صراط: خبر ناگهانی بود. «اوزه بیو دا سیلوا
فریه را»، ملقب به اوزه بیو که خیلیها از او بهعنوان بهترین فوتبالیست
تاریخ پرتغال یاد میکنند صبح دیروز در سن 71سالگی و بهدلیل مشکلات قلبی و
تنفسی درگذشت. این خبری بود که منابع باشگاه بنفیکا، به آژانس رسمی خبری
پرتغال دادند.
اوزه
بیو در روز 25 ژانویه سال 1942 در ماپوتو، در موزامبیک به دنیا آمد و
خیلیها او را بهعنوان سمبل فوتبال پرتغال و یکی از برترین مهاجمان تاریخ
فوتبال میشناسند. اوزه بیو فوتبال را در 15سالگی در باشگاه اسپورتینگ
لورنزو مارکز، شعبهای از باشگاه اسپورتینگ لیسبون پرتغال آغاز کرد و بعد
از آن بنفیکا، بزرگترین رقیب تیم لیسبونی، اوزه بیو را پس از ورودش به
اروپا به خدمت گرفت. کاشف او و بزرگترین حامیاش نیز، مربی آن زمان
بنفیکا، «بلا گاتمن» بود.
نمایشهای
خیرهکنندهاش در بنفیکا باعث شد تا به او لقب «پلنگ سیاه» و «مروارید
سیاه» را بدهند. «اوزه بیو» در تیمملی پرتغال و باشگاه لیسبونی افتخارات
زیادی را کسب کرد و هفتبار جایزه بهترین گلزن لیگ پرتغال را به خانه برد؛
دوبار برترین گلزن قاره اروپا شناخته شد و یکبار در سال 1965 توپ طلا را
مال خود کرد. اوزه بیو در جامجهانی 1966 با 9 گل زده، آقای گل جامجهانی
انگلیس شد. او با شوتهای فوقالعاده، دریبلهای عالی و سرعتی بسیار بالا
به یکی از پدیدههای استثنایی تورنمنت تبدیل شد و تیمملی پرتغال را به
مقام سوم جام رساند. دیدار مرحله یکچهارم نهایی جامجهانی 1966 در مقابل
تیم شگفتیآفرین کرهشمالی که پیش از آن ایتالیا را حذف کرده بود،
فراموشنشدنی است. در این بازی پرتغال با سه گل از حریف عقب
بود، همتیمیهای اوزه بیو شکست را پذیرفته بودند که اوزه بیو همهچیز را
عوض کرد.
او
چهار گل زد و یک گل نیز ساخت تا در نهایت پرتغال با نتیجه 5 بر 3 پیروز
میدان شود. این اواخر و با رکوردشکنیهایی که «کریستیانو رونالدو»، هموطنش
در تیمملی فوتبال پرتغال از خود به جا گذاشت «اوزه بیو» لب به شکایت گشود و
اینجا و آنجا میگفت که رکوردهایی که او در دوران بازیگریاش برجای گذاشته
از رکوردهایی که برترین بازیکن حال حاضر کشورش ثبت کرده بهتر هستند.
رونالدو
که با افزایش شمار گلهای ملی خود به 43 گل، موفق شد رکورد 41 گله اوزه
بیو را بشکند و به رده دوم برترین گلزنان تاریخ تیمملی پرتغال صعود کند
سبب شد تا مقایسههایی میان او و پلنگ سیاه فوتبال پرتغال شکل بگیرد که
البته چندان به مذاق او خوش نیامد و گفته بود که این مقایسهها او را
ناراحت میکند چراکه اعتقاد داشت حریفانی که او در مقابلشان گلزنی کرده
سرسختتر از حریفان امروز پرتغال و کریس رونالدو بودهاند. گرچه خیلیها آن
را به حساب حسادت اوزه بیو به رونالدو گذاشتند و گفتند که رکوردها برای
شکستهشدن است.
«لوییس
فیگو» هم البته گفته بود که این مقایسه نفرتانگیز است و اوزه بیو برای او
یک پادشاه است. با این همه «کریس رونالدو» در صفحه خود در یک شبکه اجتماعی
با قراردادن تصویری مشترک با بازیکن فوتشده نوشت: «اوزه بیو! همیشه بزرگ
خواهی ماند، در آرامش بخواب! روحت شاد مرد همیشه جاودان.» لوییس فیگو هم از
جمله اولین چهرههای ورزش پرتغالیها بود که نسبت به درگذشت اوزهبیو
واکنش نشان داد. فیگو در صفحه خود در یک شبکه اجتماعی ضمن تسلیت گفت:
«اوزهبیو سلطان فوتبال است. مرگ او لطمهای عظیم به همه ماست. اوزه
ابرستارهای است که در دلها تا ابد میماند.»
ژوزه
مورینیو، سرمربی چلسی هم در پی درگذشت اوزه بیو اسطوره فوتبال پرتغال به
شبکه تلویزیونی «آرتیپی» پرتغال گفت: «مرگ پلنگ سیاه خلأ بزرگی است ولی
ترجیح میدهم به آن از دید جاودانگی نگاه کنم. اوزه بیو یکی از برجستهترین
چهرههای فوتبال پرتغال بود و نام این کشور را بر سر زبانها انداخت.»اوزه
بیو علاوه بر 64 بازی که برای تیمملی فوتبال پرتغال انجام داد، در مجموع
11 جام قهرمانی با بنفیکا فتح کرد و در 294 بازی برای این تیم 316 گل زد.
اوزه بیو در نظرسنجی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال بهعنوان
نهمین بازیکن برتر قرن بیستم شناخته شد. در نوامبر سال 2003 هم جایزه
بازیکن طلایی فوتبال پرتغال را که به بهترین بازیکن 50سال اخیر فوتبال این
کشور اهدا شد، از آن خود کرد.
از
او در آفریقا هم بهعنوان یکی از اولین ستارههای جهانی فوتبال این قاره
تجلیل شده است. بد نیست بدانید این فوتبالیست پرتغالی همراه تیم بنفیکا به
تهران آمده بود و این تیم 21اسفند 1349 در ورزشگاه شهید شیرودی، به مصاف
پرسپولیس رفت و در نهایت این بازی با درخشش بیو با نتیجه 4 بر صفر به نفع
بنفیکا پایان یافت. «کارلوس کیروش» سرمربی تیمملی فوتبال ایران، «آنتونیو
سیموئز» دستیار اول کیروش، کادر فنی و بازیکنان تیمملی و فدراسیون
فوتبال پیام تسلیتی به مناسبت درگذشت «اوزه بیو» اسطوره فوتبال پرتغال به
خانواده بیو صادر کردند.