صراط: دفاع مقدس و 8 سال جنگ تحمیلی ایران و عراق یکی از مهمترین وقایع ایران است که با گذشت چند سال همچنان همه سعی میکنند ارادت خود را به دلاوریهای رزمندگان نشان دهند. در حوزه سینما نیز فیلم سازان بسیاری در این زمینه فعالیت کردهاند، البته تکرار در نحوه پرداخت به موضوع دفاع مقدس به حدی زیاد شده که گاهی به سمت کلیشه رفته اما در برخی موارد کارگردانانی چون ابراهیم حاتمیکیا، نرگس آبیار و محمد علی باشه آهنگر توانستهاند در این عرصه موفق ظاهر شوند برای بررسی بیشتر در تولید این ژانر با چند تن از اهالی سینما و تلویزیون به گفتگو پرداختیم تا علت اصلی این اتفاق را بررسی کنیم.
* "محمد حسین قاسمی": "شیار 143" آینهی تمام نمای زندگی مادران شهدا است
محمد حسین قاسمی تهیه کنندهی فیلم "شیار 143" در گفتگو با خبرنگار سینما باشگاه خبرنگاران پیرامون وضعیت کنونی سینمای دفاع مقدس گفت: ما 8 سال در محدودهی مرزی جنگیدیم که در هر جای آن درامهایی رخ داد که ارزش به تصویر کشیده شدن را دارد؛ دفاع مقدس مقولهای است که جزو افتخارات ما به حساب میآید و انعکاس آن در جهان الزامی خواهد بود.
وی در ادامه افزود: در آمریکا و فرانسه پس از 70 سال که از جنگ جهانی میگذرد آثاری تولید می شود که اتفاقات و پیروزیهای آنها را بیش از آن چیزی که بوده نشان می دهد اما 8 سال جنگ تحمیلی که بیشک عظیمتر و پر افتخارتر از جنگ جهانی بوده و رشادتها و مردانگیهای زیادی را در بر داشته بسیار مظلوم واقع شده است.
تهیه کننده ی "اشیا از آنچه می بینیم به ما نزدیکترند" با تاکید بر اهمیت اهتمام مسئولان سینما به عرصهی دفاع مقدس اظهار داشت:سوالی که به شدت ذهن مرا درگیر کرده، این است که آیا مسئولین سینما، سینمای دفاع مقدس را در اولویتهای کاری خود قرار می دهند؟ آیا شعار و عمل آنها یکی است؟
در مقابل هنرمندان ما با تمام وجود برای بهتر به نمایش در آوردن دفاع مقدس تلاش می کنند و تعداد آثار در دست تولید قرار گرفتهی سال 93 با محوریت دفاع مقدس گواه این امر است.
تهیه کنندهی فیلم شیار 143 در خصوص چگونگی تهیهی این اثر خاطرنشان کرد: شیار 143 آینه ی تمام قد برای به تصویر کشیدن زندگی مادران شهدا است.
در این فیلم قصه ی مادر مصیبت دیدهای که با وجود اتفاقات تلخ و تلاطمهای فراوان در زندگیش به رشد و پیشرفت زیادی رسید روایت شده است.
فیلمسازان این حوزه با نگاه از زوایای مختلف به پدیدهی دفاع مقدس و توجه به داستانهایی از دل جامعه، میتوانند به جذابیتهای آثار خود بیافزایند.
قاسمی با اشاره به زیاد شدن کلیشه در سینمای حوزهی دفاع مقدس گفت: سینمای دفاع مقدس نیازمند قصههایی است که با دیدن ابتدای آن به انتهایش پی نبرد، کلیشه رایجترین موضوعی است که در آثار این حوزه دیده می شود.
