وی اضافه کرد: در مذاکره لااقل دو طرف وجود دارد و هر طرفی باید بتواند یا با رضایت کامل یا با رضایت نسبی از مذاکره خارج است طبیعی است وقتی نتوانید تمام خواستههایتان را از این طریق بدست آورید در مقابل نقد و نگرانی قرار میگیرید و حتی حملاتی به شما میشود؛ الان همین وضع را مشاهده میکنیم.
ظریف ادامه داد: همه کسانی که در مذاکره بودند یا به صورت واقعی یا در یک بازی زرگری فعلا همهشان مورد نقد هستند، طبیعی است در مذاکره همان میزانی که شما بدست میآورید باید در مورد نکاتی توافق کنید؛ مهم این است که با چشم باز و با توجه به عواقب تصمیمتان با ملاحظه همه جوانب با توجه به مجموعه نگرانیها، توانمندیها و خواستههایی که مقامات بالاتر نسبت به آن دارند و توقعاتی که مردم دارند وارد معرکه شوید. واقعا هم معرکه است، خوش و بش نیست.
وزیر خارجه اضافه کرد: من بارها گفتهام که لبخند و شوخی دیپلماتیک در واقع پوششی برای بحثهای بسیار تلخ، تند و چالشی است شما یک لبخند ابتدای جلسه و یک لبخند آخر جلسه میزنید و تمام جلسه را به بحث و چالش و اختلاف نظر میگذارنید که این هم امر طبیعی است؛ همه اینها چه اخم و لبخند جزء ابزار مذاکره هستند.
ظریف یادآور شد: همه برای این است که در نهایت منافع کشور را حفظ و حراست کنید؛ من و همکارانم هم حتما این ادعا را نداریم که امکانش نبود مذاکرات از این بهتر انجام شود اما فعلا قرعه فال به نام من دیوانه زدند و ما هم با افتخار این قرعه فال را پذیرفتیم تا با توجه به اینکه نتیجه کار ما به شکلی باشد که هیچ نقدی به آن وجود نداشته باشد، بلکه حتما نقد وارد است ما خیلی از نقد استقبال میکنیم.
وی ادامه داد: من تقاضا کردم دوستان همیشه انصاف و منافع ملی را در ذهن داشته باشند شاید اولی هم ضرورت نباشد و توقع بیجایی است من از دوستانی که در جلسه نبودند توقع ندارم بدانند در این دهها ساعتی که شش کشور بزرگ جهان با ما در این مذاکرات بودیم چه گذشت.
ظریف در ادامه خاطر نشان کرد: اینها قویترین کشورهای دنیا هستند که همه به ابزار حیوانی سلاح هستهای مسلح هستند و حداقل دو تا از اینها میتوانند خودشان و کل دنیا را دهها بار نابود کنند، آنها امنیت را در این میبینند که اگر طرف مقابل از سلاح هستهای استفاده کند آنها هم میتوانند استفاده کنند؛ در واقع آنها امنیت را در دیوانگی میجویند، ولی به هر حال اینها طرف مذاکره هستند لذا این کار دشوار است.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: کسانی که در جلسه نبودند نمیتوانند در این قسمت با انصاف و کامل قضاوت کنند زیرا آنها نتیجه را میبییند و بررسی میکنند، اما من احساس میکنم ضرورت دارد دوستان توجه به منافع ملی را مد نظر قرار دهند و بدانند قسمت کوچکی از مذاکره در اتاق مذاکره میگذرد و قسمت عمده بعد از آن اتفاق میافتد که به آن میگویند چرخ دادن خبری.
وی اضافه کرد: لحظهای که هنوز سر میز مذاکره بودیم کاخ سفید چیزی به اسم "صفحه واقعیات" منتشر کرد چرا آنها متن را نمیدهند؟ زیرا میخواهند چرخه مورد نظرشان را در آن لحاظ کنند دیگرانی را هم صحبت میکنند هیچ کدام از موضع ملی تنازل نمیکنند و همه بالاتر را میگیرند لذا درخواست من این است که دستاوردها را باید با دید منافع ملی نقد کنند.
وزیر امور خارجه با حضور در مجلس شورای اسلامی به تشریح روند مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و 1+5 پرداخت و گفت: این توافقنامه شامل شش لایه کلیات، شفافسازی، حفظ وضعیت موجود، کاهشها، اقدامات اعتمادساز و گام نهایی است.
ظریف در تشریح جزئیات مذاکرات انجام شده با 1+5 خطاب به نمایندگان مجلس گفت: اکنون درخصوص متن توافقنامه صحبت میکنم.
وی افزود: بنده چند متن آوردهام که به صورت فایل تقدیم مسئولان محترم مجلس شده است که باید در کامپیوترهای مقابل شما قرار گیرد. این متنها شامل چهار فایل است؛ یکی متن اصلی توافق است که کل متن در مقابل دوستان قرار دارد، متن دیگر شامل ترجمه دقیق متن انگلیسی است و یک متن ترجمه کلمه به کلمه به جز چند عنوان است.
وی افزود: جدول مربوط به اقدامات ایران و 1+5 یک جدول است که آن را توضیح میدهم. بنده اصل این جدول را مقایسه میکنم ضمنا خود دوستان میتوانند این کار را انجام دهند. بنده این توافق را به چند لایه تقسیم کردهام که لایه کلیات، شفافسازی حفظ وضعیت موجود، کاهشها و اقدامات اعتمادساز و گام نهایی است.
ظریف با تشریح مفاد شش گانه توافق انجام شده بین ایران و 1+5 گفت: در کلیات چند نکته از متن استخراج کردهام یک نکته، درباره توافق پیرامون یک راه حل جامع شامل اقدامات اولیه و گام نهایی برای رفع نگرانیها است که اگر یک جزء آن اجرا نشود اصلا کل آن به درد نمیخورد عنوان این متن "برنامه اقدام" برای شش ماه است.
