صراط: این روزها شبکه‌های مختلف تلویزیونی در جهان عرب آماده برپایی یک رقابت جانانه در «فصل سریالی 2015» می‌شود؛ رقابتی که با روشن شدن فانوس‌های عربی معروف ماه رمضان آغاز می‌شود.
جریان دومی که قطب سریال‌سازی جهان عرب بوده و بازار خرید و فروش سریال‌های رمضانی را پر رونق می‌کند مصر است اما جریان سوم تشکیل شده در سال‌های اخیر جریان سریال‌سازی خلیجی است که علیرغم موج‌های مصنوعی که در سال‌های گذشته با سریال‌هایی چون «الحسن و الحسین»، «الفاروق عمر» و «سرایا عابدین» داشت امسال حضور جدی‌ئی ندارد.
سریال‌های ضداسلامگرایی و ضدانقلاب مصر؛ مهمترین سریال‌های مصری
امسال اما مصری‌ها نیز کمتر سریال‌های جدی و تاثیرگذاری تولید کرده‌اند و به نظر می‌رسد سریال‌های مصری به دوران ماقبل بیداری اسلامی و حتی بدتر از آنها رفته است.
مهمترین سریالی که شاید امسال به سریالی جنجالی تبدیل شود، سریال «محله یهودی‌ها» به کارگردانی محمدجمال العدل است که به داستان عشق بین علی، افسر ارتش مصر(ایاد ناصر) و لیلا، زن جوان یهودی(مونا شلبی) می‌پردازد؛ عشقی که تحت تأثیر افزایش موج ملی‌گرایی در مصر و تشکیل رژیم صهیونیستی و اوج گرفتن تنش‌های اجتماعی قرار می‌گیرد.
در این فضا زن جوان یهودی مجبور است بین عشقش و دعوت‌های صهیونیست‌ها به مهاجرت به فلسطین یکی را انتخاب کند.
البته در خلاصه داستان منتشر شده از این سریال آمده است: حوادث این سریال به دوران پس از انقلاب 23 جولای 1952 افسران آزاد تا جنگ سوم اعراب و اسرائیل می‌پردازد و نشان می‌دهد محله یهودی‌ها چگونه شکل گرفت و مردم آنجا در آن زمان چه می‌کردند و تاثیر حوادث سیاسی آن دوران بر زندگی آنها چگونه بود.
بنابر این گزارش، در این سریال گویا مصری‌ها به دنبال پاسخ دادن به تهمتی هستند که آنها را متهم به اخراج یهودیان مصری در پی انقلاب 1952 و ادامه آن تجربه در اذیت و آزار به مسیحیان و قبطیان مصری در پی انقلاب 2011 می‌کند.
اتهامی که مدحت العدل(نویسنده سریال) آن را متوجه جریان‌های اسلامگرایی چون اخوان‌المسلمین می‌کند و علت خروج یهودیان مصری را متوجه اسلامگرایانی می‌داند که این سال‌ها متهم به اذیت و آزار مسیحیان و قبطیان مصری هستند.
محله یهودی‌ها
مصری‌ها که چند سال است از پیش از انقلاب مصر و بعد از کودتای نظامیان علیه مرسی به دنبال تقبیح جریانات اسلامگرای سیاسی هستند امسال علاوه بر سریال «محله یهودی‌ها» سریال دیگری با عنوان «دنیای جدید» دارد.
این سریال داستانی از یکی از محلات قدیمی قاهره را روایت می‌کند که تقابل یک مدرس علوم دینی در مسجد محله و یک فرد با نفوذ عضو جماعات دینی افراطی را نشان می‌دهد و این فرد بانفوذ سعی می‌کند بر همه چیز در این محله تسلط پیدا کند و برای همین مجبور است آن مدرس علوم دینی که کارمندی بازنشسته بوده است را ساکت کند.
سریال دنیای جدید
این سریال را مصطفی ابراهیم نوشته و عصام شعبان کارگردانی کرده و چهره‌هایی چون حسن یوسف، احمد بدیر و سامح الصریطی در آن بازی می‌کنند.
بنابر این گزارش اما انقلاب 25 ژانویه هم در سریال‌های مصری امسال مورد انتقاد قرار گرفته که یکی از مهمترین این سریال‌ها، «استاد و رئیس بخش» است که با بازی «عادل امام» کمدین مشهور مصری مورد توجه قرار گرفته و حتی برخی وکلای مصری برای جلوگیری از پخش آن اقدام کرده‌اند.
سریال استاد و رئیس بخش
این سریال که توسط یوسف معاطی نوشته شده و وائل احسان آن را کارگردانی کرده، داستان استادی دانشگاهی با تفکرات چپ و با بازی عادل امام است که به وضعیت سیاسی قبا از انقلاب 2011 انتقاد دارد و علاوه بر آن به دلیل عقیم بودن با همسرش مشکلاتی دارد.
