در صورتی که رکود صنعتی تداوم پیدا کند، مشکلات بسیاری دامن اقتصاد ایران را می گیرد. در همین حال
حسین ساسانی، کارشناس صنعتی با نگاهی به سال 92 گفت: در سال 92 اقدامات اولیه در حوزه صنعت انجام گرفت و تا حدودی امیدی که در جامعه صنعت رو به کاهش بود، اصلاح شد. در این زمینه دستورالعملهایی نیز صادر شد. اینکه چگونه بانکها با فعالان اقتصادی همکاری داشته باشند و برای تامین مالی آنها اعتبار بدهند.
ساسانی در ادامه با انتقاد از وضعیت نامناسب صنعت در کشور افزود: تا زمانی که تصویر روشنی از وضعیت موجود صنعت نداشته باشیم، نمیتوانیم برای آینده برنامهریزی کنیم. ما حتی آمار و گزارش دقیق از وضعیت موجود نداریم که اتفاق خجستهای نیست. برای اینکه کشور و صنعت توسعه بیابد، نیازمند زیرساختهایی هستیم. تا زمانی که این زیرساختها نباشد هر دولتی هم بیاید تنها تغییرات اندکی را ایجاد میکند و نمیتواند تغییرات بنیادینی را برای توسعه صنعت کشور انجام دهد.
وی با ارائه راهکاری برای توسعه صنعتی اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که در حوزه صنعت باید به آن پرداخت، این است که سیاستهای دولت و نهادهای دولتی باید کاملا شفاف باشند اما میبینیم که بر طبق آخرین آمارهایی که مجمع جهانی اقتصاد ارائه داده است، از بین 148 کشور مورد بررسی در سال2013 در قیاس با سال 2012، ایران از رتبه 127 در شفافیت سیاستهای دولتی و نهادهای وابسته به دولت در سال 2012 به رتبه 131 در سال 2013 نزول پیدا کرده است.
ساسانی با اشاره به موانعی که دولتها با وضع قوانین دولتی برای صنعت ایجاد میکنند افزود: در بررسی موانع دولتی پیش روی صنعت از رتبه 116 در سال 2012 به 123 در سال 2013 رسیدهایم. در زمینه پرداختهای بیقاعده و رشوه نیز، ایران در سال 2012 رتبه 62 را کسب کرده بود که این رتبه نیز به 73 در سال 2013 افزایش یافت.
وی در ادامه گفت: حمایت از حقوق معنوی و حق مالکیت (کپیرایت) نیز که برای تولیدکنندگان بسیار حائز اهمیت بوده تا محصولی که ارائه میکند در بازار کپی نشود، از بین 148 کشور مورد بررسی رتبه 122 در سال 2013 را کسب کردیم. این در حالی است که رتبه ایران در سال 2012، 112 بوده و در واقع با افت این شاخص در سال 2013 روبرو بودهایم.
این مدیر صنعتی گفت: این موارد عملکرد نهادهای دولتی و نهادهای تصمیمگیر در ایران را به رخ میکشد. بر اساس این شاخصها وضعیت ما بسیار وخیم است. با این وضعیت نمیتوان انتظار داشت که دولت بتواند در کوتاهمدت شرایط صنعت را تغییر دهد. این صحیح نیست که فکر کنیم میتوانیم در کوتاهمدت با انجام اقداماتی، زیرساختها را تغییر دهیم بلکه تنها میتوانیم مسکنی برای آن مقطع خاص تجویز کنیم و درمانی صورت نمیگیرد.
ساسانی افزود: در 50 سال گذشته نوساناتی که در صنعت کشور داشتیم نشان میدهد که ممکن است یک دولت در دورهای خوب عمل کرده باشد اما این اقدامات آنقدر کم بوده که ما همیشه در وضعیت نامناسبی قرار داشتیم. کره جنوبی هم با وضعیتی مشابه وضعیت ما مواجه بود اما با برنامهریزیهای صحیح و بلندمدت اقتصاد خود را ارتقا بخشید و در حال حاضر مهرهای اقتصادی در دنیا محسوب میشود.
حسین ساسانی با پیشبینی آینده صنعت کشور گفت: امسال، سالهای گذشته و حتی در سال آینده در حوزه صنعت اتفاق بزرگی نخواهد افتاد تا توسعه صنعتی در مسیری درست قرار گیرد. مگر اینکه از این زمان، برنامهریزی قوی و هدفمندی را در مسیر توسعه صنعتی داشته باشیم.
