صراط: با اینکه ترکیه مواضع تندی را از مدت‌ها پیش در قبال دولت بشار اسد در پیش گرفته و همواره برکناری وی را شروط هرگونه مذاکراتی دانسته است اما اخیرا با وقوع رخدادهای جدید در منطقه و انعطاف پذیری برخی کشورهای اروپایی در برابر نظام بشار اسد، ترکیه نیز کمی انعطاف پذیری به خرج داده و دیگر برکناری اسد را شرط مذاکرات نمی‌داند.
به نوشته روزنامه الاخبار لبنان، از بین تمامی کشورهای مرتبط با بحران سوریه تنها ترکیه است که بدون اتخاذ استراتژی واضح و نهایی باقیمانده است. اما هر روز تغییرات زیادی در منطقه در حال رخ داده است.
منطقی نیست که انتظار سفر قریب الوقوعی از رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه به دمشق داشته باشیم اما کاملا واضح است که ترکیه همچنان به سیاست جدیدی پایبند است که با تمامی تغییرات منطقه در سال میلادی اخیر ارتباط داشته است. مشکل بزرگی که مسئولان ترکیه‌ای با آن مواجهند تک روی و حرکت در مسیر ویژه‌ای است که پس از آغاز عملیات ائتلاف ضد داعش دیگر به نفع ترکیه نیست.
کاملا واضح است که ترکیه امروز با چالش‌ها و مشکلات زیادی مواجه شده است. ترکیه هنوز نمی‌داند که آیا پس از پیوستن به اتحادیه اروپا این اتحادیه همچنان یکپارچه و قدرتمند باقی خواهد ماند.
آنکارا تلاش می‌کند تا جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی را به دست آورد اما می‌داند که باقیماندن در پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پایه و اساسی برای به دست آوردن این جایگاه است. ترکیه همچنین با اوضاع داخلی پیچیده‌ای مواجه است.
اما ترکیه با دغدغه دیگری نیز مواجه است از یک سو عربستانی‌ها و آمریکایی‌ها به سمت ترکیه متمایل شده‌اند تا آنکارا را به پیوستن به استراتژی خود در سوریه، مصر و عراق تشویق کنند و ماهیت روابطش را با ایران روشن کنند. آمریکایی‌ها و عربستانی‌ها در واقع آمادگی زیادی برای گسترش نقش منطقه‌ای ترکیه از جمله تحقق سازش با مصر نشان داده‌اند.
همچنین غرب و عربستان از ترکیه می‌خواهند تا دست از استراتژی یکجانبه‌ای که در قبال پرونده‌های داغ منطقه در پیش گرفته، بردارد.
همچنین روس‌ها و ایرانی‌ها تلاش می‌کنند تا طرح‌هایی را در قبال ترکیه در پیش بگیرند.
روس‌ها می‌گویند، آماده قرار دادن ترکیه به عنوان گذرگاه اصلی و ایجاد تفاهم استراتژیک هستند تا نقش ترکیه در آسیای میانه گسترش یابد و نقش مهمتری را در جهان عرب ایفا کند. ایران نیز هیچ مانعی در ایجاد ائتلاف دو گانه ترکیه‌ای ایرانی که بر پایه تفاهم‌ها در خصوص مسائل حیاتی و به ویژه در خصوص سوریه و عراق باشد، نمی‌بیند. البته با روشی که نگاه غرب و شرق را متوجه مشکلات این دو کشور کند، ایرانی‌ها همچنین به اردوغان اعلام کرده‌اند که هیچ گونه ائتلافی با اسرائیل نباید صورت بگیرد چرا که با این اقدام تمامی جهان عرب و بخش وسیعی از جهان اسلام خسارت می‌بینند.
همچنین ایرانی‌ها به اردوغان اعلام کرده‌اند که صرف فکر کردن به ائتلاف با عربستان گذر از موانع مهمی است به ویژه اینکه عربستان رقیب اصلی ترکیه در این زمینه حیاتی است.
