صراط: از زمانی که برگزاری کنسرت‌های پاپ در کشور گسترش یافت، همواره ابهامات و سوالاتی مربوط به مسایل مالی آن نیز مطرح شد. این که اولا چرا قیمت بلیت‌های کنسرت انقدر گران است؟ سود حاصل از برگزاری کنسرت، به جیب چه کسی می‌رود؟ اساسا قیمت‌گذاری روی بلیت کنسرت‌ها توسط چه نهادی انجام می‌شود؟ چرا روز به روز قیمت بلیتها افزایش یافته است؟ چرا رفتن به کنسرت موسیقی کم کم دارد به تفریحی برای مخاطبانی خاص از قشر متوسط رو به بالای (از نظر مالی) جامعه بدل می‌شود و ... پاسخ گفتن به تمام این سوالات مجال و فرصت بسیاری را می‌طلبد؛ اما در این گزارش سعی شده تا شمایی کلی از مباحث مالی و ریالی مربوط به برگزاری یک کنسرت ترسیم شود.
کنسرت‌گزاران
شاید چیزی حدود 90 درصد از کنسرت‌های کشور توسط افرادی که به «کنسرت گزار» مشهورند، برپا می‌شود. اغلب هنرمندان به خاطر دردسرهایی که برگزاری کنسرت دارد، ترجیح می‌دهند از صفر تا صد کار برگزاری کنسرت‌شان را به این افراد که در چند سال گذشته رشد قارچ گونه‌ای هم داشته‌اند، واگذار کنند. با قراردادی که برگزار کننده کنسرت با خواننده یا گروه موسیقی می‌بندد، روند برگزاری یک کنسرت آغاز می‌شود.
درآمد حاصل از برگزاری کنسرت
معمولا قیمت بلیت‌های کنسرت‌های پاپ و برخی از کنسرت‌ها سنتی از 35 تا 120 هزار تومان قیمت گذاری می‌شود. که اگر میانگین 60 هزار تومان برای بلیت هر کنسرت محاسبه شود، قیمت حاصل از برگزاری کنسرت در چهار سالن اصلی شهر تهران بدین شرح می‌شود:
درآمد حاصل از بلیت فروشی در مرکز همایش‌های برج میلاد با ظرفیت 1700 نفری: 102 میلیون تومان
درآمد حاصل از بلیت فروشی در تالار وحدت با ظرفیت 900 نفری: 54 میلیون تومان
درآمد حاصل از بلیت فروشی در سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی با ظرفیت 2100 نفری: 126 میلیون تومان
درآمد حاصل از بلیت فروشی در سالن اریکه ایرانیان با ظرفیت 800 نفری: 48 میلیون تومان
باید توجه داشت که قیمت‌های اعلام شده تنها برای یک سئانس است این درحالی است که معمولا خواننده‌ها به ویژه اهالی موسیقی پاپ دو سئانس در یک شب برنامه دارند و اغلب اجراهای خوانندگان پاپ طی دو روز و چهار سئانس برگزار می‌شود.
قیمت اجاره سالن
گرفتن سالن محل برگزاری کنسرت پرهزینه‌ترین بخش برگزاری یک اجرای صحنه‌ای موسیقی است. اجاره سالن مرکز همایش‌های برج میلاد که نسبت به دیگر سالن‌ها از فضای بهتری برای برگزاری کنسرت برخوردار است، برای 2 سئانس 15 میلیون تومان است. البته برخی از برگزارکنندگان کنسرت ادعا می‌کنند که رقم توافقی 15میلیون تومان کف مبلغی است که به برج میلاد پرداخت می‌کنند و برج میلاد در نهایت چیزی نزدیک به 10 میلیون تومان هم هزینه‌های متفرقه از برگزار کنندگان کنسرت اخذ می‌کند.
هزینه اماکن
برگزار کنندگان کنسرت باید برای نظم بخشیدن به مراسم و فراهم شدن امنیت برگزاری کنسرت، هزینه‌ای را به اماکن پرداخت کنند که این رقم نسبت به تعداد شب های کنسرت و سئانس‌های اجرا متغیر است. اما میانگین این هزینه از 2 تا 8 میلیون تومان برآورد می‌شود.
هزینه‌های صدابرداری، نورپردازی و ...
بی‌تردید هر کنسرت برای هر چه بهتر برگزار شدن نیازمند امکانات صدایی خوبی است. که این کار را در کنسرت‌های صدابرداران و تنظیم‌کنندگان کنسرت بر عهده دارند. دستمزد صدابردان هم به نسبت کیفت کارشان متغیر است. در مجموع تحقیقات خبرنگار فارس نشان می دهد که دستمزد مجموع عوامل فنی یک کنسرت اعم از صدابرداری، تنظیم صدا و نورپردازی از 2.5 تا 4 میلیون تومان است. البته این در صورتی است که سالن کنسرت امکانات لازم از جمله سیستم صدابرداری با کیفیت و نورپردازی مناسب را دارا باشد در غیر این صورت هزینه اجاره این ادوات هم به مجموع هزینه عوامل فنی کنسرت اضافه می شود.