وی دربارهی افزودن چاشنی طنز به آثار حوزهی دفاع مقدس اظهار داشت: دفاع مقدس تنها ژانری است که در هر قالبی می توان آن را به تصویر کشاند اما در هر صورت باید بتواند محتوا و پیام مورد نظر را به مخاطب برساند؛ به نظر من اگر فیلمی تنها برای فروش در گیشه ساخته شود کاملا عبث و بیهوده است.
محمد حسین قاسمی خاطرنشان کرد: هر کسی که توانایی بیان حق مطلب در عرصهی دفاع مقدس را در خود میبیند وارد کار در این حوزه شود؛ فضای دفاع مقدس جای کار زیادی دارد و کارگردانان و فیلمسازانی که دغدغه اصلیشان دفاع مقدس و محتوا و پیام اصلی آن است میتوانند در این حوزه موفق عمل کنند زیرا دفاع مقدس انحصاری نیست.
* "سعید نیکپور": طنز و تراژدی در کنار هم مفهوم زندگی را میسازد
همچنین سعید نیکپور بازیگر سینما و تلویزیون پیرامون آثار تولید شده در حوزهی دفاع مقدس گفت: اتفاقات تلخ و شیرین بسیاری در 8 سال جنگ تحمیلی رخ داد.
افراد حاضر در میادین جنگ داستانهایی را از آن دوران روایت میکنند که در کمال تلخ و سخت بودن، شیرین است.
وی در ادامه افزود: دفاع مقدس روایتی از دلاوریها و جان فشانیهای مردم غیور ایران است و در دل اتفاقات ناگوار آن گاهی طنز های زیبایی به وجود میآمد که موجب بهتر شدن روحیهی رزمندگان میشد.
بازیگر سریال "مرد نقرهای" در خصوص افزودن چاشنی طنز به حوادث دفاع مقدس خاطرنشان کرد: اگر طنزی در عمق واقعه اتفاق افتاده باشد به تصویر کشیدنش هیچ اشکالی ندارد.
طنز و تراژدی با هم مفهوم زندگی را میسازند و نمونهی موفق این موضوع چارلیچاپلین است که حوادث غمانگیز را به شکل طنز به نمایش در میآورد.
* "پروانه معصومی": تولید فیلمها باید به فیلمسازان چون حاتمی کیا واگذار شود
"پروانه معصومی" بازیگر سینما و تلویزیون گفت: دفاع مقدس عبارت با ارزشی است که باید با تمام وجود برای حفظ یاد و خاطرات آن کار کرد و اثر ساخت.
وی در ادامه افزود: "ابراهیم حاتمی کیا" از جمله افرادی است که در این حوزه آثار با کیفیت و پر محتوایی میسازد شایسته است که فیلمسازی در این حوزه به افرادی واگذار شود که دانش و دغدغهی دفاع مقدس را داشته باشند.
بازیگر سریال "راز پنهان" در خصوص چاشنی طنز در مقولهی دفاع مقدس خاطرنشان کرد: رزمندگان ایرانی در 8 سال جنگ تحمیلی دلاورانه میجنگیدند و در کنار این جدیتها در گروههای دوستانه شان طنزهای لطیف موقعیت خلق میکردند.
اگر از این موضوعات در فیلمها و سریالهای خود استفاده کنیم آثارمان جذابیت خاصی پیدا میکند.
مصومی اظهار داشت: امیدوارم آثار تولید شده در حوزهی دفاع مقدس به نحوی باشد که فرزندان ما که در جبههها حضور نداشتهاند از محتوا و معنویت آن استفاده کنند.
وی پیرامون کم کار بودنهای اخیرش گفت: فیلم نامههای زیادی به من پیشنهاد میشود که هیچکدام نوآوری و ابداع ندارد و همه تکراری هستند.
وی در ادامه افزود: نمایش موضوعات پیش پا افتاده و به دور از هیجان و جذابیت باعث دلزدگی بازیگر و مخاطب از آثار تولید شده میشود.
معصومی در پایان اظهار داشت: از بازی نقشهایی با مضمون یکسان گریزانم و به هیچ وجه تن به این کار نخواهم داد.
