کمیسیون تخصصی برای پیگیری موضوع رخداد حادثه توفان مورخ 12/3/1393 شهر تهران با برگزاری دو جلسه در تاریخ های 17/3/1393 و 18/3/1393 اعلام کرد: با توجه به کوتاهی زمان شکل گیری و ابعاد آن (خردمقیاس) وقوع این پدیده در ساختارهای سامانه های دیده بانی و پیش بینی موجود و معمول شهر تهران قابل ردگیری و پیش بینی نبوده است. ضمنا" صدور اطلاعیه وقوع باد شدید که بر اساس شرایط همدیدی نقشه ها و مدل بزرگ مقیاس مورد استفاده ، صورت گرفته است ، صحیح بوده است.
این کمیسیون اعلام کرد: با توجه به این که خروجی مدل های پیش بینی وضع هوا که درحال حاضر سازمان هواشناسی کشور از آن استفاده می کند دارای قدرت تفکیک 50 ×50 کیلومتر است و عملا" پدیده های با مقیاس کوچکتر از 50 کیلومتر در این نقشه ها به طور دقیق قابل رویت وپیش بینی نیست و از آنجا که توفان روز دوشنبه از نوع خرد مقیاس بوده و عملا" کوچکتر از قدرت تفکیک خروجی مدل های پیش بینی موجود سازمان هواشناسی کشور است، لذا مرکز پیش بینی سازمان هواشناسی کشور و همچنین اداره کل هواشناسی استان تهران قادر به ردیابی و پیش بینی در بررسی نقشه های سطح زمین و سطوح فوقانی جو و خروجی مدل ها نشده اند.
در گزارش تخصصی مذکور آمده است: مشخص شد که 20 دقیقه قبل از رسیدن توفان به شهر تهران توسط مدیرکل هواشناسی استان تهران به ستاد بحران شهر تهران، قریب الوقوع بودن توفان تلفنی اطلاع داده شده است.
ضمنا" توسط گزارشگر وضع هوا آقای نقشینه وقوع این پدیده به رادیو اعلام شده است که اعلام آن براساس گردش کار موجود و اخذ تاییدیه با تلفن مجدد از طریق تماس رادیو با مرکز پیش بینی سازمان هواشناسی، مدت زمانی را تلف کرده ولی به هرحال اطلاع رسانی از طریق رادیو در دقایق نزدیک به وقوع انجام شده است.
کمیسیون تخصصی بررسی سانحه توفان تهران تصریح کرده است: سامانه اطلاع رسانی و پرتال سازمان هواشناسی کشور از کارایی و قابلیت های فرایندی لازم برخوردار نبوده و همچنین ساختار سامانه هشدار سریع کشور کارایی لازم را ندارد. ضروری است باتوجه به نیاز جامعه به این ساختار و به روز رسانی و ارتقاء آن ، موضوع در اولویت اصلی سازمان هواشناسی کشور و سازمان مدیریت بحران قرار گیرد.
در ادامه آمده است: هر چند که کمیسیون بررسی سانحه قصور و تقصیری را از ناحیه مسئولان، مدیران و کارشناسان سازمان هواشناسی کشور مطرح نکرده است لیکن برای آنکه در آینده در صورت وقوع چنین پدیده هایی سازمان قادر به پیش بینی به موقع باشد می بایست یت ساختار جامع و کامل مشابه کشورهای پیشرفته برای پیش بینی خیلی کوتاه مدت ((Nowcasting به وجود آید.
همچنین رادارهای هواشناسی موجود که در حدود یک ساعت قبل قابلیت نشان دادن شکل گیری این نوع پدیده را داشته ، بایستی با تکمیل سخت افزاری و نرم افزاری کاربردهای وسیع آن، عملیاتی وآموزش های لازم به پیش بین ها وکارشناسان ذی‌ربط داده شود.
در گزارش کمیسیون تخصصی بررسی سانحه توفان تهران که توسط قائم مقام وزیر در امور هواشناسی و هوانوردی به وزیر راه وشهرسازی ارائه شده، آمده است: با توجه به کاهش سرمایه گذاری در تجهیز و بروز رسانی نرم افزارهای مورد بهره برداری سازمان و همچنین خارج شدن تعدادی از منابع انسانی تخصصی، ضرورت دارد که سازمان در طرح جامع خود پروژه نوین سازی هواشناسی را که معوق مانده، فعال و نسبت به تجهیز و تکمیل سرمایه گذاری های گذشته هواشناسی اعم از شبکه راداری هواشناسی وسامانه دریافت تصاویر و داده های ماهواره ای و شبکه ایستگاه‌های اتوماتیک هواشناسی وسامانه ICS سوپر کامپیوترها (کلاسترها) و پورتال اطلاع رسانی و نرم افزارهای پیچیده مورد نیاز و سایر سیستم های مورد لزوم را مورد توجه و همچنین توسعه سرمایه های انسانی سازمان و نحوه جذب و نگهداری و ارتقای آنها را نیز باید دربرنامه خود قرار دهد و این طرح جامع وکامل بایستی برای حمایت و تامین اعتبارات لازم در دستور کار دولت محترم قرار گیرد. ضمنا" سازمان باید موظف شود برای به روز نگهداشتن متخصصین خود برنامه های آموزشی مداوم را به مرحله اجرا درآورد.
در گزارش کمیسیون تخصصی در خصوص نحوه شکل گیری توفان آمده است: توفانی که روز دوشنبه 12/3/93 در ساعت 30/17 شهر تهران را تحت تاثیر قرار داد دارای سرعتی معادل 118 کیلومتر بر ساعت بوده است. این توفان به صورت محلی و همرفتی شدید در منطقه حد فاصل ساوه ، قم و تهران شکل گرفته و منجر به ایجاد بادهای افقی قوی و با تغییر تندی و جهت سرعت بسیار زیاد در منطقه شده است، این نوع باد در هواشناسی به بادهای گاستی( GUSTY ) معروف است. طبیعت این نوع بادها به گونه ای است که به دلیل تغییرات سریع در جهت و شدت از قدرت تخریبی بالایی برخوردار می باشند و در زمانی بسیار کوتاه سامان گرفته و دوام و عمری کوتاه دارند. تصویر دیواره عمودی گرد و خاک موید شکل گیری این پدیده خرد مقیاس و نادر از نظر سرعت توفان، در منطقه تهران بوده است.
بنابر این گزارش تصاویر راداری و ماهواره ای و داده های ایستگاه های اتوماتیک هواشناسی گویای شکل گیری کانون انرژی و افزایش باد در منطقه فرودگاه امام خمینی(ره) از ساعت 12:15 گرینویچ (16:45 محلی) هستند، حداکثر سرعت باد پس از 36 دقیقه یعنی در ساعت 17:21 در فرودگاه امام خمینی(ره) و 27 دقیقه بعد در فرودگاه مهرآباد و سپس در ایستگاه اقدسیه ثبت شده است.
در پایان گزارش کمیسیون تخصصی بررسی سانحه توفان تهران که توسط قائم مقام وزیر در امور هواشناسی و هوانوردی به وزیر راه وشهرسازی ارائه شده، از درگاه ذات مقدس الهی برای فوت شدگان حادثه توفان آمرزش و غفران و برای بازماندگان آنان آرزوی صبر و برای مجروحان و مصدومین بهبودی و سلامتی کامل مسئلت شده است.
