علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم در سخنانی گفت: برای من توفیق و افتخار است که امروز در جمع شما استادان،فرهیختگان و مفاخر کشور و همکاران عزیز حضور دارم، در جمع فرهیختگان صحبت کردن برای امثال بنده کار مشکلی است. وقتی ما از انجمن آثار و مفاخر فرهنگی صحبت میکنیم، خواه ناخواه چهرههای آشنا و برگهای زرین پرشماری از فرهنگ، دانش و اندیشه اسلامی پیش چشممان نقش میبندد.
وی ادامه داد: کارنامه مفاخر فرهنگی ایران، بیشک فصلی درخشان از تاریخ انسانی است و سهم دانشمندان و هنرمندان این سرزمین در توسعه فرهنگ و تمدن بر کسی پوشیده نیست. از علتهای اساسی پیشرفتهای فرهنگی کشور ما، بیشک فرهنگ اصیل اسلامی ماست که با تشویق مسلمانان به خردورزی و ترویج نشاط علمی صورت گرفته است. اسلام روح اعتدال را جانشین تعصبات دنیای باستانی کرد و روح تازهای در جهان علم و فرهنگ دمید. در پرتوی چنین فرهنگی، شوق معرفتجویی و تحقیق قلمروی ایران اسلامی را در اندک زمانی کانون انوار دانش کرد، آمادگی ایرانیان برای فراگیری و نشر علوم در پرتو پیام پیامبر اکرم(ص) درباره دانش اندوزی شروع یک تخصص علمی را موجب شد.
وزیر ارشاد با بیان این مطلب که در دوران اسلام بود که علم طب به دست ایرانیان رسید، گفت: در این دوران تحقیق و مطالعه جنبه جدیتری به خود گرفت، به گونهای که ابنسینا با ثبت مشاهدات و تجارب خود تحقیقات بیسابقهای را در علم پزشکی رقم زد، در ریاضیات، نجوم و فیزیک جنب و جوش کمنظیری بین مسلمین ایجاد شد و به خصوص بازرگانان ایرانی دامنه تجارت به اقصی نقاط جهان را وسعت دادند.
وی گفت: همچنین شاعرانی چون سنایی،عطار،ناصرخسرو، خیام و بسیاری از شاعران دیگر در ادبیات جهان تاثیری عمیق و معنادار نهادند با چنین پشتوانه عظیمی، جهان به مفاخیر ایران و اسلام و آثار ماندگار آنها مدیون است و این پشتوانه آنقدر است که دست کم بتوان یک مرحله از تکامل انسانیت را به ایرانیان مسلمان نسبت داد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: کارنامه آثار و مفاخر ایران اسلامی کارنامهای به قامت انسان است، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نهادی است که حفظ آثار این فرهنگ پیشرو و معرفی چهرههای تابناک آن را برعهده دارد. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران در جایگاه دیرپاترین نهاد علمی، فرهنگی با پیشینهای بیش از 90 سال توفیق خدمت استادانی برجسته را به خود دیده است. این انجمن چون ساختمان خود اصیل و دیرپا است و وظیفهای خطیر برعهده دارد.این انجمن در طول زمان فراز و فرودهای بسیاری برخود دیده است، اما جان مایه اصلی آن همواره پاسداشت آثار اثرگذار علمی و پدیدآورندگان او بوده است که یکی از آنها آقای محقق است که بسیاری از اهل فضل افتخار شاگردی ایشان را دارند.
جنتی با بیان این مطلب که برای من مایه افتخار است که سکان انجمن آثار و مفاخر فرهنگی را به یکی از بزرگان عرصه علم و معرفت میسپارم گفت: استادان ذوالفنون انجمن پس از انقلاب فصل نوینی گشودند که محقق یکی از سرآمدان این عرصه است که بر وزانت این انجمن افزوده است. هرچند این مجلس برای پاسداشت مقام علمی این استاد عزیز برگزار نشده است اما لازم میدانم در مظهر استادان مقام ایشان را گرامی بداریم. تاریخ معاصر به خود میبالد که چنین دانشمندی را پرورانده است، استادی که هم به ادبیات فارسی تسلط دارد، هم به ادبیات عرب، انگلیسی را خوب میداند و خوب مینویسد، هم تاریخ میداند، هم طب اسلامی، کتابهایش به زبانهای مختلف ترجمه شدهاند. فرهنگ این کشور تا حدود زیادی مدیون تلاشهای اوست. اکنون با اطمینان خاطر ریاست انجمن را به کسی میسپاریم که از چهرههای ماندگار کشور ماست.
وزیر ارشاد با اشاره به تأخیر صورت گرفته بر معرفی محقق به عنوان رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی گفت: من حدود سه ماه پیش خدمت دکتر محقق بودم، اما به دلیل فرآیندی که انتخاب اعضای هیأت مدیره و رئیس انجمن توسط رئیس جمهور دارد،این کار قدری به درازا انجامید، در حالیکه من همواره نگران وضعیت انجمن بودم، خوشبختانه پس از این مدت با تایید رئیس جمهور و اعضای هیأت امنا، جمعی از فرهیختگان و بزرگان اهل نظر به عنوان اعضای هیات مدیره انجمن انتخاب شدند که من از همه آنها به خاطر پذیرش این مسئولیت صمیمانه سپاسگذاری میکنم و اطمینان دارم که در اداره انجمن و کارهای زمین مانده آن بازوی توانمندی برای محقق خواهند بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وظابف انجمن آثار و مفاخر فرهنگی گفت: تهیه و انتشار زندگینامههای عالمان و متفکرانی که در اعتلای فرهنگ و تمدن ملت ایران نقش داشته و منشأ اثر بودهاند، یکی از وظایف انجمن است که در گذشته در زمان تصدی محقق در این زمینه گامهای بلندی برداشته شده است. برگزاری کنگرههای تحقیقی و مراسم بزرگداشت مفاخر فرهنگی و کمک به ساختن بناهای یادبود، برگزاری نمایشگاههای فرهنگی مهم در داخل و خارج کشور، مبادله اطلاعات و همکاری با موسسات داخل و خارج در تهیه فهرست کتابها و نسخ خطی و تجلیل و تشویق و حمایت از پدیدآورندگان آثار علمی و فرهنگی ارزنده و همکاری در انتخاب کتب برگزیده سال از دیگر وظایفی هستند که در قانون برای این انجمن تعریف شده است.
وزیر ارشاد در پایان سخنان خود افزود: امیدوارم با بازگشت محقق و همکاری اعضای هیأت مدیره و همکاران انجمن بتوانیم بار دیگر به این مسئولیتهای خطیر بپردازیم. از همکارانی که در این مدت علیرغم دشواریها چراغ انجمن را روشن نگه داشتند سپاسگزارم. البته ما در این مدت تلاش کردیم فقط امور جاری انجمن برگزار شود و مواردی مانند حقوق و مزایای همکاران قطع نشود و فعالیتهای جاری ادامه پیدا کند، اما به کارهای فرهنگی وارد نشدم چون اعتقادی به آنها نداشتم.
حسن شهرستانی، محمدکاظم موسوی بجنوردی، محمدمهدی مظاهری و علیاکبر رزمجو در پایان این مراسم احکام خود را به عنوان اعضای هیأت مدیره از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کردند.