صدا وسيما،قهرمان‌ليگ‌برتر ايران!
با اين حال كماكان برخي از باشگاه‌ها به نحوه تقسيم پولي كه از صدا و سيما به حساب فدراسيون ريخته مي‌شود معترضند اما چون فدراسيون معمولا بدهي باشگاه‌ها را از درآمد بليت فروشي و پخش تلويزيوني آنها كسر و سپس پول باقي مانده را به آنها مي‌پردازد دقيقا مشخص نيست كه هر باشگاه از اين محل چقدر درآمد دارد. سه سال قبل اين طور گفته مي‌شد كه دو باشگاه استقلال و پرسپوليس مبلغ بيشتري را بابت حق پخش دريافت مي‌كنند. آنچه با اعتراض ساير باشگاه‌ها همراه شد و در نهايت مسكوت باقي ماند. در حال حاضر گفته مي‌شود 80 درصد پول مربوط به حق پخش به باشگاه‌ها مي‌رسد و 20 درصد باقي مانده به فدراسيون و هيات‌هاي فوتبال مي‌رسد. مسلما فوتبال ايران هنوز به لحاظ پولي كه بابت تهيه برنامه براي صدا و سيما دريافت مي‌كند فاصله بعيدي با فوتبال حرفه‌اي دنيا دارد. آنچه بيش از هر چيز از دل امكانات دولتي، باشگاه‌هاي دولتي و تلويزيون دولتي برخاسته است. نگاهي به مناسبات رايج در ليگ‌هاي حرفه‌اي فوتبال دنيا دامنه و طول و عرض اين فاصله را ملموس تر مي‌كند.
ليگ برتر (انگلستان)
معتبرترين ليگ اروپا از محل حق پخش بازي‌ها سالانه حدود 5/1 ميليارد يورو در آمد دارد. در انگليس فروش حق پخش مسابقات به صورت غير متمرکز صورت مي‌گيرد که موافقان و مخالفاني دارد. موافقان اين طرح، کسب درآمد بيشتر براي باشگاه‌هاي کوچک و به نوعي استفاده عادلانه تمام باشگاه‌ها از حق پخش را عامل برتري اين شيوه مي‌دانند و مخالفان، کم شدن درآمد تيم‌هاي بزرگ را نقطه ضعف اين سيستم بيان مي‌کنند. برنامه‌ريزي ليگ برتر انگلستان براي فروش بيشتر حق پخش، هرهفته در بيش از شش تايم متفاوت و غير همزمان صورت مي‌گيرد تا بينندگان بيشتري پاي تلويزيون‌ها بنشينند. شبکه‌هاي بي‌بي سي، اسکاي اسپورت،اي اس پي ان و شوتايم همکاران تلويزيوني ليگ انگليس هستند و تنها دوربين‌هاي اين شبکه‌ها اجازه حضور در ورزشگاه‌ها را دارند. به علاوه آنها مجازند در پايان هر بازي با يک بازيکن و مربي هر تيم مصاحبه اختصاصي داشته باشند. مثلا آلکس فرگوسن به دليل مشکلات شخصي‌اش با بي‌بي سي مصاحبه نمي‌کند و هر هفته غرامتي را بابت اين موضوع مي‌پردازد.
سري A (ايتاليا)
سري A از محل حق پخش غيرمتمرکز بازي‌هاي خود سالانه 750 ميليون يورو کسب در آمد مي‌کند. جالب اينکه باشگاه‌هاي سري A موظفند از کنار اين حق پخش غيرمتمرکز، سالانه حدود 105 ميليون يورو به عنوان يارانه به حساب باشگاه‌هاي سري B واريز کنند! آنها اما از فصل 2010-2011 الگوي انگليسي‌ها را در پيش گرفتند و به روش متمرکز روي آوردند. در الگوي غيرمتمرکز باشگاه‌هاي متوسط و کوچک سري A در آمد کمي از حق پخش به دست مي‌آوردند و غالبا براي پخش بازي‌هاي بين تيم‌هاي کم هوادار، به‌جز برخي شبکه‌هاي محلي و همکاران تلويزيوني سري A هيچ شبکه‌اي وارد عمل نمي‌شد اما اخيرا 40 درصد درآمد کل، ميان تمامي تيم‌ها به‌طور مساوي تقسيم مي‌شود. 30 درصد بر اساس اهميت (افتخارات، رتبه فصل قبل و...) و 30 درصد باقي مانده هم بر اساس تعداد تماشاگر. با اين طرح مثلا درآمد تيمي مثل ناپولي به ميلان نزديک مي‌شود.
