ایران سالیان طولانی ازنظر حوزه علمی دچار عقب‌ماندگی بود و این عقب‌ماندگی توسط کشورهایی صورت گرفت که ایران را به‌عنوان بازار بزرگ مصرفی محصولات خود در نظر داشتند؛ درحالی‌که بسیاری از علوم و مبانی علمی در قرن‌های گذشته از ایران به اروپا منتقل‌شده بود. عمق فاجعه به‌قدری بود که فناوری چاپ در حدود 200 سال دیرتر از دیگر کشورها وارد ایران شد. این شکاف عظیم علمی در دوران پهلوی به‌نوعی آری‌های پوشانده شد به‌طوری‌که با ظاهرگرایی و تکیه‌بر بعضی فناوری‌های ظاهری بوق تجدد بر صور مصرف‌گرایی تجملی و اشرافی گری دمیده شد و این نتیجه‌ای نداشت جز دور شدن از هدف والای تولید علمی آن‌هم به شکل بومی و ایرانی.
و اما امروز، ایران به مدت 5 سال پیاپی در صدر جدول جهش علمی جهان و انحصارشکن‌ترین کشور در دستیابی به تولیدات و فناوری‌های مدرن و جدید دنیاست. ایران امروز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مهدهای تربیت دانشمند و نخبه توانسته است کارنامه درخشانی از فعالیت‌ها و کارهای عظیم علمی را در برابر جهانیان به نمایش بگذارد، ولی باید باور کنیم به‌قدری این رقابت نفس‌گیر و طاقت‌فرسا است که اگر درنگی در طول مسیر از سرعت خود کم کنیم و یا از اهداف اصلی خود به بهانه دسترسی به اهداف غیرضروری چشم‌پوشی کنیم، قطعاً جایگاه خود را ازدست‌داده و شاید به همان مرتبه قبلی خود بازگردیم. باید قبول کنیم که جایگاه امروز ایران جایگاه بدی نیست ولی به‌راستی این جایگاه هدف نهایی ما نبوده و اگر بدان دل‌خوش کنیم قطعاً کشوری ورشکسته و عقب‌مانده از قطار علمی جهان خواهیم شد.
تجربهٔ دوران اصلاحات تجربه‌ای گران ولی مفید بود که باید همواره آن را در نظر داشت و از رسیدن به آن نقطه احتراز کرد. در دورانی که مصطفی معین سکان‌دار وزارت علوم در دولت اصلاحات بود تفکر غرب‌گرایی و ما نمی‌توانیم چنان در بدنه علمی کشور رخنه کرده بود که عده‌ای از اساتید در به حرکت درآوردن و جهش دادن به پروسهٔ فرار مغزها نقش بانی این مسئله را بازی کردند. دانشگاه‌ها وارد بازی‌های سیاسی شد و این بازی‌های سیاسی آسیب بسیار جدی به بدنه علمی کشور وارد کرد.
امروز نیز دوباره از جانب بزرگان و دلسوزان کشور بوی خطر به مشام می‌رسد؛ اگر امروز توانسته‌ایم با سپری کردن روزهای غبارآلود بر قلل علوم بایستیم نباید به بهانه‌های واهی پایمان بر سنگ‌ریزه‌های انسان‌های کوچک لغزش کند و سبب سقوط ما شود.
انتصاب‌هایی که از جانب وزیر علوم دولت تدبیر و امید انجام‌شده است به شکل غلیظی از تدبیر به دور بوده و همین بی‌تدبیری سبب شده است تا آهنگ حرکت علمی کشور با مشکل روبه‌رو شود. از همین رو باید بدانیم که انتخاب‌ها و انتصاب‌هایی که بر اساس الویت سیاسی و جناحی و نه بر اساس امتیازات علمی و دانشگاهی انجام‌شده است، سبب می‌شود تا وزارت علوم به‌عنوان متصدی اصلی تولید علم از داخل دچار پوکی شده و ایران را از ادامه راه علمی خود بازدارد.
ورود افرادی که در فتنه 88 حضورداشته و یا به‌نوعی به سرکرده‌های فتنه ارتباط داشته‌اند، افرادی که ازنظر علمی توجیهی نداشته و شخصیت علمی آن‌ها اصلاً مناسب جایگاه‌هایی که در آن قرارگرفته‌اند نیست، از طرفی برخورد چکشی در تغییر رؤسای دانشگاه‌ها و گهگاه انتخاب سرپرست‌های غیرموجه تماماً آفت‌هایی است که در این مدت رخ‌داده است که نشان می‌دهد باید در برابر این تحرکات هوشمندی لازم و کارایی مناسب اتخاذ شود.
