صراط: به نقل از نشنال ریویو، این
پایگاه اینترنتی در مقاله ای به قلم "جان بولتون" نوشت: "ایران تقریبا به
مدت سه دهه غرب را به بازی گرفت. تهران بارها از دیپلمات ها، جاسوسان و به
ویژه رهبران سیاسی ساده‌لوح ما زرنگ‌تر بوده است. ایران یک بار دیگر این
رویکرد را در طرح اقدام مشترک که در نوامبر گذشته در ژنو حاصل شد به انجام
رساندند و بدین ترتیب دورنمای تیره متوقف کردن یا حتی کند کردن برنامه هسته
ای ایران کمرنگ تر شد. باید
به ایران برای دستیابی به توافقنامه موقت با پنج عضو دائم شورای امنیت
سازمان ملل متحد و آلمان و سند اجرای آن (که از بیستم ژانویه اجرایی شد)
جایزه داده شود. بدتر اینکه، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا با شادکامی به
دنبال راه حلی جامع است و این در حالی است که ایران هرگز با اقدامی که
مانع از ادامه برنامه هسته ای این کشور بشود موافقت نمی‌کند.
وی
در ادامه نوشت: طرح اقدام مشترک دو جنبه کلیدی دارد: کاهش تحریم های
اقتصادی علیه ایران و ادامه گفتگو درباره فعالیت‌های هسته ای کنونی این
کشور. ظاهر این
توافقنامه موقت نشان می‌دهد که این توافق برای متوقف کردن تهران در مسیر
تبدیل شدن به یک کشور هسته‌ای ناکافی است. اما به جای بررسی بیشتر متن این
توافقنامه، بیایید این موضوع را بررسی کنیم که چطور این توافقنامه حاصل شد و
پیش بینی کنیم اقدام بعدی چه خواهد بود. اگر اجرای این توافقنامه موقت به
شکست بیانجامد، این شکست مدرک قانع کننده ای علیه دستیابی به یک راه حل
جامع است.
بولتون
ادامه داد: توافقنامه هسته ای موقت ژنو، موفقیت روانی قابل توجهی را عاید
ایران کرد؛ پویایی غالب را معکوس کرد و شرایط را به لحاظ سیاسی برای باراک
اوباما رئیس جمهور آمریکا جهت بازگرداندن تحریم ها به وضع قبلی درصورتیکه
وی متوجه اشتباه خود بشود، بسیار دشوار کرده است. درحقیقت
فروپاشی تحریم‌ها به سرعت در حال جریان است و پیش بینی چندانی در این خصوص
نشده است. تنها پیش بینی که می توان داشت این است که مشکلات اولیه درخصوص
این توافقنامه به راحتی گسترش می‌یابد تاجاییکه کل نظام تحریم ها از بین
برود. برآوردهای
دولت اوباما مبنی بر اینکه مزیت اقتصادی ناشی از توافقنامه هسته ای ایران
تقریبا شش تا هفت میلیارد دلار خواهد بود مزایای فوری حاصل از این
توافقنامه را دست کم گرفته و سیل پیامدهای آتی آن را نیز به طور کامل
نادیده می گیرد. موضوع
مهمتر از تعریف اقدامات مجاز بر اساس طرح کاهش تحریم ها، فضای روانی جدیدی
است که بازرگانان خارجی را به تجارت با ایران ترغیب می‌کند. فضایی که
زمانی از منظر اقتصادی پرخطر تلقی می‌شد اکنون به گزینه مورد بررسی تبدیل
شده است. این فضا
اکنون کاملا قانونی و حتی جذاب به نظر می‌آید. حامیان تحریم های غرب می
گویند تحریم ها قبل از توافقنامه ژنو کاملا تاثیرگذار شده بود. اگر همین
گونه باشد که گفته اند تاثیر توافقنامه ژنو بسیار فراوان است و تعداد زیادی
از قراردادها را از منطقه ممنوعه یا خاکستری به منطقه ای مجاز یا روشن
منتقل می کند. علاوه بر این در حالی که مجریان آمریکایی احتمالا در تلاش
برای حفظ نظام تحریم ها هستند انتظار نداشته باشید اروپا نیز همین روند را
در پیش گیرد. مدیران
شرکت های انرژی و خودروسازی فرانسه پیشتر برای تضمین قراردادهای پرسود به
سرعت به تهران رفته اند تا به محض تعلیق رسمی تحریم ها، وارد عمل شوند. شیخ
محمد بن راشد آل مکتوم از دبی در گفتگوی اخیر خود در شبکه خبری بی بی سی
اعلام کرد وی در مسابقه برای استفاده از فرصت تجاری در ایران عقب نمی‌ماند.
اظهارات وی مشابه نسخه عربی جان کری است. ضعف و فرصت طلبی اغلب در کنار هم
قرار دارند.
