صراط: دیپلمات سابق کشورمان گفت: گفتگوی مستقیم ایران و آمریکا، احترام آمریکا به حق غنی سازی ایران، انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران و شکست سیاست تحریم و فشار توسط قدرتهای جهانی از عوامل رسیدن به توافق موقت ژنو بود.
حسین موسویان مذاکره کننده و دیپلمات سابق کشورمان روز گذشته در نشستی با عنوان تغییر نظم ژئوپولیتکی و ژئو اکونومیک خاورمیانه در مرکز بین المللی مطالعات راهبردی لندن گفت: گفتگوی مستقیم ایران و آمریکا، احترام آمریکا به حق غنی سازی ایران، انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران و شکست سیاست تحریم و فشار از سوی قدرتهای جهانی از عوامل رسیدن به توافق موقت ژنو بود.
او گفت: در واقع ایران به این فشارها با افزایش تعداد سانتریفیوژها، افزایش سطح غنی سازی به 20 درصد، توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته تر، تولید صفحه های سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران، ساخت تاسیسات غنی سازی دوم در فردو بود.
ایران و قدرتهای جهانی پیشرفت خوبی برای رسیدن به توافق نهایی کرده اند و برخی موضوعات کلیدی را بررسی کرده اند. از جمله رآکتور اراک، تاسیسات فردو و نیز بحث نظارتهای آژانس بین المللی انرژی اتمی.
با این حال برخی موضوعات مورد اختلاف باقی ماند که به همین دلیل مذاکرات تمدید شد. به گفته موسویان موضوعات مهمی پیش روی مذاکرات نیویورک قرار دارد از جمله: 1- چگونه وسعت و حجم برنامه غنی سازی ایران را تعریف کنند. 2- چگونه یک چارچوب منطقی رفع تحریم ها تعریف کنند.
او در ادامه تاکید کرد یک توافق جامع باید شامل این عناصر باشد:
1- نگرانی‌ها درباره راکتور آب سنگین اراک با تبدیل فنی آن به منظور کاهش ظرفیت تولید پلوتونیوم این راکتور از 10 کیلوگرم به یک کیلوگرم در سال کاهش خواهد یافت. علاوه بر این ایران با یک تعهد بلند مدت از ساخت تاسیساتی که قابلیت بازیافت پلوتونیوم را داشته باشد اجتناب می‌کند.
2- ایران می پذیرد که فردو را به یک تاسیسات تحقیق و توسعه برای سانتریفیوژهایش و دیگر تکنولوژی صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش تبدیل کند.
3- تهران متعهد می شود تا به طور کامل به اقدامات شفاف‌سازی مورد توافق و نظارت بیش‌تر شامل امضا و اجرای پروتکل الحاقی عمل کند.
4- برای تعیین وسعت و ظرفیت برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران به نحوی که نیازهای عملی صلح‌آمیز ایران را برآورد کند، یک راه‌حل باید به نحوی باشد که:
- محدود کردن غنی‌سازی ایران تا سطح 5 درصد
- تطبیق دادن ظرفیت غنی‌سازی ایران با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش
به اعتقاد موسویان یک توافق احتمالی درخصوص ظرفیت غنی‌سازی می‌تواند حاوی رویکردهای زیر باشد:
1- برای یک مدت زمان مورد توافق ایران از ظرفیتی مناسب با غنی‌سازی اورانیومی برخوردار خواهد بود که برای تامین سوخت راکتور تحقیقاتی‌اش لازم است.
2- ایران ظرفیت غنی‌سازی عملی‌اش را در سطح کنونی نگه دارد اما ارتقای سانتریفیوژهای نسل اول مدل‌های پیشرفته‌تر را آغاز خواهد کرد. سانتریفیوژهای با ظرفیت بالاتر برنامه غنی‌سازی ایران را موثرتر خواهند کرد.
این اقدامات دریچه‌ای برای یک دوره زمانی 7 تا 10 ساله به منظور اعتمادسازی ایجاد خواهد کرد که در ترکیب با بازرسی‌های سرزده و نظارت، به جهان اطمینان خواهد داد که ایران می‌تواند از یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز با یک بازه زمانی طولانی برای گریز هسته‌ای احتمالی برخوردار باشد.
3- ایران می‌تواند همکاری بین‌المللی برای برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش دریافت کند.
4- قدرتهای جهانی تمام تحریم‌های هسته‌ای یک‌جانبه و چند جانبه علیه ایران را لغو خواهند کرد.
5- به محض اجرای آخرین گام از توافق نهایی با برنامه هسته‌ای ایران همانند هر کشور دیگر عضو معاهده ان‌پی‌تی که سلاح هسته‌ای ندارد، برخورد خواهد شد
دیپلمات سابق کشورمان در انتها بر منافع مشترک ایران و آمریکا درمنطقه اشاره کرد و گفت: اکنون زمان آن است تا آمریکا، قدرتهای جهانی و بازیگران منطقه‌ای قدرت و نفوذ منطقه‌ای ایران را بپذیرند.
او با توجه به رشد تروریسم در منطقه بر گفت وگو میان ایران و بازیگران منطقه یی مانند ترکیه عربستان مصر و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای توقف و برگراندن مسیر کنونی فرقه‌گرایی، افراط‌گرایی و تروریسم تاکید کرد.