رهبر معظم انقلاب در دیدار با اساتید و دانشجویان تذکرات مهمی را ایراد فرمودند که باید این هشدار را به جدی‌ترین حالت ممکن شنید و بدان عمل کرد؛ این مهم به دست نمی‌آید مگر آنکه وزارت خانه‌های مرتبط و خانواده عظیم علمی کشور بتواند بیرق دانش را به بهترین نحو برافرازد تا گزندی به جامعه وارد نگردد. شاید بتوان اصل مطلب را در کلام رهبر معظم انقلاب خلاصه نمود؛ ایشان در دیدار با اساتید دانشگاه‌ها می‌فرمایند:
«حقیقتاً حرکت علمی و نهضت علمی در کشور شروع‌شده است و پیش رفته است و کارهای بزرگی انجام‌گرفته است - که نمونهٔ آن را از اساتید محترم شنیدید، و نمونه‌ها خیلی بیش از آن چیزی است که این دوستان در اینجا بیان کردند - کار شروع‌شده است و واقعاً در دنیا هم شناخته‌شده این حرکت علمی کشور و درواقع رونمایی شده از نهضت علمی کشور عزیز ما، لکن آنچه من را دچار دغدغه می‌کند، این است که ما این حرکتمان هنوز به نقطهٔ ثبات نرسیده است. ما مثل کسانی هستیم که در یک سراشیبی تند، داریم به‌طرف بالا حرکت می‌کنیم. بله، حرکت کرده‌ایم، پیش هم رفته‌ایم، کارهای زیادی هم انجام‌گرفته است، امّا وسط راهیم؛ به دلایل مختلف در نیمهٔ راهیم - من حالا نمی‌خواهم خیلی در این زمینه تفصیل بدهم؛ خب، صحبت کرده‌ایم درجاهای مختلف، به مناسبت‌های مختلف عرایضی را عرض کرده‌ایم - در این سربالایی تند که داریم حرکت می‌کنیم، اگر توقّف کردیم، این توقّف با عقب‌گرد همراه خواهد بود؛ توقّف دیگر نیست. اگر حرکت ما از دوْر افتاد، بازگرداندن این نهضت، این حرکت، این شتاب علمی مشکل‌تر خواهد بود؛ این دغدغهٔ ما است. من می‌خواهم عرض بکنم به این حرکت علمی باید با همهٔ توان نیرو رساند، مدد رساند، باید کارکرد؛ مبادا وضعیتی پیش بیاوریم که این حرکت متوقف بشود؛ مطلب اوّل ما و مطلب اصلی ما این است.«
لازم است که بدانیم بیرون از مرزهای این کشور کسی نگران و دغدغه‌مند ایران و ایرانی نیست و اگر امروز خودمان دلسوز وضع خودمان نباشیم قادر نخواهیم بود قدم از قدم برداریم. این یک اصل است که همه به فکر کسب منفعت برای کشورشان هستند. اگر امروز غرب و شرق برای جذب ایرانی تلاش می‌کند، ایرانی را نه به‌عنوان یک ایرانی بلکه به‌عنوان یک عالم می‌بیند که باید برای نفع خودش از او بهره‌کشی کند. تا زمانی که مسئولان کشور راه فرار از بحران‌ها و مشکلات را در آن‌سوی آب‌ها می‌دانند باید گفت که وضع کشور نه‌تنها رو به بهبود نخواهد رفت بلکه باید منتظر سقوط و پسرفت بود.
لذا لازم است قوه مجریه با همیّت در این راه، از هرگونه افراط‌وتفریط و وارد کردن جریانات سیاسی و باندبازی در عرصه علمی کشور ممانعت به عمل‌آورده و به‌عنوان اولین نهاد اجرایی کشور، خود با عوامل سیاسی بازی در بدنه علمی کشور و سیاست زده کردن دانشگاه‌ها برخورد نماید؛ چنانکه اکنون وظیفه نمایندگان مردم در مجلس است که درباره این پدیده شوم از وزیر مربوطه سؤال و بازخواست نمایند.
