این خبر را از زاویه نگاه رسانه های فارسی زبان دولت های غربی مرور می کنیم:
بی بی سی فارسی (BBCpersian):
ایران و نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد پنج گام عملی بعدی میان خود به توافق رسیدند که یکی از آنها به موضوع جنجالی آزمایش مواد انفجاری پرقدرت مربوط است که ادعا میشود در منطقه نظامی پارچین انجام شده و میتواند آزمایش نوعی چاشنی انفجاری برای سلاح اتمی بوده باشد.
در بیانیه مشترک ایران و آژانس که چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت منتشر شد، آمده
است که در ملاقات دیروز نمایندگان آژانس و مقام های ایرانی در تهران، دو
طرف "پیشرفت های خوب" به دست آمده در زمینه هفت اقدام عملی قبلی را بررسی
کردند و در مورد پنج گام عملی بعدی به توافق رسیدند.
در اقدام اول ایران پذیرفته که با آژانس در مورد ادعاهای مربوط به
"استفاده از مواد انفجاری پرقدرت در ایران از جمله آزمایش این مواد در
مقیاس وسیع" به تبادل اطلاعات بپردازد.
ادعای استفاده از این مواد در مورد آزمایش هایی مطرح شده که گفته می شود
در منطقه نظامی پارچین انجام شده و ممکن است برای ساخت نوعی چاشنی انفجاری
قابل استفاده در سلاح هسته ای کاربرد داشته باشد، هرچند این ادعاها شامل
استفاده از مواد رادیواکتیو نیست.
ادعاهای مربوط به پارچین از عمده ترین موانع دستیابی به توافق میان ایران و قدرت های جهانی ارزیابی می شود.
در اقدام عملی دوم مقرر شده است که ایران در مورد مطالعات و مقالاتی توضیح
بدهد و با تشخیص طرفین اطلاعات مرتبط ارائه کند که به "انتقال نوترون و
شبیه سازی ها و محاسبات مرتبط با آن و به کارگیری احتمالی آنها در مواد
فشرده" مربوط می شود.
در اقدام عملی سوم، ایران اطلاعات مورد توافق طرفین را در مورد مرکز تحقیق
و توسعه سانتریفوژها ارائه می کند و امکان بازدید فنی از آن را فراهم می
آورد.
در اقدام عملی چهارم، ایران اطلاعات مورد توافق طرفین را در مورد کارگاه
های سوار کردن قطعات سانتریفوژ، کارگاه های تولید چرخانه (روتور) سانتریفوژ
و انبار های آنها ارائه می کند و امکان دسترسی به این کارگاه ها را فراهم
می آورد.
پنجمین گام عملی نیز نهایی کردن رویکرد پاردمانهای ایمنی مربوط به رآکتور
اراک است. این رآکتور که برای آب سنگین طراحی شده از جمله موارد اصلی
اختلاف میان ایران و غرب تلقی می شود.
پنج اقدام توافق شده میان ایران و آژانس قرار است تا سوم شهریور (۲۵ اوت) انجام شود.
همکاری ایران با آژانس در رفع نگرانی های قدرت های جهانی در مورد اهداف
برنامه اتمی ایران و احتمال توافق نهایی میان دو طرف اهمیت حیاتی دارد.
رادیو فردا (RadioFarda):
جمهوری اسلامی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز ۳۱ اردیبهشتماه در بیانیهای مشترک پیشرفت مذاکرات فنی مابین خود را «خوب» ارزیابی کرده و اظهار کردند که طرفین بر سر پنج اقدام عملی دیگر به توافق رسیدهاند.
در این بیانیه آمده است که نمایندگان آژانس و مقامهای سازمان انرژی اتمی
ایران روز سهشنبه، ۳۰ اردیبهشتماه، در تهران با یکدیگر دیدار کرده و در
این دیدار بر پیشرفت خوب هفت اقدام عملیای که سه ماه پیش بر سر آن توافق
شده بود٬ تاکید شده است.
ایران پیشتر متعهد شده بود که تا ۲۵ اردیبهشتماه هفت اقدام عملی برای شفافسازی برنامه هستهای خود را اجرایی کند.
در دیدار روز سهشنبه همچنین ایران و آژانس در چارچوب توافق همکاری دو
طرف٬ بر سر پنج اقدام عملی دیگر نیز به توافق رسیدند که قرار است این
اقدامات از سوم شهریورماه سال جاری از سوی ایران اجرایی شود.
به موجب این توافق ایران متعهد میشود تا اطلاعاتی را در خصوص ادعای
آزمایش چاشنیهای انفجاری قوی از سوی جمهوری اسلامی٫ در اختیار آژانس قرار
دهد.
پیشتر خبرگزاری رویترز اعلام کرده بود که چاشنیهای
انفجاری موسوم به «بریج وایر»٬ حساسترین موضوعی است که قرار است در
مذاکرات یک روزه ۳۰ اردیبهشتماه مورد بررسی قرار بگیرد. این چاشنیها
مصارف دوگانه نظامی و اتمی دارد.