رئیس هیات مذاکره کننده افزود: این اقدامات یک بخش مربوط به ایران، یک بخش مربوط به 1+5 و یک بخش مشترک است. یک نقطه مشترک دیگر ایجاد کمیسیون مشترک است؛ البته آژانس میتواند بر اجرای این توافق نظارت کند ولی ابزاری برای اجرای درست توافق توسط طرفین وجود ندارد. بنابراین با مشارکت ایران و 1+5 این نظارت انجام میشود و بقیه نظارتها توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی رسیدگی میشود.
ظریف تصریح کرد: نکته دیگر دوره شش ماه اول است که در صورت توافق تمدید میشود. نکته دیگر حفظ فضای سازنده است که باید از سوی دو طرف انجام شود. این لایه اول کلیات است.
وزیر امور خارجه با تشریح اجزای لایه دوم گفت: لایه دوم شامل شفافسازی مواضع است در این بخش ایران دو شفافسازی انجام داده است اول تضمین غنیسازی است و دوم اعلام عدم پیگیری سلاح هستهای است. این مساله در متن در قالب کلمه "تاکید مجدد" استفاده شده است این کلمه یعنی در بالاترین سطح نظام یک بار گفتهایم که سلاح هستهای حرام است و حالا مجددا آن ر ا تکرار میکنیم.
رئیس هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی و 1+5 تصریح کرد: بهرهگیری کامل ایران از حق انرژی هستهای یک بخش این لایه است. این بخش را کمی توضیح میدهم براساس ماده 4 ان.پی.تی هیچ چیز نمیتواند اعضای ان.پی.تی را از حق غیرقابل انتزاعشان محروم کند. از این حق هیچکس برای استفاده، تولید و توسعه انرژی هستهای نمیتواند محروم کند. این حق برای صاحبحق وجود دارد چه به رسمیت شناخته شود و چه به رسمیت شناخته نشود احترام به این حق ضروری است.
وی افزود: این حق در ان.پی.تی و متن توافق گفته شده است. اما آمریکاییها چنین چیزی در سخنانشان نمیگویند به خاطر همین فورا در توییتر یک متن انگلیسی منتشر کردند.
ظریف ادامه داد: حق بهرهبرداری صلحآمیز از انرژی هستهای متن توافقنامه است در کنفرانس بازنگری در سال 1990 و سال 2010 در ان.پی.تی گفته شده است کشورها باید تصمیمگیری و انتخابشان راجع به چرخه سوخت، مورد احترام قرار گیرد و هیچجا درباره نیروگاه و این مسائل صحبت نشده است.
ظریف افزود: در کنفرانس بازنگری سال 1990 و 2010 و یک بار در مجمع عمومی در سال 1978، انتخاب کشورها به رسمیت شناخته شده است؛ از این رو آنچه در متن توافق آمده بهرهبرداری کامل ایران از حق شبه معاهده است.
وی تصریح کرد: جمله بعدی، برنامه هستهای ایران یک قسمت از راهحل است که مورد تاکید قرار گرفته است این کار باید در قالب یک چارچوب باشد که جزئیات آن باید طی شش ماه به توافق طرفین برسد. 1+5 اعلام میکند همه تحریمهای سازمان ملل متحد و تحریمهای دو و چند جانبه بدون شرط باید برطرف شود.
تابش: از رییس جمهور تشکر میکنم که کار دستگاه دیپلماسی را به اهلش سپرد
نماینده مردم یزد و اردکان در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: از رییس جمهور تشکر میکنم که به این توصیه قرآنی عمل نمود و هدایت کار در دستگاه دیپلماسی را به اهلش سپرد و آنها نیز با شایستگی توانستند تحولی شگرف در عرصه دیپلماسی به وجود آورند.
محمدرضا تابش که به عنوان یکی از سخنرانان جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی در ارتباط با توافق هستهای ایران با حضور وزیر امور خارجه سخن میگفت خاطر نشان کرد: از رهبری که چارچوب سیاست هستهای را مورد تایید قرار دادهاند و به روند و نتیجه آن هم مهر تایید زدند و همواره تیم مذاکرهکننده را مورد تفقد قرار دادهاند سپاسگزارم.
وی افزود: اذعان قدرتهای جهانی به حق هستهای ایران، عدم تشدید تحریمهای ظالمانه، کاهش برخی تحریمها که باعث گشایش در اقتصاد کشور میشود و مهمتر از همه افزایش جو امید در افکار عمومی کار ارزنده وزیر امور خارجه و همکارانش بود که این ظرفیت نهفته در فرهنگ غنی ایرانی اسلامی را عینیت بخشید و ثابت کرد بر پایه گفتوگو و مذاکره میتوان برای کشور فرصت آفرید.
این نماینده اصلاحطلب مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: جای قدردانی دارد که در دولتی که محور برنامههای خود را عقلانیت و تدبیر قرار داده دیپلماسی ما به جای شعار و تشنجآفرینی بر پایه عقلانیت و فنون و مهارتهای دپیلماتیک به جای تهدید برای کشور فرصت آفرید؛ یعنی نگرانی، دلشوره، اضطراب و بیاعتمادی که منجر به پیدایش تهدیدهای برای کشور میشد جای خود را به امید داده است و این پیدایش امید و اعتماد به نفع همه است حتی مخالفین دولت.
وی تاکید کرد: من به همه اطمینان میدهم نگران هیچ چیز نباشند، اگر مخالفین افراطی حداقل به ادعاهای گذشته خود وفادار باشند و همزبانی و هم ندایی با صهیونیستها را دلیلی بر نادرستی مواضعشان بدانند آن وقت به خوبی میتوانند متوجه شوند که نگرانیها آنها از این بابت بیهوده است و در فضای به وجود آمده از این آرامش آنها هم برنده میشوند زیرا در فضای امید و اعتماد بهتر میتوانند مخالفت کنند.
تابش با بیان اینکه نباید با شتابزدگی و ذوقزدگی منتظر آثار توافق هستهای باشیم گفت: علیرغم کسب این موفقیت بسیار مهم نباید با شتابزدگی منتظر آثار و تبعات آنی آن باشیم و باید برای ادامه کار تدبیر کنیم و امیدوار باشیم نه خوشبیم باشیم و نه بدبین باشیم امیدواری به معنای واقعبینی است.