دستمزد خواننده ها
اما سوال اصلی که در برآورد قیمت برگزاری یک کنسرت مطرح می شود، این است که یک خواننده چقدر از کنسرت گذار دستمزد می گیرد؟ سوالی که معمولا هم کنسرت گذاران و هم خود خوانندگان از جواب دادن به آن طفره می روند. اما بنابر گفته های برخی از کنسرت گزاران که بنا به دلایلی حاضر نیستند که نامی از آن ها برده شود، دستمزد یک خواننده پاپ برای یک سئانس از 10 تا 40 میلیون تومان (در صورت پر شدن کل ظرفیت سالن) برآورد می شود. البته این رقم ثابت نیست و در برخی از موارد این رقم دستمزد به بیش از 40 میلیون تومان هم می رسد. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که در برخی از مواقع این مبالغ شامل پرداخت هزینه کل گروه موسیقی می شود. یعنی ممکن است این مبلغ به کل گروه و نه فقط خواننده اختصاص یابد.
قیمت بلیتها
اما بحثی که در اینجا مطرح می شود، این است که چرا قیمت بلیت کنسرت انقدر بالا است؟ تصور کنید یک خانواده 4 نفره با در آمد یک و نیم میلیون تومان در ماه بخواهد به تماشای یک کنسرت بنشیند. اگر میانگین قیمت بلیت را 60 هزار تومان در نظر بگیریم، این خانواده چهار نفری باید 240 هزار تومان فقط برای بلیت هزینه کنند. اگر 60 هزار تومان هم برای دیگر هزینه های جانبی شان در نظر بگیریم، یک پنجم درآمد این خانواده صرف 2 ساعت تماشای کنسرت می شود! به خاطر همین موضوع است که بسیاری از کارشناسان معتقدند که موسیقی رفته رفته به هنری گران تبدیل می شود. همین مساله قیمت بلیت کنسرت شاید گواه این مدعا باشد. خیلی از افراد جامعه به خاطر مسایل مالی عملا نمی توانند به یک کنسرت معمولی بروند. و کمکم سالن های اجرای موسیقی دارد میزبان قشری خاص از جامعه با تمکن مالی بالا می شود.
نقش خواننده در گرانی بلیت
البته در این میان هیچ خرده ای بر خواننده و یا هنرمندی که عمرش را به پای این کار گذاشته نمی توان گرفت. به خصوص در کشورمان که متاسفانه زیاد حقوق مادی و معنوی مولف رعایت نمی شود و خواننده ها در بسیاری از مواقع به خاطر وجود دانلودها و کپی های غیرمجاز، نمی توانند حتی هزینه ای را هم که برای تولید آلبومشان کرده‌اند، به دست آورند. به همین خاطر هم مجبور می‌شوند که بخشی از این هزینه ها را از طریق کنسرت و اجرای زنده جبران کنند. البته شاید خوانده ها بتوانند هزینه های تولید یک آلبوم را نهایتا در 4 اجرا به دست آوردند. حال این که برخی از خواننده های پاپ سالانه حداقل ده اجرای زنده در تهران دارند!
نقش کنسرت گزار در گرانی بلیت
اما کنسرت گزاران هم در این میان کم بی تقصیر نیستند. کنسرت گزارانی که غالبا اهل تجارت و کاسبی هستد و علاقه ای به هنر ندارد. (البته هستند کنسرت گزارانی هم که دغدغه اصلی شان هنر موسیقی است اما متاسفانه تعدادشان بسیار اندک است.) یک کنسرت گزار موسیقی پاپ، اگر بیشتر از خواننده سود نبرد قطعه کمتر نخواهد برد! در بازار موسیقی متاسفانه این افراد هستد که تعیین کننده اند و قیمت ها را بالا و پایین می کنند.
سوالی تکراری از دفتر موسیقی ارشاد
حال این سوال پیش می آید که چرا مسئولان دفتر موسیقی وزارت ارشاد اقدامی در جهت کاهش قیمت بلیت ها نمی کنند؟ البته وعده هایی در این زمینه داده شده اما از زمان استقرار مدیریت جدید در دفتر موسیقی، عملا اتفاقی در این زمینه روی نداده است. دفتر موسیقی که همه مجوزهای لازم مربوط به برگزاری یک کنسرت را صادر می کند به راحتی می تواند یک قیمت واحد برای برگزاری کنسرت تعیین کند. اما این که چرا این امر اتفاق نمی افتد سوالی است که خبرنگار فارس در گزارش های بعدی که منتشر خواهد شد از مسولان و نهادهای مربوطه خواهد پرسید.
