صراط: در یکی از اسناد "سرّی" سفارت آمریکا به تاریخ 10 مرداد 1357 چنین آمده است : « هدایت اسلامی نیا، در تاریخ 25 ژولای ملاقاتی با استمپل کارشناس سیاسی سفارت، داشته است. اسلامی نیا میگوید شریعتمداری و حامیانش، بیعلاقگی شان را نسبت به خمینی تا حد تنفر از او افزایش داده اند. »
در یک گزارش "خیلی محرمانه" سفارت آمریکا به تاریخ 15 می1978 ( 25اردیبهشت 1357 ) چنین آمده :
« آقای اسلامی نیا فاش ساخت که یک فرستاده سرّی دو بار در چند روز گذشته با آیتالله شریعتمداری ملاقات کرده است. او بهبهانیان، قائم مقام وزیر دربار است که مسئول دارائیهای شاه میباشد ... از این حقیقت که چنین ملاقاتهایی صورت گرفته، فقط شریعتمداری و هویدا و اسلامی نیا مطلع میباشند. سرّی نگاهداشتن آنها در حال حاضر مهم میباشد. اسلامی نیا در این سفرها با بهبهانیان همراه بوده است. »
در یک گزارش "خیلی محرمانه" دیگر سفارت آمریکا به تاریخ 17 ژانویه 1979 ( 27 دی 1357 ) چنین آمده :
« هدایت اسلامی نیا صبح روز 15 ژانویه به ملاقات مأمورین سیاسی، استمپل و پرت، آمد تا درباره اوضاع فعلی ایران صحبت کرده و پیغامی که وی گفت مستقیماً از جانب آیتالله شریعتمداری است را برساند. اسلامی نیا پیغام شریعتمداری را این طور بیان کرد: "دولت ایران بی لیاقتی خود را در اداره نمودن رهبران مذهبی ثابت کرده. دولت حتی نتوانست به طور موفقیت آمیز رشوه بدهد. موج کنونی تظاهرات به هرج و مرج تبدیل شده است ... روحانیون میانه رو داخل کشور، عمدتاً خمینی را دوست ندارند ولی میترسند که علناً با او مخالفت نمایند ". شریعتمداری گفته است که او علمای میانه رو را جمع کرده تا با چیزی مانند جمهوری اسلامی خمینی مخالفت کنند. »
در اردیبهشت 1358، شریعتمداری از سفارت آمریکا درخواست اطلاعات میکند .در این ارتباط، در یک سند "سرّی" سازمان سیا به تاریخ دوم ماه می1979 ( 12 اردیبهشت 1358 ) با عنوان "ارتباط با شریعتمداری"، چنین نقل شده :
« نسبت به خواست شریعتمداری به اخذ اطلاعات از دولت آمریکا بسیار علاقه مندیم. تصور میکنیم که این تمایل فرصتی عالی برای عملیات مخفی را فراهم میکند و اگر مجرای مناسبی برای رساندن اطلاعات به وی فراهم شود، حاضر خواهیم بود که آنها را فراهم کنیم. »
سازمان سیا با هدف ایجاد شکاف در نهضت اسلامی و تضعیف آن، اقدام به ارتباط با شریعتمداری و حمایت از آن میکند. در این راستا، در سند "سرّی" مورخ دهم ماه می1979 ( 20 اردیبهشت 1358 ) پایگاه سیا در تهران، چنین آمده :
« باب حمایت از شریعتمداری و حزبش گشوده است. با در نظر داشتن اتهامات علنی خمینی مبنی بر اینکه آمریکایی ها درصدد شکاف انداختن در وحدت نهضت انقلابی هستند، هرگونه حرکت در جهت تماس با شریعتمداری باید تؤام با دقت و حداکثر توجه به امنیت صورت پذیرد. فکر میکنیم که باید تصویر روشنتری از موضع خود شریعتمداری در قبال تماس با آمریکا، به علاوه توقعاتش از این تماس داشته باشیم. سعی خواهیم کرد این اطلاعات را بهدست آوریم. در این کار، هدف ما همانطور که خمینی نسبت میدهد، ایجاد شکاف در نهضت اسلامی و تضعیف آن خواهد بود تا صاحبان افکار معقولانه تری بتوانند عرض وجود کنند .»