لاليگا (اسپانيا)
با لغو بازاريابي نامتمرکز در ايتاليا، اسپانيا از تابستان 2010 تنها بازار فوتبال بزرگ در اروپا محسوب مي‌شود که در آن حقوق رسانه‌اي به صورت نامتمرکز توسط خود باشگاه‌ها فروخته مي‌شود. در حال حاضر اين حقوق به دو آژانس آديو ويژال اسپورت ( شبکه چنل پلاس) و مدياپرو ( شبکه لاسکستا) فروخته شده است. شرکت کاتالاني مدياپرو در حال حاضر با بارسلونا ( تا 2013 سالانه 144 ميليون يورو) و رئال مادريد ( تا 2013 سالانه 157 ميليون يورو) قرارداد دارد.
از سال 2009 هم 38 باشگاه از42 باشگاه حاضر در دسته اول و دوم، با مدياپرو قرارداد مي‌بندند. البته ماه‌هاست که ميان اين دو شرکت رقيب دعواست که بعضا به دادگاه و گاهي نيز به پخش تصاوير سياه کشيده شده است. به همين دليل نشريه اقتصادي اسپانسرش مدعي شده به سختي مي‌توان مسير تحول بازار فوتبال و تلويزيون اسپانيا را پيش بيني کرد. در لاليگاي اسپانيا، هر هفته در پنج زمان مختلف بازي‌ها برگزار مي‌شوند. يک بازي را هر شنبه مي‌توان به‌طور مستقيم در شبکه‌هاي عمومي ديد و در مجموع 113.26 ساعت از مسابقات لاليگا در تلويزيون عمومي قابل رويت است. به دليل فروش غيرمتمرکز حقوق پخش تلويزيون، 51 درصد کل درآمد باشگاه‌هاي اسپانيا از فروش حقوق پخش بازي‌ها حاصل مي‌شود و سهم درآمد حاصل از اسپانسرينگ و فروش اقلام تجاري تنها 25 درصد است.
بوندس ليگا (آلمان)
سازمان ليگ آلمان به صورت متمرکز حق پخش بازي‌ها را مي‌فروشد و درآمد حاصله را ميان 36 باشگاه بوندس‌ليگاي 1 و 2 تقسيم مي‌کند. تفاوت عمده بوندس ليگا با ليگ برتر انگلستان در فروش بازي‌ها به شبکه‌هاي پولي و عمومي است. 749.11 ساعت از مسابقات بوندس ليگا در شبکه‌هاي عمومي پخش مي‌شود. اين ميزان در قياس با ليگ برتر انگليس (134.40 ساعت) بسيار بيشتر است. بوندس ليگا هرهفته در سه روز و سه زمان متفاوت برگزار مي‌شود. فروش حقوق پخش تلويزيوني مسابقات بوندس ليگا در کشورهاي خارجي يک پانزدهم ليگ برتر انگليس است. کل درآمد بوندس ليگا از محل فروش حقوق پخش تلويزيوني در حال حاضر 420 ميليون يورو است که حدود 29 درصد درآمد کل را تشکيل مي‌دهد. درعوض پخش مسابقات در شبکه‌هاي عمومي به دليل قابل رويت بودن بيشتر بازي‌ها، درآمد حاصل از اسپانسرينگ و فروش اقلام تجاري هواداران را در آلمان افزايش داده است. 44 درصد درآمد کل ليگ آلمان ازاين محل کسب مي‌شود، در حالي که اين ميزان در انگليس 35 درصد است.
تلويزيون دولتي ايران با تعرفه دريافت نزديك به يك ميليون تومان بابت هر ثانيه آگهي سالانه بيش از 250 ميليارد تومان از اين محل درآمد دارد و كسر كوچكي از اين رقم را بابت حق پخش تلويزيوني به فدراسيون فوتبال مي‌پردازد. آيا مي‌توان از تيمي غير از تيم صدا و سيما به عنوان قهرمان واقعي ليگ برتر فوتبال ايران نام برد؟!