پیروزی انقلاب مصر مصادف با طلاق وی از همسرش است و پس از آن، این استاد دانشگاه به سمتی مهم منصوب می‌شود و در این بین مشکلات شخصی وی ادامه دارد.
در کنار این سریال، دو سریال «سرزمین شترمرغ‌ها» به کارگردانی غاده سلیم و «روزمرگی‌های همسر خیلی عصبانی» به کارگردانی احمد نور در داستان‌هایی جدی و کمدی به نتایج اجتماعی و اقتصادی انقلاب 25 ژانویه پرداخته‌اند.
سریال «سرزمین شترمرغ‌ها» داستان‌های کوتاه از افراد مختلفی است که به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی پس از انقلاب مصر با هم درگیر می‌شوند و سریال «روزمرگی‌های همسر خیلی عصبانی» سریالی کمدی درباره یک زن و شوهر است که علیرغم همکاری در یک روزنامه با هم اختلاف نظر سیاسی دارند.
* ساخت دو سریال انیمیشن قرآنی برای کودکان عرب
بنابر این گزارش، بخش اعظم سریال‌های امسال مصری‌ها اما سریال‌های اجتماعی است و در این میان سریال‌های سرگرم‌کننده اکشن و سریال‌های تاریخی و همچنین انیمیشن نیز به چشم می‌خورد.
از مهمترین اتفاقاتی که امسال رخ داده تولید شش سریال انیمیشن برای کودکان است؛ که از جمله آنها سریال «قصه‌های آیات قرآنی» است که مصطفی الفرماوی در ادامه سلسله سریال‌های قصه‌های قرآنی در ماه‌های رمضان 5 سال گذشته ساخته است.
وی این سلسله سریال‌های انیمیشن برای کودکان را از سال 2011 با قصه‌های حیوانات در قرآن آغاز کرد و با داستان‌های انسان در قرآن، زنان در قرآن و عجایب قصه‌های قرآنی ادامه داد.
سریال امسال که همچون سال‌های گذشته شاهد حضور «یحیی الفخرانی» به عنوان راوی و قاضی است، داستان مقدمه‌ای از یک کبوتر جاسوس دارد و پس از آن به سراغ داستان‌های از شأن نزول آیات قرآن می‌رود.
سریال کارتونی دیگر مصری‌ها برای رمضان سال جاری سریال «خلیل‌الله» است که آن را احمد حسن بر اساس سناریوی محمد هلال کارگردانی کرده است.
این سریال به زندگی حضرت ابراهیم(ع) از تولد تا مرگ و مهمترین بخش‌های زندگی آن حضرت چون شکستن بت‌ها، به آتش افکندن آن حضرت، ذبح اسماعیل و بنای کعبه مشرفه می‌پردازد.
در این بین سریال‌های فانتزی تاریخی مثل سریال «هزار و یک‌شب» ساخته شریف منیر و «برگ توت» ساخته هانی اسماعیل نیز ساخته شده است.
سریال «برگ توت» که کار مشترک مصر و عربستان است؛ داستان دو کشور خیالی به معنی «درامهان» و «شارنقاه» است که با بالاگرفتن درگیری بین آنها یک طبیب مسلمان وارد این کشورها می‌شود.
* سریال‌های اجتماعی مصری از اشرافی‌گری تا مدرک‌گرایی؛ مهمترین سریال‌های رمضانی جهان عرب
بنابر این گزارش، سریال‌های اجتماعی نیز بخش مهمی از سریال‌های رمضانی مصری و عربی را تشکیل می‌دهد؛ سریال‌هایی که به مسائلی چون اشرافی‌گری، ایدز، مواد مخدر، فساد و حتی مدرک‌گرایی می‌پردازند.
سریال «یا من یا تو»، سریالی به کارگردانی یاسر زاید و احمد حموده است که در قالب کمدی رفتار دو زن از دو طبقه اجتماعی؛ یکی طبقه اشرفی و دیگری طبقه پایین جامعه را نشان می‌دهد.
سریال دیگر، سریال «تحت سیطره» به کارگردانی تامر محسن و بازی نیللی کریم است که در قالب اکشن تلاش دو دوست برای کمک به یک نفر برای غلبه بر اعتیاد به مواد مخدر را نشان می‌دهد.
«بعد از آغاز» به کارگردانی «احمد خالد موسی» نیز یک سریال اجتماعی درباره فردی به نام عمر(با بازی طارق لطفی) است که در عرصه روزنامه‌نگاری به دنبال سوژه‌های فساد است و حتی ترورکنندگان او ناکام مانده‌اند اما در یک می‌بیند خبر مرگش در روزنامه‌ها منتشر شده و پس از آن حوادث تعقیب و گریز می‌شود.