یک روز بعد، پایگاه سیا در یک گزارش چنین مینویسد :
« برای تشخیص اینکه آیا زمان مناسب ـ با در نظر گرفتن آشفتگی اوضاع عمومی ایران ـ جهت شروع برنامهریزی برای اقدام سیاسی فرا رسیده، ما به آگاهی از واقعیات بیشتری در مورد اوضاع محل احتیاج داریم. هدف از اقدام سیاسی ما در ایران، روی کار آوردن دولتی است که نسبت به منافع ایالات متحده نظر موافق داشته باشد. »
طبق یک سند "سرّی" دیگر به تاریخ 21 می1979 ( 31 اردیبهشت 1358)، سازمان سیا درصدد رخنه در تشکیلات شریعتمداری بوده است. در این سند میخوانیم :
« پیشنهاد میشود اقدامات عملیاتی ذیل اتخاذ شود تا مطلوبیت و امکان برقراری یک کانال مخفی با شریعتمداری سنجیده شود :
الف ـ از طریق اس.دی.جانوس/13 [ کد رمز سرتیپ فرازیان از مقامات ساواک ] گرفتن خبرهای اساسی لازم درباره حزب جمهوری خلق مسلمان شریعتمداری را ادامه دهیم. اصرار کنیم که ج/13 بفهمد آیا شریعتمداری ایجاد این کانال را تجویز کرده و تأیید میکند یا نه. به دنبال رخنه در جنبش شریعتمداری باشیم. احتمالاً از لحاظ امنیتی، ملاقات مستقیم با او غیر عاقلانه خواهد بود، مگر هنگامی که شریعتمداری کشور را ترک کند .
ب ـ اس.دی.ولید/1 را به قم بفرستیم تا ملاقات دیگری با شریعتمداری داشته باشد. عملاً اینکار میتواند یک عمل "طعمه گیری" باشد .
ج ـ اقدامات سیاسی اس.دی.راتر/4 [ کد رمز خسرو قشقایی ] را هدایت کنیم تا تأثیری را که میتواند بر جناح مخالف داشته باشد، به حداکثر برسانیم و ارزشهایی را که برای ما از لحاظ دادن خبرهای خارجی و عملیات مخفی دارد، به حداکثر خود برسانیم ... ر/4 در جبهه ملی باید در راه ایجاد نیرویی که میانه رو و طرفدار آمریکا باشد، تلاش کند ... هدف ما این است که میانه روهای طرفدار آمریکا را از حوزههای دینی، غیر دینی، سیاسی و نظامی گردهم آوریم و در این کار احتمالاً از ر/4 به عنوان وسیله اقدام و کاتالیزور اصلی استفاده شود. باید درباره کانال مخفی با شریعتمداری بیشتر تحقیق شود اما ر/4 حاضر به رفتن است و اگر او بتواند خودش نوعی پیمان با شریعتمداری برقرار کند، ممکن است نیاز به ایجاد چنین کانالی را منتفی سازد. ما میتوانیم در صورتی که بخواهیم از طریق ر/4 به شریعتمداری پول برسانیم. »
در یک گزارش "خیلی محرمانه" سفارت آمریکا به تاریخ 15 می1978 ( 25اردیبهشت 1357 ) چنین آمده :
« آقای اسلامی نیا فاش ساخت که یک فرستاده سرّی دو بار در چند روز گذشته با آیتالله شریعتمداری ملاقات کرده است. او بهبهانیان، قائم مقام وزیر دربار است که مسئول دارائیهای شاه میباشد ... از این حقیقت که چنین ملاقاتهایی صورت گرفته، فقط شریعتمداری و هویدا و اسلامی نیا مطلع میباشند. سرّی نگاهداشتن آنها در حال حاضر مهم میباشد. اسلامی نیا در این سفرها با بهبهانیان همراه بوده است. »
در یک گزارش "خیلی محرمانه" دیگر سفارت آمریکا به تاریخ 17 ژانویه 1979 ( 27 دی 1357 ) چنین آمده :
« هدایت اسلامی نیا صبح روز 15 ژانویه به ملاقات مأمورین سیاسی، استمپل و پرت، آمد تا درباره اوضاع فعلی ایران صحبت کرده و پیغامی که وی گفت مستقیماً از جانب آیتالله شریعتمداری است را برساند. اسلامی نیا پیغام شریعتمداری را این طور بیان کرد: "دولت ایران بی لیاقتی خود را در اداره نمودن رهبران مذهبی ثابت کرده. دولت حتی نتوانست به طور موفقیت آمیز رشوه بدهد. موج کنونی تظاهرات به هرج و مرج تبدیل شده است ... روحانیون میانه رو داخل کشور، عمدتاً خمینی را دوست ندارند ولی میترسند که علناً با او مخالفت نمایند ". شریعتمداری گفته است که او علمای میانه رو را جمع کرده تا با چیزی مانند جمهوری اسلامی خمینی مخالفت کنند. »
