صراط: احتمالاٌ با دیدن این مستند میتوانیم به سلائق مسؤولان و
هیئت انتخاب جشنوارهی سینماحقیقت نزدیک شویم. پسری 30 ساله که دوسال است
با پدرش قهر است، بدنبال دلایل ناکامیهای زندگیاش میگردد. به نظر او
مهمترین مقصر عدم ازدواج و نداشتن کار و زندگی پدر است که با اشتباهاتش
سرمایهی زندگیشان را نابود کرده است.
فیلم
سراسر سیاه، تاریک و ناامید کننده است. دائم جملاتی که زندگی را پوچ و
جامعه را خسته و ناامید نشان میدهد، درمیان سؤالها و جوابهای فیلم
گنجانده شده است. «7-8 ساله ما زندگیمون گنده» -دقیق به اندازه دولتهای
نهم و دهم و نه بیشتر و کمتر- «انقلاب که شد، همه کارا تعطیل شد، تا پیروزی
که انقلاب تموم شد...» «نه من قراره به جایی برسم نه دنیا!» و ... مکمل
همهی این جملات سکانس انتهاییست که مهدی با دوست دختر جدیدش روی سکوی
بانجی میرود و پایین میپرد.
پریدن از سکو تداعی خودکشی و تصویر معلق بودن مهدی تداعی بی هویتی و سرگردانی میکند.
جز
مسألهی سیاهنمایی، باید به پدیدهی کثیفِ بسیاری ازفیلمهای روشنفکری
امسال که در این فیلم بیپردهتر و بیشتر است، اشاره کنم. «پیر پسر» پراست
از پردهدری، بی حیایی، حریم شکنی، دختر بازی، رقص و آواز، ترویج حرمت شکنی
در خانواده و ... به چند نمونه اشاره میکنم:
ابتدای
فیلم دوربین طوری کادر بندی میکند که یکی دو نفر ازخانمهای قسمت زنانهی
تالار عروسی بدون حجاب دیده شوند. چند لحظه بعد مادر مهدی با موهای پیچیده
و آرایش غلیظ و درحالی که پارچهای روی سرش افتاده جلوی دوربین قرار
میگیرد و مصاحبه میکند. در سکانسهای بعدی، جایی که عکسهای خانوادگی
نشان داده میشود، بیشتر زنان بدون حجابند.
در
جایی دیگر و درجمع همه اعضای خانواده و بدون رعایت حریم، فیلم عروسی برای
همه نمایش داده میشود و قطعهای از فیلم، عروس با لباس دکولتهی عروسی و
درحال ژست گرفتن برای عکاس دیده میشود. کارگردان آنقدر وقیح است که
درسکانس خرید از فروشگاه، خانمی را درحالی نشان میدهد که یک لباس زیر
زنانه را بالا گرفته و درحال نگاه کردن است.
در
کنار این، بودن و بیرون رفتن و لاس زدنهای «مهدی» با دوست دخترهای متعدد
در فیلم وجود دارد. و بدتر از اینها، اصل این موضوع که کسی به خود اجازه
دهد خصوصی ترین مسائل خانوادگیاش را در معرض دید عموم قرار دهد. درست مثل
فیسبوک و این ژانر جدید در سینمای مستند ایران که من اسمش را فیلمهای
فیسبوکی میگذارم. از آنجایی که این مستند همه خوبیها را یکجا دارد؛ خود
«مهدی» جزء اغتشاشگران فتنه 88 هم هست که آنچه ازفیلم برمیآید درچی ساخت
فیلم ازموضوع هم بوده است.