* "کمند امیر سلیمانی": به تصویر کشیدن دفاع مقدس کار هرکسی نیست
همچنین "کمند امیر سلیمانی" بازیگر سینما و تلویزیون گفت: ساختن فیلم و سریال در حوزه دفاع مقدس نوعی ادای دین به شهدا، رزمندگان، جانبازان وخانوادههای بزرگوارشان است.
وی در ادامه افزود: به دلیل حقی که این عزیزان به گردن هریک از ما دارند وظیفه هر هنرمند به تصویرکشیدن رویدادهای 8سال دفاع مقدس به بهترین شکل است.
بازیگر سریال "شمس العماره" با تأکید بر اهمیت نوع ساختار آثار تولید شده در حوزه دفاع مقدس جهت برقراری ارتباط بهتر با نسل جوان به این مقوله اظهارداشت:هیچ فردی دوست ندارد به تماشای اتفاقات تلخ و ناخوشایند بنشیند. با بیان حوادث دفاع مقدس به زبان طنز مخاطبان بیشتری جذب این دسته از آثار میشوند.
بازیگر سریال "پدرسالار" با اشاره به فعالیت کارگردانان درسطح بین المللی خاطرنشان کرد: فیلم سازی در حوزه دفاع مقدس همچون دیگر حوزهها کاری تخصصی است که افراد حاضر در جبهههای جنگ بهتر از دیگران از عهدهی آن بر میآیند اما افراد دیگر هم با مطالعه و تحقیق فراوان میتوانند به این امر دست پیدا کنند.
* "آهو خردمند": دفاع مقدس نیازمند کارگردانانی متخصص است
"آهو خردمند" بازیگر سینما و تلویزیون در ادامهی بحثهای چالشی دفاع مقدس گفت: رزمندگان جبهههای جنگ، پدران، برادران و آشنایان ما بودهاند و فکر نمی کنم هیچ ایرانی با این مقوله ناآشنا باشد.
وی در ادامه افزود: حوزه دفاع مقدس نیاز به کارگردانان متخصص این حوزه دارد و بازیگر هم که در نقشهای مادران، همسران و یا بستگان حاضران در جنگ بازی میکنند نباید با فضا و اتمسفر 8سال جنگ تحمیلی بیگانه باشند.
بازیگر فیلم "زخم شانهی حوا" با تأکید بر اهمیت پرداختن به لحظات حساس و تأثیر گذار جنگ و به تصویر کشیدن آن اظهار داشت: شایسته است آثاری که در این حوزه تولید میشود کمدی مطلق، تراژدی و یا رئال مطلق باشد زیرا تلفیق این ژانرها معمولا نتایج جالبی به بار نمی آورد.
* "مهدی صبایی": طنز موقعیت به جذابیت و گیرایی آثار دفاع مقدس میافزاید
"مهدی صبایی" بازیگر سینما و تلویزیون گفت: کار در حوزه دفاع مقدس کاملا تخصصی است و کارگردان و تهیه کنندهای که خواهان فعالیت در این حوزه است باید دانش جنگ شناسی و روان شناسی بالایی داشته باشد.
وی در ادامه افزود: لازم نیست فیلمسازان دفاع مقدس در جبهههای جنگ حضور داشته باشند و در صورت آشنایی و دل مشغولی این افراد با فضای 8سال جنگ تحمیلی میتوانند به خوبی در این حوزه فعالیت و آثار با کیفیت و سطح بالایی را وارد عرصه تلویزیون و سینما کنند.
اما بازیگر اگر با شغل و تکنیکهای بازیگری آشنا باشد میتواند هر نقشی را در هر فضایی ایفا کند.
