24 آذرماه گذشته معادن کرمان بار دیگر شاهد بروز حادثه ای تلخ برای یکی از محروم ترین اقشار جامعه کرمان بود و بار دیگر کارگران معادن زغالسنگ کرمان بدلیل بروز حادثه ای دیگر در معادن کرمان قربانی دادند.
به گزارش مهر، در این واقعه چهار نفر از کارگران معدن هجدک در عمق 600 متری زمین گرفتار شدند که در ساعات ابتدایی با همکاری سایر معدنچیان جسد یک نفر از این افراد از معدن خارج شد و با توجه به ذهنیتی که مردم از نجات معدنچیان شیلی داشتند توقع می رفت این افراد در روزهای ابتدایی این حادثه از کارگاهی که در آن حادثه ریزش روی داده بود خارج شوند.
خانواده معدنچیان منتظر اجساد عزیزانشان هستند
هر چند که خانواده معدنچیان و مردم توقع داشتند در روزهای ابتدایی این حادثه شاهد اخبار خوش باشند اما پس از مدتی مسئولان کرمان از احتمال کشته شدن معدنچیان مدفون خبر دادند و در نهایت نیز با گذشت روزها از حادثه و شکست خوردن طرحهای اولیه امیدها در این خصوص یه یاس تبدیل شد و هم اکنون پس از گذشت 82 روز خانواده معدنچیان کرمانی در انتظار خارج کردن جسد عزیزانشان هستند.
هوشیاری امدادگران از تلفات انسانی بیشتر جلوگیری کرد
در ساعات ابتدایی حادثه طرح ایجاد یک تونل انحرافی در محل حادثه تصویب شد و با همکاری امدادگران این طرح آغاز شد و درحالیکه مسئولان از خارج کردن قریب الوقوع معدنچیان سخن می گفتند در مراحل انتهی طرح و در حالیکه تنها چند متر به رسیدن تونل انحرافی به محل حادثه باقیمانده بود بدلیل ریزش ناگهانی کوه جان امداد گران نیز به خطر افتاد و خوشبختانه با هوشیاری امدادگران و خروج به موقع تعداد تلفات معدن هجدک افزایش نیافت.
ریزش سهمگین در محل کارگاه ادامه دارد
در مرحله بعد برخی کارشناسان از برداشت خاک از سطح تا رسیدن به محل حادثه خبر دادند و در نهایت این طرح نیز تصویب نشد و احداث تونل انحرافی برای رسیدن به کارگاه محل دفن معدنچیان در دستور کار قرار گرفت و از سوی دیگر معدن تونل حفر شد و پس از 36 روز این تونل با طول 118 متر به اتمام رسید.
تمام این مراحل با حضور چندین اکیپ کاری و با سه شیفت کار مداوم صورت گرفت اما گویی کوه هجدک قصد باز پس دادن معدنچیان کرمانی را ندارد.
در حالیکه تونل به محل کارگاه مورد نظر رسیده است اما به دلیل ریزشهای بسیار سهمگین از سقف معدن و ایجاد حفره ای عظیم در این قسمت کارگاه مملو از خاک و سنگ شده است.
ریزشهای معدن هر گونه عملیات برای رسیدن به محل دفن معدنچیان را به تاخیر انداخته است و اکیپهای امدادی نیز برای جلوگیری از بروز تلفات بیشتر منتظر اتمام ریزشهای کوه هستند.
2000 هزار مترمربع خاک روی اجساد
معاون بهره بردار شرکت زغالسنگ کرمان در آخرین اظهار نظر درخصوص این حادثه و عملیات نجات اظهارداشت: تونل 118 متری طی مدت 36 روز به محل حادثه احداث شد و برای این کار بیش از هزار و 100 واگن سنگ و خاک از این تونل خارج شده است.
حسین میرزایی 26بهمن ماه در جلسه در خصوص معادن کرمان ابراز امیدواری کرد که تا انتهی هفته معدنچیان مدفون در عمق 600 متری زمین خارج شوند.
وی تصریح کرد: در صورت عدم وجود ریزش حداقل دو هزار متر مربع خاک برای رسیدن به معدنچیان از این کارگاه باید جابجا شود.
آغاز خطرناکترین مرحله طرح نجات / ریزشها ادامه دارد
مدیر روابط عمومی شرکت زغالسنگ کرمان در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان اظهارداشت: هم اکنون امداد گران بدلیل ریزشهای مکرر کارگاه نمی توانند موارد محل حادثه شوند و بنا به اعلام کارشناسان خطرناکترین مرحله طرح نجات آغاز شده است.
یعقوب فضلی تصریح کرد: بالای کارگاه حفره ای بزرگ ایجاد شده و ریزش از این محل به درون کارگاه ادامه دارد و کار را سخت کرده است.
