صراط: هشتاد و هفتمین جلسه علنی شورای چهارم شهر اصفهان که مقارن با میلاد حضرت علی‌اکبر (ع) و روز جوان است، شاید بیش از هر جلسه دیگری در عمر چهارمین دوره شورا اهمیت داشت.
جلسه‌ای که به دنبال شکستن تابوی سئوال از شهردار اصفهان پس از 12 سال از مدیریت بر این کلان‌شهر و قانع نشدن اعضا موجبات استیضاح سقائیان‌نژاد را رقم زده بود.
در مروری گذرا بر سئوال از شهردار باید گفت که پس از کش‌وقوس‌های فراوان توسط اعضای شورا شهر، سرانجام در بهمن‌ماه سال گذشته سئوالی چالشی در قالب 15 بند در ارتباط با مترو و حواشی پیرامون آن به شهردار اعلام شد سئوالی که سقائیان‌نژاد به آن پاسخ کتبی نداد و در نهایت پنج نفر از اعضای شورا را بر آن داشت تا پاسخ سئوال به نسبت طولانی خود را در جلسه‌ای رسمی از شهردار مطالبه کنند.
اعضای شورا همچنین سئوال دیگری را در ارتباط با نحوه مکاتبات شهردار مطرح کردند، اعتراضی که در ظاهر نسبت به یک حکم انشایی بود اما در واقع قانون‌گریزی را به نوعی در مباحث مختلف نشانه گرفته بود.
در جلسه پیشین شورای شهر، شهردار به همراه تعدادی از معاونان خود در جلسه علنی حاضر شد و به گفته وی نه برای پاسخ به سئوال اعضا بلکه برای تنویر افکار عمومی آمده بود تا با مردم سخن بگوید.
جلسه‌ای که با حاشیه‌های به نسبت زیادی روبه‌رو بود و شاید خود شهردار بهتر از هر کسی می‌دانست که موضع‌گیری‌های طیف‌های سه‌گانه اصلاح‌طلبان، پایداری‌ها و اعضای مستقل شورا در طول دو سال گذشته روزی پای وی را به چنین جلسه‌ای باز می‌کند و ناچار به پاسخگویی است.
در هر حال شهردار با مدد از مدیری که هشت سال بود هیچ‌گونه سابقه اجرایی نداشت و معاونان خود برای پاسخگویی حاضر شد و بند به بند سئوال مترو و سئوال حوزه شهردار را پاسخ داد اما تعدادی از اعضا که گویی در همان جلسه هم به روشنی می‌توانست فهمید که از پاسخ‌های شهردار راضی نشده‌اند و از کنایه‌های وی ناراحت هستند، پس از پایان جلسه به صورت رسمی و کتبی عدم قانع نشدن خود را به امینی، رئیس شورای شهر اعلام کردند.
البته اگر چه سئوال از شهردار در قالب دو سئوال مطرح شد اما بنا به مصالحی سئوال مترو به حاشیه رفت و سئوال در مورد نحوه مکاتبات اداری و استفاده از عنوان مدیر کلی برای آقای رنجبر، مسئول دفتر شهردار علت استیضاح شد.سئوالی که اگر چه با پنج رأی مطرح شد اما امروز 11 رأی امضا شده داشت و شهردار را برای پاسخگویی به مدت دو ساعت به صحن علنی پارلمان شهر کشاند تا دوباره رأی اعتماد بگیرد آن برای سئوالی که دقیقاً وارد حریم دفتر سقائیان‌نژاد می‌شد و اگر هم رأی نمی‌آورد می‌توانست دستمایه سئوالات بعدی از شهردار باشد چراکه در پس پرده سئوالات آماده دیگری نیز در حوزه مباحث مالی آماده بود تا چنانچه این بار استیضاح رأی نیاورد در مراحل بعدی پرسیده شود.
در ابتدای جلسه رضا امینی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه حمایت از شهردار در صدر اولویت‌های شورا است خطاب به اعضای شورای شهر گفت: خدای ناکرده نباید هیچ‌کدام از ما اخلاص عمل را فراموش کنیم و برای رأی و حرف و قول خود دلیل داشته باشیم، چراکه موضوع استیضاح شهردار اصفهان در تاریخ خواهد ماند.
