صراط فروشندگان می گویند هرگونه تجهیزاتی که ارتش امریکا در اختیار دارد، در
بازار گمرک تهران – واقع در میدان رازی در جنوب این شهر – به فروش می رسد.
نشریه دیلی استار نیز شواهدی یافته است که نشان می دهد این سخن آنها می
تواند درست باشد.
یکی از فروشندگان می گوید:«ما می توانیم ظرف دو هفته، هرچیزی که ارتش امریکا اکنون در اختیار دارد را از یک عرضه کننده در افغانستان به دست آوریم.» او می گوید:« ما در این بازار تمام محصولات نظامی امریکا از لباس زیر زنانه گرفته تا سلاح را به فروش رسانده ایم.»
یک فروشنده دیگر می گفت که در تلاش است تا یک فروند «هلی کوپتر بوئینگ آپاچی» را بفروشد و سومین نفر نیز یک تجهیزات دید در شب را عرضه می کرد.
فروشندگانی که در مورد تجارت غیر قانونی سلاح سخن می گفتند، اظهار داشتند که نمی خواهند نامشان فاش شود،زیرا نگران دستگیر شدن به وسیله پلیس ایران هستند. آنها می گفتند که یک چنین تسلیحاتی معمولاً فقط به نمایندگان نظامی ایران نشان داده و به آنها فروخته می شود. این فروشندگان اجازه نمی دهند از اقلامی که فروش آنها در ایران غیر قانونی است، عکس گرفته شود.
ولی آنها به «دیلی استار» اجازه دادند تا از تولیداتی عکس بگیرد که بی ضررتر بودند و برای فروش در معرض عموم قرار داشتند. این اقلام برچسب مارک های امریکایی را بر روی خود داشتند و در مجموع همانند تجهیزات اصلی فهرست شده در وزارت دفاع امریکا و یا تولیدات پیمانکاران تهیه پوشاک نظامی به نظر می رسیدند.
شماره قرار داد ها و دیگر اطلاعات مندرج بر روی بسته بندی ها و برچسب های آنها مطابق با اطلاعات عمومی دولتی بود و نمایندگان دو تولید کننده اظهار داشته اند که به موجب تصاویر، ظاهراً این اقلام اجناس اصلی و معتبر هستند.
یکی از فروشندگان می گوید:«ما می توانیم ظرف دو هفته، هرچیزی که ارتش امریکا اکنون در اختیار دارد را از یک عرضه کننده در افغانستان به دست آوریم.» او می گوید:« ما در این بازار تمام محصولات نظامی امریکا از لباس زیر زنانه گرفته تا سلاح را به فروش رسانده ایم.»
یک فروشنده دیگر می گفت که در تلاش است تا یک فروند «هلی کوپتر بوئینگ آپاچی» را بفروشد و سومین نفر نیز یک تجهیزات دید در شب را عرضه می کرد.
فروشندگانی که در مورد تجارت غیر قانونی سلاح سخن می گفتند، اظهار داشتند که نمی خواهند نامشان فاش شود،زیرا نگران دستگیر شدن به وسیله پلیس ایران هستند. آنها می گفتند که یک چنین تسلیحاتی معمولاً فقط به نمایندگان نظامی ایران نشان داده و به آنها فروخته می شود. این فروشندگان اجازه نمی دهند از اقلامی که فروش آنها در ایران غیر قانونی است، عکس گرفته شود.
ولی آنها به «دیلی استار» اجازه دادند تا از تولیداتی عکس بگیرد که بی ضررتر بودند و برای فروش در معرض عموم قرار داشتند. این اقلام برچسب مارک های امریکایی را بر روی خود داشتند و در مجموع همانند تجهیزات اصلی فهرست شده در وزارت دفاع امریکا و یا تولیدات پیمانکاران تهیه پوشاک نظامی به نظر می رسیدند.
شماره قرار داد ها و دیگر اطلاعات مندرج بر روی بسته بندی ها و برچسب های آنها مطابق با اطلاعات عمومی دولتی بود و نمایندگان دو تولید کننده اظهار داشته اند که به موجب تصاویر، ظاهراً این اقلام اجناس اصلی و معتبر هستند.