وی ادامه داد: راه طولانی است توافق ژنو آغاز راهی سخت و بلند است برای عادی سازی روابط و بازگشت پرونده هسته ای ایران از شورای امنیت به آژانس انرژی اتمی و در این مسیر باید همه به دست به دست هم دهیم و از هرگونه ناکامی آن جلوگیری کنیم و باید به دنیا نشان دهیم که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست و در عین حال از واگذاری حقوق ملت از جمله حق غنیسازی عدول نخواهد کرد.
نماینده مردم یزد و اردکان در مجلس شورای اسلامی در پایان خاطر نشان کرد: با توجه به کسب این دستاورد بزرگ در عرصه بین المللی که تجربه موفق استفاده از اهرم گفتوگو و مذاکره را متجلی ساخت میخواهم عرض کنم همانگونه که با دشمنان خارجی مذاکره کردیم و نتیجهبخش بود باب مذاکره با موثرین در انقلاب و دوستان داخلی کشور را با استفاده از فرصت پیش آمده تاریخی باز کنیم و به دلتنگیها و کدورتها خاتمه دهیم تا اختلاف درون کشور بین دوستداران انقلاب به همدلی و انسجام مبدل گردد و هم گامهای بعدی با اذعان به این واقعیت که تحولات سیاست خارجی از تحولات سیاست داخلی کشور تاثیرپذیر است بهتر و محکمتر برداریم.
اختلاف درباره توافقنامه هستهیی ناشی از تفاوت انتظارات و واقعیتهاست
نماینده مردم قصر شیرین در مجلس شورای اسلامی ضمن تشکر از تیم مذاکرهکننده که باعث رضایتمندی رهبری و خوشحالی مردم شدند، اختلاف نظر و سوء تفاهمها در رابطه با توافقنامه هستهیی را ناشی از تفاوت بین انتظارات و واقعیتها دانست.
فتحالله حسینی اظهار کرد: ما میخواهیم فعالیتهای هستهییمان ادامه داشته باشد چرا که بر اساس انپیتی حق ذاتی ماست و میخواهیم تحریمها رفع شود چون بر اساس منشور سازمان ملل متحد غیرقانونی است.
وی ادامه داد: اما واقعیتهایی وجود دارد؛ قدرتهای بزرگ تقاضاهای غیرقانونی دارند. آنها در طول این سالها برای سرنگونی نظام تلاش کردند و در این 35 سال کوتاه نیامدند. تحریمهایی علیه ما وضع کردند که برای ما مشکلساز بود اما ملت ایران در مقابل این تحریمها ایستادگی کرد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: ما باور و اعتمادی به حرکات اینها نداریم اما به هر حال توافقنامهای وجود دارد. باید ببینیم اینها در شش ماه که توافقنامه ذکر کرده رفتارشان را با ما درست میکنند یا نه، آیا میتوانند در این مدت درست عمل کنند.
حسینی تصریح کرد: آنها میدانند ملت ایران 35 سال دیگر هم با تحریم مواجه باشد عقبنشینی نمیکند و از حق هستهییاش دفاع میکند.
وی افزود: انتظار ما از آقای ظریف این است که مواظب باشید چرا که دشمن در کمین است. آنها در این 35 سال جمهوری اسلامی را شناختهاند و آن را باور دارند و فهمیدهاند ایران مقتدر کیست؛ میدانند ملت ایران شوخیبردار نیست و نمیتوان به آن زور گفت.
نماینده مردم قصر شیرین در مجلس با تاکید مجدد بر اینکه ایران به دنبال سلاح هستهیی نبوده و نیست، گفت: ما فعالیتهایمان را طبق قانون ادامه میدهیم و انتظارمان این است که آنها نیز صداقت داشته باشند.
حسینی در پایان پیشنهاد داد به ایران اجازه داده شود مثل برزیل و آرژانتین فناوری هستهیی خود را صادر کند.
توافقهای اخیر فرصتی برای خروج از تهدیدهاست
یک عضو هیات رییسه کمیسیون آموزش در نطق خود بعد از گزارش وزیر امور خارجه به صحن علی مجلس، گفت: توافقهای اخیری که صورت گرفته است فرصتی برای خروج از تهدیدهاست.
جواد هروی در نطق خود بعد از گزارش وزیر امور خارجه به صحن علنی مجلس در مورد توافقهای مذاکرات اخیر در ژنو گفت: اتفاق مبارکی که افتاده است احیای عزت ملت در مذاکرات آبان ماه است که بعد از سالها کش و قوس به دست آمده است.
هروی ادامه داد: حادثه بزرگی که رخ داده است فرصتی برای خروج ایران از تهدیدهاست، تاریخ ما پر از فراز و نشیبها و تحمیل قراردادهایی بوده است که هزینههای گزافی برای ما به دنبال داشته است، اما این بار در چالشهای دیپلماتیک یک اتفاقی افتاده است و یک وحدت روییهای حاصل شده است که میوه شیرین آن را خواهیم دید.
این عضو هیات رییسه کمیسیون آموزش با تاکید بر این که عزت ایران در مذاکرات اخیر حفظ شده است گفت: توانستهایم شعار مملو از صلح خود را به کرسی بنشانیم، ما هیچ وقت خواهان سلاح هستهای نبوده و نیستیم و این مذاکرات این خواسته را به منصه ظهور رساند.
هروی اظهار کرد: دولتهای غربی میدانند که در 34 سال گذشته تلاشهایشان علیه ما بی نتیجه مانده است، از دنیا تعجب میکنم که چه طور فراموش کردهاند که ایران سردمدار علم و فرهنگ در جهان بوده است و دنیای غرب از سرچشمههای این علم ما برخوردار بوده است و نمی تواند جلوی حرکت علمی صلح آمیز ما را بگیرند.
نماینده مردم قائنات با بیان این که باید با غیرتمندی دنیای استکبار را از زیادخواهیهایش برحذر داشت ادامه داد: سیاست خارجی مبتنی بر کاهش تنشها در عرصه جهانی و صدور علم و اقتصاد دانش بنیان، میتواند هدف ما باشد. ما از این فرزندان انقلاب تقدیر میکنیم و از جهانیان می خواهیم که حضور ما را در عرصههای مختلف بپذیرند.