وی افزود: البته به نظر من اتفاق مهمی نیفتاده چراکه بارها موضوع استیضاح در مجلس شورای اسلامی برای وزرا اتفاق افتاده و در نهایت یا رأی اعتماد گرفتند یا نگرفتند و برکنار شدند و موضوع استیضاح به این معنا نیست که هیچ خدشه‌ای به شخصیت شهردار وارد شود و منافاتی با خدمات 12 ساله وی ندارد.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان بیان کرد: اما اینکه افراد حاشیه امنیتی برای خود متصور باشند که شورا حق ورود نداشته باشد پسندیده نیست و امید می‌رود جلسه‌ای که رضایت خداوند متعال و صلاح مردم اصفهان باشد را پیش‌‌رو داشته باشیم.
در ادامه شهردار اصفهان مطلبی را با عنوان تذکر آیین‌نامه مطرح کرد و گفت: پیش از اینکه وارد بحث استیضاح شویم درخواست دارم که تنها و تنها در مورد سئوال عنوان «مدیرکلی حوزه شهردار» صحبت کنیم که امینی پاسخ داد تذکر به‌جاست و از اعضای شورا درخواست داریم که نام کسی را نیاورند که حق صحبت کردن برای افراد ایجاد شود.
در این بین دائم ذکر بودن سقائیان‌نژاد بیش از هر حاشیه دیگری خودنمایی می‌کرد و ابروان در هم گره کرده امینی نیز جلوه دیگری از اضطراب حاکم در جلسه بود، آقای معین عضو اصلاح‌طلب شورا نیز هر از گاهی از مسند خود بر می‌خواست و بیرون می‌رفت. البته نگاه‌های معنادار تعدادی از اعضا به یکدیگر و نیز پالس‌هایی که برای یکدیگر می‌فرستادند جالب توجه بود.
* اختیارات یک تیمسار را نمی‌توان به گروهبان داد
در نهایت با اعلام رضا امینی امضاکنندگان سئوال حق دفاع از سئوال و تبیین بیشتر آن را داشتند که رسول جهانگیری به عنوان یکی از پنج نفر امضاکننده سئوال از شهردار در دفاع از سئوال اعضا صحبت‌های خود را این‌گونه آغاز کرد که متن سئوال از شهردار متن صریح قانون و تمامی نظام ساختاری ایران بر پایه قانون است.
وی ادامه داد: بر خلاف اظهارات شهردار جا دارد از شأنیت سئوال دفاع کنم چراکه ما می‌توانستیم با اجرای قانون کار را تمام کنیم.
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان بیان کرد: در 29 آذرماه سال 93 بنده به همراه تعدادی از همکارانم در شورای شهر نامه‌ای در قالب تذکر به رئیس شورا در مورد استفاده غیرمجاز از عنوان مدیرکلی حوزه شهردار ارسال کردیم که در تاریخ 4 دی‌ماه 93 رئیس شورا نامه مزبور را به آقای شهردار ارجاع داد.
وی افزود: دو روز بعد توسط شهردار مکاتبه‌ای به وزارت کشور به‌منظور اخذ مجوز صورت می‌گیرد و شورا فرجه زمانی 5 ماهه برای این موضوع داده است و در نهایت تا تاریخ 19 اردیبهشت‌ماه 5 نفر نامه‌ای را با عنوان طرح سئوال از شهردار به دلیل عدم اجرایی نشدن تذکر ارائه می‌کنند.
جهانگیری در دفاع از سئوال و تخلف شهردار در استفاده از عنوان مدیرکلی حوزه شهردار تصریح کرد: مگر می‌شود درجه تیمساری به کسی داد تا از حوزه اختیاراتش استفاده کند اما در حکم کارگزینی وی سمت گروهبانی داده باشند.