امروز باید پذیرفت که موسیقی رفته رفته بنا به دلایل مختلف به سمت مجلل شدن نیل پیدا می کند و جمعی از علاقه مندان به موسیقی که درآمد بالایی ندارند، عملا از حضور در کنسرت ها محروم می شوند. و همان طور که گفته شد، متاسفانه صندلی های سالن اجرای موسیقی کم کم دارد مخاطبانی خاص با استطاعت مالی بالا پیدا می کند.
کنسرت‌گزاران
شاید چیزی حدود 90 درصد از کنسرت‌های کشور توسط افرادی که به «کنسرت گزار» مشهورند، برپا می‌شود. اغلب هنرمندان به خاطر دردسرهایی که برگزاری کنسرت دارد، ترجیح می‌دهند از صفر تا صد کار برگزاری کنسرت‌شان را به این افراد که در چند سال گذشته رشد قارچ گونه‌ای هم داشته‌اند، واگذار کنند. با قراردادی که برگزار کننده کنسرت با خواننده یا گروه موسیقی می‌بندد، روند برگزاری یک کنسرت آغاز می‌شود.
درآمد حاصل از برگزاری کنسرت
معمولا قیمت بلیت‌های کنسرت‌های پاپ و برخی از کنسرت‌ها سنتی از 35 تا 120 هزار تومان قیمت گذاری می‌شود. که اگر میانگین 60 هزار تومان برای بلیت هر کنسرت محاسبه شود، قیمت حاصل از برگزاری کنسرت در چهار سالن اصلی شهر تهران بدین شرح می‌شود:
درآمد حاصل از بلیت فروشی در مرکز همایش‌های برج میلاد با ظرفیت 1700 نفری: 102 میلیون تومان
درآمد حاصل از بلیت فروشی در تالار وحدت با ظرفیت 900 نفری: 54 میلیون تومان
درآمد حاصل از بلیت فروشی در سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی با ظرفیت 2100 نفری: 126 میلیون تومان
درآمد حاصل از بلیت فروشی در سالن اریکه ایرانیان با ظرفیت 800 نفری: 48 میلیون تومان
باید توجه داشت که قیمت‌های اعلام شده تنها برای یک سئانس است این درحالی است که معمولا خواننده‌ها به ویژه اهالی موسیقی پاپ دو سئانس در یک شب برنامه دارند و اغلب اجراهای خوانندگان پاپ طی دو روز و چهار سئانس برگزار می‌شود.
قیمت اجاره سالن
گرفتن سالن محل برگزاری کنسرت پرهزینه‌ترین بخش برگزاری یک اجرای صحنه‌ای موسیقی است. اجاره سالن مرکز همایش‌های برج میلاد که نسبت به دیگر سالن‌ها از فضای بهتری برای برگزاری کنسرت برخوردار است، برای 2 سئانس 15 میلیون تومان است. البته برخی از برگزارکنندگان کنسرت ادعا می‌کنند که رقم توافقی 15میلیون تومان کف مبلغی است که به برج میلاد پرداخت می‌کنند و برج میلاد در نهایت چیزی نزدیک به 10 میلیون تومان هم هزینه‌های متفرقه از برگزار کنندگان کنسرت اخذ می‌کند.
هزینه اماکن
برگزار کنندگان کنسرت باید برای نظم بخشیدن به مراسم و فراهم شدن امنیت برگزاری کنسرت، هزینه‌ای را به اماکن پرداخت کنند که این رقم نسبت به تعداد شب های کنسرت و سئانس‌های اجرا متغیر است. اما میانگین این هزینه از 2 تا 8 میلیون تومان برآورد می‌شود.
هزینه‌های صدابرداری، نورپردازی و ...
بی‌تردید هر کنسرت برای هر چه بهتر برگزار شدن نیازمند امکانات صدایی خوبی است. که این کار را در کنسرت‌های صدابرداران و تنظیم‌کنندگان کنسرت بر عهده دارند. دستمزد صدابردان هم به نسبت کیفت کارشان متغیر است. در مجموع تحقیقات خبرنگار فارس نشان می دهد که دستمزد مجموع عوامل فنی یک کنسرت اعم از صدابرداری، تنظیم صدا و نورپردازی از 2.5 تا 4 میلیون تومان است. البته این در صورتی است که سالن کنسرت امکانات لازم از جمله سیستم صدابرداری با کیفیت و نورپردازی مناسب را دارا باشد در غیر این صورت هزینه اجاره این ادوات هم به مجموع هزینه عوامل فنی کنسرت اضافه می شود.
