صراط: قم و مشهد دو شهر مذهبی ایران و دو خواهرخوانده معنوی؛ قداست یکی به وجود بارگاه نورانی امام هشتم شیعیان، علی بن موسی الرضا(ع) و تقدس آن دیگر هم به وجود حرم کریمه اهل بیت(ع) که دختر امام است و خواهر امام و عمه امام.
و امروز در اینجا یعنی قم، آشیانه اهل بیت عصمت و طهارت(ع) غوغایی برپاست؛ صاحب عزای واقعی امروز حضرت معصومه(س) است که داغدار سوگ برادر شده و در این مصیبت بزرگ، جامعه سیاه بر تن کرده است.
آمده بود تا برادر را زیارت کند؛ از مدینه تا قم را پیمود و در این شهر عمرش کفاف نداد تا بار دیگر چهره خورشید را ببیند؛ و همینجا ماندگار شد تا آخرین روزی که قرار است شهری به نام قم پابرجا باشد.
حرم مطهر فاطمه معصومه(س) در همه روزهای سال، در مناسبتهای مذهبی گوناگون؛ روزهای شادی و روزهای مصیبت اهل بیت(ع) و حتی در روزهایی که خاطرات ملی ایرانیان را یادآور میشوند پناهگاه قمیها بوده و نه فقط آنها، بلکه زائرانی از سراسر جهان نیز سعی میکنند هر کجا که هستند خود را به قم برسانند و در کنار بانوی کرامت و نور باشند.
و امروز از آن روزهای استثنائی است؛ روزی که همه برای عرض تسلیت به این بانوی بهشتی در حرمش گرد هم میآیند و با او ابراز همدردی میکنند و چه عزایی بالاتر از اینکه یک امام معصوم به ایران آمد و او هم در غربت به شهادت رسید؛ هرچند امروز مشهدالرضا کعبه دلها شده و چون فانوسی عظیم در تلاطمهای دریای حوادث راهگشا و راهنماست.
محرم و صفر دو ماهی هستند که سراسر عزا و ماتم در آنها موج میزند و گویی از ابتدای خلقتشان همینگونه بودهاند؛ با ورود کاروان حسین(ع) به کربلا آغاز میشوند و تاسوعا و عاشورا را به دنبال دارند تا آنجا که در انتها به سالروز رحلت برترین انسان، محمد مصطفی(ص) و نوه بزرگوارشان، امام حسن مجتبی(ع) میرسند و در نهایت هم روز شهادت امام رضا(ع)، هشتمین نور امامت و ولایت فرا میرسد. و شهر قم از روزها پیش که مهیای اربعین حسینی بود تا امروز سراسر سیاهپوش شده و در عزای بزرگترین و والاترین انسانهای روزگار میگرید.
دستههای عزاداری به همت هیئتهای مذهبی و حتی گروههای صنفی که بسیاری از آنها را جوانان تشکیل میدهند در روزهای اخیر در قم فراوان بودند؛ گروههای زنجیرزنی و سینهزنی، مداحیهای پرشور و جانگداز و مجالسی که مراجع عظام تقلید و دیگران برپا کرده بودند؛ همگی نشان از حزن و اندوهی هزار ساله است و شیعهای که در مظلومیت امامش اشک میریزد.
دیشب و امروز مراسم عزاداری در حرم حضرت معصومه(س) برگزار شده و زائران با حضور در این مکان مقدس به سوگواری و عزاداری مشغولند؛ در مساجد، تکایا، حسینیهها و بیوت مراجع عظام تقلید هم مراسم ویژه عزاداری سالروز شهادت امام رضا(ع) برگزار شده و مردم با شرکت در این مراسمها در غم شهادت مظلومانه امام هشتم اشک ماتم میریزند؛ جمعی از مسئولان کشوری و استانی همچون علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در این مراسمات در قم شرکت کردند.
سرمای هوا و بارش شبانه برف در قم نیز مانع از حضور پرشور و گسترده دستهها و هیئتهای عزاداری در سطح شهر نکرد و آنها مانند گذشته از صبح امروز رهسپار بارگاه کریمه اهل بیت(ع) شدهاند و ضمن عزاداری و سوگواری، شهادت شاه خراسان را به بانوی کرامت تسلیت میگویند.
شب گذشته در حرم مطهر نیز برنامه عزاداری همراه با سخنرانی برپا بود.
حجتالاسلام والمسلمین ناصر رفیعی، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه سخنران این مراسم بود که با تسلیت سالروز شهادت امام رضا(ع) اظهار داشت: امام رضا(ع) در مدینه منوره و در خانه امام کاظم به دنیا آمدند و مادر بزرگوار ایشان زن بسیار استثنایی است چرا که هر کسی لیاقت مادر امام بودن را ندارد.