وی اظهار کرد: اگرچه نامه نیم‌بندی نیز در قانونی بودن این حکم گرفته شده اما سئوال‌کنندگان مربوط به آذرماه سال گذشته تا دوم خرداد امسال بوده است
* اصرار بر تخلف، گناهی بزرگ‌تر از ارتکاب تخلف است
این عضو شورا بیان کرد: در یک کلمه می‌توان گفت اصرار بر تخلف گناهی بزرگ‌تر از ارتکاب تخلف است و اگر شأنیت قانون و سئوال‌کنندگان رعایت می‌شد این سئوال حکم یک نامه درون‌سازمانی را داشت اما این اصرار بر حکم سبب شد کار به استیضاح بکشد و به صراحت مشخص است اگر قانون اجرا شده بود همدلی و همزمانی که شعار امسال نیز هست انجام می‌شد.
* شهردار سرباز شورا است / خلاف کردن دیگران، مجوزی برای خلاف کردن اصفهانی‌ها نیست
در ادامه غلامحسین صادقیان به عنوان یکی دیگر از امضاکنندگان سئوال با بیان اینکه اعضای شورا نمایندگان مردم هستند و باید پاسخگوی مردم در حوزه‌های مختلف باشند اظهار کرد: نظارت، تحقیق و تفحص، سئوال و استیضاح از حقوق روشن شورای شهر است. از ابتدای دوره چهارم شورای شهر به منظور ارتقا وضعیت موجود تذکرات و پیشنهادهای متعددی در حوزه‌های مالی و اداری به صورت کتبی به شهردار ارائه شد.
وی تصریح کرد: قانونی که به اعضای شورا اجازه می‌دهد فردی را به عنوان شهردار انتخاب کنند همان قانون می‌گوید شهردار موظف است به محض دریافت تذکر درباره اجرای مفاد آن اقدام کند و یا دلایل اشکالات قانونی اجرا شدن تذکرها را به سمع تذکردهندگان برساند.
این عضو شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: در این دوره تذکرات متعددی به شهردار داده شد که تعدادی از آن‌ها با توجیهاتی رد شد، اما تعداد قابل توجهی بدون جواب یا پاسخ قانع‌کننده باقی ماندند که استفاده غیرقانونی از عنوان مدیر کلی حوزه شهردار یکی از این تذکرات بود که التفات لازم به آن نشد البته شهردار در 20 بهمن‌ماه سال گذشته توضیحات چهاربندی را به شورا ارائه کردند.
وی با اشاره مستقیم به مورد سئوال گفت: در ساختار سازمانی پیشنهادی شهرداری که برای تشریح به وزارت کشور آمده این عنوان آمده است اما بر اساس مفاد ماده 73 قانون شوراها شهردار تنها مکلف به اجرای مفادی است که به طور صریح مورد قبول قانون قرار گرفته است.
صادقیان یادآوری کرد: شهردار برای تغییر چارت سازمانی تلاش کرد و این حرکت خوبی است اما آیا این تلاش حقی برای استفاده از عناوینی غیر مندرج در متن قانون را برای وی قرار می‌دهد، ما معتقدیم البته بر اساس قانون که ابلاغ حکم مدیریت، انشایی از اساس غیرقانونی است و تنها در شرایطی می‌توان از این حکم در مناصب شهری استفاده کرد که هیچ اشاره‌ای در چارت مصوب سازمان به آن نشده باشد پس ما را به شوراهای کلان‌شهرهای دیگر حواله نکنید که خلاف دیگران، مجوزی برای خلاف قانون عمل کردن اصفهان نیست.
وی رو به سقائیان‌نژاد کرد و گفت: شما به غیرقانونی بودن پست دبیرخانه و روابط عمومی شورا معترضید اما گویی از آسمان به زمین است و جای نظارت بر عملکردها عوض شده است اگر تخلفی در این باره توسط شورا صورت گرفته توسط افراد ذی‌صلاح و ناظر بر عملکرد شورا باید مورد مداقه و سئوال قرار گیرد.
وی با بیان اینکه شهردار اعضای شورا را به غرض‌ورزی سیاسی در تصمیم‌ها و نداشتن شأنیت سئوال متهم می‌کند تصریح کرد: هر یک از اعضای شورا که رأی خود را به دیدگاه‌ها و نظرات سیاسی خود محدود کند نه تنها در انجام وظایف نمایندگی خود کوتاهی کرده بلکه به مردم نیز ظلم کرده است.
