در حالی که قانونگذاران پارلمان انگلیس متنهای یادبود خود برای ایراد در پارلمان این کشور را امروز (دوشنبه) آماده میکردند، بسیاری از اظهارات آنها احتمالا یادآور روز تاریخی سفر ماندلا به لندن در ژوئیه 1996 خواهد بود. هنگامی که خودروی نلسون ماندلا، رهبر فقید ضدآپارتاید آفریقای جنوبی از میان جمعیتی که تجمع کرده بودند تا او را در نخستین سفرش به انگلیس ببینند میگذشت، ساکنان بریکستون خودروی وی را تا محل قرار ملاقات بعدی در میدان ترافا لگار دنبال کردند.
تیم رونافی، کسی است که نظارهگر واقعه بود. این اتفاق پس از آن افتاد که نلسون ماندلا به دستیارانش گفت تصمیم دارد از بریکستون در جنوب لندن بازدید کند چرا که این منطقه محل سکونت سیاهپوستان انگلیس و کسانی است که برای برابری مبارزه میکند.
تیم رونافی گفت: همه خودروی ماندلا را تعقیب میکردند، در جاده بریکستون همه جا لنگه کفش به چشم میخورد زیرا تعقیبکنندگان در حین دویدن وقتی برای آنکه برگردند و کفشهای از پا در آمده خود را بپوشند، نداشتند.
وی افزود: ما بسیار مفتخر بودیم از اینکه ماندلا به انگلیس سفر کرده است. او بزرگترین مرد همه عمر ما بود و برای اعلام تشکر شخصا به بریکستون آمد.
ملاقات ماندلا از نقطهای از شهر لندن که وحشت تاریخی پر از خشونتهای نژادی بر آن سایه افکنده نشاندهنده پیوند پیچیده ایجاد شده میان رهبر حزب کنگره ملی آفریقا و قدرت استعماری سابق مسلط بر آفریقای جنوبی بود. محله بریکستون لندن یکی از نقاط مهم شکلگیری جنبش ضد آپارتاید انگلیس بود.
انگلیسیها و در واقع سیاهپوستان انگلیس از زمانی که سه سال قبل از زندانی شدن ماندلا، جنبش ضد آپارتاید را به راه انداختند تا زمانی که آهنگی به نام "نلسون ماندلا را آزاد کنید" خواندند، سهم بسزایی در مخالفت جهانی با فلسفه نژادپرستانه دولت آپارتاید آفریقای جنوبی ایفا کردند.
اما هنگامی که مارگارت تاچر، نخستوزیر وقت انگلیس، حزب کنگره ملی آفریقا را یک سازمان تروریستی رایج خواند بسیاری به این نتیجه رسیدند که گویا راستگرایان انگلیسی به مبارزه برای آزادی پشت کردهاند.
اما با وجود این اختلاف در بطن جامعه انگلیس که در نتیجه آن تورهای موسوم به "شورش" برای شرکت در بازیهای کریکت در آفریقای جنوبی به وجود آمد، نلسون ماندلا تمام عمرش یک دوست متعهد اما بیاعتماد برای انگلیس باقی ماند.
نزدیکی وی به انگلیس در این مساله ریشه داشت که وی در یکی از مدارس انگلیس به نام هیلدتاون درس خوانده بود. مدیر مدرسه وی از نوادگان دوک ولینگتون بود که خود به خاطر حمایت و نجات بومیان استرالیا شهره بود. ماندلا در اتوبیوگرافی خود مینویسد: این انگلیسی تحصیل کرده الگوی ما بود. ما دوست داشتیم به ما انگلیسیهای سیاهپوست بگویند چرا که به ما آموزش داده میشد که بهترین تفکرات، تفکرات انگلیسیهاست، بهترین دولت، دولت انگلیس است و بهترین انسانها انگلیسیها هستند!
هنگامی که ماندلا برای طی مجازات حبس ابد به زندان انداخته شد تا یک دهه بعد تقریبا وی فراموش شد. اما لندن به کانون مهمی برای تلاشها به منظور سرنگونی حکومت آپارتاید تبدیل شد. اولیور تامبو، رئیس حزب کنگره ملی آفریقا و دوست صمیمی ماندلا بود. در حالی که ماندلا جنبش ضدآپارتاید را از پشت میلههای زندان جزیره روبن رهبری میکرد، تامبو نیز در تبعید و در مازول هیل زندگی میکرد. خانه وی تبدیل به کانون جذب مبارزان ضدآپارتاید شد. فهرست فعالان ضدآپارتاید مستقر در لندن شامل افراد دیگری نظیر باربارا کاسل، پیتر هین و فرانک راسبون، سیاستمداران حزب کارگر و نمایشنامهنویس معروف، هارولد پینتر و تروور هارلستون، روحانی مسیحی میشد. موفقیت این جنبش در تبدیل کردن نام ماندلا به نماد مبارزه علیه سرکوب سیاسی همه جا را از جمله اتحادیههای دانشجویی، شوراها و خیابانهایی که به نام وی نامگذاری شد، فرا گرفت.
این جنبش همچنین موجب برگزاری کنسرتهای پی در پی از جمله کنسرت معروف سال 1988 در استادیوم ویمبلی به مناسبت 70 سالگی ماندلا شد. کنسرتی که در آن آهنگ معروف "نلسون ماندلا را آزاد کنید" از سوی گروه "دِ اسپشیالز" خوانده شد.»