وی با انتقاد از وضعیت صنعت در کشور تصریح کرد: زمانی که افراد شایسته و لایق در این حوزه داشته باشیم میتوانیم به آینده آن امید داشته باشیم. برای رسیدن به اوج قله صنعتی نیاز به آدمهایی از جنس سلامت و توانمند حس میشود اما در سالهای اخیر چنین افرادی پرورش نیافتهاند. به عنوان مثال ما دوباره فردی را که ده سال پیش مدیر بوده دوباره به این سمت بازمیگردانیم. این فرد در آن زمان چه کرده بود که دوباره به این جایگاه باز میگردانیمش؟ ما تنها شاهد این هستیم که هر از چند گاهی تغییراتی در نهادهای دولتی ایجاد شود و این دور تسلسل دوباره و چندباره تکرار شود.
ساسانی با نگاهی دوباره به آمارها افزود: با اینکه میزان حمایت از سرمایهگذاری در سال 2012، 130 بوده و در سال 2013، به 123 کاهش یافته است اما این میزان هم کفاف نمیکند. از سویی وقتی کارآیی مسیرهای قانونی در اصلاح مقررات در این بررسی را مشاهده میکنیم به اتفاق خوشایندی نمیرسیم. رتبه ایران در کارآیی مسیرهای قانونی در اصلاح مقررات در سال 2012، 104 بوده که در سال 2013 به رتبه 124 افت داشته است.
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: این را در نظر داشته باشید که این شاخصها تنها به موضوعات بیرون از بنگاه اقتصادی بازمیگردد و در واقع فضای کسب و کار دولتها را نشان میدهد. در حالی که اگر به کارآمدی هیات مدیرههای بنگاههای اقتصادی که مسئولیت اداره بنگاههای اقتصادی را برعهده دارند نگاهی بیندازیم، مشاهده میکنیم که رتبه ایران از 105 در سال 2012 به 119 در سال 2013 افول کرده است. با این شرایط و نبود مدیران کارآمد نمیتوان به توسعه صنعتی خوشبین بود زیرا تولید ناخالص ملی حاصل عملکرد بنگاههای خرد در اقتصاد کلان است و تنها اگر این بنگاهها کارآمد باشند اقتصاد رونق میگیرد.
وی در ادامه گفت: رفتار اخلاقی شرکتها، یا همان اخلاق حرفهای شرکتها در سال 2012 رتبه 66 را کسب کرده بودیم که در سال 2013، به رتبه 82 نزول کردهایم. از سویی در محیط اقتصاد کلان یکی از شاخصها تورم است که ما در سال 2012 در جایگاه 142 بودیم و در سال 2013 به انتهای جدول 148 کشوری نزول پیدا کردهایم. یعنی بالاترین تورم در بین 148 کشور مورد بررسی مجمع اقتصاد جهانی!
ساسانی به ارائه پیشنهادی برای برونرفت از وضعیت موجود گفت: من معتقدم تا زمانی که از آدمهای بزرگ و توانمند در عرصه اقتصاد کشور بهرهمند نشویم نمیتوانیم به توسعه برسیم و شرایط به همین منوال طی خواهد شد. به نظر من باید همانطور که در عرصه ورزش کشور با به کارگیری شخصی مانند ولاسکو که فردی متخصص و در کلاس جهانی بود توانستیم تغییراتی اساسی در والیبال کشور ایجاد کنیم و آن را در جهان مطرح کنیم، میتوانیم در صنعت نیز با بکارگیری فردی متخصص و در کلاس جهانی نه تنها از این وضعیت خارج شویم بلکه صنعت کشور را در جهان مطرح نماییم. در کشور ما این افراد کم هستند. من معتقدم که اینقدر مسائل سیاسی در ما رخنه کرده که این اتفاق نمیافتد.
وی در ادامه افزود: ما نمیتوانیم برای رسیدن به کلاس جهانی به افراد داخلی اکتقا کنیم. میتوانیم از افراد خارجی هم بهره ببریم. چرا نباید برای توسعه تیم صنعتی چنین اتفاقی بیفتد؟ یکبار گفتم تا زمانی که آدمهایی در کلاس جهانی در کشور نیاوریم، توسعه صنعتی و اقتصادی در کشور اتفاق نمیافتد. همانطور که در ورزش اجازه دادیم از بیرون کسی وارد شود و اصلاحات را انجام دهد، میتوانیم در صنعت و اقتصاد هم چنین کنیم و وقتی که افراد داخل نمیتوانند گره را باز کنند اجازه بدهیم دیگران این گره را باز کنند و ما آن را مدیریت کنیم.