شهردار بداند که با استناد به فرمایشات رهبر معظم انقلاب سرباز شورا است پس به منظور پیشگیری از تخلفات اداری و در راستای مسئولیت‌های وجودی خود سئوال و تحقیق و تفحص می‌کند که منافاتی با شأنیت شورا ندارد در حالی که سقائیان‌نژاد در جلسه پیشین ایستادگی اعضای شورا در برابر تخلفات اداری و مالی شهرداری را دون شأنیت پارلمان شهری می‌دانند حال باید به این سئوال پاسخ داد که چنانچه کسی تخلفی را مرتکب شود، شأنیت سئوال شونده زیر سئوال می‌رود یا سئوال‌کننده.
* اساس دبیرخانه شورای شهر با اصول قانون منافاتی ندارد
در ادامه رئیس شورای شهر در پاسخ به شائبه غیرقانونی بودن دبیرخانه شورای شهر تصریح کرد: از آنجا که صیانت از حقوق شورا را بر خود فرض می‌دانم بنابراین ذکر این نکته ضروری است که دبیرخانه شورای اسلامی شهر اصفهان به منظور پاسخگویی به نیازهای کارشناسی، اداری و پشتیبانی کمیته‌ها و گروه‌ها بر اساس ماده 88 آیین‌نامه داخلی شوراها، هیئت‌رئیسه و سایر زیرمجموعه‌های شورا به استناد ماده 75 قانون تشکیلات شوراها و نیز آیین‌نامه تشکیلاتی کارکنان دبیرخانه شوراهای اسلامی کشور ابلاغی هیئت وزیران، فعالیت می‌کند و مدیر آن نیز با حکم مستقیم رییس شورا تعیین می‌شود بنابراین اساس این دبیرخانه با اصول قانونی هیچ منافاتی ندارد.
امینی با بیان اینکه این موضع در دوره‌های پیشین شورا نیز به همین منوال بوده است با کنایه گفت: اگر رئیس شورا خلافی کرده در دستور کار این جلسه نیست و در پایان رئیس شورا را به دلیل این تخلفش دار بزنید!
* تریبون‌های دفاع از شهردار خاموش ماند
در ادامه جلسه رئیس شورا از اعضای موافق شهردار هم خواست تا بر اساس قانون صحبت کنند که هیچ تریبونی در دفاع از شهردار روشن نشد.
سپس نوبت به سقائیان‌نژاد رسید تا به مدت دو ساعت از خود دفاع کند و خطاب به اعضای شورا گفت که خدا را شاکرم که برای مصالح مردم دوستان تصمیم به استیضاح شهردار گرفته‌اند.
وی ادامه داد: تذکر، سئوال و استیضاح حق اعضای شوراست اما ثواب و گناهش هم به عهده آن‌هاست اگر که حب و بغض‌ها حاکم باشد.
شهردار افزود: شورای چهارم بداند که دو سال بیشتر از عمر آن باقی نمانده و بعد دستگاه عدل الهی باقی می‌ماند و تمامی این رفتارها ثبت می‌شود و امید می‌رود کسی برای دنیا، آخرتش را هزینه نکرده باشد چراکه سئوال و پاسخ اصلی آن دنیا است.
* رطب خورده منع رطب می‌کند
وی در مقام پاسخ به دفاعیات جهانگیری و صادقیان از سئوالشان بر آمد و اظهار کرد: اینکه اعضا سعی دارند شأنیت سئوالشان را به اثبات برسانند جای علامت سئوال دارد امروز شهردار اصفهان به دلیل استفاده از عنوان مدیر کلی مدیر حوزه شهردار استیضاح می‌شود که من این موضوع را با افراد فعال در وزارت کشور که مطرح کردم تعجب می‌کردند.
سقائیان‌نژاد بیان کرد: آقای جهانگیری عنوان می‌کنند قانون فصل‌الخطاب است در حالی که خود شورای شهر در چارتش مدیر روابط عمومی و مدیر دبیرخانه ندارد که غیرقانونی است. چرا رطب خورده منع رطب می‌کند.