شارون وارد – مدیر روابط عمومی و رسانه ای محصولات «پلیکان»- گفت که یکی از این تصاویر نشان دهنده آن چیزی است که «به یقین» جعبه ابزار تولید شده به وسیله شرکت آنهاست و در ماه اوت ۲۰۱۱ میلادی عرضه شده است.
چندین نفر از فروشندگان در بازار گمرک حدود ۳۰ مورد از این جعبه هارا برای فروش در اختیار داشتند که هریک دارای یک بسته ابزار «شرکت آرمسترانگ جنرال مکانیکس» بود.
خرده فروشی یک چنین بسته های ابزار مشابه در «وب سایت آرمسترانگ» بیش از ۵ هزا ر دلار قیمت دارد، ولی قیمت آنها در بازار گمرک فقط حدود یک هزار دلار است.
یکی از فروشندگان به «دیلی استار» اجازه داد تا از بسته هایی عکس بگیرد که هنوز در کیسه های برنج نارنجی رنگ پیچیده شده بودند. او می گفت عرضه کنندگانی که آنها را به او داده اند، از یک چنین ترفندهایی برای قاچاق اقلام از مرز به داخل ایران استفاده می کنند.
یکی از نمایندگان شرکت دانر (Danner ) نیز در مورد دو تصویر ارائه شده به او، گفت که آنها به نظر اصلی می رسند.
«ویل پنارتز» – مدیر ارشد فروش و بازار یابی در شرکت دانر – در مورد تصاویر تهیه از بازار گمرک گفت:«پوتین های دانر که تصویر آنها گرفته شده است، اصلی به نظر می رسند ولی بدون لمس کردن آنها، نمی توان به راحتی این موضوع را تائید کرد.»
برچسب های موجود بر روی این پوتین های نظامی مخصوص پیاده روی که ظاهراً تولید شرکت دانر بودند و در این بازار در معرض فروش قرار داشتند، دارای شماره کد CAGE به رقم ۶۳۸۸۷ بودند. کد CAGE و یا همان کد «ماهیت تجاری و دولتی» یک عدد پنج رقمی منحصر به فرد صادره از سوی «سرویس اطلاعات تدارکات دفاعی» است که برای شرکت های طرف قرار داد وزارت دفاع امریکا صادر می کند.
شماره ۶۳۸۸۷ مطابق با شماره کد تعیین شده برای «شرکت دانر» است که از سوی CAGE صادر شده است. این کفش ها همچنین دارای شماره قرار داد GS-۰۷F-۰۰۷۷H هستند. این شماره قرار داد مطابق همان شماره ای است که در خصوص سفارش تحویل شده از سوی شرکت دانر به وزارت دفاع، ثبت شده است.
دیلی استار تائید کرده است که چندین شماره شناسایی مندرج بر روی اقلام تحت فروش در بازار گمرک، مطابق با اطلاعات قرار دادهای اصلی هستند که در پایگاه داده های دولت امریکا قابل مشاهده است.
دیگر شماره های مشابه را می توان در اسناد یا اطلاعاتی که در وب سایت های ارتش امریکا و یا وزارت دفاع عرضه شده است، مشاهده کرد.
به عنوان مثال، شماره تولید و شماره ملی ویژه قطعه که بر روی بسته های عینک مارک «ری ویژن سافلای» ( Revision Sawfly) ثبت شده اند، همان شماره هایی هستند که در برگه اظهارات سال ۲۰۱۱ میلادی برای عینک های دارای پروانه مندرج در وب سایت رسمی ارتش امریکا فهرست شده است.
دیلی استار تصاویر این نوع عینک های موجود در بازار گمرک را به شرکت «ری ویژن میلیتاری» ( Revision Military ) ارسال کرد و پاسخ های زیر را از سوی گریگوری ماگوئیر – مدیر ارشد این شرکت در خصوص امور حقوقی و دولتی – دریافت نمود:«ما اجازه نمی دهیم که محصولات ما در ایران فروخته شوند و این نقض قانون ایالات متحده تلقی می شود. ما نمی توانیم تائید کنیم آن چه را که عکس آنها گرفته شده، تولیدات ما هستند و نمی دانیم چه کسی ممکن است یک چنین تولیداتی را به ایران آورده باشد،ولی به موجب ادعاهایی که ما آنها را جدی می گیریم،ایمیل شما را برای وزارت دفاع ایالات متحده فرستاده ایم. ما از دریافت هرگونه اطلاعات دیگری که شما در خصوص منبع آنها در اختیار دارید قدردانی می کنیم، زیرا برای تحقیقات در این زمینه به کار گرفته خواهند شد.»
