هفدهمین دوره بازیهای آسیایی2014 اینچئون کرهجنوبی، بزرگترین رویداد ورزشی قاره کهن چندی پیش در حالی برگزار شد که بانوان ایرانی با کسب دو مدال طلا، هفتنقره و هفتبرنز رکوردی تاریخی از خود بهجا گذاشتند و توانستند با اعزام کاروانی کیفی بهترین بازده را داشته باشند. پای صحبت کیومرث هاشمی، رییس «کمیته ملی المپیک» که از مدافعان سرسخت ورزش بانوان است نشستهایم تا دیدگاههای او را درباره کارنامه ورزش زنان بشنویم. هاشمی در تلاش است مشکل ممانعت از حضور بانوان تماشاگر ایرانی در ورزشگاهها را مرتفع کند.
شما وقتی به «کمیته» آمدید، تنها هشتماه فرصت داشتید تا ورزش ایران را برای بازیهای آسیایی آماده کنید. فکر میکنید اگر زودتر از این میآمدید میتوانستید نتیجه بهتری بگیرید؟
قطعا هر مدیری زمان بیشتری داشته باشد، اعتمادبهنفس بیشتری پیدا میکند تا بهتر برنامهریزی کند. ما اگر زمان بیشتری داشتیم در فصل بودجه میتوانستیم برویم دفاع کنیم و بودجه بیشتری بگیریم. این بودجه قطعا روی سطح عملکرد تکتک رشتهها اثر میگذاشت. نمیگویم مقامی بهتر از پنجمی میگرفتیم ولی رنگ مدالهایمان بهتر میشد. ما سعی کردیم از حداقل زمان، استفاده بهینه را بکنیم که فکر میکنم بهترین نتیجه و بیشترین بازده را توانستیم از کاروان بگیریم.
بانوان ما در این دوره نتیجه فوقالعادهای گرفتند، خیلی به آنها بها دادید که این نتیجه را گرفتند؟
کلا نگاه کلان ما در اعزام کاروان این بود که کاروان کیفی اعزام کنیم. در بحث خانمها هم با وجود اینکه خود من اعتقاد دارم باید به آنها بهای بیشتری داده شود اما نگاهم این بود که ترکیب تیمهای بانوان را هم باید کیفی ببندیم. در کل نسبت به بازیهای دوره پیش 30 ورزشکار کمتر اعزام کردیم که هم از نظر مجموع و هم کیفیت بهتر ظاهر شدیم. این اقدام ما به نوبه خودش اثرات روانی مثبتی در جامعه گذاشت. ما با اعزام 58 خانم به بازیهای این دوره 5/2درصد مجموع مدالهای کل بازیها را در بخش بانوان گرفتیم که رقم قابلقبولی است اما نباید صرف این نتیجه خودمان را گول بزنیم چراکه ورزش بانوان ایران در مقایسه با رقبای خود در آسیا در بحث کلان دچار ضعف است. بعد از چین که قدرت بلامنازع ورزش آسیا در هردو بخش زنان و مردان است، کره، ژاپن و قزاقستان رقبای ما هستند که در این بازیهای به ترتیب 14، 12و 8/5درصد مدالهایشان را زنان بهدست آوردند. بانوان ما این ظرفیت را دارند که تا بازیهای چهارسال آینده سهم مدالآوریشان را تا ششدرصد هم افزایش دهند.
راهکارتان برای اینکه در دوره بعد بتوانیم شاهد مدالآوری بیشتری از بانوان باشیم، چیست؟
ببینید، کمیته ملی المپیک برنامه عملیاتی نمیتواند داشته باشد. میتواند ایدههایش را به فدراسیون بدهد تا آنها پشتیبانی کنند. بهنظرم اگر فدراسیونها بودجه خانمها را مستقل کنند برنامههای آنها خیلی بهتر جلو خواهد رفت. یکی از اتفاقاتی که میتواند رخ دهد و سخت هم نیست تا ورزش زنان پیشرفت کند، همین است که یک کار مدیریتی است. به عقیده من این ظلم به خانمهاست که بودجه مستقلی ندارند. وقتی این کار از سوی فدراسیونها انجام شود من هم که میخواهم بهعنوان یکی از متولیان ورزش اعتبار به فدراسیونها تخصیص دهم به خانمها هم بودجه جدا میدهم. مثلا در حال حاضر تیراندازی بانوان وضعیت خوبی دارد. طبیعی است که باید به آنها بودجه بیشتری داده شود. ما در این دوره از بازیهای آسیایی سهمدال طلا و نقره توسط زنان تیرانداز گرفتیم. الان وقتش است که این اتفاق بیفتد.
حتی در بحث اختصاص فضاهای ورزشی به بانوان شرایط همینطور است. من خودم مدیر استان بودم و این شرایط را دیدم. بدترین ساعت تمرین را به خانمها میدهند. ضعف دوم ما در بخش ورزش قهرمانی بانوان این است که مربیان زن ضعف اطلاعات فنی دارند. باید فدراسیونها از تمام پتانسیلهای موجود استفاده کنند و دورههای آموزشی لازم را برای مربیان خانم برگزار کنند و در صورت لازم هم آنها را به خارج از کشور اعزام کنند. اینطور نباشد که مربی خارجی بیاوریم. البته این دلیل نمیشود که از ظرفیتهای مربیان خارجی استفاده نکنیم اما زمانی هست که ما از نظر روانی نیاز داریم با مربیان داخلی کار کنیم.