* اکثر پست‌های شهرداری‌های کشور انشایی است
وی با اشاره به اینکه استفاده از عنوان مدیرکلی تنها یک حکم انشایی است چراکه وزارت کشور تنها یک‌هزار و 700 پست برای شهرداری اصفهان پیش‌بینی کرده در حالی که شهرداری هم‌اکنون 4 هزار پست دارد، تصریح کرد: این در حالی است که یکی از این پست‌های انشایی امروز مورد مناقشه و بزرگ‌نمایی واقع شده است این در حالی است که اگر من 2 هزار و 300 نفر دیگر را بیرون کنم خود شما اعضا معترض می‌شوید.
شهردار اصفهان با اشاره به اینکه هم‌اکنون 350 هزار پست در شهرداری‌های کل کشور وجود دارد یادآوری کرد: تنها یک‌پنجم این افراد پست دارند و مابقی انشایی است.
* حکم مدیرکلی حوزه شهردار را ابلاغ نکردم
وی ادامه داد: البته ما نگفتیم خلاف قانون عمل نکرده‌ایم اما بنده به هیچ عنوان به دلیل تسلط به امور حکم مدیر کلی را ابلاغ نکرده‌ام و حواسم به مسائل جمع است.
در مصاحبه‌های هفته گذشته تعدادی از اعضا نه پنج نفر سئوال‌کننده بلکه مابقی هم به‌گونه‌ای در رسانه مطرح کرده‌اند که ما از پاسخ‌های شهردار قانع نمی‌شویم در حالی که همه شما می‌دانید من شرح صدر دارم و در جلسات تلفیق از صبح تا ظهر آماده پاسخگویی به شما فارغ از جار و جنجال بوده‌ام.
وی ادامه داد: من به پاسخ گفتن عادت دارم در حالی که استفاده تبلیغاتی می‌شود که این نخستین بار است شهردار پاسخ می‌دهد اما قوام شهر و امید مردم به همدلی بین شورا و شهرداری است.
* لجباز نبوده و نیستم
وی بیان کرد: بارها از من در جلسات تلفیق دعوت شده و بنده نیز حاضر شده‌ام اما شیوه‌ای که امروز اعضا در پیش گرفته‌اند مهم است و بدانید مردم هوشمند هستند و درک می‌کنند.
در گوشه و کنار مرتب مردم از من بازخواست می‌کنند که چرا شهری که زمانی کارگاه عمرانی بوده امروز شهری مرده است و فعالیتی در آن انجام نمی‌شود جدا باید به این سئوال مردم پاسخ داد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه تلاش‌های شهرداری اصفهان در ارتباط با اخذ مجوز برای مدیرکل حوزه شهردار از وزارت کشور تنها برای اجرای مفاد تذکر اعضای شورا است تصریح کرد: با توجه به وجود 372 وظیفه برای شهرداری‌ها این چارت پاسخگو نیست و به دنبال لجبازی نبوده و نیستم.
با اشاره به اینکه جریان نظارت بر عملکرد تشکیلات شهرداری به اذعان معاون وزیر کشور بر عهده وزارتخانه و پس از آن سازمان بازرسی است.
* امضاهای یاران قدیمی علیه شهردار را باید قاب گرفت
در ادامه به معین اشاره کرد و گفت: وقتی به امضا 11 نفر از اعضای شورا برای استیضاح شهردار نگاه می‌کنم با خود می‌گویم باید این امضا را قاب گرفت و در تاریخ ثبت کرد و امضا افرادی چون آقای معین دوست 30 ساله من جای تعجب دارد.
وی ادامه داد: با نصر اصفهانی نیز دوستی دیرینه داریم و آقایان امینی و آذربایجانی نیز سال‌های طولانی نیروی خود ما بودند و یار قدیمی امروز در مقابل ما ایستاده است در هر حال امید می‌رود مبنای شما عدالت باشد تا قضاوت‌های بعدی از آیندگان را به دنبال نداشته باشید.
*دلایل غنی باشد و معنوی، نه رگ‌های گردن به حجت قوی
در ادامه علیرضا نصر اصفهانی به عنوان موافق استیضاح سخن خود را با ذکر این نکته که جلسه امروز به معنای زیر سئوال بردن تلاش‌های شهردار و مجموعه ایشان نیست گفت: جمله‌ای منصوب به شهید مطهری هست که می‌گوید «اگر انسان برای یک اشتباه هزار توجیه بیاورد هزار و یک اشتباه مرتکب شده است» جمله‌ای هر کسی باید در آن تأمل کند.