وی در پایان گفت: آنان که نمیتوانند و نمیخواهند ایران غیرتمند و قدرتمند را ببینند به سختی و چالش خواهند افتاد.
زاکانی: چرخش همزمان چرخ اقتصاد و چرخ هستهای مواجه غیر تخصصی است
علیرضا زاکانی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز چهارشنبه پارلمان، پس از اتمام سخنان محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به بیان دیدگاههای خود درباره مذاکرات ژنو و توافقات صورت گرفته دراین مذاکرات پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود از تیم هستهای کشورمان قدردانی کرد و با بیان اینکه اکنون در حال طی کردن یکی از نقاط حساس کشور هستیم خاطر نشان کرد: در بیانیه (ژنو) نکات مثبت و منفی وجود دارد اما آنچه برای ما مهم است به دست آوردن حقوقمان به طور کامل آن هم با حفظ عزت و استقلالمان است.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: نمیشود آمریکاییها بیانیه کاخ سفید را بدهند و دوگانگی در رفتارشان باشد و دوگانگی در رفتارشان در قلک امروزشان تکرار کنند و همین باعث شود ما از حقوق مسلم خودمان محروم شویم و به قوه سرطانی منطقه از بمب هستهای استفاده کند.
زاکانی خطاب به مقامات آمریکایی گفت: آمریکاییها باید امروز پاسخ دهند که این بیانیه (ژنو) را قبول دارند و یا حرفها و گزافهگوییهایی که کاخ سفید و برخی سران غرب مطرح میکنند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه استفاده از انرژی صلح آمیز هستهای برای تمامی کشورهای پذیرنده امپی تی وجود دارد تصریح کرد: ما در چارچوب ان پی تی مسئولیت پذیرفتهایم و نمیشود ما که مسئولیت را پذیرفتهایم از حقوق و مزایای آن بی بهره باشیم؛ امکان ندارد در چارچوب نظام جهانی اگر نظام عادلانهای باشد این دوگانگی برخورد را پذیرفت.
زاکانی این سوال را مطرح کرد که مگر میشود در چارچوب انپی تی مسئولیتهای سنگینی را پذیرفت اما حقوق مسلممان را نادیده بگیریم.
زاکانی در همین زمینه تاکید کرد: چنین شرایطی فقط در قانون جنگ آمریکایی و فشارهای نظام سلطه برای تضییع حقوق ملتها در نظر گرفته، پدید میآید.
وی با بیان اینکه اساس انقلاب اسلامی ایران نفی نظام سیاسی و تباهی بوده است، تصریح کرد: ما امروز بر اساس همین قطب بندی مفتخریم که نظام اسلامی از حقوق برابر در این نشست وصحبتهای دو طرفه برخودار است به این عنوان که قدرتهای هستهای جهان از سر استیصال مقابل ما نشستهاند و نه از موضع قدرت.
نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به اینکه موضع قدرت غربیها باعث ضعف ماست، خاطر نشان کرد: موضوع قدرتها آنها نبود اما امروز آمریکا به دلیل وفول منطقهای و جهانی مانند شکست در سوریه و همچنین به دلیل ناکارآمدی و تحریمها امروز مقابل ما نشسته و کرنش میکند.
وی ادامه داد: امروز آمریکاییها حق زیاده خواهی ندارند و این مسئله باید مشخص باشد که ما دراین مسیر تا آخر بر اساس توانمندیهایمان بر پای خودمان ایستادهایم.
نماینده مردم تهران درمجلس شورای اسلامی در ادامه سخنان خود گفت: برخی از بزرگان سخنشان این است که چرخ هستهای بچرخد و چرخ زندگی مردم هم بچرند، مردم عزیز، برادران و خواهران این مواجهه غیر تخصصی است و ممکن است این حرف به ظاهر خوب باشد اما اظهار نظر خوبی نیست، زیرا آینده این کشور در گرو موضوع هستهای است.
وی با بیان اینکه ما به تیم هستهایمان اعتماد داریم، اظهار داشت: ما نسبت به دشمن بدبین هستیم و هنوز دشمنی که امضای پای بیانیهاش خشک نشده و در مقام عمل آن را نقد میکند مورد اعتماد نیست و میتوان گفت در چنین شرایطی دیگر چه امیدی به آینده وجود دارد.
نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه انرژی صلح آمیز هستهای حقی نیست که دیگران به ما بدهند و ما خودمان آن را به دست آوردهایم، خاطر نشان کرد: ما سقف خواستههای خودمان رامطالبه میکنیم، به سمت بمب هستهای نخواهیم رفت اما بهرهمندی حداکثری از مواهب فناوری هستهای را دنبال میکنیم.
زاکانی ابراز امیدواری کرد تیم هستهای کشورمان در راستای بهرهمندی ایران از تمامی مواهب هستهای اقدامات لازم را انجام دهد.
جهانگیرزاده: مذاکرات هسته ای فضای سیاسی ضد ایران را شکست
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه دکترین امنیت ملی مبتنی بر فتوای قابل اطاعت مقام معظم رهبری یک ضرورت آشکار است که از این موضوع میتوان بهرهبرداری گسترده داشت، گفت: ما هیچگاه به آمریکا اعتماد نکرده اما قدردان تلاش فرزندان انقلاب دراین خصوص بوده و حمایت قاطع خود را از تیم مذاکرهکننده اعلام میکنیم.
جواد جهانگیرزاده در نشست علنی مجلس به عنوان یکی از ناطقان بحث تحلیل نتایج مذاکرات هسته ای ژنو ،گفت: مذاکراتی که پشت سر گذاشتیم از دو وجهه قابل تحلیل است، باید باور کرد که این مذاکرات آثار سودمندی داشت چرا که فضای موجود سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران را شکست و این صحبتهایی که بعد از مذاکرات گفته شد، آثار طبیعی گفتوگوها بود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همآوردی که در صحنه مذاکرات این دوره شکل گرفت باعث شد نخستوزیر رژیم صهیونیستی عصبانی شده و مقامات آمریکایی متناقض صحبت کنند. این گشایش درخصوص مسائل هستهای باید پاس داشته شود. اگر میگوییم ساختار تحریمها ترک خورده و آرامش در فضای سیاسی بینالمللی درخصوص ایران پدید آمد، اگر میگوییم از خط قرمزهای نظام عبور نکرده و پایداری و ایستادگی مردم، رهبری و نظام پاسخ داد، اگر میگوییم ایجاد فضای آرام در اقتصاد داخلی به دنبال این مذاکرات پیش آمده و بحث افزایش تحریمهای جدید و یا لغو برخی از آنها به وجود آمد و اگر میگوییم لابیهای تاثیرگذار در بازیگران اصلی مذاکرات هستهای شکست خوردند، این فضای سیاسی را باید مدیریت کرد.
