صراط: در طول دوره گذشته مسابقات جام ملتهای آسیا که در قطر برگزار شد میزان دوندگی بازیکنان آسیایی بخصوص ملی پوشان ایران مورد توجه قرار گرفت. میزان دوندگی پس از تعویض هر بازیکن به صورتی اعلام میشد که تعجب همگان را در پی داشت و بسیاری از کارشناسان این عددها را که به استاندارد روز دنیا نزدیک بود، غیر واقعی تلقی کردند.
بعد از اتمام جام ملتها میزان دوندگی بازیکنان در رسانهها به فراموشی سپرده شد و گهگاه به صورت مقطعی و به فراخور یک موضوع خاص، چنین موضوعی از سوی کارشناسان و خبرنگاران برجسته شد. با این حال دیدار تدارکاتی تیم ملی فوتبال ایران با گینه بهانهای بود تا یکبار دیگر پیکان توجه افکار عمومی به سمت میزان دوندگی بازیکنان ایران نشانه برود.
بعد از پایان این مسابقه برخی رسانه ها با انتقاد از عملکرد جواد نکونام، میزان دوندگی این بازیکن را کمتر از شش کیلومتر دانستند. چنین گزارشی به مذاق کارلوس کیروش خوش نیامد و سرمربی تیم ملی به دفاع تمام قد از کاپیتان تیمش پرداخت و در اظهار نظری از نکونام به عنوان بازیکنی یاد کرد که برابر گینه 11 کیلومتر دویده است.
صرفنظر از این اظهار نظرها، و اینکه حق با کدام طرف است، در این گزارش و در گفتگو با مجید جلالی به بررسی معیارها و فاکتورهای دوندگی بازیکنان فوتبال و اینکه آیا در ایران تکنولوژی بررسی این موضوع وجود دارد یا خیر، میپردازیم.
* متوسط دوندگی بازیکنان در باشگاه و جام جهانی
مجید جلالی سرمربی پیشین تیم تراکتورسازی تبریز در خصوص استاندارد دوندگی بازیکنان میگوید: این میزان در باشگاهها و تیم ملی متفاوت است. به عنوان مثال در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا متوسط دوندگی 11 کیلومتر و 600 متر است و در جام جهانی، 11 کیلومتر و 500 متر. حالا بعضی از بازیکنان بیشتر از این استاندارد و بعضی ها هم کمتر از این میدوند.
* روشهای اندازه گیری میزان دوندگی بازیکنان
برای بررسی میزان دوندگی بازیکنان دو روش وجود دارد. یکی روش دستی که قدیمیتر است و این روزها کارایی ندارد. روش دیگر هم از طریق نرمافزارهایی که با درصد خطای سه یا چهار درصد این موضوع را بررسی میکند.
* نرمافزار میزان دوندگی در ایران نیست
جلالی درباره اینکه آیا در ایران نرم افزارهای اندازه گیری میزان دوندگی بازیکنان وجود دارد یا خیر، گفت: سنسورهای اندازهگیری میزان دوندگی بازیکنان در ایران نیست ولی نرمافزارهایی هست که شما با شرکتهای آنها قراداد میبندید و این بخش میزان دویدن هم شامل خدمات آنها میشود. من با یکی از این شرکتها تماس گرفتم. آنها برای بررسی میزان دوندگی بازیکنان در هر بازی مبلغ 30 میلیون تومان دریافت میکردند. ضمن اینکه این شرکت قبل از شروع بازیها مبلغ 80 میلیون تومان هم برای نصب تجهیزاتشان میگرفتند. آنها بازی فینال جام حذفی چند سال پیش بین ذوب آهن با راه آهن را از همین طریق بررسی کردند.
* نرم افزار دانشجویان دانشگاه شریف چه شد؟
زمانی که تیم ملی در مسابقات مقدماتی جام جهانی برزیل بازی میکرد، از تلاش دانشجویان دانشگاه شریف برای کمک به تیم ملی از طریق ساخت نرم افزاری در جهت آنالیز فنی مسابقات صحبت به میان آمد. کادر فنی تیم ملی تاکید داشتند که با طراحی و ساخت این نرم افزار توسط دانشجویان میتوانند آمار دقیقی از عملکرد بازیکنان از جمله میزان دوندگی آنها به دست بیاورند. با این حال این طرح مسکوت ماند. جلالی درباره این طرح هم میگوید: ما چند نشست با دانشجویان برای طراحی این نرم افزار داشتیم. آنها همه بخشها را آماده کردند ولی این بخش (بررسی میزان دوندگی بازیکنان) عملی نشد چون تکنولوژی آن تحریم بود. ما چند سال دنبال آن بودیم ولی در نهایت به جایی نرسیدیم.
* دوندگی یک بازیکن شامل 5 بخش میشود
وقتی پس از تعویض بازیکنان در مسابقات اروپایی یا جام جهانی میزان دوندگی آنها در پایین صفحه درج میشود، تصور میشود آن بازیکن واقعا به همان میزان دوندگی داشته است. در حالی که معیار اعلام میزان دوندگی خودش شامل 5 بخش میشود. جلالی با اشاره به این پنج بخش یادآور میشود: یک بازیکن پنج مدل حرکت در زمین دارد که شامل راه رفتن، دویدن آرام، دویدن تند، دویدن سریع و دویدن انفجاری میشود. باید دانست که بازیکنان چیزی حدود دو تا سه کیلومتر در زمین راه میروند. به همین خاطر باید توجه داشت که این پنج بخش را از هم به صورت مجزا بررسی کرد. هر کدام از این بخشها یک استاندارد مشخص دارد که در پایان مسابقات، میتوان آنرا در قالب CD تهیه کرد.
* ملی پوشان12 کیلومتر بدوند در جام جهانی حضور موثری خواهیم داشت
جلالی درباره اینکه در ماجرای اختلاف سر میزان دوندگی جواد نکونام حق با چه کسی است،میگوید: این چیزی نیست که بتوان از طریق مشاهده آنرا بیان کرد ولی به صورت کلی اگر بتوانیم قابلیتهای بازیکنان تیم ملی را به حدی برسانیم که در جام جهانی 12 کیلومتر بدوند، حضورمان قطعا موثر و عالی خواهد بود.
* نکونام در جام جهانی ستون تیم ملی خواهد بود
سرمربی پیشین تراکتورسازی با بیان اینکه دفاع کارلوس کیروش از جواد نکونام کاملا طبیعی است، تاکید میکند: نقش نکونام در صعود تیم ملی به جام جهانی انکار ناپذیر است. اگر در یک بازی تدارکاتی نتیجه دلخواه به دست نمیآید، نباید همه چیز را زیر سئوال برد. نکونام در جام جهانی یکی از ستونهای تیم ملی خواهد بود و آنجا قابلیتهایش را نشان میدهد. او در حساسترین روزهای تیم ملی در سال 1392 بخصوص در دو بازی رفت و برگشت مقابل کره جنوبی به ما خیلی کمک کرد. به همین خاطر نباید اقدامی کنیم که روحیه او و سایر بازیکنان تیم ملی پایین بیاید.