وی افزود: در طرح سئوال از شهردار به نوعی با بی‌اعتنا جلوه دادن مسائل اعضای شورا به سخره گرفته شدند در حالی که با داد و فریاد کردن و صدا بلند کردن نمی‌توان کاری پیش برد و به قول سعدی صاحب سخن « دلایل غنی باشد و معنوی، نه رگ‌های گردن به حجت قوی».
این عضو موافق استیضاح شهردار ادامه داد: در هفته گذشته با سراسیمگی و رفتارهای دونشان تعدادی از افراد شورا و غوغا سالاری آن‌ها روبه‌رو بودیم که نباید به این منوال باشد که در این زمان رئیس شورا بلافاصله تذکر داد که تنها در موضوع صحبت کنید و نسبت به لحن افراد نظر ندهید.
وی با عذرخواهی صحبت‌هایش را این‌گونه ادامه داد: که شهردار اصفهان در حالی شورای شهر را به سخره می‌گیرد که بر عمل غیرقانونی خود اصرار داشته است و هیچ زمانی مشکلات چارت سازمانی شهرداری را به صحن علنی شورا نیاورده است تا برای آن چاره‌اندیشی شود.
نصر اصفهانی بیان کرد: شهردار در جلسات تلفیق همواره پاسخگو بوده‌اند اما آیا این دلیل کافی برای سئوال نکردن از ایشان در صحن علنی است و زمانی که مطرح می‌شود که مردم از ما طرح عمرانی می‌خواهند باید گفت: این مطالبه تمامی اعضای شورا است و آیا شما در طول این دو سال طرحی را آوردید که شورای شهر آن را بررسی نکرده باشد پس ریشه مشکلات شهری را باید در جای دیگری بررسی کرد.
در پایان جلسه زمان رأی‌گیری آغاز شد و با توزیع 21 تعرفه رأی رئیس شورا از اعضا خواست تا چنانچه بر ماندن شهردار نظر دارند رأی موافق دهند و در غیر این صورت رأی مخالف دهند؛ امینی این نکته را هم یادآور شد که آرای ممتنع شمارش نمی‌شود و تمامی اعضا باید رأی دهند، در این زمان بود که شهردار جلسه را ترک کرد.
در حین زمان توزیع تعرفه‌های رأی شاید به جرات می‌توان گفت شورای شهر اصفهان تاکنون چنین هیجانی را به خود ندیده بود چراکه آزمونی بزرگ در پیش بود و نگاه‌های اعضا و لابی‌های دو و سه نفره پیش از آغاز رأی نویسی به وضوح خودنمایی می‌کرد. در این بین شاید تمامی نگاه‌ها به سه رأیی بود که نه در ائتلاف 11 نفره امضاکنندگان سئوال از شهردار بود و نه در طیف اصولگرایان سنتی اصفهان که حامیان سرسخت سقائیان‌نژاد بودند و در نهایت رسول جزینی، مهدی باقر بیگی و جان‌نثاری هم به 11 رأی موافق رفتن شهردار پیوستند و پس از شمارش و اعلام تعداد آراس موافق و مخالف توسط مهدی باقر بیگی، سقائیان‌نژاد برکنار شد.
شاید هیچ زمانی شهردار اصفهان تصور نمی‌کرد که با اعلام بازیگر قصه‌های مجید به صدارت تشکیلاتیش پایان داده شود.
پس از رأی‌گیری، ترک سریع جلسه توسط مخالفان برکناری سقائیان‌نژاد و تبریکات تعدادی از اعضای موافق با برکناری شهردار نشان از ناراحتی و شادی اعضای شورای شهر بود.
آنچه مهم است در نهایت شهردار اصفهان خوب یا بد پس از 12 سال برکنار شد، رفتنی که دلیلش به گفته اعضای شورا اجرای نقض صریح قانون بود و امید است اعضای پارلمان شهر اصفهان در آزمونی به مراتب سخت‌تر فردی لایق و با تجربه را برای شهرداری اصفهان انتخاب کنند تا همدلی و هم‌زبانی واقعی بین شورا و شهرداری ایجاد شود و اصفهان را در رسیدن به جایگاه واقعی‌اش یاری رساند.