وی
ادامه داد: جای شگفتی نیست روسیه که سال ها در برابر تلاش ها برای افزایش
تحریم ها علیه ایران به شدت مقاومت کرده است اکنون به سرعت از شکاف به وجود
آمده ناشی از فروپاشی تحریم ها استفاده کند. گزارش های مطبوعات از مبادله
احتمالی نفت در برابر غذا بین ایران و روسیه حکایت دارند که ارزش سالانه آن
معادل هجده میلیارد دلار است. این قرارداد به تنهایی صادرات نفتی رسمی
ایران را پنجاه درصد افزایش می دهد. الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه به
صراحت اعلام کرد: ما هیچ محدودیتی در این خصوص نداریم و البته به دنبال
راههایی برای افزایش حجم تجاری مان هستیم.
به
نوشته بولتون، در عین حال، رویترز گزارش داد بانک ملت که یکی از موسسات
مهم مالی ایران است شکایتی را در انگلیس مطرح کرده و به دنبال دریافت هشتصد
میلیون دلار خسارت بابت حکم سال گذشته دیوان عالی انگلیس است که بر اساس
آن این بانک به شکلی نادرست تحریم شده است. وکیل
بانک ملت گفت این پرونده، اولین پرونده از هشت تا ده اقدام قانونی شرکت
های خصوصی ایران است. ممکن است شرکت های دولتی نیز فرایند شکایت را دنبال
کنند و این امر فشارهایی را به سیاستمداران غربی برای کاهش تحریم ها وارد
می آورد. فروپاشی
تحریم ها به شکلی قابل توجه ضعف آنها را به عنوان یک ابزار فشار نشان می
دهد. این تحریم ها به اندازه ای که برخی ها معتقدند به لحاظ اقتصادی و کند
کردن برنامه هسته ای ایران کارآمدی ندارد. حامیان تحریم های آمریکا اشتباه
محاسباتی بزرگی مرتکب شده اند چرا که آنها فراموش کرده اند در جایگاه
تصمیم‌گیری قرار ندارند. ما شاهدیم سیاستی که یک رئیس جمهور قوی آمریکا از
آن به عنوان قدرت یاد می کرد اکنون در دستان یک رئیس جمهور ضعیف و سست
بی‌استفاده شده است.
جان
بولتون افزود: امتیازاتی که ایران بر اساس توافقنامه هسته ای ژنو داده است
اندک و به راحتی قابل بازگشت است. در حالی که عباس عراقچی مذاکره کننده
ارشد تهران در گفتگویی در ژانویه اعلام کرد: "ما می توانیم یک بار دیگر در
کمتر از یک روز غنی سازی اورانیوم بیست درصد را آغاز کنیم و مجددا این
مواد هسته ای را تبدیل کنیم. من قطعا می‌گویم ساختار برنامه هسته ای ما به
دقت حفظ خواهد شد. چیزی کنار گذاشته، برچیده و متوقف نشده است. همه بخش ها
به فعالیت خود ادامه می‌دهند و غنی سازی اورانیوم نیز ادامه دارد." متاسفانه
عراقچی درست می گوید. تهران با غرب بازی کرد. نه تنها غنی سازی اورانیوم
بیست درصد بلکه غنی سازی اورانیوم بالای نود درصد به سرعت قابل انجام است،
روند رقیق سازی اورانیوم بیست درصد به راحتی قابل بازگشت است و آن بخش از
موادی که به اکسید اورانیوم تبدیل شده اند را می توان به راحتی با غنی سازی
بیشتر به هگزافلوراید اورانیوم تبدیل کرد. اشتباه نکنید، با توجه به محدودیت های ذاتی در بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی، موارد زیادی از نظارت جامی‌ماند.
بولتون
در پایان می‌نویسد: بدون شک این تذکر که توافقنامه ژنو به شکلی کارآمد
برنامه هسته ای ایران را محدود می‌کند نادرست و حتی بخش اشتباه، کل معمای
اوباماست. کسانی که به این مسئله اعتقاد دارند و از آن دفاع می‌کنند برای
فاجعه ای که بعد از هسته ای شدن ایران رخ می دهد مقصرند. ایران سرعت
مذاکرات درباره دستیابی به توافقنامه جامع را مناسب با منافع خود تنظیم می
کند. آمریکا و اروپا، پیش قراولی ایران را در این فرایند بی پایان دنبال می
کنند. ما صرفا می توانیم امیدوار باشیم افراد بدبین در کنگره و در بین
عموم مردم آمریکا مسئولیت طرح اوباما را در قبال ایران برعهده بگیرند چرا
که هر طور بسنجیم ما در مسیر شکست قرار داریم؛ شکستی با پیامدهایی برای
اسرائیل و دیگر دوستان آمریکا و در نهایت حتی خود آمریکا.
