با نگاهی گذرا به اشعار شاعران افغانستانی که در سوگ حضرت امام خمینی(ره) سروده شده میتوان به این نتیجه رسید که شخصیتی در روزگار ما توانست قواعد اعتباری زمانهاش را بشکند و بیهیچ سپاه و لشکری به فتح قلبها و عواطف انسانهای روزگار خود حتی مردمانی از ملتهای دیگر نائل شود.
«محمد آصف رحمانی» از شاعران نسل اول مهاجران افغانستان است که در شهر هرات افغانستان زندگی میکند.
او شعر «دلم ز آتش این سوگنامه میسوزد» برای رحلت امام سرود.
دلم ز آتش این سوگنامه میسوزد
کجاست موسی عمران که طور تاریک است
بتاز ناله سرکش که گاه جولان است
ز سوز و ساز دلم آه آتش آلود است
جهان به دیدۀ من خانهای پر از دود است
«فضلالله زرکوب» از شعرای پیشکسوت شعر مهاجرت است.
«او در آغوش قلبها میزیست» عنوان سرودهای از زرکوب در سوگ امام خمینی (ره) است.
آه یارب! چرا گرفته دلم؟
روز و شب را عزا گرفته دلم
دل چه خوانم که باغ سوختهای است
چشم در راه مرگ دوختهای است
«سید فضلالله قدسی» از اولین شاعران مهاجر در ایران است که در میان جامعه ادبی ایران حتی قبل از «محمد کاظم کاظمی» مطرح بود و شعرهای او در مطبوعات ایران منتشر میشد.
«کوچه جماران» از شعرهای معروف و تأثیرگذار او درباره امام خمینی(ره) است:
چارسو درخشیدن گرچه کار خورشید است
کوچه جماران هم در شمار خورشید است
مطلع کلام او از سپیده آکنده است
لب گشودنش عین انتشار خورشید است
«زهرا محمودی» از شاعران نسل دوم شعر مهاجرت است که سرودهای در فراق امام خود گفته است:
امام!
تو که آمدی
دریا آرام شد
و باوری سبز شاخههای درخت را پوشاند
در جغرافیای آبی آسمان
پرندگان بسیاری به تکاپو برخاستند
«حمید مبشر» از شاعران دوره مهاجر است که سرودهای در مدح امام خمینی (ره) دارد:
سحرگاهان که عطری از غزلهای تو بر خیزد
هزاران گل به دور رود آوای تو برخیزد
بیا ای پیر! یک شب باز از چشم زمین بگذر
یقین دارم زمان پیش قدمهای تو برخیزد
«سید محمد ضیا قاسمی» از شاعران جوان مهاجر است که شعری با عنوان «آفتاب بلند» در سوگ رهبر فرزانه و فقید انقلاب اسلامی ایران سروده است:
همیشه در تو بهار و پرنده میجویم
که با تو پنجرهای، بازگشته بر رویم
چه باشکوه بر این دشت و کوه میتازی
سوار ابر گذر میکنی ز پهلویم
به آفتاب بلندت که چشم میدوزم
«نظام الدین شکوهی» از شاعران پیشکسوت افغانستان است که سالها در ایران زندگی میکرد و در رثای امام خمینی(ره) شعری سروده است:
از دیار هراس میآیم
خسته از جور داس میآیم
ورطۀ اضطراب جایم بود
عشق را سربدار میدیدمُ
«سید میرحسین مهدوی» از شاعران مطرح نسل اول شعر مهاجرت است که شعری تأثیر گذار در سوگ امام خمینی(ره) سروده است:
مردی که بر خاک تبسم سجده میکرد
بر گونههای زرد مردم سجده میکرد
میخواست تا یکدل شود با اوج دریا
مانند موجی پر تلاطم سجده میکرد
«روح الله واعظی» نیز از شاعران نسل سوم شعر مهاجرت است که اشعاری در فراق امام خمینی(ره) سروده است.
روی در و دیوار بیا روح الله!
در کوچه و بازار بیا روح الله
در بهمن هر سال دلم میگیرد
تا خانۀ بیمار بیا روح الله