صراط: مذاکرات هفته جاری طی روزهای سه‌شنبه تا جمعه در سطح
معاونین و کارشناسان در وین برگزار می‌شود، در همین راستا "مجید
تخت‌روانچی" عضو تیم هسته‌ای کشورمان در گفتگویی مشروح پیرامون مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 مطالبی ارائه کرد.
متن این گفتگو به شرح زیر است:
اگر چناچه مذاکرات تا 11 تیرماه تمام نشود چه خواهد شد و آیا اصراری بر پایان مذاکرات تا تاریخ مقرر است؟
ما در آذر ماه گذشته در وین توافق کردیم که تا ۱۰ تیرماه مذاکرات برای رسیدن به توافق جامع ادامه یابد. از همان زمان طرفین با جدیت به مذاکرات ادامه داده‌اند و ماه گذشته در لوزان موفق شدیم در مورد موضوعات مختلف مورد بحث راه‌حل‌ها را پیدا کنیم.
هم اکنون نیز در حال نگارش متن نهایی و ضمائم آن هستیم. این مقطع از مذاکرات بسیار پیچیده و دشوار است. دلیل آن نیز روشن است. شما باید در مورد متون فنی، حقوقی و سیاسی بسیار پیچیده مذاکره و توافق کنید که شاید مجبور باشید در مورد یک جمله ساعت‌ها وقت اختصاص دهید. بعضی اوقات شاید توافق در مورد یک ویرگول مدت‌ها از شما وقت بگیرد.
البته
تا به حال پیشرفت‌هایی در زمینه نگارش متن جامع داشته‌ایم ولی کار ادامه
دارد و امیدواریم در ادامه مسیر با زیاده‌خواهی روبرو نشویم تا بتوانیم به
یک توافق خوب برسیم. همان طور که عرض کردم ما تا ۱۰ تیر وقت داریم که
مذاکرات را به پایان برسانیم.
تمام
تلاش خود را می‌کنیم که حتی قبل از آن تاریخ به نتیجه برسیم. اگر چنین
اتفاقی بیفتد که چه بهتر. اگر نشد این امکان وجود دارد تا با هماهنگی با
طرف مقابل زمان را تمدید کنیم. ما خودمان را تحت فشار زمان قرار نمی‌دهیم. برای ما دستیابی به یک توافق خوب ملاک است.
حالا
چند روز زود‌تر و یا چند روز دیر‌تر. هدف دستیابی به حقوق هسته‌ای مردم
ایران است که از ابتدا مورد توجه ما بوده و انشاءالله در انتهای کار نیز به
آن خواهیم رسید و تحت هیچ شرایطی از آن کوتاه نخواهیم آمد.
این روزها در خصوص اجرای توافقنامه و فاصله امضاء تا اجرا حرف و حدیث زیاد است، نظر شما در این خصوص چیست؟
حرف و حدیث‌ها را نباید جدی گرفت. براساس راه‌حلی که به آن رسیده‌ایم به فاصله کوتاهی بعد از توافق جامع، شورای امنیت سازمان ملل توافق را تایید خواهد کرد. در توافق جامع جدول زمانی اجرای تعهدات طرفین کاملا روشن بیان شده است. یعنی دقیقا مشخص است که طرفین چه اقدامی را در چه زمانی انجام خواهند داد. ما همواره تاکید کرده‌ایم که باید بین زمان اجرای تعهدات دو طرف توازن وجود داشته باشد. به عبارت دیگر اصل همزمانی باید رعایت شود.
این روزها در خصوص اجرای توافقنامه و فاصله امضاء تا اجرا حرف و حدیث زیاد است، نظر شما در این خصوص چیست؟
حرف و حدیث‌ها را نباید جدی گرفت. براساس راه‌حلی که به آن رسیده‌ایم به فاصله کوتاهی بعد از توافق جامع، شورای امنیت سازمان ملل توافق را تایید خواهد کرد. در توافق جامع جدول زمانی اجرای تعهدات طرفین کاملا روشن بیان شده است. یعنی دقیقا مشخص است که طرفین چه اقدامی را در چه زمانی انجام خواهند داد. ما همواره تاکید کرده‌ایم که باید بین زمان اجرای تعهدات دو طرف توازن وجود داشته باشد. به عبارت دیگر اصل همزمانی باید رعایت شود.
وقتی
شورای امنیت توافق را تایید می‌کند که در دل آن این موضوع همزمانی نیز
وجود دارد، یعنی اجرای تعهدات طرفین باید همزمان باشد. بر این اساس، در روز
اجرای توافق، ما مقدمات انجام تعهدات خود را آغاز خواهیم کرد و آنها نیز
همزمان به صورت رسمی مقدمات انجام تعهدات خود را شروع خواهند کرد.