کمیته در کنار فدراسیونها میبیند. بر اساس برنامهای که از فدراسیونها میگیرد بودجه تخصیص میدهد و نظارت هم میکند. نمونهاش تیمملی فوتبال امید است که در بازیهای آسیایی نتیجه نگرفت. ما قبل از بازیها با آقای کفاشیان جلسه گذاشتیم و صراحتا گفتیم شما با وینگادا به نتیجه نمیرسید. وظیفه ما این بود که بگوییم و آنها تصمیم بگیرند.
در جودو نگاهمان این بود که با برنامههای ارایهشده دونفر و نهایتا سهنفر به اینچئون بروند چون نتیجه نمیگرفتند ولی فدراسیون اصرار کرد که پنجنفر میبریم و حداقل دو یا سهمدال میگیریم که در نهایت هیچکدام هم مدال نگرفتند. برای ما مثل روز روشن بود که چه نتیجهای میگیریم به همین دلیل نگاهمان این بود که کاروان کیفی اعزام شود.
چندروز پیش با اتفاقاتی که برای فدراسیون والیبال پیش آمد میزبانی مسابقات نوجوانان جهان را بهدلیل ممانعت حضور بانوان تماشاگر در سالنها از ایران گرفتند، شما گفتید که برای حل این مشکل به مجموعه ورزش کشور کمک خواهید کرد، راهحلتان چیست؟
ما باید واقعیتها را بگوییم. از نگاه ورزشی حضور خانمها در برخی از رشتهها جایز است. در برخی رشتهها جایز نیست و آسیب آن بیشتر است. باید طوری به این قضیه نگاه کنیم که حساسیت در آن ایجاد نشود و یکوقت کار رشتههایی را که میتوانیم در آن تماشاگر زن داشته باشیم هم خراب کنیم.
اما دغدغهای هم از نگاه علمای دینی و بزرگان وجود دارد. که باید به آن هم احترام بگذاریم. ما در مملکتی به اسم جمهوری اسلامی زندگی میکنیم و نباید به صرف نگاه ورزشی این مسایل را نادیده بگیریم. واقعیتش این است که هنوز ما مدل شفاف یا ثابتی نداریم که بدانیم حضور خانوادهها در ورزشگاهها در فلان رشته مشخص است. در یک مقطع میگویند ایراد دارد و در مقطع دیگر دچار ایراد میشود. پیشنهادم این است که این طرح باید به شورای عمومی فرهنگی کشور برود. یکی از وظایف این شورا رسیدگی به همین مسایل است که در راس آن وزیر ارشاد است. وزیر ورزش و چند نفر دیگر از وزرا به همراه روحانیت در این شورا عضو هستند.
این مسوولان باید در فضای واقعبینانه بنشینند و راهکارهای لازم را ارایه بدهند تا مشکل حل شود. خود من گفتم بهعنوان یک کارشناس میتوانم در این بخش کمک کنم. باید این مشکل را طوری حل کنیم که از این به بعد دچار چالش نشویم و جلوی هر رشتهای را بگیرند. این خیلی بهتر است که رشتههایی را برای خانمها تعیین کنند تا برای دیدن مسابقات آن به ورزشگاه بروند تا اینکه کلا جلوی آن را بگیرند یا یکبار بروند و دفعه دیگر نروند.
شما هفته پیش در اجلاس سالانه آنوک به تایلند رفته بودید و گفته شد در آنجا شیخاحمد، رییسشورای المپیک آسیا حمایتهای خوبی از ایران در برابر شانتاژهای خبری علیه کشورمان بهدلیل دستگیری یک خانم و ممنوعیت حضور زنان در سالنهای والیبال به راه افتاده بود کرده بود، دراینباره توضیح میدهید؟
نگاه شیخاحمد به ورزش ایران کاملا مهربانانه است و از لحاظ فرهنگی به ما نزدیک است.
اجلاس آنوک مهمترین اجلاس ورزشی دنیاست که بزرگان و مدیران ورزش جهان در آن حضور دارند. بعد از حاشیههایی که برای فدراسیون والیبال به وجود آمد خود شیخ وقتی فهمید موضوع سیاسی است و به ورزش ربطی ندارد با تلویزیونها مصاحبه کرد و گفت برخیها از ابزارهای سیاسی استفاده کردند تا به این قضیه دامن بزنند. ما هم گزارشی نوشتیم و به کمیته بینالمللی المپیک (ioc) دادیم. ضمن اینکه احساس کردیم این قضیه بهتر است بیشتر از این باز نشود تا همه در جریان باشند. در اجلاس که ما حضور داشتیم به جز شیخاحمد، توماس باخ، رییس ioc و رییس فدراسیون جهانی والیبال کس دیگری از موضوع باخبر نبود.