در حقیقت در سال 1400 تراکم جمعیت تهران به حدود29 هزار نفر در هر کیلومتر مربع خواهد رسید که در آن صورت از مانیل متراکم ترین شهر جهان هم متراکم تر خواهد بود. تراکم تهران در حال حاضر حدودا 11.290 است.
جدول زیر متراکم ترین شهرهای پرجمعیت جهان را نشان می دهد؛
ردیف | شهر | جمعیت(میلیون) | تراکم (هزار نفر) |
1 | مانیل | 1.652.171 | 22.857 |
2 | کاکته | 4.486.679 | 21.252 |
3 | بمبئی | 12.478.447 | 20.694 |
4 | داکا | 7.100.940 | 19.447 |
5 | قاهره | 6.758.881 | 18.071 |
6 | سئول | 10.442.426 | 17.255 |
جدول زیر نیز نشاندهنده پر جمعیت ترین شهرهای جهان بر اساس جمعیت خود شهر و نه نقاط پیرامونی آن است؛
ردیف | شهر | جمعیت | تراکم |
1 | شانگهای | 24.152.000 | 6.845 |
2 | پکن | 21.148.000 | 7.400 |
3 | کراچی | 21.143.000 | 5700 |
4 | استانبول | 14.160.000 | 2481 |
5 | بمبئی | 12.478.000 | 20.494 |
6 | مسکو | 12.111.000 | 4705 |
7 | سائوپائولو | 11.895.000 | 7383 |
8 | تیانجین | 11.090.000 | 1494 |
9 | گوانگژو | 11.071.000 | 2881 |
10 | دهلی نو | 11.008.000 | 7187 |
اما آیا برنامه ریزی های ما تا هفت سال دیگر جوابگوی جمعیت 22 میلیون نفری هست؟
برخی معتقدند دادن چنین آمارهایی برای آینده شهری مثل تهران بیشتر هشدار و القای نوعی نگرانی به افراد مسئول است که در مورد شهر تهران فکری کنند.
شهر تهران با یکی از پر حجم ترین شبکه های بزرگراهی و متروی که جزو پر رفت و آمد ترین متروهای جهان است هم اکنون هم با این جمعیت و تراکم با مشکلات فراوانی روبه روست ؛ مشکلاتی که گاه اقتصادی و گاه فرهنگی است.
در طول هفت سال آیا قرار است کدام برنامه ریزی فرهنگی و یا اقتصادی و اجتماعی مردم تهران را برای مواجهه با جمعیت 22 میلیونی روبه رو کند؟
حقیقت این است که هیچ برنامه مدونی برای این منظور موجود نیست اما تنها راه موجود کنترل مهاجرت به تهران همچنین جلوگیری از رشد جمعیت مهاجر در شهرکها و شهرهای پیرامونی شهر تهران است.
در همین رابطه رئیس مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران گفت: "رشد جمعیت پیرامونی تهران سه برابر شهر تهران است."
دکتر بابک نگاهداری ضمن بیان این مطلب و با اشاره به صحبتهای شهردار تهران در جلسه شورای عالی نظارت بر توسعه شهری گفت: "در حال حاضر رشد جمعیت شهر تهران با تمهیدات اندیشیده شده و مجموعه عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مدیریتی به یک و نیم درصد کاهش یافته و در واقع مانند آتشفشانی است که انرژی خود را تخلیه نموده است. اما دغدغه و مشکل جدی از جانب مراکز جمعیتی پیرامون شهر تهران است که رشد جمعیتی بالغ بر ۴.۸ درصد دارد."
وی گفت: "نکته مهمی که بسیاری از افراد دقت لازم را به آن ندارند این است که تقریباً تمامی مراکز جمعیتی اطراف تهران اساساً از کنترل شهرداری تهران خارج بوده و بر اساس تقسیمات کشور توسط واحدها و نهادهای دیگری مدیریت میشود."
تمرکز کار و پول و سرمایه و بسیاری دیگر از فعالیتهای فرهنگی و جاذبه
های شهری در تهران سبب شده است که این شهر مقصد نهایی و کعبه آمال همه
کسانی باشد که در استان خود شهرهای بزرگی چون تبریز، شیراز ، مشهد و اصفهان
را دارند گرچه جمعیت و معضلات این شهرها هم کم از تهران ندارد اما هنوز
پایتخت ایران با پدیده ماکرو سفالی و بزرگسری روبه روست و چنان که به
حرفهای شهردار اعتماد کنیم باید بدانیم که تا سال 1400 یعنی 7 سال دیگر این
سر بزرگ به احتما قوی دچار انفجار خواهد شد.
انفجاری که معضلات اجتماعی آن را با هیچ توان اجرایی نمی توان حل و فصل کرد.
پس باید همین امروز از مسئولان شهری که درگیر مسایل جزیی و اختلافات سیاسی اند و از مسئولان دولت تدبیر امید انتظار داشت این موضوع را در کنار موضوعات مهم دیگر در سرلوحه برنامه ریزی ها قرار دهند چرا که تراکم نامتقارن جمعیت در کنار کاهش میزان ازدواج و زاد و ولد چیزی شبیه تورم رکودی است که مجال نفس کشیدن به اقتصاد ما نداده است.