مهر ماه سال جاری بود که رئیس جمهور و همچنین محمدباقر نوبخت، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری از اقدامات دولت برای تکرقمی شدن نرخ بیکاری تابستان خبر دادند و گفتند که دولت تدبیر در نیمه اول امسال با سرمایهگذاری در بخش دولتی و خصوصی 400هزار نفر شغل ایجاد کرده است. مرکز آمار نیز در همین رابطه گزارش داد که نرخ بیکاری در تابستان امسال تکرقمی شد.
پس از اعلام نرخ بیکاری، این آمار آنچنان غیرملموس و دور از انتظار بود که با واکنش بسیاری از اقتصاددانها و نمایندگان مجلس روبهرو شد. از آنجایی که بسیاری از نمایندگان مجلس کاهش بیکاری را در حوزه انتخابیه خود لمس نمیکردند آمار دولت را مورد نقد قرار دادند و حتی از وزارت کار خواستند تا آماری از بیکاری ارائه دهد.
انتظار میرفت که وزارت کار و بهطور مشخص معاونت امور اشتغال و توسعه کارآفرینی وزارت کار در مقابل موضعگیریهای مختلف نسبت به کاهش نرخ بیکاری و اعلام تکرقمی شدن نرخ بیکاری گزارشی ارائه کند.
حسن طایی که در حال حاضر مسئولیت معاونت اشتغال وزارت کار را بهعهده دارد، در گذشته از جمله منتقدان به آمار بیکاری دولت نهم و دهم بوده است تا جایی که بارها بیان کرده بود که پایگاه جامع اطلاع رسانی برای تولید آمارها و شاخصهای اقتصادی وجود ندارد و زمانی که مقامات دولت قبل اصرار بر ایجاد 1.6 میلیون شغل را داشتند طایی آن زمان با انتقاد از این آمارها این سؤالات را مطرح کرده بود: توزیع 1.6میلیون فرصت شغلی ایجاد شده در چه فعالیتهای اقتصادی بوده است؟ این تعداد فرصت شغلی چه تغییری در گروههای عمده شغلی پدید آورده است؟ توزیع این مشاغل در مناطق شهری و روستایی استانها چگونه بوده است؟ آیا این فرصتهای شغلی جدید بهصورت دایمی بودهاند یا موقت؟ تماموقت بودند یا پارهوقت؟ در بخشهای رسمی بازار کار بودند یا غیررسمی؟ با چه وضعیت شغلی؟ در بخش خصوصی یا تعاونی؟ تعداد کارفرمایان و مزد حقوقبگیران بخش خصوصی چه تغییری کرده است؟ کارکنان مستقل یا خوداشتغالان چه تغییری کردهاند؟ آیا تفکیک جنسیتی این فرصتهای شغلی مشخص شده است؟ تفکیک بر اساس سطوح تحصیلی و تخصصی چطور؟
*فاصله 13میلیونی تا رقم اشتغال چشمانداز
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در حالی که حسن طایی، معاون وزیر کار تا چند ماه گذشته نسبت به فاصله 13میلیونی تا رقم اشتغال چشمانداز هشدار داده و بیان کرده بود "تا رقم اشتغال چشمانداز فاصله داریم"، ضروری به نظر میرسد که دولت نیز نسبت به آمار ایجاد اشتغال پاسخگو باشند چرا که بهاعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی دولت نباید با بیان بیکاری تکرقمی از اهمیت بیکاری 13میلیونی در آیندهای نزدیک غافل شود.
طایی با بیان اینکه جمعیت شاغل کشور در افق چشمانداز باید به 35 میلیون نفر برسد، گفته بود: برای جبران این کسری در سالهای باقیمانده تا 1404 باید رشد اقتصادی کشور دورقمی شود. هماینک جمعیت شاغل کشور 22 میلیون نفر است که این رقم در افق چشمانداز 1404 باید به 35 میلیون نفر برسد که شکاف موجود ارقام یادشده مسئولیت بزرگی برای همه ما ایجاد کرده است.
* بیکاری از آمار تا واقعیت
به گزارش تسنیم، اگر بخواهیم بهدور از قضاوت و با استناد به آمار مرکز آمار هم به تحلیل آمار ایجاد اشتغال در دولت یازدهم بپردازیم، با تناقضهای بسیاری روبهرو خواهیم شد. عملکرد یکساله دولت در زمینه بیکاری با استناد به گزارشهای مرکز آمار حاکی از کاهش بیش از 997 هزار نفری جمعیت فعال است که حاصل آن بیکاری تکرقمی شده است و بهاعتقاد کارشناسان اگر اشتغالی بوده، اشتغال ناقص و غیرپایدار بوده است.
با در نظر گرفتن کاهش 997 هزار و 902 نفری جمعیت فعال طی یک سال فعالیت دولت تدبیر و امید و گزارشهای ربیعی مبنی بر ایجاد 300 هزار فرصت شغلی جدید در راستای اسامی بیمه شدگان جدید، و تأکیدات رئیس جمهور و سخنگوی وی مبنی بر ایجاد 400 هزار شغل در 6ماهه اول سال و با لحاظ کردن انتقاد کارشناسان اقتصادی در رد گزارشهای آماری دولت برای ایجاد اشتغال وقت آن است که وزارت کار و معاونت اشتغال وزارت کار به این سؤالات پاسخ دهند: بهراستی توزیع 400 هزار فرصت شغلی ایجاد شده در چه فعالیتهای اقتصادی بوده است؟ این تعداد فرصت شغلی چه تغییری در گروههای عمده شغلی پدید آورده است؟ توزیع این مشاغل در مناطق شهری و روستایی استانها چگونه بوده است؟ آیا این فرصتهای شغلی جدید بهصورت دایمی بودهاند یا موقت؟