وی تصریح کرد: مدیریت صحنه سیاسی 6 ماه آینده بسیار بااهمیت است. آمریکاییها در حال حاضر در فضای ارزیابی اعتماد هستند. به هر ترتیب ظریف و تیم مذاکرهکننده هستهای به قدری توانمند است که انتظاراتی که درخصوص مذاکرات بیان شد، همه برای توانایی او است. تیم مذاکرهکننده هستهای به تعبیر رهبر معظم انقلاب فرزندان این انقلاب بوده که باید مورد حمایت قرار گیرند.
این نماینده مردم در مجلس نهم گفت: زمان 6 ماهه در نظر گرفته شده، تمام آنچه که پروژه مذاکرات است، نمیباشد. بنابراین این توافق 6 ماهه را باید مدیریت کرد. انتظار مجلس و فراکسیون رهروان ولایت از ظریف و تیم همراه ایشان این است که در بحث جدی میان امتیازهای اخذ شده و تعهدهای داده شده توازن برقرار شود. مجلس و ملت به دنبال صیانت از حقوق هستهای هستند که این موضوع وظیفه شما را دوصد چندان میکند. آنچه که در فضای عمومی امروز دنیا ایجاد شده است، بحث تشریح دکترین امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم افزود: تشریح دکترین امنیت ملی مبتنی بر فتوای قابل اطاعت مقام معظم رهبری یک ضرورت آشکار است که از این موضوع میتوان بهرهبرداری گسترده داشت، اما در عین حال انسجام و اتحاد ملی نه فقط در میان دولت و ملت بلکه در میان مجلس و دولت یک ضرورت است. گمان ما بر این است که انتقادها تقویتکننده است اما آنچه که تحت عنوان صدای ملت میشنویم انسجام و اتحاد است. ما هیچگاه به آمریکا اعتماد نکرده اما قدردان تلاش فرزندان انقلاب دراین خصوص بوده و حمایت قاطع خود را از تیم مذاکرهکننده اعلام میکنیم، اما در عین حال نگرانیها را درخصوص استیفای حق ملت بیان میکنیم.
در صورت عدم تصویب پروتکل الحاقی در مجلس طرف مقابل چه خواهد کرد؟
غلامعلی حداد عادل نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی پس از استماع گزارش وزیر امور خارجه در مجلس با قدردانی از تیم مذاکره کننده گفت: باید از رهبر انقلاب به سبب فتوای کارساز، تعیین خطوط قرمز و همچنین به دلیل اعلام اعتماد به تیم مذاکره کننده تشکر کنم.
وی با بیان اینکه ما در عین خوشبینی به تیم مذاکره کننده خودی به طرف مقابل بدبین هستیم اظهار داشت: از ملت عزیز ایران نیز باید تشکر کنم که در دام دشمن نیفتادند چون دشمن میخواست با تحریمها ایران را دچار مشکل کند و مردم نشان دادند که مقاوم هستند.
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس موضوع هستهای را یکی از وسایل تقویت وحدت ملی ایران دانست و افزود: هم اکنون نیز که در حال مذاکره هستیم باید آن را وسیلهای برای وحدت ملی قرار دهیم نه برای سیاسیکاری.
حداد عادل با بیان اینکه باید با همه اختلاف سلیقهها کاری کنیم که وحدت حفظ شود افزود: نظام سلطه با اصل انقلاب مخالف است و آنچه سلطه را 35 سال از ما عصبانی کرده روحیه استقلالطلبی است.
نماینده مردم تهران حس استقلالخواهی ملت ایران را باعث در صحنه نگاه داشته شدن آنها دانست و اظهار داشت: این شعار همچنان شعار اصلی ما است و ملت به دولت، رهبری و مجلس در حفظ این شعار اعتماد کامل دارد.
وی به خواسته مردم از وزیر امور خارجه و تیم مذاکره کننده هستهای اشاره کرد و ادامه داد: آنچه مردم از آقای ظریف و تیم مذاکره کننده میخواهند این است که با حفظ هنرمندی کار دیپلماتیک، حافظ منافع و استقلال کشور باشند.
حداد عادل با بیان اینکه باید حساب تبلیغات دشمن را از واقعیتها جدا کرد و منصفانه به توافقنامه نگریست گفت: برای نگاه منصفانه باید دو ستون طراحی کنیم و ببینیم چه چیزهایی را دادهایم و در مقابل چه چیزی را کسب نمودهایم.
وی جلوگیری از تشدید تحریمها و رفع برخی از آنها را از موارد مثبت توافقنامه خواند و افزود: شفافسازی هیچگاه جای نگرانی ندارد و اگر ما اعلام کردیم که به دنبال سلاح هستهای نیستیم پس از شفافسازی نیز نگران نخواهیم بود اما نگرانی مهم برای ما حرکت از گام اول به سمت گام نهایی است.
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس با بیان اینکه احتمال میدهیم طرف مقابل بهانهجویی کند و بخواهد ما را در قدم اول متوقف سازد تصریح کرد: یکی از نگرانیها این است که قاعده مطرح شده به عنوان «یا همه چیز حل میشود یا هیچ چیزی حل نشده» مخدوش شود.
نماینده مردم تهران با اشاره به مسئله پروتکل الحاقی گفت: سؤال اینجاست که اگر پروتکل الحاقی در مجلس به تصویب نرسید آیا طرف مقابل میتواند بگوید چون بر سر همه چیز توافق نشده پس همه چیز متوقف خواهد شد.