از نظر عملی ایران از ترکیه خواسته تا به پیمان این کشور که و به دو هم‌پیمان یعنی سوریه و عراق استناد می‌کند که مرکز اعتماد در جهان عرب هستند، بپیوندد و به این ترتیب ترکیه در مرکز جنبش مقاومت که شامل هم‌پیمانان در لبنان و فلسطین است، قرار می‌گیرد. اما مشکل اردوغان با پیشنهاد ایران همچنان در نقطه خود باقی مانده است.
وی گفته است: همه چیز قابل بحث و گفت‌وگو است اما پس از برکناری بشار اسد!
رخدادهای زیادی به وقوع پیوست که ترکیه را مجبور می‌کند تا از مواضع خود پا پس بکشد. اول اینکه دستگاه‌های آنکارا که با بحران سوریه مرتبط هستند سخن گفتن از برکناری نظام بشار اسد را محال می‌دانند و آنکارا با مواضع دیپلماتیکی از سوی برخی پایتخت‌های غربی و عربی مواجه شده که نشان دهنده موافقت با ابقای بشار اسد است.
پس از آن تغییر سخت‌تر در عراق با سیطره داعش بر مناطق این کشور و اعلام "دولت اسلامی" رخ داد.
این مساله بر شکست‌های "اخوان المسلمین" در مصر، تونس، لیبی و سوریه و بحران‌هایی که حماس در فلسطین با آن مواجه است معطوف شده است.
ترکیه فهمید که عدم پیوستن عملی به ائتلاف ضد داعش موجب هیچ تغییری در استراتژی این ائتلاف نمی‌شود. اما این نقش به طرف دیگر یعنی اردن واگذار خواهد شد. ترک‌ها بعدا احساس کردند که اوضاع عراق بر همان نتایج جنگ 2014 باقی نخواهد ماند.
ترکیه‌ای‌ها همچنین مشاهده کردند که ایران آماده انجام هرگونه تلاش در عراق و حتی بیشتر از سوریه برای حل بحران این کشور هستند.
ترکیه همچنین می‌داند که عراق به زودی شاهد عقب نشینی گسترده داعش خواهد بود.
عراق همچنین با کمک ایران تقریبا از مرحله مصون سازی بغداد و ایجاد سامانه‌های امنیتی و نظامی گذر کرده است. حتی ترک‌ها در حال حاضر برخوردهای متفاوتی را در پیش گرفته‌اند.
احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه به بغداد سفر و در این سفر سخنان مهمی ایراد کرد.
وی گفت: ما وارد مرحله تغییرات استراتژیک شده‌ایم، دشمن اولیه ما تفکر وهابی و کسانی است که چنین تفکری را در اختیار دارند و در واقع این افراد نمی‌خواهند تنها غیرمسلمانان را از بین ببرند بلکه می‌خواهند همگان را نابود سازند.
داوود اوغلو گفت: ما در مواضع خود تغییراتی را می‌بینیم که ما را به گشودن صفحات جدیدی در روابطمان ترغیب می‌کند. ما با عراق به عنوان روابط محوری‌مان برخورد می‌کنیم و حتی اگر تماس‌هایی هم با اقلیم کردستان داشته باشیم با هماهنگی صورت می‌گیرد.
وی تصریح کرد: ما آماده بالا بردن سطح همکاری اقتصادی با عراق و ایجاد دیدگاه جدیدی در روابطمان با کشورهای منطقه به ویژه عراق و ایران هستیم.
داوود اوغلو در این سفر ناگهان نخست وزیر عراق را با اظهارات خود که ترکیه در برخورد با مسائل واقع بینانه عمل می‌کند غافلگیر کرد.
وی گفت که ترکیه دیگر برکناری بشار اسد را شرط لازم برای آغاز هرگونه مذاکرات سوری سوری یا مذاکرات میان ترکیه، ایران و عراق نمی‌داند. اما بهتر است تفاهمات در حال حاضر از طریق راهکارهایی صورت بگیرد که مانع ابقای بشار اسد در منصبش در دوره آتی شود.
