جای گرفت. نکته جالب این انتخابات هم رتبه آرای باطله بود که با حضور 409 هزار رای، دوباره تعداد آرایی بیشتر از یک کاندیدا را به خود اختصاص داد.
کروبی به دلیل مواضعش در فتنه سال 88، خود را از چرخه نیروهای انقلاب حذف کرد.
غرضی، ناکام دوست داشتنی
شاید شکستش در انتخابات، از مدت ها پیش معلوم بود.حتی تایید صلاحیتش در انتخابات و با وجود رد صلاحیت چهره های مختلف، برای خودش هم قابل باور نبود. اما «سیدمحمد غرضی» در مدت زمانی کمی، به شهرتی ویژه در آسمان سیاست ایران رسید و سخنان و مواضع خبرسازش در مناظره ها و گفتگوهای تلویزیونیف از او شخصیت محبوب اما کم اقبال در انتخابات دوره یازدهم ساخت.
غرضی در انتخابات 24 خرداد ماه امسال در رقابت با 5 کاندیدای دیگر این دوره، مطابق انتظار موفقیتی به دست نیاورد و از مجموع حدود 36 میلیون و 700 هزار رای، تنها توانست آرای حدود 446 هزار نفر را به خود اختصاص دهد. یعنی حدود 1 درصد کل آرا. در حالی که آرای باطله در این دوره حدود 1 میلیون و 245 هزار رای بود. یعنی حدود 3 درصد کل آرا.
غرضی بعد از انتخابات به فعالیت اصلی خود برگشت. او الان رئیس هیات مدیره و مسئول مدیریت شرکت مشانیر، بزرگترین شرکت مشاور وزارت نیرو، است.