حداد عادل در ادامه سخنانش گفت: این تازه گام اول است و نباید این دستاورد را به کلی رد کرد و نباید هم کاملاً آن را مثبت دانست و جشنی گرفت.
وی در پایان خطاب به آمریکاییها خاطرنشان کرد: این یک آزمون بزرگ است و آمریکا باید بداند ملت ایران ملتی نیست که بخواهد استقلال خود را با غذا و دارو معامله کند چون طعم استقلال را چشیده است.
حسینیان: تفاهمنامه ژنو نه جام زهر است و نه دستاوردی شادیآفرین
روحالله حسینیان امروز در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی پس از اظهارات وزیر امور خارجه در سخنانی ضمن قدردانی از دستگاه دیپلماسی به ویژه تیم مذاکرهکننده، گفت: نقد اینجانب به معنای نادیده انگاشتن زحمات تیم مذاکرهکننده نیست بلکه برای اصلاح نواقص و خدمت بهتر به مردم است در واقع ما هرگز با مذاکره مخالف نیستم و انعطاف را یکی از اصول پیشروی و دستیابی به اهداف می دانیم.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: استراتژی نظام جمهوری اسلامی ایران هرگز نباید فراموش شود چنانکه امام (ره) ترسیم کردهاند به اهتزاز درآوردن پرچم در سراسر جهان و به زیر کشیدن همه طاغوتها باید مورد توجه باشد.
این نماینده اصولگرای مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه گاهی عقب نشینی لازمه استراتژی است، گفت: معتقدیم باید با مردم صادقانه سخن بگوییم، بگوییم چه چیزی را از دست دادهایم و چه چیزی را گرفتهایم و چرا؛ همانگونه که امام (ره) و پیشوایان در پذیرفتن قطعنامه با مردم در میان گذاشتند؛ چه اینکه اعتماد مردم بزرگترین سرمایه اجتماعی جمهوری اسلامی ایران است.
حسینیان ادامه داد: ما تفاهمنامه ژنو را نه جام زهر میدانیم و نه دستاورد شادیآفرین، بلکه آن را انعطافی ضروری برای تقویت درونسازی انقلاب اسلامی میشماریم، ما از پیامدهای تفاهمنامه نگران هستیم و نگرانی خود را با دولت در میان میگذاریم که راه دقیقتر و عاقبتاندیشتر چارهساز نماییم.
وی خطاب به ظریف گفت: آقای ظریف با اینکه مسوولین،رییس دولت و وزیر امور خارجه اصرار دارند که کشورهای 1+5 در این تفاهمنامه که حق غنیسازی جمهوری اسلامی ایران اذعان کردهاند اما با دقت در آن چنین صراحتی را نمییابیم، عبارات تفاهمنامه حتی حق غنیسازی اورانیوم را با عبارتی دو پهلو یا مقید آورده است که نتیجهاش جز محدودسازی حق غنی سازی هیچ مفهومی ندارد.
این عضو جبهه پایداری در بخشی دیگری از سخنان خود اظهار کرد: در مقدمه تفاهمنامه به جای حق غنیسازی اورانیوم چنین آمده است "بهرهگیری از انرژی هستهای" و این عبارت مفهومی عامتر و قابل تفسیر است و اوباما نیز در نطق خود در سازمان ملل از همین عبارت استفاده کرد و کاخ سفید تصریح کرد که اوباما هرگز در نطق خود به حق غنی سازی اشاره نکرده بلکه از استفاده از انرژی هستهای سخن به میان آورده است.
حسینیان افزود: چند روز پیش مجموعه مذاکرات کمیسیون امنیت ملی کنگره منتشر شد که بعد نیز بدانید که آقای سناتور کرک با شرمن چه چیزی گفتند، گفتند که ما امروز خیلی درباره موضوع هستهای و موضوعات مهم دیگر صحبت کردهایم اما اگر در مذاکره برنامه هستهای پایان داده شود یا عقبگرد مهمی در آنها ایجاد کنیم هنوز با کشوری که دشمن است مواجه هستیم آنها متولی تروریسم هستند.
این نماینده اصولگرای مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آنها پرونده وحشتناکی در حقوق بشر دارند، افزود: حقیقت این است که در سایر جاهایی که تفاهمنامه سخن از حق غنیسازی به میان آورده اند اما چنان با قیدهایی آن را مقید کردند که جز با محدودسازی حق غنیسازی قابل تعریف نمیباشد در همان مقدمه آمده است یک برنامه غنیسازی با تعریف مشترک و محدودیتهای عملی حال آنکه واژه غنیسازی اورانیوم یک واژه علمی هم در فرهنگنامهها آمده هم در قوانین بینالمللی،پس چه نیازی به تعریف مشترک با شش کشور زورگو با قیدهای محدودیتهای عملی است.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار کرد: از همه خطرناکتر این که در یکی از پارگرافها گام نهایی آمده است، عملا تمام حقوق غنیسازی ایران را پایمال میکند و هشت قید برای حق غنیسازی ایران آورده است که در آن صورت چیزی برای جمهوری اسلامی ایران نمیماند.
حسینیان با تاکید بر اینکه آنها ضمن تایید حق غنیسازی برای ایران هشت قید را متذکر شدهاند، گفت: عملا این موضوع دستاوردی برای جمهوری اسلامی ایران نخواهد داشت، با دقت در محدودیتهای غنیسازی اورانیوم در گام نهایی و محدودیتهای گام اول سرنوشت غنیسازی در ایران نهایتا چیزی جز تعطیلی در بر نخواهد داشت و میتوان حدس زد که کشورهای 1+5 تنها اجازه خواهند داد، غنیسازی در وضعیت موجود باقی بماند که آن هم مقرون به صرفه نیست.
وی در ادامه با بیان اینکه با وضعیت فعلی ما در سال 400 کیلو اورانیوم را میتوانیم غنیسازی کنیم، گفت: طی چند سال سالی 400 کیلو میتوانیم تولید کنیم که به غنی سازی صنعتی و مقرون به صرفه برسیم پس ناچارا باید خودمان فعالیتها را تعطیل کنیم. لذا درخواست میشود که در مذاکرات آینده به این مسائل توجه شود.