اما دستپاچگی که آنکارا در برخورد با هم‌پیمانان سوری و به ویژه اخوان المسلمین با آن مواجه است، کاملا واضح است. داوود اوغلو پیشتر به یک مسئول لبنانی گفته بود: مشکل اخوان در سوریه این است که صدایشان بالاتر از نفوذشان در کشور است اما اوضاع اخوان در جهان فرق کرده است.
به نوشته روزنامه الاخبار لبنان، از بین تمامی کشورهای مرتبط با بحران سوریه تنها ترکیه است که بدون اتخاذ استراتژی واضح و نهایی باقیمانده است. اما هر روز تغییرات زیادی در منطقه در حال رخ داده است.
منطقی نیست که انتظار سفر قریب الوقوعی از رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه به دمشق داشته باشیم اما کاملا واضح است که ترکیه همچنان به سیاست جدیدی پایبند است که با تمامی تغییرات منطقه در سال میلادی اخیر ارتباط داشته است. مشکل بزرگی که مسئولان ترکیه‌ای با آن مواجهند تک روی و حرکت در مسیر ویژه‌ای است که پس از آغاز عملیات ائتلاف ضد داعش دیگر به نفع ترکیه نیست.
کاملا واضح است که ترکیه امروز با چالش‌ها و مشکلات زیادی مواجه شده است. ترکیه هنوز نمی‌داند که آیا پس از پیوستن به اتحادیه اروپا این اتحادیه همچنان یکپارچه و قدرتمند باقی خواهد ماند.
آنکارا تلاش می‌کند تا جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی را به دست آورد اما می‌داند که باقیماندن در پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پایه و اساسی برای به دست آوردن این جایگاه است. ترکیه همچنین با اوضاع داخلی پیچیده‌ای مواجه است.
اما ترکیه با دغدغه دیگری نیز مواجه است از یک سو عربستانی‌ها و آمریکایی‌ها به سمت ترکیه متمایل شده‌اند تا آنکارا را به پیوستن به استراتژی خود در سوریه، مصر و عراق تشویق کنند و ماهیت روابطش را با ایران روشن کنند. آمریکایی‌ها و عربستانی‌ها در واقع آمادگی زیادی برای گسترش نقش منطقه‌ای ترکیه از جمله تحقق سازش با مصر نشان داده‌اند.
همچنین غرب و عربستان از ترکیه می‌خواهند تا دست از استراتژی یکجانبه‌ای که در قبال پرونده‌های داغ منطقه در پیش گرفته، بردارد.
همچنین روس‌ها و ایرانی‌ها تلاش می‌کنند تا طرح‌هایی را در قبال ترکیه در پیش بگیرند.
روس‌ها می‌گویند، آماده قرار دادن ترکیه به عنوان گذرگاه اصلی و ایجاد تفاهم استراتژیک هستند تا نقش ترکیه در آسیای میانه گسترش یابد و نقش مهمتری را در جهان عرب ایفا کند. ایران نیز هیچ مانعی در ایجاد ائتلاف دو گانه ترکیه‌ای ایرانی که بر پایه تفاهم‌ها در خصوص مسائل حیاتی و به ویژه در خصوص سوریه و عراق باشد، نمی‌بیند. البته با روشی که نگاه غرب و شرق را متوجه مشکلات این دو کشور کند، ایرانی‌ها همچنین به اردوغان اعلام کرده‌اند که هیچ گونه ائتلافی با اسرائیل نباید صورت بگیرد چرا که با این اقدام تمامی جهان عرب و بخش وسیعی از جهان اسلام خسارت می‌بینند.
همچنین ایرانی‌ها به اردوغان اعلام کرده‌اند که صرف فکر کردن به ائتلاف با عربستان گذر از موانع مهمی است به ویژه اینکه عربستان رقیب اصلی ترکیه در این زمینه حیاتی است.
از نظر عملی ایران از ترکیه خواسته تا به پیمان این کشور که و به دو هم‌پیمان یعنی سوریه و عراق استناد می‌کند که مرکز اعتماد در جهان عرب هستند، بپیوندد و به این ترتیب ترکیه در مرکز جنبش مقاومت که شامل هم‌پیمانان در لبنان و فلسطین است، قرار می‌گیرد. اما مشکل اردوغان با پیشنهاد ایران همچنان در نقطه خود باقی مانده است.