در اردیبهشت 1358، شریعتمداری از سفارت آمریکا درخواست اطلاعات میکند .در این ارتباط، در یک سند "سرّی" سازمان سیا به تاریخ دوم ماه می1979 ( 12 اردیبهشت 1358 ) با عنوان "ارتباط با شریعتمداری"، چنین نقل شده :
« نسبت به خواست شریعتمداری به اخذ اطلاعات از دولت آمریکا بسیار علاقه مندیم. تصور میکنیم که این تمایل فرصتی عالی برای عملیات مخفی را فراهم میکند و اگر مجرای مناسبی برای رساندن اطلاعات به وی فراهم شود، حاضر خواهیم بود که آنها را فراهم کنیم. »
سازمان سیا با هدف ایجاد شکاف در نهضت اسلامی و تضعیف آن، اقدام به ارتباط با شریعتمداری و حمایت از آن میکند. در این راستا، در سند "سرّی" مورخ دهم ماه می1979 ( 20 اردیبهشت 1358 ) پایگاه سیا در تهران، چنین آمده :
« باب حمایت از شریعتمداری و حزبش گشوده است. با در نظر داشتن اتهامات علنی خمینی مبنی بر اینکه آمریکایی ها درصدد شکاف انداختن در وحدت نهضت انقلابی هستند، هرگونه حرکت در جهت تماس با شریعتمداری باید تؤام با دقت و حداکثر توجه به امنیت صورت پذیرد. فکر میکنیم که باید تصویر روشنتری از موضع خود شریعتمداری در قبال تماس با آمریکا، به علاوه توقعاتش از این تماس داشته باشیم. سعی خواهیم کرد این اطلاعات را بهدست آوریم. در این کار، هدف ما همانطور که خمینی نسبت میدهد، ایجاد شکاف در نهضت اسلامی و تضعیف آن خواهد بود تا صاحبان افکار معقولانه تری بتوانند عرض وجود کنند .»
یک روز بعد، پایگاه سیا در یک گزارش چنین مینویسد :
« برای تشخیص اینکه آیا زمان مناسب ـ با در نظر گرفتن آشفتگی اوضاع عمومی ایران ـ جهت شروع برنامهریزی برای اقدام سیاسی فرا رسیده، ما به آگاهی از واقعیات بیشتری در مورد اوضاع محل احتیاج داریم. هدف از اقدام سیاسی ما در ایران، روی کار آوردن دولتی است که نسبت به منافع ایالات متحده نظر موافق داشته باشد. »
طبق یک سند "سرّی" دیگر به تاریخ 21 می1979 ( 31 اردیبهشت 1358)، سازمان سیا درصدد رخنه در تشکیلات شریعتمداری بوده است. در این سند میخوانیم :
« پیشنهاد میشود اقدامات عملیاتی ذیل اتخاذ شود تا مطلوبیت و امکان برقراری یک کانال مخفی با شریعتمداری سنجیده شود :
الف ـ از طریق اس.دی.جانوس/13 [ کد رمز سرتیپ فرازیان از مقامات ساواک ] گرفتن خبرهای اساسی لازم درباره حزب جمهوری خلق مسلمان شریعتمداری را ادامه دهیم. اصرار کنیم که ج/13 بفهمد آیا شریعتمداری ایجاد این کانال را تجویز کرده و تأیید میکند یا نه. به دنبال رخنه در جنبش شریعتمداری باشیم. احتمالاً از لحاظ امنیتی، ملاقات مستقیم با او غیر عاقلانه خواهد بود، مگر هنگامی که شریعتمداری کشور را ترک کند .
ب ـ اس.دی.ولید/1 را به قم بفرستیم تا ملاقات دیگری با شریعتمداری داشته باشد. عملاً اینکار میتواند یک عمل "طعمه گیری" باشد .
ج ـ اقدامات سیاسی اس.دی.راتر/4 [ کد رمز خسرو قشقایی ] را هدایت کنیم تا تأثیری را که میتواند بر جناح مخالف داشته باشد، به حداکثر برسانیم و ارزشهایی را که برای ما از لحاظ دادن خبرهای خارجی و عملیات مخفی دارد، به حداکثر خود برسانیم ... ر/4 در جبهه ملی باید در راه ایجاد نیرویی که میانه رو و طرفدار آمریکا باشد، تلاش کند ... هدف ما این است که میانه روهای طرفدار آمریکا را از حوزههای دینی، غیر دینی، سیاسی و نظامی گردهم آوریم و در این کار احتمالاً از ر/4 به عنوان وسیله اقدام و کاتالیزور اصلی استفاده شود. باید درباره کانال مخفی با شریعتمداری بیشتر تحقیق شود اما ر/4 حاضر به رفتن است و اگر او بتواند خودش نوعی پیمان با شریعتمداری برقرار کند، ممکن است نیاز به ایجاد چنین کانالی را منتفی سازد. ما میتوانیم در صورتی که بخواهیم از طریق ر/4 به شریعتمداری پول برسانیم. »