بازیگر فیلم سینمایی "روز سوم" درخصوص افزودن چاشنی طنز به حوادث دفاع مقدس خاطرنشان کرد: در روایات و داستانهای نقل شده از دلاوران جنگ تحمیلی بسیار شنیدهایم که رزمندگان 8سال دفاع مقدس افراد جذاب، شیرین و طناز بودند که جهت باز سازی روحیه هم سنگرهای خود به زیبایی، "طنز موقعیت" خلق میکردند در صورتی که طنز موجود در فیلمها و سریال به دور از لودگی و "طنز موقعیت"باشد میتواند به جذابیت و گیرایی اثر کمک کند.
* "محمد حسین قاسمی": "شیار 143" آینهی تمام نمای زندگی مادران شهدا است
محمد حسین قاسمی تهیه کنندهی فیلم "شیار 143" در گفتگو با خبرنگار سینما باشگاه خبرنگاران پیرامون وضعیت کنونی سینمای دفاع مقدس گفت: ما 8 سال در محدودهی مرزی جنگیدیم که در هر جای آن درامهایی رخ داد که ارزش به تصویر کشیده شدن را دارد؛ دفاع مقدس مقولهای است که جزو افتخارات ما به حساب میآید و انعکاس آن در جهان الزامی خواهد بود.
وی در ادامه افزود: در آمریکا و فرانسه پس از 70 سال که از جنگ جهانی میگذرد آثاری تولید می شود که اتفاقات و پیروزیهای آنها را بیش از آن چیزی که بوده نشان می دهد اما 8 سال جنگ تحمیلی که بیشک عظیمتر و پر افتخارتر از جنگ جهانی بوده و رشادتها و مردانگیهای زیادی را در بر داشته بسیار مظلوم واقع شده است.
تهیه کننده ی "اشیا از آنچه می بینیم به ما نزدیکترند" با تاکید بر اهمیت اهتمام مسئولان سینما به عرصهی دفاع مقدس اظهار داشت:سوالی که به شدت ذهن مرا درگیر کرده، این است که آیا مسئولین سینما، سینمای دفاع مقدس را در اولویتهای کاری خود قرار می دهند؟ آیا شعار و عمل آنها یکی است؟
در مقابل هنرمندان ما با تمام وجود برای بهتر به نمایش در آوردن دفاع مقدس تلاش می کنند و تعداد آثار در دست تولید قرار گرفتهی سال 93 با محوریت دفاع مقدس گواه این امر است.
تهیه کنندهی فیلم شیار 143 در خصوص چگونگی تهیهی این اثر خاطرنشان کرد: شیار 143 آینه ی تمام قد برای به تصویر کشیدن زندگی مادران شهدا است.
در این فیلم قصه ی مادر مصیبت دیدهای که با وجود اتفاقات تلخ و تلاطمهای فراوان در زندگیش به رشد و پیشرفت زیادی رسید روایت شده است.
فیلمسازان این حوزه با نگاه از زوایای مختلف به پدیدهی دفاع مقدس و توجه به داستانهایی از دل جامعه، میتوانند به جذابیتهای آثار خود بیافزایند.
قاسمی با اشاره به زیاد شدن کلیشه در سینمای حوزهی دفاع مقدس گفت: سینمای دفاع مقدس نیازمند قصههایی است که با دیدن ابتدای آن به انتهایش پی نبرد، کلیشه رایجترین موضوعی است که در آثار این حوزه دیده می شود.
وی دربارهی افزودن چاشنی طنز به آثار حوزهی دفاع مقدس اظهار داشت: دفاع مقدس تنها ژانری است که در هر قالبی می توان آن را به تصویر کشاند اما در هر صورت باید بتواند محتوا و پیام مورد نظر را به مخاطب برساند؛ به نظر من اگر فیلمی تنها برای فروش در گیشه ساخته شود کاملا عبث و بیهوده است.