آغاز مقاوم سازی تونل انحرافی
وی گفت: هم اکنون امداد گران برای حفظ امنیت طرح درحال تثبیت و مقاوم سازی تونل انحرافی هستند زیرا امکان دارد ریزشهای معدن به تونل نیز اثر بگذارد.
وی ادامه داد: باید در این مرحله تونل تقویت شود و این طرح در حال انجام است.
فضلی افزود: طرح ایجاد تونل دیگری در زیر محلی که در آن ریزش در حال روی دادن است نیز در حال بررسی است و امیدواریم بزودی بتوانیم در این خصوص خبرهای خوبی بدهیم.
وی با اشاره به تلاشهای شبانه روزی در محل حادثه گفت: در این مرحله کار بسیار سخت شده است و زیر منطقه ریزش قرار گرفته این مرحله باید با دقت و نهایت رعایت نکات ایمنی کار پیش برود.
وی گفت: تونل باید آنقدر مقاوم شود که در صورت ریزش کوه بتواند مقاومت کند.
درحالی تلاشهای همچنان برای خارج کردن جسد سه کارگر مدفون در معدن زغالسنگ هجدک ادامه دارد که معادن استان کرمان همچنان شاهد حوادث دلخراش برای معدنچیانی است که بدون تردید یکی از محروم ترین اقشار جامعه محسوب می شوند و یکی از سختترین مشاغل را نیز به عهده دارند.
اقدامات انجام شده برای ایمن سازی ناکافی است
مدیرکل کار و امور اجتماعی کرمان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان یکی از دلایل بروز حوادث را در معادن کرمان استفاده از روشهای سنتی در استخراج دانست و بر نظارت جدی بر رعایت استانداردها در معادن کرمان تاکید کرد.
سید جواد منصوری از تعطیلی 10 کارگاه غیر ایمن در سال جاری خبر داد و گفت: سال گذشته نیز پنج کارگاه نا امن در این معدن مورد بازرسی قرار گرفته و تعطیل شده است.
وی گفت: بازرسان اداره کل کار و امور اجتماعی استان در سال گذشته 213 مورد بازرسی ادواری از معادن کرمان انجام دادند.
وی تدابیر مسئولان بخش صنعت و معدن استان را در ارتقا ایمنی معادن استان خوب اما ناکافی ارزیابی کرد و افزود: مقایسه تعداد حوادث ناشی از کار در معادن استان طی سال های 88 و 89 نشان می دهد که طی سال جاری این حوادث 34 درصد کاهش داشته است.
19 معدنچی سال گذشته و پنج نفر سال جاری کشته شده اند
منصوری گفت: در بخش حوادث منجر به فوت نیز این آمار قابل توجه است به نحوی که در سال گذشته 19کارگر معدن جان خود را بر اثر حادثه ناشی از کار از دست دادند اما طی 11ماه گذشته این آمار به پنج نفر رسیده است که کاهش 73 درصدی را دارد.
مدیرکل کار و امور اجتماعی کرمان از افزایش چشمگیر کمی و کیفی گروه های ایمنی و نجات در معادن بخش خصوصی استان خبر داد.
معدنچی کرمانی درحال ورود به اعماق معدن
امکان استفاده از روشهای نوین وجود ندارد
با این وجود رئیس سازمان صنایع و معادن کرمان یکی از دلایل بروز حوادث در معادن کرمان را ساختار معادن کرمان می داند.
محمد عابدی نژاد با اشاره به ساختار زمین شناسی معادن کرمان استفاده از روشهای نوین استخراج را در این معادن به دلیل نوع معادن کمرنگ دانست و گفت: برداشت از معادن زغالسنگ کرمان بیشتر به صورت دستی صورت می گیرد.
به گفته برخی کارشناسان پس از واگذاری معادن زغالسنگ کرمان به بخش خصوصی میزان رعایت نکات ایمنی در این معادن کاهش یافته است که یکی از دلایل ان کاهش جهانی قیمت زغالسنگ و دپو شدن این محصول معدنی است.
باب نیزو دلخراش ترین حادثه معدن کرمان با 11 کشته
بدون شک یکی از تلخ ترین حوادث معدن کرمان حادثه معدن بابنیزو بود که در آن 11 نفر از معدنچیان جان خود را در حادثه ای دلخراش از دست دادند و پس از گذشت چند سال از حادثه هم اکنون گروه تحقیق و تفحص مجلس در این خصوص اعلام نشر کرده است.
طبق جمع بندی هیئت تحقیق و تفحص از انفجار در معدن باب نیزو کرمان، واگذاری معدن با توجه به مستندات، روند قانونی خود را به طور کامل طی نکرده و به صورت ترک تشریفات و با قیمت کارشناسی دو سال قبل از واگذاری و بدون تجهیز و مدرنیزه‌کردن معدن و با تخلف صورت گرفته است.