دستمزد خواننده ها
اما سوال اصلی که در برآورد قیمت برگزاری یک کنسرت مطرح می شود، این است که یک خواننده چقدر از کنسرت گذار دستمزد می گیرد؟ سوالی که معمولا هم کنسرت گذاران و هم خود خوانندگان از جواب دادن به آن طفره می روند. اما بنابر گفته های برخی از کنسرت گزاران که بنا به دلایلی حاضر نیستند که نامی از آن ها برده شود، دستمزد یک خواننده پاپ برای یک سئانس از 10 تا 40 میلیون تومان (در صورت پر شدن کل ظرفیت سالن) برآورد می شود. البته این رقم ثابت نیست و در برخی از موارد این رقم دستمزد به بیش از 40 میلیون تومان هم می رسد. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که در برخی از مواقع این مبالغ شامل پرداخت هزینه کل گروه موسیقی می شود. یعنی ممکن است این مبلغ به کل گروه و نه فقط خواننده اختصاص یابد.
قیمت بلیتها
اما بحثی که در اینجا مطرح می شود، این است که چرا قیمت بلیت کنسرت انقدر بالا است؟ تصور کنید یک خانواده 4 نفره با در آمد یک و نیم میلیون تومان در ماه بخواهد به تماشای یک کنسرت بنشیند. اگر میانگین قیمت بلیت را 60 هزار تومان در نظر بگیریم، این خانواده چهار نفری باید 240 هزار تومان فقط برای بلیت هزینه کنند. اگر 60 هزار تومان هم برای دیگر هزینه های جانبی شان در نظر بگیریم، یک پنجم درآمد این خانواده صرف 2 ساعت تماشای کنسرت می شود! به خاطر همین موضوع است که بسیاری از کارشناسان معتقدند که موسیقی رفته رفته به هنری گران تبدیل می شود. همین مساله قیمت بلیت کنسرت شاید گواه این مدعا باشد. خیلی از افراد جامعه به خاطر مسایل مالی عملا نمی توانند به یک کنسرت معمولی بروند. و کمکم سالن های اجرای موسیقی دارد میزبان قشری خاص از جامعه با تمکن مالی بالا می شود.
نقش خواننده در گرانی بلیت
البته در این میان هیچ خرده ای بر خواننده و یا هنرمندی که عمرش را به پای این کار گذاشته نمی توان گرفت. به خصوص در کشورمان که متاسفانه زیاد حقوق مادی و معنوی مولف رعایت نمی شود و خواننده ها در بسیاری از مواقع به خاطر وجود دانلودها و کپی های غیرمجاز، نمی توانند حتی هزینه ای را هم که برای تولید آلبومشان کرده‌اند، به دست آورند. به همین خاطر هم مجبور می‌شوند که بخشی از این هزینه ها را از طریق کنسرت و اجرای زنده جبران کنند. البته شاید خوانده ها بتوانند هزینه های تولید یک آلبوم را نهایتا در 4 اجرا به دست آوردند. حال این که برخی از خواننده های پاپ سالانه حداقل ده اجرای زنده در تهران دارند!
نقش کنسرت گزار در گرانی بلیت
اما کنسرت گزاران هم در این میان کم بی تقصیر نیستند. کنسرت گزارانی که غالبا اهل تجارت و کاسبی هستد و علاقه ای به هنر ندارد. (البته هستند کنسرت گزارانی هم که دغدغه اصلی شان هنر موسیقی است اما متاسفانه تعدادشان بسیار اندک است.) یک کنسرت گزار موسیقی پاپ، اگر بیشتر از خواننده سود نبرد قطعه کمتر نخواهد برد! در بازار موسیقی متاسفانه این افراد هستد که تعیین کننده اند و قیمت ها را بالا و پایین می کنند.
سوالی تکراری از دفتر موسیقی ارشاد
حال این سوال پیش می آید که چرا مسئولان دفتر موسیقی وزارت ارشاد اقدامی در جهت کاهش قیمت بلیت ها نمی کنند؟ البته وعده هایی در این زمینه داده شده اما از زمان استقرار مدیریت جدید در دفتر موسیقی، عملا اتفاقی در این زمینه روی نداده است. دفتر موسیقی که همه مجوزهای لازم مربوط به برگزاری یک کنسرت را صادر می کند به راحتی می تواند یک قیمت واحد برای برگزاری کنسرت تعیین کند. اما این که چرا این امر اتفاق نمی افتد سوالی است که خبرنگار فارس در گزارش های بعدی که منتشر خواهد شد از مسولان و نهادهای مربوطه خواهد پرسید.
امروز باید پذیرفت که موسیقی رفته رفته بنا به دلایل مختلف به سمت مجلل شدن نیل پیدا می کند و جمعی از علاقه مندان به موسیقی که درآمد بالایی ندارند، عملا از حضور در کنسرت ها محروم می شوند. و همان طور که گفته شد، متاسفانه صندلی های سالن اجرای موسیقی کم کم دارد مخاطبانی خاص با استطاعت مالی بالا پیدا می کند.
