صراط: به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی و برقراری نظام جمهوری اسلامی، در ایران لزوم استقرار نظام اقتصادی بر اساس آموزه‌های اسلامی، یکی از ضرورت‌های اساسی کشور مطرح شد. نظام بانکی از آنجا که از مهمترین بخش‌های هر نظام اقتصادی است، در ردیف اول تغییر و تحولات پس از انقلاب قرار گرفت.
به ظاهر برای اصلاح نظام بانکی کشور و سوق‌دهی آن به سمت بانکداری اسلامی، مهمترین و عاجل‌ترین اقدام عملی انجام شده، تلاش برای حذف ربا از کلیت سیستم بانکی کشور و برقراری کارمزد بانکی و راه اندازی و توسعه صندوق‌های قرض‌الحسنه بوده است.
اما با گذشت بیش از سی سال، اقتصاد کشور در پی راه حلی برای برای تبدیل سیستم بانکی به روش بانکداری اسلامی است، ولی تا کنون در این زمینه تقریبا به هیچ نتیجه‌ای نرسیده و سیستم همچنان دچار ایرادات اساسی در این خصوص است.
مسئولان اقتصادی کشور با اینکه می‌دانند که نحوه اداره بانکی کشور آلوده به رباست، هنوز به دریافت مطالبات خود ادامه می‌دهند و همچنان مصر هستند که این شیوه بهترین راه برای اداره بانکی کشور است، حال آنکه بسیاری از علمای دینی نیز حتی در این باره فتوا داده‌اند.
آیت الله موسوی اردبیلی، آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله جوادی آملی و آیت الله نوری همدانی و برخی مراجع عظام دیگر، همگی بر این باورند شیوه کنونی بانک‌ها در دریافت سود تسهیلات ناعادلانه و آلوده به رباست، این مراجع تأکید دارند که ربا باید ریشه کن شود.
در مجلس شورای اسلامی نیز نمایندگان با این شیوه مخالف هستند. محمد باقری در گفت‌و‌گو با تابناک در خصوص این موضوع اظهار داشت: بانک‌ها تا چه زمانی می‌خواهند به این شیوه غیر اسلامی خود در دریافت سود بابت تسهیلات ادامه دهند؟ این روش ناعادلانه و خلاف موازین اسلامی است.
این نماینده افزود: به جای اینکه بانک‌ها وارد مسائلی مانند ساخت‌وساز و حوزه مسکن شوند، به فکر مردم باشند، نه اینکه با بالا نگه داشتن نرخ مسکن مردم را بیچاره کنند؛ بنابراین، باید قوانینی تدوین شود تا بانک‌های کشور به سوی اسلامی شدن حرکت کنند.
همچنین روح‌الله، بیگی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز دراین‌باره گفت: متأسفانه بانک‌های کشور به نام بانکداری اسلامی همواره سودهای خود را افزایش می‌دهند که این مسأله با روح بانکداری اسلامی منافات دارد.
نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: بانک‌های کشور به جای ساخت برج‌های چندین طبقه که معمولاً هزینه آن‌ها از افزایش درصد سود بانکی و جرایم بانکی به دست می‌آید، به توسعه بانکداری اسلامی بپردازند و تلاش کنند از بانکداری اسلامی فاصله نگیرند.
حجت‌الاسلام بیگی پیرامون دلایل گرایش غرب به بانکداری اسلامی نیز گفت: اسلام دین جامع و کاملی است و دینی است که همگان می‌توانند از آن بهره خوبی ببرند و طبیعتاً کشورهای غربی در رابطه با برنامه‌های اسلام مطالعات زیادی انجام داده‌اند و الگوبرداری کرده‌اند و از آن بهره می‌برند؛ اما متأسفانه اشکال ما این است که از این الگوی مناسبی که داریم در عمل نتوانسته‌ایم بهره ببریم، ولی آن‌ها از اسلام الگو برداری می‌کنند و آن را به مرحله اجرا و عمل می‌رسانند. انشاءالله ما هم بتوانیم به روح اسلام عمل کنیم.
به ظاهر برای اصلاح نظام بانکی کشور و سوق‌دهی آن به سمت بانکداری اسلامی، مهمترین و عاجل‌ترین اقدام عملی انجام شده، تلاش برای حذف ربا از کلیت سیستم بانکی کشور و برقراری کارمزد بانکی و راه اندازی و توسعه صندوق‌های قرض‌الحسنه بوده است.
اما با گذشت بیش از سی سال، اقتصاد کشور در پی راه حلی برای برای تبدیل سیستم بانکی به روش بانکداری اسلامی است، ولی تا کنون در این زمینه تقریبا به هیچ نتیجه‌ای نرسیده و سیستم همچنان دچار ایرادات اساسی در این خصوص است.
مسئولان اقتصادی کشور با اینکه می‌دانند که نحوه اداره بانکی کشور آلوده به رباست، هنوز به دریافت مطالبات خود ادامه می‌دهند و همچنان مصر هستند که این شیوه بهترین راه برای اداره بانکی کشور است، حال آنکه بسیاری از علمای دینی نیز حتی در این باره فتوا داده‌اند.
آیت الله موسوی اردبیلی، آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله جوادی آملی و آیت الله نوری همدانی و برخی مراجع عظام دیگر، همگی بر این باورند شیوه کنونی بانک‌ها در دریافت سود تسهیلات ناعادلانه و آلوده به رباست، این مراجع تأکید دارند که ربا باید ریشه کن شود.
در مجلس شورای اسلامی نیز نمایندگان با این شیوه مخالف هستند. محمد باقری در گفت‌و‌گو با تابناک در خصوص این موضوع اظهار داشت: بانک‌ها تا چه زمانی می‌خواهند به این شیوه غیر اسلامی خود در دریافت سود بابت تسهیلات ادامه دهند؟ این روش ناعادلانه و خلاف موازین اسلامی است.
این نماینده افزود: به جای اینکه بانک‌ها وارد مسائلی مانند ساخت‌وساز و حوزه مسکن شوند، به فکر مردم باشند، نه اینکه با بالا نگه داشتن نرخ مسکن مردم را بیچاره کنند؛ بنابراین، باید قوانینی تدوین شود تا بانک‌های کشور به سوی اسلامی شدن حرکت کنند.
همچنین روح‌الله، بیگی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز دراین‌باره گفت: متأسفانه بانک‌های کشور به نام بانکداری اسلامی همواره سودهای خود را افزایش می‌دهند که این مسأله با روح بانکداری اسلامی منافات دارد.
نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: بانک‌های کشور به جای ساخت برج‌های چندین طبقه که معمولاً هزینه آن‌ها از افزایش درصد سود بانکی و جرایم بانکی به دست می‌آید، به توسعه بانکداری اسلامی بپردازند و تلاش کنند از بانکداری اسلامی فاصله نگیرند.
حجت‌الاسلام بیگی پیرامون دلایل گرایش غرب به بانکداری اسلامی نیز گفت: اسلام دین جامع و کاملی است و دینی است که همگان می‌توانند از آن بهره خوبی ببرند و طبیعتاً کشورهای غربی در رابطه با برنامه‌های اسلام مطالعات زیادی انجام داده‌اند و الگوبرداری کرده‌اند و از آن بهره می‌برند؛ اما متأسفانه اشکال ما این است که از این الگوی مناسبی که داریم در عمل نتوانسته‌ایم بهره ببریم، ولی آن‌ها از اسلام الگو برداری می‌کنند و آن را به مرحله اجرا و عمل می‌رسانند. انشاءالله ما هم بتوانیم به روح اسلام عمل کنیم.