هیئت تحقیق تفحص از حادثه معدن باب نیزو کرمان درجلسه علنی مجلس قرائت شد.
در این گزارش با اشاره به تاریخچه و موقعیت معدن باب نیزو، وضعیت کارگری، مالکیت و مدیریت و همچنین وضعیت این معدن در زمان واگذاری مورد بررسی قرار گرفته است.
هیئت تحقیق و تفحص در گزارش خود پس از تشریح حادثه انفجار معدن در سال 88 نتایجی را جمع بندی کرده که ضرورت دقت بیشتر در واگذاری، استخراج و رعایت دقیق موارد ایمنی و نظارت کامل بر استخراج و تجهیزات استخراج مورد تاکید قرار گرفته است.
بخش عمده مطالبات خانواده قربانیان باب نیزو پرداخت نشده است
در نتیجه گیری گزارش تحقیق و تفحص از انفجار معدن باب نیزو کرمان همچنین با اشاره به اینکه پس از گذشت دو سال هنوز بخشی عمده از مطالبات خانواده‌های جان‌باختگان پرداخت نشده عنوان شده که وزارت صنایع و معادن در جهت بهبود ایمنی و وزارت کار و امور اجتماعی در جهت افزایش نظارت وظایف خود را به خوبی انجام نداده اند.
طبق جمع بندی این گزارش متخلفین و افراد دخیل در بروز حادثه اعم از افراد دولتی و پیمانکار به صورت کامل مورد پیگرد قانونی قرار نگرفته اند، و تنها کارفرمای بخش خصوصی به مقامات قضایی معرفی شده که آن هم به دلیل استفاده از اهرم‌های فرار از قانون مجازات نشده اند.
در نتیجه گیری این گزارش قید شده است مواد ناریه استفاده شده که باید تحت نظارت دقیق نیروی انتظامی و مسئولان حراست شرکت زغال سنگ کرمان مورد استفاده قرار می‌گرفت، به صورت بسیار ناشیانه و توسط افرادغیرمجرب استفاده شده است.
استفاده از کارگرهای ارزان قیمت و غیر ماهر در باب نیزو
طبق این گزارش به دلیل استفاده کارفرمایان از کارگران ارزان قیمت و غیرماهر و عدم انجام آموزش های لازم ایمنی و بهداشتی، کارگران درمواقع بحران نمی توانستند واکنش‌های مناسب را از خود نشان دهند که این امر در مواقع حساس موجب کشته شدن آنان می شود.
طبق جمع بندی هیئت تحقیق و تفحص از انفجار در معدن باب نیزو کرمان، واگذاری معدن با توجه به مستندات، روند قانونی خود را به طور کامل طی نکرده و به صورت ترک تشریفات و با قیمت کارشناسی دو سال قبل از واگذاری و بدون تجهیز و مدرنیزه‌کردن معدن و با تخلف صورت گرفته است.
پس از قرائت این گزارش در مجلس نادر قاضی‌پور نایب رئیس اول هیئت تحقیق و تفحص در تذکری خطاب به رئیس مجلس گفت: من از شما می‌خواهم که این گزارش را استیضاح تلقی کرده و آن را اعلام وصول کنید.
نماینده ارومیه در ادامه خواستار برخورد جدی با متخلفین در این زمینه شد و گفت: در حال حاضر ماهانه یک نفر در معدن جان خود را از دست می‌دهد و ما شاهد این هستیم که بعد از چهارماه هنوز جنازه سه کارگر معدن راور کرمان پیدا نشده است.
قاضی پور در ادامه از عدم انجام آموزش‌های لازم برای کارگران انتقاد کرد.
علی لاریجانی، رئیس مجلس در پاسخ به این تذکر تاکید کرد: با توجه به اینکه این گزارش برای برخی تقصیر قائل شده است ما آن را به قوه قضائیه برای برخوردهای لازم ارجاع می‌دهیم.
کارگر با سابقه کار دو روز و کارگر 70 ساله در میان قربانیان باب نیزو
صادق نماینده آستانه اشرفیه نیز در تذکری به تخلفات انجام شده در این رابطه اشاره کرد و گفت: در بین جان باختگان معدن باب نیزو کارگری وجود دارد که با دو روز سابقه به کار در معدن پرداخته و یا فرد دیگری که با 70 سال سن به کار در معدن می‌پرداخته است، اینها مسلما خلاف قانون است.
لاریجانی در پاسخ به این تذکر نیز تاکید کرد که برای پیگیری بیشتر این گزارش به قوه قضاییه ارجاع خواهد شد.