محمد حسین قاسمی خاطرنشان کرد: هر کسی که توانایی بیان حق مطلب در عرصهی دفاع مقدس را در خود میبیند وارد کار در این حوزه شود؛ فضای دفاع مقدس جای کار زیادی دارد و کارگردانان و فیلمسازانی که دغدغه اصلیشان دفاع مقدس و محتوا و پیام اصلی آن است میتوانند در این حوزه موفق عمل کنند زیرا دفاع مقدس انحصاری نیست.
* "سعید نیکپور": طنز و تراژدی در کنار هم مفهوم زندگی را میسازد
همچنین سعید نیکپور بازیگر سینما و تلویزیون پیرامون آثار تولید شده در حوزهی دفاع مقدس گفت: اتفاقات تلخ و شیرین بسیاری در 8 سال جنگ تحمیلی رخ داد.
افراد حاضر در میادین جنگ داستانهایی را از آن دوران روایت میکنند که در کمال تلخ و سخت بودن، شیرین است.
وی در ادامه افزود: دفاع مقدس روایتی از دلاوریها و جان فشانیهای مردم غیور ایران است و در دل اتفاقات ناگوار آن گاهی طنز های زیبایی به وجود میآمد که موجب بهتر شدن روحیهی رزمندگان میشد.
بازیگر سریال "مرد نقرهای" در خصوص افزودن چاشنی طنز به حوادث دفاع مقدس خاطرنشان کرد: اگر طنزی در عمق واقعه اتفاق افتاده باشد به تصویر کشیدنش هیچ اشکالی ندارد.
طنز و تراژدی با هم مفهوم زندگی را میسازند و نمونهی موفق این موضوع چارلیچاپلین است که حوادث غمانگیز را به شکل طنز به نمایش در میآورد.
* "پروانه معصومی": تولید فیلمها باید به فیلمسازان چون حاتمی کیا واگذار شود
"پروانه معصومی" بازیگر سینما و تلویزیون گفت: دفاع مقدس عبارت با ارزشی است که باید با تمام وجود برای حفظ یاد و خاطرات آن کار کرد و اثر ساخت.
وی در ادامه افزود: "ابراهیم حاتمی کیا" از جمله افرادی است که در این حوزه آثار با کیفیت و پر محتوایی میسازد شایسته است که فیلمسازی در این حوزه به افرادی واگذار شود که دانش و دغدغهی دفاع مقدس را داشته باشند.
بازیگر سریال "راز پنهان" در خصوص چاشنی طنز در مقولهی دفاع مقدس خاطرنشان کرد: رزمندگان ایرانی در 8 سال جنگ تحمیلی دلاورانه میجنگیدند و در کنار این جدیتها در گروههای دوستانه شان طنزهای لطیف موقعیت خلق میکردند.
اگر از این موضوعات در فیلمها و سریالهای خود استفاده کنیم آثارمان جذابیت خاصی پیدا میکند.
مصومی اظهار داشت: امیدوارم آثار تولید شده در حوزهی دفاع مقدس به نحوی باشد که فرزندان ما که در جبههها حضور نداشتهاند از محتوا و معنویت آن استفاده کنند.
وی پیرامون کم کار بودنهای اخیرش گفت: فیلم نامههای زیادی به من پیشنهاد میشود که هیچکدام نوآوری و ابداع ندارد و همه تکراری هستند.
وی در ادامه افزود: نمایش موضوعات پیش پا افتاده و به دور از هیجان و جذابیت باعث دلزدگی بازیگر و مخاطب از آثار تولید شده میشود.
معصومی در پایان اظهار داشت: از بازی نقشهایی با مضمون یکسان گریزانم و به هیچ وجه تن به این کار نخواهم داد.
* "کمند امیر سلیمانی": به تصویر کشیدن دفاع مقدس کار هرکسی نیست
همچنین "کمند امیر سلیمانی" بازیگر سینما و تلویزیون گفت: ساختن فیلم و سریال در حوزه دفاع مقدس نوعی ادای دین به شهدا، رزمندگان، جانبازان وخانوادههای بزرگوارشان است.
