رئیس اتحادیه صادرکنندگان فراورده های نفت، گاز و پتروشیمی در اینباره گفت: در بازار بینالمللی قیمت مازوت از قیمت قیر بالاتر است، اما در داخل این وضعیت برعکس بوده و قیمت مازوت از قیر بسیار پائینتر است. به عنوان مثال اگر هر تن مازوت 200 هزار تومان باشد، قیمت هر تن قیر 1.4 میلیون تومان است. به عبارت دیگر در داخل کشور کسی نمیتواند از وی پی ارزانتر (در هر تن 1.2 میلیون تومان) قیر تولید کند، اما مازوت با قیمت هر تن 200 تا 250 هزار تومان از افرادی که سهمیه دارند خریداری میکنند.
حسن خسروجردی با بیان اینکه با همان سبک تولید قیر استاندارد، قیرهای تقلبی تولید میشود، اظهار کرد: در زمان پخت مازوت ته مانده با نفت سفید مخلوط شده و قیر طبیعی (ذغال سنگ نفتی) را به آن اضافه میکنند.
وی تصریح کرد: قیر تقلبی علاوه بر داشتن مقداری نفت که چسبندگی آنرا به شدت کاهش میدهد، حاوی خاکستر قیر طبیعی است که تبعات زیادی را برای آسفالت جادهها به دنبال دارد.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فراورده های نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه بر خی تولیدکنندگان قیر طبیعی حتی با غلظت 20 درصد را به مازوت در حال پخت اضافه میکنند، اظهار کرد: این کار با هدف رسیدن سریعتر قیر تقلبی به غلظت 60 تا 70 درصد و جلوگیری از کاهش وزن آن انجام میشود.
خسروجردی در عین حال تاکید کرد: اگر قیر طبیعی بدون خاکستر باشد یا با 2 درصد خاکستر با قیر پالایشگاهی مخلوط شود خیلی هم خوب است مخصوصا برای ایزوله کردن سقف، دیوار بسیار مناسب است. اما اگر خاکستر زیاد باشد نه برای ایزوله کردن و نه برای آسفالت خوب نیست، چراکه چسیندگی قیر باعث میشود در انبساط و انقباض آسفالت ترکهای بزرگی بردارد و خاکستر هم شسته شده و منفذهایی را در آسفالت باز میکند.
وی ادامه داد: در این صورت با یک بارندگی آب زیر آسفالت میرود و کنده میشود، آسفالتی که حداقل باید 10 سال بدون روکش کار کند هنوز یک سال نشده شروع به ترک برداشتن می کند و در سال اول یا دوم آسفالت کچل میشود.
وی با بیان اینکه اکثر پیمانکاران نمیدانند قیر تقلبی را خریداری میکنند، گفت: برخی کارخانههای آسفالت فقط در زمان پخت میتوانند با آزمایش متوجه تقلبی بودن قیر شوند، اما برخی پیمانکاران آسفالت تقلبی بودن قیر بیخبرند.
وی تاکید کرد: البته پیمانکاران باید نسبت به ارزانتر بودن قیر تقلبی توجه کنند در حال حاضر قیمت تمام شده هر تن قیر استاندارد 520 دلار بدون سود است، زمانی که فروشنده هر تن قیر تقلبی را با قیمت 480 به پیمانکار میدهد.
برای جلوگیری از هدر رفت سرمایههای ملی لازم است ذرهبین بزرگتری از سوی سازمانهای و دستگاهی ذیربط روی عملکرد برخی شرکتهای تولید کننده قیر گذاشته شود. از سوی دیگر به نظر میرسد شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور بهعنوان متولی راهسازی و همچنین سازمان راهداری و حملونقل جادهای بهعنوان متولی راهداری جادهها نظارتی بر عملکر پیمانکاران ندارند.
پیمانکارانی که برای کاهش هزینهها و کسب سود بیشتر حاضرند از آسفالتی با قیر تقلبی استفاده کنند و به این ترتیب زمینه تحمیل زیانهای میلیاردی را به اقتصاد کشور فراهم آورند.
در حال حاضر عمر آسفالت تولید شده با قیر تقلبی بسیار کوتاهتر از آسفالت تولید شده با قیر استاندارد است، بهطوریکه قیر تقلبی بهعنوان بلای جان جادهها عملکردی کمتری از یکسال دارد و خیلی زود جاده نیازمند ترمیم خواهد شد. سازمان ملی استاندارد به راحتی میتواند با تشدید نظارتهای خود از تولید قیر تقلبی جلوگیری کند، از سوی دیگر انتظار میرود وزارت راه و شهرسازی با جدیت بیشتری بر عملکرد پیمانکاران راهسازی و تعمیر و نگهداری جادهها نظارت کند.