آیا رفع تحریم‌ها در واقع به معنای رفع کلیه تحریم‌ها و یا بخشی از آنها است و آیا الویت دادن برخی نسبت به برخی دیگر، احتمالا مقبول جمهوری اسلامی ایران است؟
ببینید ما از اول تاکید داشته‌ایم که باید این تحریم‌های ظالمانه لغو شوند. در توافق ژنو نیز صحبت از لغو تحریم‌ها است ولی موضوع بحث ما زمان لغو این تحریم‌هاست. چیزی که در لوزان به آن رسیدیم این بود که تمامی تحریم‌های اقتصادی، تجاری، مالی و نفتی اتحادیه اروپا و آمریکا در ابتدای کار و همزمان با انجام کارهایی که ایران باید انجام دهد لغو شوند.
آیا رفع تحریم‌ها در واقع به معنای رفع کلیه تحریم‌ها و یا بخشی از آنها است و آیا الویت دادن برخی نسبت به برخی دیگر، احتمالا مقبول جمهوری اسلامی ایران است؟
ببینید ما از اول تاکید داشته‌ایم که باید این تحریم‌های ظالمانه لغو شوند. در توافق ژنو نیز صحبت از لغو تحریم‌ها است ولی موضوع بحث ما زمان لغو این تحریم‌هاست. چیزی که در لوزان به آن رسیدیم این بود که تمامی تحریم‌های اقتصادی، تجاری، مالی و نفتی اتحادیه اروپا و آمریکا در ابتدای کار و همزمان با انجام کارهایی که ایران باید انجام دهد لغو شوند.
این
موضوع شامل تحریم‌های شورای امنیت نیز می‌شود ولی شورای امنیت به آن صورت
تحریم‌های اقتصادی و تجاری ندارد. البته بر اساس تفاهم لوزان کلیه قطع
نامه‌های شورای امنیت نیز لغو خواهند شد. در توافق جامع نیز این موضوع به
صراحت در متن خواهد آمد که همزمان با تایید انجام تعهدات ایران توسط آژانس این تحریم‌های اقتصادی لغو خواهند شد.
پذیرش نظارت بر اجرای پروتکل الحاقی در چه مواردی و با چه مکانیزمی مقبول ایران است و خط قرمز آن چیست، دولت و مجلس کدام صاحب صلاحیت و البته حرف نهایی را در این رابطه خواهد زد؟
پذیرش پروتکل الحاقی در حیطه وظایف مجلس شورای اسلامی است. این مجلس است که باید در مورد معاهدات، کنوانسیون‌ها و پروتکل‌ها تصمیم گیری کند. دولت نمی‌تواند در مورد پیوستن به این معاهدات بین‌المللی تعهد دهد.
ما از ابتدای مذاکرات این موضوع را به طرف مقابل گفته‌ایم که پیوستن جمهوری اسلامی ایران به پروتکل الحاقی منوط به تایید آن توسط مجلس است. به آنها همچنین گفته‌ایم که حتی برای اجرای داوطلبانه آن نیز باید مجوز مجلس را بگیریم.
البته این را هم روشن کرده‌ایم که زمانی درخواست پذیرش پروتکل الحاقی را به مجلس شورای اسلامی ارائه خواهیم کرد که طرف مقابل نیز اقدام مشخصی را به انجام برساند. البته نهایتا این مجلس است که در زمینه پذیرش پروتکل الحاقی تصمیم خواهد گرفت.
پذیرش نظارت بر اجرای پروتکل الحاقی در چه مواردی و با چه مکانیزمی مقبول ایران است و خط قرمز آن چیست، دولت و مجلس کدام صاحب صلاحیت و البته حرف نهایی را در این رابطه خواهد زد؟
پذیرش پروتکل الحاقی در حیطه وظایف مجلس شورای اسلامی است. این مجلس است که باید در مورد معاهدات، کنوانسیون‌ها و پروتکل‌ها تصمیم گیری کند. دولت نمی‌تواند در مورد پیوستن به این معاهدات بین‌المللی تعهد دهد.
ما از ابتدای مذاکرات این موضوع را به طرف مقابل گفته‌ایم که پیوستن جمهوری اسلامی ایران به پروتکل الحاقی منوط به تایید آن توسط مجلس است. به آنها همچنین گفته‌ایم که حتی برای اجرای داوطلبانه آن نیز باید مجوز مجلس را بگیریم.
البته این را هم روشن کرده‌ایم که زمانی درخواست پذیرش پروتکل الحاقی را به مجلس شورای اسلامی ارائه خواهیم کرد که طرف مقابل نیز اقدام مشخصی را به انجام برساند. البته نهایتا این مجلس است که در زمینه پذیرش پروتکل الحاقی تصمیم خواهد گرفت.
در
مورد زمان اجرای پروتکل الحاقی باید عرض کنم که اجرای داوطلبانه آن پس از
دریافت مجوز مجلس به عنوان بخشی از کارهایی است که ما در ابتدای کار انجام
خواهیم داد. در مورد زمان پیشنهادی برای تصویب پروتکل الحاقی در حال مذاکره
هستیم ولی این کار بعد از چند سال و در قبال اقدام مشخص طرف مقابل خواهد
بود.
