يکشنبه ۲۰ آبان ۱۴۰۳ - ساعت :
۲۶ تير ۱۳۹۳ - ۰۹:۰۸

نهادهای مشابه شورای نگهبان در کشورهای دنیا

کساني که وجود شوراي نگهبان در قانون اساسي و کار ويژه‌هايي چون نظارت استصوابي اين شورا را غيردموکراتيک قلمداد مي‌کنند، خوب است نهادهاي مشابه شوراي نگهبان در ديگر نظام‌هاي سياسي با کار ويژه‌هايش را مورد توجه قرار دهند.
کد خبر : ۱۸۷۹۱۶
نهادهای مشابه شورای نگهبان در کشورهای دنیا
صراط: بررسي قوانين اساسي ساير کشور‌ها نشان مي‌دهد که همگي داراي نهاد کنترل‌کننده هستند و اين نهادهاي کنترل‌کننده، قوانين عادي را با قانون اساسي تطبيق مي‌دهند و از قوانين مغاير با قانون اساسي جلوگيري مي‌کنند. وظيفه تفسير قوانين و همچنين نظارت بر انتخابات بر عهده همين نهادهاي کنترل‌کننده است. اکنون قوه قضائيه در امريکا، ديوان قانون اساسي در ترکيه و هند، ديوان عالي در ژاپن، دادگاه قانون اساسي در آلمان، روسيه، بلغارستان، اتريش، اسپانيا و کره جنوبي و دادگاه عالي قانون اساسي در سوريه و ديوان قانون اساسي در ايتاليا،‌نهادهاي بلامنازع حفاظت از قانون اساسي در اين کشور‌ها هستند.

اين نهادهاي کنترلي، همانند شوراي نگهبان قانون اساسي در جمهوري اسلامي، از نظام سياسي حاکم بر کشور‌هاي خود صيانت مي‌نمايند. بدون ترديد کساني که نهادهاي کنترلي در يک نظام سياسي را مورد هجوم و تخريب قرار مي‌دهند، به دنبال تغيير در ساختار‌ها و ماهيت نظام سياسي مستقر هستند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد تمامي افراد و گروه‌هايي که از ابتداي تأسيس نهاد شوراي نگهبان در ايران به ستيز با اين شورا و صلاحيت‌هاي قانوني آن پرداختند، همگي در فتنه 88 که داراي ماهيت براندازانه بود،‌حضوري فعال داشتند. بر خلاف ادعاهاي اين گروه‌ها مبني بر اينکه شوراي نگهبان مانع سر راه تحقق جمهوريت نظام و به کرسي نشستن آراي واقعي مردم از طريق انتخابات است، بايد گفت، شوراي نگهبان صانت‌کننده اصلي از اسلاميت نظام و جمهوريت آن است.

شوراي نگهبان، از نظام صيانت مي‌کنند؛ نظامي که داراي ماهيت مردم‌سالاري ديني بوده و مردم‌سالاري‌اش ريشه در دين اسلام دارد. متأسفانه کساني که طي ساليان طولاني گذشته هر از چندي شوراي نگهبان را مورد حمله قرار داده‌اند، درک درستي از ماهيت نظام مردم‌سالاري ديني نداشته، بعضاً اينگونه پنداشته‌اند که نظام سياسي ايران داراي دو بعد جمهوريت و اسلاميت با ماهيت‌هاي متفاوت و متضاد است.

