گروه سیاسی صراط - تیم مذاکره کننده ارشد ایرانی و وزارت خارجه در بازرسی هایی که مد نظر آژانس و تعهدات یکطرفه و الزام آور توافق ژنو است، دست طرف غربی و بازرسان آژانس را به اندازه ای باز گذاشته شده که حتی بر اساس گزارش شخص "آمانو"، 16 سوال اساسی که تا به حال و در طول رابطه همکاری ایران با آژانس از سوی ایران بی پاسخ مانده بود، در دوره جدید با جزئیات پاسخ گفته شده است.
با این وجود همین شرایط هم نتوانست قسمت دو پهلو و موزیانه گزارش "آمانو" ضد ایران را تعدیل کند و گزارش خود را به دو نکته منفی ضد ایران تحویل دو طرف مذاکره کننده ایرانی و 5+1 داد. بر اساس بندی که در توافق نامه ژنو گنجانده شده است، آژانس بین المللی انرژی اتمی باید در طول بازرسی ماموران آن که به طور مستمر از فعالیت و تجهیزان ایران انجام می دهد، گزارشی را به صورت مبسوط در هر دوره زمانی تحویل طرف های مذاکره کننده در پرونده های هسته ای ایران دهد.
پنج گام عملی که آژانس تعهد آن را از مسئولان ارشد سازمان انرژی اتمی گرفته است سه گامش تا 25اوت نهایی شده و عجیب است که در گزارش آژانس از عدم تمایل ایران به بررسی و انجام دو گام باقی مانده سخن به میان آورده می شود.
بر اساس رویکرد جدید دولت ایران، این امکان برای آژانس فراهم شده که از معادن "ساغند" و "گچین" که موظف به بازدید آن نبوده است هم بازدید کند، و یا بازرسی های ماهانه از تاسیسات هسته ای ایران به بازرسی های روزانه تبدیل شود و از طرفی آژانس توانسته است از کارگاه های مونتاژ سانتریفیوژ بازدید کند.
با این وجود همین شرایط هم نتوانست قسمت دو پهلو و موزیانه گزارش "آمانو" ضد ایران را تعدیل کند و گزارش خود را به دو نکته منفی ضد ایران تحویل دو طرف مذاکره کننده ایرانی و 5+1 داد. بر اساس بندی که در توافق نامه ژنو گنجانده شده است، آژانس بین المللی انرژی اتمی باید در طول بازرسی ماموران آن که به طور مستمر از فعالیت و تجهیزان ایران انجام می دهد، گزارشی را به صورت مبسوط در هر دوره زمانی تحویل طرف های مذاکره کننده در پرونده های هسته ای ایران دهد.
پنج گام عملی که آژانس تعهد آن را از مسئولان ارشد سازمان انرژی اتمی گرفته است سه گامش تا 25اوت نهایی شده و عجیب است که در گزارش آژانس از عدم تمایل ایران به بررسی و انجام دو گام باقی مانده سخن به میان آورده می شود.
بر اساس رویکرد جدید دولت ایران، این امکان برای آژانس فراهم شده که از معادن "ساغند" و "گچین" که موظف به بازدید آن نبوده است هم بازدید کند، و یا بازرسی های ماهانه از تاسیسات هسته ای ایران به بازرسی های روزانه تبدیل شود و از طرفی آژانس توانسته است از کارگاه های مونتاژ سانتریفیوژ بازدید کند.
یکی از موضوعات مورد اختلاف ایران و آژانس همچنان حول محور اجرای کد 3.1 توافقنامه پادمان است، اینکه آژانس تاکید دارد باید از سایت پارچین بازدید داشته باشد در حالی است که این سایت اساسا یک سایت نظامی است نه یک سایت هسته ای و بر اساس توافق نامه پادمان کشورهای که پروتکل الحاقی را امضا نکرده اند آژانس امکان بازدید از مراکز اعلام نشده آنها از جمله سایت های نظامی را ندارد.
اين رويكرد آژانس و ادبيات متناقضي كه در گزارش اخير خود به كار برده آن هم بلافاصله پس از تحريمهاي جدید ضد ايراني امريكا، تنها يك نكته را به ذهن يادآوري ميكند و آن هم اينكه اين سازمان هنوز هم سناريو و سياستهاي تصميمگيران خود به ويژه امريكا را اجرايي ميكند و به عنوان يك نهاد غيرمستقل تنها نام يك آژانس بينالمللي را با خود يدك ميكشد.
آینهورن در مصاحبه با روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال میگوید: «نمیدانم که آیا ایرانیها قصد دارند درباره فعالیتهای گذشتهشان اطلاعات بیشتری بدهند یا خیر. اما انتظار من این است که آنها قبل از اطمینان از حصول توافق هستهای برای دادن اطلاعات حساس درباره برنامه هستهایشان کاملاً اکراه داشته باشند.»
تحریم های جدید و واکنش مسئولین ارشد دولتی
وزارت خزانه داری ایالات متحده روز 29 آگوست اسامی 28 نفر را به لیست در حال گسترش تحریم ها اضافه کرد. همان طور که انتظار می رفت، ایران این تصمیم را محکوم کرد. حسن روحانی رئیس جمهور ایران در جریان کنفرانس خبری روز بعد از تحریم گفت: «این تحریم ها در تناقض با روح مذاکرات است. به نظر من این گونه اقدامات غیرسازنده است. ما با همه توان و قدرت در برابر این تجاوز ایستادگی کنیم. ما بعضی از این تحریم ها را جنایت علیه بشریت می دانیم». این اولین بار نیست که ایالات متحده از نوامبر 2013 که توافق هسته ای تاریخی میان ایران و گروه 5+1 به دست آمد، دست به اعمال تحریم ها می زند، اما کلمات روحانی تغییری در واکنش ایران به این موضوع بود.
تحریم های جدید که با گذشت بیش از 9 ماه از توافق نامه ژنو بر ضد برخی مسئولین و منافع کشور اعمال می شود، برخی از اعضای کشورهای شرکت کننده در مذاکرات 5+1 را هم به اعتراض وا داشته است اما در این میان مسئولین ارشد دولتی ما با وجود اذعان به اینکه این تحریم ها صرفا روح توافق نامه ژنو را تحت تاثیر قرار می دهد، سعی کرده اند بار روانی جامعه را بر ضد آمریکایی ها کاهش دهند.
در حالی که کلیت گزارش اخیر آژانس از همکاری بی نظیر دولت روحانی با آژانس بین المللی انرژی اتمی در قسمت های مختلف صنایع هسته ای ایران حکایت دارد، ولی این گزارش نیز نتوانسته آمریکایی را از تحریم های جدید بر ضد ایران باز دارد.
سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که اگر "روح" توافق نامه با تحریم های جدید نقض شده چرا ایران واکنش درخوری نشان نداده است؟ از نظر مسئولین دولتی ما "روح" و "جسم" توافق نامه ژنو دقیقا چه تعریفی دارند؟! واقعیت این است که روح توافق نامه از نظر بسیاری از کارشناسان از ابتدا مشکلات فراوانی داشت و قابل پیش بینی بود که بر اساس این توافق، قرار است چه امتیازاتی را به غرب بدهیم اما اینکه همین توافق نامه یکطرفه نیز به راحتی نقض می شود و واکنش مناسبی از سوی دولت ندارد جای بسی تعجب است!