یوسفیان ملا: اثر اقتصادی توافق هستهیی به گامهای بعدی بستگی دارد
عزتالله یوسفیان ملابا اشاره به توافق هستهیی ایران و 1+5 آن را اتفاقی مبارک در حوزه سیاسی دانست و اظهار کرد: این توافق در واقع روشن شدن قطاری است که نمیدانیم چقدر سرعت و قدرت دارد و همه چیز در مرحله بعد روشن میشود. آنچه تاکنون به نظر میرسد این است که شکستن تحریمها، رهاسازی وجوه بلوکه شده و فروش نفت ایران استارت خورده است.
وی افزود: اینکه از این پس چقدر میتوانیم نفت بفروشیم، چقدر از پولهای بلوکه شده ما آزاد میشوند و آیا در مورد قطعات خودرو باز هم استثنائاتی وجود خواهد داشت یا خیر و اینکه در بخش خودرو آیا شرایط پیش از تحریمها تداوم مییابد قابل پیشبینی نیست.
نماینده مردم آمل در مجلس تصریح کرد: اینکه در آینده شاهد چه تحولی در حوزه اقتصادی باشیم، بستگی به دولت دارد که چقدر بتواند از قبل این توافق ظرفیت اقتصادی ایجاد کند. درست است که این توافق در یک توافق سیاسی است اما محتوای آن اقتصادی و هرگونه تحول در این راستا منوط به اقدامات بعدی دولت است.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اینکه دولت در سال 90 بیش از 2 میلیون و 500 هزار بشکه نفت در روز میفروخت، گفت: در سال 92 فروش روزانه یک میلیون و 300 هزار بشکه نفت پیشبینی شده اما تا یک میلیون بشکه فروش رفته است. حالا که در توافق گفته شده میزان فروش نفت به همین میزان فعلی باقی بماند، باید ببینیم چقدر میتوانیم رشد اقتصادی داشته باشیم و با بیکاری مقابله کنیم.
یوسفیانملا با تاکید بر اینکه نباید نسبت به تاثیرات توافق هستهیی ایران و 1+5 در حوزه اقتصادی خیلی خوشبینانه نگریست، گفت: نباید تصور کنیم که قرار است اتفاق عجیب و غریبی در بخش اقتصاد بیفتد.
وی با بیان اینکه هرگونه تاثیر اقتصادی توافق هستهیی به گامهای بعدی دولت بستگی دارد، اضافه کرد: ما امیدواریم این اتفاق سیاسی، وجه اقتصادی خودش را نشان دهد. در حال حاضر استارتی خورده، اما نمیدانیم چه ظرفیتی باید برای آن قائل شد و این چقدر برای اقتصاد کشور اثرگذار است.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه هر تحرک سیاسی در مسائل اقتصادی تاثیر میگذارد، یادآور شد: در مذاکرات پیشین زمانی که آقای جلیلی برای مذاکره به بیشکک میرفت، دلار 50 تومان پایین میآمد و وقتی به ایران بازمیگشت و مذاکرات موفقیتآمیز نبود، مجددا دلار 100 تومان افزایش مییافت.
یوسفیان در پایان گفت: به نظر میرسد اگر افزایش و کاهش قیمتها پایه اقتصادی داشته باشد، پایدار است اما افزایش و کاهش سیاسی قیمتها، تحت تاثیر فضای روانی، اصلا قابل اعتماد نیست و مجددا قابل بازگشت است.
بروجردی: غنیسازی اورانیوم را از دیگران گدایی نکردیم
علاالدین بروجردی در جلسه علنی صبح امروز(چهارشنبه) بعد استماع گزارش وزیر امور خارجه درباره توافقنامه ژنو، گفت: کار تیم مذاکره کننده ما در ژنو انصافا کار سخت و نفسگیری بود چرا که بدون تردید صحنه مذاکرات هستهای یک میدان وزن تمام عیار است.
وی با بیان اینکه«این میدان عمل تازه در آغاز راه خود قرار دارد و ما نیازمند یک همبستگی و انسجام و وفاق در داخل کشور هستیم»، تاکید کرد: انسجام باید داشته باشیم تا دشمنانی که در مقابل ما صف آرایی کردند بدانند که حرف همه ملت یکی است و آن هم دفاع از حق مسلم هستهای ملت ایران است.
وی افزود: فراموش نکنیم 10 سال پیش که وزرای خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان برای مذاکره به تهران آمده بودند ما درخواست کردیم که اجازه بدهند تا برای فعالیت دانشمندان هستهای خود بیست دستگاه سانتریفیوژ داشته باشیم. طرف مقابل با تفرعن و تکبر اعلام کردند 2دستگاه را هم اجازه نمیدهیم که داشته باشید.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: امروز به فضل الهی و از برکت پایمردی ملت ایران و هدایتهای مقام معظم رهبری 19 هزار سانتریفیوژ در سایتهای ما در حال فعالیت است بدون تردید در چالش بزرگ 10 سال گذشته و در این مصاف نابرابر بر ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران بود.
بروجردی خاطر نشان کرد: تعبیر هوشمندانه مقام معظم رهبری مبنی بر نرمش قهرمانانه به این معناست که امروز بر دانشمندان هستهای ما بر این حوزه مسلط هستند و در مقابل دشمن از همه ابزارهای خود برای مقابله با ملت ایران استفاده میکند.
وی افزود: هوشمندی مصالح ملی و منافع ملی ما حکم میکند که از فرصت پیش آمده استفاده کنیم. بر این اساس من معتقدم که کاری که صورت گرفت جدایی از کاستیها ایران که توسط شبکههای غربی به عنوان سازنده بمب اتم معرفی میشد به عنوان کشوری که به دنبال بمب هستهای نیست شناخته میشود. که این دستاورد بزرگی برای ما به شمار میرود.
بروجردی تصریح کرد: ما غنی سازی اورانیوم را از دیگران گدایی نکردیم. در ماده 4 معاهده ان پی تی این حق به ما داده شده و از این حق استفاده کردیم و امروز توانمندی غنی سازی با غنای 20 درصد را نیز داریم اما بر اساس منافع ملی عمل میکنیم.