وی گفته است: همه چیز قابل بحث و گفت‌وگو است اما پس از برکناری بشار اسد!
رخدادهای زیادی به وقوع پیوست که ترکیه را مجبور می‌کند تا از مواضع خود پا پس بکشد. اول اینکه دستگاه‌های آنکارا که با بحران سوریه مرتبط هستند سخن گفتن از برکناری نظام بشار اسد را محال می‌دانند و آنکارا با مواضع دیپلماتیکی از سوی برخی پایتخت‌های غربی و عربی مواجه شده که نشان دهنده موافقت با ابقای بشار اسد است.
پس از آن تغییر سخت‌تر در عراق با سیطره داعش بر مناطق این کشور و اعلام "دولت اسلامی" رخ داد.
این مساله بر شکست‌های "اخوان المسلمین" در مصر، تونس، لیبی و سوریه و بحران‌هایی که حماس در فلسطین با آن مواجه است معطوف شده است.
ترکیه فهمید که عدم پیوستن عملی به ائتلاف ضد داعش موجب هیچ تغییری در استراتژی این ائتلاف نمی‌شود. اما این نقش به طرف دیگر یعنی اردن واگذار خواهد شد. ترک‌ها بعدا احساس کردند که اوضاع عراق بر همان نتایج جنگ 2014 باقی نخواهد ماند.
ترکیه‌ای‌ها همچنین مشاهده کردند که ایران آماده انجام هرگونه تلاش در عراق و حتی بیشتر از سوریه برای حل بحران این کشور هستند.
ترکیه همچنین می‌داند که عراق به زودی شاهد عقب نشینی گسترده داعش خواهد بود.
عراق همچنین با کمک ایران تقریبا از مرحله مصون سازی بغداد و ایجاد سامانه‌های امنیتی و نظامی گذر کرده است. حتی ترک‌ها در حال حاضر برخوردهای متفاوتی را در پیش گرفته‌اند.
احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه به بغداد سفر و در این سفر سخنان مهمی ایراد کرد.
وی گفت: ما وارد مرحله تغییرات استراتژیک شده‌ایم، دشمن اولیه ما تفکر وهابی و کسانی است که چنین تفکری را در اختیار دارند و در واقع این افراد نمی‌خواهند تنها غیرمسلمانان را از بین ببرند بلکه می‌خواهند همگان را نابود سازند.
داوود اوغلو گفت: ما در مواضع خود تغییراتی را می‌بینیم که ما را به گشودن صفحات جدیدی در روابطمان ترغیب می‌کند. ما با عراق به عنوان روابط محوری‌مان برخورد می‌کنیم و حتی اگر تماس‌هایی هم با اقلیم کردستان داشته باشیم با هماهنگی صورت می‌گیرد.
وی تصریح کرد: ما آماده بالا بردن سطح همکاری اقتصادی با عراق و ایجاد دیدگاه جدیدی در روابطمان با کشورهای منطقه به ویژه عراق و ایران هستیم.
داوود اوغلو در این سفر ناگهان نخست وزیر عراق را با اظهارات خود که ترکیه در برخورد با مسائل واقع بینانه عمل می‌کند غافلگیر کرد.
وی گفت که ترکیه دیگر برکناری بشار اسد را شرط لازم برای آغاز هرگونه مذاکرات سوری سوری یا مذاکرات میان ترکیه، ایران و عراق نمی‌داند. اما بهتر است تفاهمات در حال حاضر از طریق راهکارهایی صورت بگیرد که مانع ابقای بشار اسد در منصبش در دوره آتی شود.
اما دستپاچگی که آنکارا در برخورد با هم‌پیمانان سوری و به ویژه اخوان المسلمین با آن مواجه است، کاملا واضح است. داوود اوغلو پیشتر به یک مسئول لبنانی گفته بود: مشکل اخوان در سوریه این است که صدایشان بالاتر از نفوذشان در کشور است اما اوضاع اخوان در جهان فرق کرده است.