در این نشست قریب به 300 کارشناس و مقام فعلی و سابق از کشورهای مختلف جهان شرکت داشتند، از ایران مصطفی زهرانی، مدیر کل دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزرات امور خارجه حضور داشت.
حسین موسویان مذاکره کننده و دیپلمات سابق کشورمان روز گذشته در نشستی با عنوان تغییر نظم ژئوپولیتکی و ژئو اکونومیک خاورمیانه در مرکز بین المللی مطالعات راهبردی لندن گفت: گفتگوی مستقیم ایران و آمریکا، احترام آمریکا به حق غنی سازی ایران، انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران و شکست سیاست تحریم و فشار از سوی قدرتهای جهانی از عوامل رسیدن به توافق موقت ژنو بود.
او گفت: در واقع ایران به این فشارها با افزایش تعداد سانتریفیوژها، افزایش سطح غنی سازی به 20 درصد، توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته تر، تولید صفحه های سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران، ساخت تاسیسات غنی سازی دوم در فردو بود.
ایران و قدرتهای جهانی پیشرفت خوبی برای رسیدن به توافق نهایی کرده اند و برخی موضوعات کلیدی را بررسی کرده اند. از جمله رآکتور اراک، تاسیسات فردو و نیز بحث نظارتهای آژانس بین المللی انرژی اتمی.
با این حال برخی موضوعات مورد اختلاف باقی ماند که به همین دلیل مذاکرات تمدید شد. به گفته موسویان موضوعات مهمی پیش روی مذاکرات نیویورک قرار دارد از جمله: 1- چگونه وسعت و حجم برنامه غنی سازی ایران را تعریف کنند. 2- چگونه یک چارچوب منطقی رفع تحریم ها تعریف کنند.
او در ادامه تاکید کرد یک توافق جامع باید شامل این عناصر باشد:
1- نگرانی‌ها درباره راکتور آب سنگین اراک با تبدیل فنی آن به منظور کاهش ظرفیت تولید پلوتونیوم این راکتور از 10 کیلوگرم به یک کیلوگرم در سال کاهش خواهد یافت. علاوه بر این ایران با یک تعهد بلند مدت از ساخت تاسیساتی که قابلیت بازیافت پلوتونیوم را داشته باشد اجتناب می‌کند.
2- ایران می پذیرد که فردو را به یک تاسیسات تحقیق و توسعه برای سانتریفیوژهایش و دیگر تکنولوژی صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش تبدیل کند.
3- تهران متعهد می شود تا به طور کامل به اقدامات شفاف‌سازی مورد توافق و نظارت بیش‌تر شامل امضا و اجرای پروتکل الحاقی عمل کند.
4- برای تعیین وسعت و ظرفیت برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران به نحوی که نیازهای عملی صلح‌آمیز ایران را برآورد کند، یک راه‌حل باید به نحوی باشد که:
- محدود کردن غنی‌سازی ایران تا سطح 5 درصد
- تطبیق دادن ظرفیت غنی‌سازی ایران با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش
به اعتقاد موسویان یک توافق احتمالی درخصوص ظرفیت غنی‌سازی می‌تواند حاوی رویکردهای زیر باشد:
1- برای یک مدت زمان مورد توافق ایران از ظرفیتی مناسب با غنی‌سازی اورانیومی برخوردار خواهد بود که برای تامین سوخت راکتور تحقیقاتی‌اش لازم است.
2- ایران ظرفیت غنی‌سازی عملی‌اش را در سطح کنونی نگه دارد اما ارتقای سانتریفیوژهای نسل اول مدل‌های پیشرفته‌تر را آغاز خواهد کرد. سانتریفیوژهای با ظرفیت بالاتر برنامه غنی‌سازی ایران را موثرتر خواهند کرد.
این اقدامات دریچه‌ای برای یک دوره زمانی 7 تا 10 ساله به منظور اعتمادسازی ایجاد خواهد کرد که در ترکیب با بازرسی‌های سرزده و نظارت، به جهان اطمینان خواهد داد که ایران می‌تواند از یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز با یک بازه زمانی طولانی برای گریز هسته‌ای احتمالی برخوردار باشد.
3- ایران می‌تواند همکاری بین‌المللی برای برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش دریافت کند.
4- قدرتهای جهانی تمام تحریم‌های هسته‌ای یک‌جانبه و چند جانبه علیه ایران را لغو خواهند کرد.
5- به محض اجرای آخرین گام از توافق نهایی با برنامه هسته‌ای ایران همانند هر کشور دیگر عضو معاهده ان‌پی‌تی که سلاح هسته‌ای ندارد، برخورد خواهد شد
دیپلمات سابق کشورمان در انتها بر منافع مشترک ایران و آمریکا درمنطقه اشاره کرد و گفت: اکنون زمان آن است تا آمریکا، قدرتهای جهانی و بازیگران منطقه‌ای قدرت و نفوذ منطقه‌ای ایران را بپذیرند.
او با توجه به رشد تروریسم در منطقه بر گفت وگو میان ایران و بازیگران منطقه یی مانند ترکیه عربستان مصر و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای توقف و برگراندن مسیر کنونی فرقه‌گرایی، افراط‌گرایی و تروریسم تاکید کرد.
در این نشست قریب به 300 کارشناس و مقام فعلی و سابق از کشورهای مختلف جهان شرکت داشتند، از ایران مصطفی زهرانی، مدیر کل دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزرات امور خارجه حضور داشت.