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس اظهار داشت: پایه اساسی قطعنامههای شورای امنیت منع غنیسازی بود و وقتی غنی سازی ما مورد تایید قرار گرفت این تایید به این معناست که پایههای قعطنامهها امروز لرزان است، دیوار تحریم ترک خورده و منحنی تحریمها سیر نزولی خود را آغاز کرده است. این کار کمی نیست و این همان نرمش قهرمانانهای است که اتفاق افتاد.
وی افزود: مجلس نقش بسیار مهمی در همه مراحل بیست سال گذشته توانمندی هستهای ایفا کرده است. مجلس بود که با گذراندن یک مصوبه قانونی از اجرای پرتکل الحاقی جلوگیری کرد.
نماینده مردم بروجرد در خانه ملت اظهار داشت: در آن مقطع که نیاز ما بود جاده همواره شد، دانشمندان سخت کوش ما توانستند به پیش روند و بر دانش هستهای تسلط پیدا کنند.
بروجردی خاطر نشان کرد: امروز هم مجلس همان قدرت سابق را دارد، ما مصالح ملی را رصد میکنیم و بر اساس منافع ملی تصمیم میگیریم و در صورت نیاز هر اقدامی را که لازم باشد انجام میدهیم.
ظریف: تحریمهای آمریکا کاغذپاره است
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در صحن علنی مجلس شورای اسلامی و پس از تذکرات نمایندگان مجلس شورای اسلامی، گفت: نکاتی که حضرات محترم نمایندگان مطرح کردند، مورد توجه ما هم است و بنده بارها در رسانههای غربی اعلام کردم که در جلسه مذاکره و در حضور 6 وزیر به صراحت گفتم ما و نه هیئت مذاکرهکننده و نه مردم و نه مقام معظم رهبری به شما اعتماد نداریم.
وی افزود: در همه مصاحبهها گفتم غرب باید اعتماد مردم ایران را جلب کند و برخی از اقدامات بجای جلب اعتماد موجب عدم اعتماد است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: هنوز هم اعلام میکنم ما در یک آزمون و یک فرصت قرار داریم. مردم ایران یک فرصت به جهان غرب داد تا یک بار دیگر از بزرگواری این ملت استفاده کنند، فرصت را غنیمت بشمارند و بتوانند اعتماد از دست رفته را به دست بیاورند. این موضع صریح ماست. ما اعتماد نداریم. بیاعتمادی ما در بسیاری از موارد افزوده شده است و نگرانی آنها باید این باشد که چگونه اعتماد مردم ایران را جلب کند.
ظریف گفت: نکته دوم این است که همانطور که قبلا گفتهایم و مقام معظم رهبری نیز بر آن تاکید کردهاند، مذاکرات ما صرفا در حوزه هستهای و در هیچ مورد دیگر مذاکره نکردهایم. ما توقع نداریم آنها تحریمهایی که در سایر موضوعات گذاشتهاند، با آنها بحث کنیم.
وی افزود: دوستانی که از قول خانم شرمن و آقای کروکر لاطئلات آنها را تکرار میکنم بدانند ما راجع به تروریست و حقوق بشر با آنها بحثی نداریم. من به شما بگویم آمریکا 35 سال است که علیه ایران تحریم دارد، آنچه که باعث شده که تحریمها به ما فشار بیاورد و ملت ما با مقاومتش ابزاری در اختیار ما قرار دارد که در مقابل آمریکاییها بایستیم، همین تحریمهای هستهای بود که از سوی شورای امنیت باز شده است.
وی افزود: زمانی که تحریمهای شورای امنیت فرو بریزد، تمام تحریمهای دیگر آمریکا تکه کاغذپارهای بیشتر نخواهد بود، کما اینکه در 35 سال گذشته این تحریمها را به ما اعمال کردند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در این اعلامیه قبول کردند که هرچه تحریم هستهای وارد کردهاند را بردارند، ما در حوزه هستهای مذاکره میکنیم، آخه ما می خواهیم در حوزه هسته ای مذاکره کنیم، اما پاسخ آنرا در حوزه حقوق بشر و تروریست بگیریم؟ ما که آن ها اصلا به رسمیت نمی شناسیم. پاسخ مذاکره هستهای،تحریم هستهای است. اصل تحریمها که علیه ایران برقرار شده است بر حوزه هستهای است، ما مذاکره دیگری با آمریکا نداریم.
وزیر امور خارجه درباره برخی محدودیتها در خصوص برنامه هستهای ایران، گفت: ما از امروز مذاکره میکنیم، ما نمیتوانیم اقداماتی که در گذشته انجام شده برگردانیم اما زمانی که دیوار تحریمها فرو ریزد همه چیز برمیگردد. شما فضای دنیا را ببینید، شرکتهایی که سالها جواب تلفن طرفهای ایرانی را نمیدادند، امروز خودشان تماس میگیرند و میگویند میخواهیم با شما ارتباط برقرار کنیم. کشورهایی که حاضر نبودند با وزیر خارجه شما تلفنی صحبت کنند، امروز در صف ایستادهاند که ما را به آنجا دعوت کنند تا به آنجا برویم.
ظریف گفت: این (توافقنامه) شرایط را عوض میکند، فضای جهانی را عوض میکند، اسرائیل رژیم صهیونیستی و نتانیاهو که در دست و پا میزند این شرایط را بهم بزنند، بخاطر این است که میلیاردها دلار هزینه کردند از ایران چهره غلطی بسازند و امروز این چهره درهم فرو ریخته است نگرانی رژیم صهیونیستی از این است.
وی افزود: من از دوستان تشکر میکنم، از حمایت مجلس محترم و اینکه مجلس محترم با چشم باز موضوع را دنبال میکند، تشکر میکنم، اجازه بدهید عرایض خود را با یاد و خاطره شهدای انقلاب اسلامی، شهدای بسیج و شهدای بزرگ هستهای که همه دستآوردهای نظام جمهوری اسلامی که بزرگترین دستآورد نظام جمهوری اسلامی که مایه قدرت ماست و همان استقلال و آزادی است، یاد و خاطره این بزرگواران را گرامی میداریم.