طبق توافق ۳۰ اردیبهشتماه ایران همچنین متعهد شده است تا در مورد هرگونه
تحقیقات درباره انتقال نوترونی در ایران به آژانس اطلاعات و توضیح دهد.
طرفین در عین حال بر سر فراهم آوردن امکان دیدار فنی بازرسان آژانس از مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ در ایران به توافق رسیدهاند.
اطلاعرسانی و فراهم آوردن امکان دسترسی آژانس به کارگاههای مونتاژ
سانتریفیوژ٬ تولید روتور سانتریفیوژ و تجهیزات ذخیرهسازی نیز از دیگر
موارد مورد توافق است.
در عین حال ایران متعهد شده است تا تدابیر حفاظتی مرتبط با رآکتور IR-40 را به سرانجام برساند.
بر مبنای توافق سوم آذرماه ایران توافق کرده است تا بر سر فعالیتهای
هستهای خود به طور موازی با آژانس و ۵+۱ گفتوگو کند. هدف از این
گفتوگوها حصول اطمینان از عدم وجود بعد مخفی نظامی در برنامه هستهای
جمهوری اسلامی است.
صدای آمریکا (VOA):
آژانس بین المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه اعلام کرد در تحقیقات خود درباره این اتهام که ایران بطور پنهانی درصدد دست یافتن به سلاح هسته ای بوده، پیشرفت هایی صورت گرفته است.
ایران همچنین پذیرفته است به اتهام هایی در مورد کار روی مدل های یک کلاهک هسته ای، پاسخ های بیشتری ارائه دهد.
کشورهای غربی نسبت به ماهیت برنامه هسته ای ایران تردید دارند و می گویند
تهران در پوشش یک برنامه صلح آمیز هسته ای برای تولید انرژی، در تلاش برای
دستیابی به سلاح هسته ای است. تهران این اتهام را رد می کند.
آخرین دور گفتگوهای هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی، که از شامگاه سه
شنبه ۲۳ اردیبهشت در وین به هدف تهیه پیش نویس توافق نهایی آغاز شده بود،
پس از سه روز مذاکره که طرفین آن را «دشوار و کند" خواندند، روز جمعه بدون
پیشرفت محسوسی پایان یافت.
نمایندگان ایران و گروه ۱+۵ شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و
آلمان در وین، اعضای تیم های مذاکره کننده، پس از پایان دوره چهارم مذاکرات
در وین، از وجود شکاف های مهمی بین مواضع دو طرف سخن گفتند.
یکی از موارد مورد اختلاف احتمالا برنامه موشکی ایران، بویژه موشک های
بالیستیک است که قابلیت حمل کلاهک های هسته ای دارند. ایران می گوید برنامه
نظامی اش جنبه دفاعی دارد و حاضر نیست درباره آن مذاکره کند.
رادیو فرانسه (RadioFranceInternationale):
آژانس بین المللی انرژی اتمی امروز با انتشار بیانیهای اعلام کرد که دو
بند از توافقنامه جدید، به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران مربوط
است.
بر اساس اولین بند، ایران موظف شده از امروز تا 25 ماه اوت، تمامی اطلاعات
در زمینه انفجارهای آزمایشی را که در ابعاد وسیع انجام داده، به آژانس بین
المللی انرژی اتمی اراده دهد.
آژانس اتمی تأکید کرده که درباره تلاش هایی که ایران پیش از سال 2003 و
حتی پس از آن برای ساخت سلاح اتمی انجام داده، منتظر دریافت پاسخی معتبر از
سوی این کشور است.
همچنین بر اساس توافقنامه جدید، ایران باید اطلاعات مربوط به ساخت چاشنی بمب اتمی را نیز تحویل آژانس دهد.
این درحالی است که ایران همواره اتهام تلاش برای ساخت بمب اتمی را رد می کند.
بیانیه آژانس بین المللی انرژی اتمی به دنبال دیدار دیروز یکی از مدیران این آژانس از ایران منتشر شده است.
پیشتر و در ماه فوریه گذشته، آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران
توافقنامه ای را در هفت بند به امضا رساندند که اوایل ماه مه به پایان
رسید.
بر اساس آن توافقنامه، ایران ملزم به شفافیت در زمینه دو مرکز هستهای خود شده بود.
اما امروز آیتالله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، بار دیگر بر ایستادگی
در برابر جامعه جهانی تأکید کرد و در یک مراسم نظامی در تهران گفت همین
ایستادگی، موجب «شیفتگی ملت های دنیا» به ایران شده است.
رهبر جمهوری اسلامی ایران طرح موضوعاتی همچون پرونده هسته ای و نقض حقوق
بشر در ایران، از سوی جامعه جهانی را «صرفاً بهانه» دانست و گفت: «تلاش
آنها این است که با این بهانه ها و فشارها، ملت ایران را از ایستادگی در
مقابل زورگویی ها و قلدری های خود، منصرف کنند اما این اتفاق هیچگاه نخواهد
افتاد.»
آیتالله خامنهای اضافه کرد: ایران بدون تکیه بر امریکا هم می تواند به
«پیشرفت های علمی و اجتماعی و نفوذ بین المللی و عزت سیاسی» دست پیدا کند.