نادیده گرفتن احتمالی هر یک از خطوط قرمز سرنوشت مذاکرات را چگونه رقم خواهد زد؟ اساسا مذاکره کردن با تهدید هم زمان چقدر قابل جمع است؟
در ابتدای مذاکرات در سال ۱۳۹۲، ما خطوط قرمز خود را به طرف‌های مذاکراتی منعکس و این خطوط را به صورت علنی نیز بیان کردیم. احترام به حق غنی سازی ایران، ادامه فعالیت مراکز هسته‌ای کشور از جمله در نطنز، اراک و فردو، حفظ ماهیت آب سنگین راکتور اراک، عدم ارسال مواد غنی شده به خارج از کشور، ادامه فعالیت تحقیق و توسعه توسط دانشمندان کشورمان ازجمله مواردی بوده که ما همواره بر رعایت آن تاکید کرده‌ایم.
الان هم همین نظر را داریم و اگر به توافق جامع برسیم شما ملاحظه خواهید کرد که این موارد مورد لحاظ قرار گرفته است. ما به صراحت به طرف مقابل گفته‌ایم که اگر خدشه‌ای به این خطوط قرمز ما وارد شود توافقی در کار نخواهد بود.
نکته دیگر در مورد بحث تهدید هاست. ابتدا عرض کنم که از ابتدای انقلاب اسلامی و به ویژه در طول جنگ تحمیلی ملت ایران نشان داده که با تهدید میدان را خالی نمی‌کند و هر جا لازم بوده تهدید را با تهدید پاسخ داده است. الان نیز به کسی اجازه نخواهیم داد بخواهد با زبان تهدید با ملت ایران صحبت کند. ما در مذاکرات اجازه نداده‌ایم که آمریکا از زبان تهدید استفاده کند. خودشان هم می‌دانند که نباید به این موضوع حتی فکر کنند.
نادیده گرفتن احتمالی هر یک از خطوط قرمز سرنوشت مذاکرات را چگونه رقم خواهد زد؟ اساسا مذاکره کردن با تهدید هم زمان چقدر قابل جمع است؟
در ابتدای مذاکرات در سال ۱۳۹۲، ما خطوط قرمز خود را به طرف‌های مذاکراتی منعکس و این خطوط را به صورت علنی نیز بیان کردیم. احترام به حق غنی سازی ایران، ادامه فعالیت مراکز هسته‌ای کشور از جمله در نطنز، اراک و فردو، حفظ ماهیت آب سنگین راکتور اراک، عدم ارسال مواد غنی شده به خارج از کشور، ادامه فعالیت تحقیق و توسعه توسط دانشمندان کشورمان ازجمله مواردی بوده که ما همواره بر رعایت آن تاکید کرده‌ایم.
الان هم همین نظر را داریم و اگر به توافق جامع برسیم شما ملاحظه خواهید کرد که این موارد مورد لحاظ قرار گرفته است. ما به صراحت به طرف مقابل گفته‌ایم که اگر خدشه‌ای به این خطوط قرمز ما وارد شود توافقی در کار نخواهد بود.
نکته دیگر در مورد بحث تهدید هاست. ابتدا عرض کنم که از ابتدای انقلاب اسلامی و به ویژه در طول جنگ تحمیلی ملت ایران نشان داده که با تهدید میدان را خالی نمی‌کند و هر جا لازم بوده تهدید را با تهدید پاسخ داده است. الان نیز به کسی اجازه نخواهیم داد بخواهد با زبان تهدید با ملت ایران صحبت کند. ما در مذاکرات اجازه نداده‌ایم که آمریکا از زبان تهدید استفاده کند. خودشان هم می‌دانند که نباید به این موضوع حتی فکر کنند.
حالا
برای مصرف داخلی و یا خوش آمد صهیونیست‌ها و یا برخی دیگر هر چند وقت یک
بار از این ادبیات استفاده می‌کنند. البته همان طور که مقام معظم رهبری
فرمودند ما در زیر شبح تهدید مذاکره نخواهیم کرد و به آنها اجازه نخواهیم
داد تا حتی به صورت غیرمستقیم با زبان تهدید با ما صحبت کنند کما اینکه
تاکنون چنین اجازه‌ای را به آنها نداده‌ایم.
پیرامون چیستی مصوبه سنا و اینکه در مذاکرات چه تاثیری خواهد داشت و بالاخره ایران با آن چه خواهد کرد توضیحاتی بفرمایید.
در مورد مصوبه اخیر سنای آمریکا عرض کنم که فرآیند تعاملات داخلی در کشور‌ها به خودشان مربوط است.
پیرامون چیستی مصوبه سنا و اینکه در مذاکرات چه تاثیری خواهد داشت و بالاخره ایران با آن چه خواهد کرد توضیحاتی بفرمایید.
در مورد مصوبه اخیر سنای آمریکا عرض کنم که فرآیند تعاملات داخلی در کشور‌ها به خودشان مربوط است.
ما با نمایندگان۶ کشور مذاکره می‌کنیم. حالا این دولت‌ها در سیستم داخلی خود ازچه مسیری‌هایی باید عبور کننند به خودشان مربوط است.
ما دولت‌ها را مسئول اجرای تعهدات شان می‌دانیم. وقتی
شورای امنیت سازمان ملل توافق جامع را تایید کند اجرای آن بر اساس حقوق
بین‌الملل برای همه دولت‌های فعلی و آینده این کشور‌ها لازم الاجرا است.