وی در ادامه افزود: به دلیل حقی که این عزیزان به گردن هریک از ما دارند وظیفه هر هنرمند به تصویرکشیدن رویدادهای 8سال دفاع مقدس به بهترین شکل است.
بازیگر سریال "شمس العماره" با تأکید بر اهمیت نوع ساختار آثار تولید شده در حوزه دفاع مقدس جهت برقراری ارتباط بهتر با نسل جوان به این مقوله اظهارداشت:هیچ فردی دوست ندارد به تماشای اتفاقات تلخ و ناخوشایند بنشیند. با بیان حوادث دفاع مقدس به زبان طنز مخاطبان بیشتری جذب این دسته از آثار میشوند.
بازیگر سریال "پدرسالار" با اشاره به فعالیت کارگردانان درسطح بین المللی خاطرنشان کرد: فیلم سازی در حوزه دفاع مقدس همچون دیگر حوزهها کاری تخصصی است که افراد حاضر در جبهههای جنگ بهتر از دیگران از عهدهی آن بر میآیند اما افراد دیگر هم با مطالعه و تحقیق فراوان میتوانند به این امر دست پیدا کنند.
* "آهو خردمند": دفاع مقدس نیازمند کارگردانانی متخصص است
"آهو خردمند" بازیگر سینما و تلویزیون در ادامهی بحثهای چالشی دفاع مقدس گفت: رزمندگان جبهههای جنگ، پدران، برادران و آشنایان ما بودهاند و فکر نمی کنم هیچ ایرانی با این مقوله ناآشنا باشد.
وی در ادامه افزود: حوزه دفاع مقدس نیاز به کارگردانان متخصص این حوزه دارد و بازیگر هم که در نقشهای مادران، همسران و یا بستگان حاضران در جنگ بازی میکنند نباید با فضا و اتمسفر 8سال جنگ تحمیلی بیگانه باشند.
بازیگر فیلم "زخم شانهی حوا" با تأکید بر اهمیت پرداختن به لحظات حساس و تأثیر گذار جنگ و به تصویر کشیدن آن اظهار داشت: شایسته است آثاری که در این حوزه تولید میشود کمدی مطلق، تراژدی و یا رئال مطلق باشد زیرا تلفیق این ژانرها معمولا نتایج جالبی به بار نمی آورد.
* "مهدی صبایی": طنز موقعیت به جذابیت و گیرایی آثار دفاع مقدس میافزاید
"مهدی صبایی" بازیگر سینما و تلویزیون گفت: کار در حوزه دفاع مقدس کاملا تخصصی است و کارگردان و تهیه کنندهای که خواهان فعالیت در این حوزه است باید دانش جنگ شناسی و روان شناسی بالایی داشته باشد.
وی در ادامه افزود: لازم نیست فیلمسازان دفاع مقدس در جبهههای جنگ حضور داشته باشند و در صورت آشنایی و دل مشغولی این افراد با فضای 8سال جنگ تحمیلی میتوانند به خوبی در این حوزه فعالیت و آثار با کیفیت و سطح بالایی را وارد عرصه تلویزیون و سینما کنند.
اما بازیگر اگر با شغل و تکنیکهای بازیگری آشنا باشد میتواند هر نقشی را در هر فضایی ایفا کند.
بازیگر فیلم سینمایی "روز سوم" درخصوص افزودن چاشنی طنز به حوادث دفاع مقدس خاطرنشان کرد: در روایات و داستانهای نقل شده از دلاوران جنگ تحمیلی بسیار شنیدهایم که رزمندگان 8سال دفاع مقدس افراد جذاب، شیرین و طناز بودند که جهت باز سازی روحیه هم سنگرهای خود به زیبایی، "طنز موقعیت" خلق میکردند در صورتی که طنز موجود در فیلمها و سریال به دور از لودگی و "طنز موقعیت"باشد میتواند به جذابیت و گیرایی اثر کمک کند.