معلوم نیست که اگر این بسته ها – که هریک از آنها ممهور به دو بار کد نیز هستند – جعلی بودند، آیا شرکت «ری ویژن میلیتاری» موضوع را چنین جدی می گرفت یا خیر.
در این بازار مجاور میدان رازی که به طور کلی به نام «بازار گمرک» شناخته می شود، حدود ۵۰ مغازه به فروش اقلامی که می گویند متعلق به ارتش امریکا است و همچنین طیف گسترده ای از محصولات وارد شده از سرتاسر جهان می پردازند.
در سرتاسر این بازار، مشتریان ایرانی مشغول پرسه زدن و ارزیابی قیمت محصولاتی هستند که می گویند ساخت ایالات متحده است : از جمله پوتین های مارک آلتاما، دست کش ها وکوله پشتی های ضد آب مارک کمل بک، جوراب های مارک پیکت هاسیری میلز، چادرهای مارک یورکا، تی شرت های مارک سافه و چراغ قوه های مارک سرفایر.
یکی از فروشندگان می گوید:«هر کس که این محصولات ارتش امریکا را خریداری می کند، بسیار راضی است زیرا آنها دارای کیفیت بسیاربالا و قیمت بسیار مناسبی هستند.»
مدارک دولتی نشان می دهند که تمام این شرکت های امریکایی از سال ۲۰۰۳ تا همین اواخر یعنی سال ۲۰۱۳ میلادی، دارای قرار دادهایی با وزارت دفاع امریکا بوده اند. بسیاری از این قرار دادها از سوی «آژانس تداراکات دفاعی» ( DLA) منعقد شده اند که تهیه و توزیع این محصولات را در میان نیروهای تحت نظارت وزارت دفاع امریکا بر عهده دارد.
میشل مک کاسکیل – سخنگوی آژانس DLA – بعد از ارسال تصاویر این اقلام برای او، بیانیه زیر را برای دیلی استار صادر کرد:« آژانس تداراکات دفاعی برای اظهار نظر درست در این زمینه نیازمند اطلاعات بیشتری است.»
جورج رایت – سخنگوی نظامی پنتاگون – نیز گفت که نمی تواند «در مورد آن چه که از قرار ادعا در ایران روی می دهد» اظهار نظر کند. ما همچنین نتوانستیم برای دریافت اظهار نظر به ارتش ایران دسترسی داشته باشیم.
با وجود تلاش برای ردیابی این اقلام، هنوز معلوم نیست که آنها چگونه به بازار گمرک راه یافته اند. برخی از کالاهای قدیمی تر احتمالاً بخشی از میلیاردها دلار تجهیزاتی بوده اند که ارتش امریکا هنگام خروج از عراق، آنها را پشت سر خود باقی گذاشته است. ولی تولیدات تازه تر شاید اقلامی هستند که ارتش امریکا در حال خروج از افغانستان برجای می گذارد. فروشندگان می گویند که دارای عرضه کنندگانی در کشورهای عراق، افغانستان و کویت هستند.
یکی از فروشندگان می گوید برخی از این اقلام بخشی از غنائم جنگی بوده اند که به وسیله ستیزه جویان در افغانستان تصرف شده و به داخل ایران آورده شده اند. او می گوید:«برخی از طرف ها در افغانستان مانند طالبان، محموله ها را تصرف می کنند و به فروش اقلام آنها می پردازند.»
فروشنده ای که مدعی بود یک فروند «هلی کوپترآپاچی» را می فروشد، فاش نساخت که این هلی کوپتر از کجا آمده است، ولی این سرنخ را ارائه داد:«من می توانم آن را به مرز کردستان عراق بیاورم، ولی برعهده خریدار است که آن را از مرز عبور دهد.»
*Kristin Dailey در روزنامه دیلی استار لبنان