در اين نگاه، جمهوري اسلامي يک امر پارادوکسيکال بوده و شوراي نگهبان با رويکرد اصلي دفاع از اسلاميت نظام، مانع تحقق جمهوريت آن مي‌گردد! کساني که اين نوع نگاه را نسبت به جمهوري اسلامي دارند، تصور مي‌کنند که حضرت امام (ره)، جمهوري را از انديشه‌هاي سياسي غرب گرفته و به اسلام اضافه کرده است. اين نگاه علاوه بر نادرست بودن، ‌يک نوع جفاي در حق امام (ره) نيز مي‌باشد. رهبر فرزانه انقلاب اسلامي در سخنراني 14 خرداد سال جاري در حرم مطهر حضرت امام خميني (ره) در اين خصوص فرمودند: «افرادي گمان نکنند که امام بزرگوار ما، انتخابات را از فرهنگ غربي گرفت و آن را قاطي کرد با تفکر اسلامي و شريعت اسلامي؛ نه، اگر انتخابات و مردم‌سالاري و تکيه بر آراي مردم، جزو دين نمي‌بود و از شريعت اسلامي استفاده نمي‌شد، امام هيچ تقيدي نداشت؛ آن آدم صريح و قاطع، مطلب را بيان مي‌کرد. اين جزو دين است.»
معظم‌له در ادامه همين فرمايشات، ماهيت نظام سياسي مستقر در ايران را چنين تبيين مي‌نمايند: «اين مردم سالاري، به ريشه‌هاي غربي مطلقاً ارتباط ندارد؛ اين يک چيز ديگر است. اولاً مردم‌سالاري ديني دو چيز نيست، اين طور نيست که ما دموکراسي را از غرب بگيريم و به دين سنجاق کنيم تا بتوانيم يک مجموعه کاملي داشته باشيم؛ نه خود اين مردم‌سالاري هم متعلق به دين است.»
رهبر معظم انقلاب در بخش ديگري از بياناتشان مي‌فرمايند: «مردم‌سالاري ديني، يک حقيقت واحد در جوهره نظام اسلامي است؛ چرا که اگر نظامي بخواهد بر مبناي دين عمل کند، بدون مردم نمي‌شود. ضمن آنکه تحقق حکومت مردم‌سالاري واقعي هم، بدون دين امکان‌پذير نيست.»
بر اساس چنين نگرش و ديدگاهي، شوراي نگهبان پاسدار اسلاميت و جمهوريت نظام به صورت توأمان است؛ زيرا به صورت منطقي اين دو از يکديگر تفکيک‌ناپذير هستند.

جمله زيباي رهبر فرزانه انقلاب اسلامي در آستانه انتخابات يازدهمين دوره رياست جمهوري مبني بر اينکه، رأي مردم حق‌الناس است، گوياي همين حقيقت است. شوراي نگهبان در طول تاريخ حياتش از ابتدا تاکنون،‌رأي مردم را حق‌الناس دانسته و از آن صيانت کرده است. مشارکت بالاي مردمي در تمامي انتخابات ايران فراتر از ميانگين مشارکت مردم در ساير کشور‌ها از يک طرف و چرخش قدرت ميان جناح‌ها و جريان‌هاي سياسي با گرايشات متفاوت از طرف ديگر، ‌دليل روشن و قاطعي بر صيانت آراي مردم از سوي شوراي نگهبان است.

اکنون شوراي نگهبان در ايران، مشکل کساني است که قدرت‌طلب بوده و مي‌خواهند براي هميشه در قدرت باشند. چنين اقتدارگراياني نظارت شوراي نگهبان بر انتخابات را برنمي‌تابند و عليه آن جوسازي مي‌کنند. در فتنه 88 شاهد شورش يک جريان اشرافي عليه جمهوريت نظام بوديم و اين جماعت نوک حملات خود را به سمت شوراي نگهبان برد؛ زيرا شوراي نگهبان با صلابت از جمهوريت نظام که از اسلاميت آن تفکيک‌ناپذير است، دفاع مي‌نمود. آري شوراي نگهبان، مانع سر راه کساني است که مي‌خواهند به ناحق و بر خلاف ملاک‌ها و معيار‌هاي قانوني وارد قدرت شوند. بديهي است که اين افرادعليه شوراي نگهبان سم‌پاشي کنند. به همين خاطر حضرت امام (ره) مي‌فرمايند: «شوراي نگهبان بدون ملاحظه هيچ‌کس، فقط و فقط خدا را در نظر بگيرد.»

منبع: روزنامه جوان