وی با اشاره به اینکه زیارت امام رضا(ع) غم زدایی برای انسان به همراه دارد، اظهار کرد: کسی که داغ یا مصیبتی دیده است اگر امام رئوف را زیارت کند اندوهش برطرف میشود.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه هیچ گنهکاری نیست که به زیارت امام رضا(ع) برود مگر اینکه گناهان او آمرزیده شود، بیان کرد: یکی از مهمترین ویژگیهای ائمه اطهار این است که اصلاحگر هستند و انبیا نیز مصلح بودهاند.
وی با اشاره به اینکه اصلاح جهانی و فراگیر که همه به یک دین و آیین گرایش پیدا کرده و نقصهای علوم و بشر پایان یابد در زمان امام عصر(عج) اتفاق میافتد اضافه کرد: امام رضا(ع) نیز در دوران خود نسبت به اصلاح جامعه اهتمام بسیار داشتند.
رفیعی بیان داشت: در زمان امام رضا(ع) ترجمه کتب از کشورهای مختلف رواج یافت و افکار و باورهای غلط در برخی افراد پیدا شد.
وی با اشاره به اینکه تفکر جبر در زمان امام رضا(ع) رواج یافته بود، اذعان داشت: تفکر دیگر واقفیه بود که پیروان آن هفت امام را قبول داشتند و امام رضا(ع) ایشان را به شدت تکذیب کردند و فرمودند هر کس که معتقد به این تفکر باشد گنهکار بوده و به جهنم میرود.
استاد حوزه علمیه قم، تفکر غلات را از دیگر تفکرهای نادرست زمان امام رضا(ع) دانست و عنوان کرد: این تفکر در زمان دیگر ائمه نیز وجود نداشت و غلات ائمه را بسیار بالاتر از آن جایگاهی که هستند میدانستند.
وی یادآور شد: بزرگترین افتخار ائمه این بود که بنده خدا بودند و غلات کسانی بودند که ائمه را در حد خدا و پیامبر میدانستند.
رفیعی با اشاره به اینکه بهترین سند برای معرفی اهل بیت(ع) زیارت جامعه کبیره است، خاطرنشان کرد: در این زیارت همیشه بر خدا محور بودن اهل بیت(ع) تاکید شده است.
وی با اشاره به اینکه امام رضا(ع) با تفکر جبر، تفویض، واقفیه و غلات برخورد کردند، اضافه کرد: امام رضا(ع) با دیگر جریانات فکری از جمله معتزله مواجه بودند و زمانی که امام به ایران آمدند صاحبان ادیان مختلف در ایران دارای پیروانی بودند و امام با همه اینها مناظره کرد.
عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه اصلاح رفتارها را از دیگر اقدامات امام رضا(ع) عنوان کرد و ابراز داشت: یکی از ویژگیهای ائمه اطهار مردم داری بوده است و کرامات بسیاری از امام رضا(ع) واصل شده است و بسیاری از مردم مشمول عنایات امام رئوف شدهاند.
وی متذکر شد: به قول یکی از بزرگان گویا 14 معصوم در آستان مقدس امام رضا(ع) خلاصه شده است و مراجع تقلید اهتمام بسیاری نسبت به زیارت امام رضا(ع) داشتند.
رفیعی با اشاره به اینکه امام رضا(ع) فرمودند هر کسی خواهر مرا در قم زیارت کند، مرا زیارت کرده است، تصریح کرد: امشب در جوار حرم حضرت معصومه(س) روضه شهادت برادر را میخوانیم و در سوگ شهادت اختر هشتم آسمان امامت میگرییم.
مداحی به همراه سینهزنی و عزاداری خیل عظیم زائران بخش بعدی این مراسم بود که باشکوهتر از گذشته برگزار شد.
صبح امروز همچنین گروهی از خادمان حرم کریمه اهل بیت(ع) نیز دسته عزاداری مخصوص به خود را از مسجد امام حسن عسکری(ع) به سمت بارگاه نورانی حضرت معصومه(س) به راه انداختند.
خادمان حرم در این قالب و با در دست داشتن شمعدانهایی از مسجد امام حسن عسکری(ع) واقعی در ضلع شمالی حرم وارد میدان بزرگ امام خمینی(ره) شده و پس از عبور از میدان آستانه وارد صحن امام رضا(ع) شدند و مقابل ایوان آینه به عزاداری پرداختند. جمع زیادی از مردم نیز این دسته عزاداری خادمان را همراه میکردند.
در مسجد مقدس جمکران، بقاع متبرکه امامزادگان، مساجد و حسینهها نیز طی عصر امروز و امشب مراسم عزاداری برپاست؛ زیارت از راه دور پیامبر گرامی اسلام(ص) امروز صبح در 28 بقعه متبرکه مشهور قم و با حضور خیل عظیمی از مردم قم و زائران قرائت شد.