«ازدواج با اکراه» ساخته «ایمان الحداد» با موضوعیت بیماری ایدز و «بین قصرها» ساخته «سامح عبدالعزیز» با موضوع تعلیم و تربیت و آثار اجتماعی آن از دیگر سریال‌های مصری با موضوع اجتماعی است که قرار است در رمضان آتی به روی آنتن شبکه‌های عربی برود.
جریان دومی که قطب سریال‌سازی جهان عرب بوده و بازار خرید و فروش سریال‌های رمضانی را پر رونق می‌کند مصر است اما جریان سوم تشکیل شده در سال‌های اخیر جریان سریال‌سازی خلیجی است که علیرغم موج‌های مصنوعی که در سال‌های گذشته با سریال‌هایی چون «الحسن و الحسین»، «الفاروق عمر» و «سرایا عابدین» داشت امسال حضور جدی‌ئی ندارد.
سریال‌های ضداسلامگرایی و ضدانقلاب مصر؛ مهمترین سریال‌های مصری
امسال اما مصری‌ها نیز کمتر سریال‌های جدی و تاثیرگذاری تولید کرده‌اند و به نظر می‌رسد سریال‌های مصری به دوران ماقبل بیداری اسلامی و حتی بدتر از آنها رفته است.
مهمترین سریالی که شاید امسال به سریالی جنجالی تبدیل شود، سریال «محله یهودی‌ها» به کارگردانی محمدجمال العدل است که به داستان عشق بین علی، افسر ارتش مصر(ایاد ناصر) و لیلا، زن جوان یهودی(مونا شلبی) می‌پردازد؛ عشقی که تحت تأثیر افزایش موج ملی‌گرایی در مصر و تشکیل رژیم صهیونیستی و اوج گرفتن تنش‌های اجتماعی قرار می‌گیرد.
در این فضا زن جوان یهودی مجبور است بین عشقش و دعوت‌های صهیونیست‌ها به مهاجرت به فلسطین یکی را انتخاب کند.
البته در خلاصه داستان منتشر شده از این سریال آمده است: حوادث این سریال به دوران پس از انقلاب 23 جولای 1952 افسران آزاد تا جنگ سوم اعراب و اسرائیل می‌پردازد و نشان می‌دهد محله یهودی‌ها چگونه شکل گرفت و مردم آنجا در آن زمان چه می‌کردند و تاثیر حوادث سیاسی آن دوران بر زندگی آنها چگونه بود.
بنابر این گزارش، در این سریال گویا مصری‌ها به دنبال پاسخ دادن به تهمتی هستند که آنها را متهم به اخراج یهودیان مصری در پی انقلاب 1952 و ادامه آن تجربه در اذیت و آزار به مسیحیان و قبطیان مصری در پی انقلاب 2011 می‌کند.
اتهامی که مدحت العدل(نویسنده سریال) آن را متوجه جریان‌های اسلامگرایی چون اخوان‌المسلمین می‌کند و علت خروج یهودیان مصری را متوجه اسلامگرایانی می‌داند که این سال‌ها متهم به اذیت و آزار مسیحیان و قبطیان مصری هستند.
محله یهودی‌ها
مصری‌ها که چند سال است از پیش از انقلاب مصر و بعد از کودتای نظامیان علیه مرسی به دنبال تقبیح جریانات اسلامگرای سیاسی هستند امسال علاوه بر سریال «محله یهودی‌ها» سریال دیگری با عنوان «دنیای جدید» دارد.
این سریال داستانی از یکی از محلات قدیمی قاهره را روایت می‌کند که تقابل یک مدرس علوم دینی در مسجد محله و یک فرد با نفوذ عضو جماعات دینی افراطی را نشان می‌دهد و این فرد بانفوذ سعی می‌کند بر همه چیز در این محله تسلط پیدا کند و برای همین مجبور است آن مدرس علوم دینی که کارمندی بازنشسته بوده است را ساکت کند.
سریال دنیای جدید
این سریال را مصطفی ابراهیم نوشته و عصام شعبان کارگردانی کرده و چهره‌هایی چون حسن یوسف، احمد بدیر و سامح الصریطی در آن بازی می‌کنند.
بنابر این گزارش اما انقلاب 25 ژانویه هم در سریال‌های مصری امسال مورد انتقاد قرار گرفته که یکی از مهمترین این سریال‌ها، «استاد و رئیس بخش» است که با بازی «عادل امام» کمدین مشهور مصری مورد توجه قرار گرفته و حتی برخی وکلای مصری برای جلوگیری از پخش آن اقدام کرده‌اند.
سریال استاد و رئیس بخش
این سریال که توسط یوسف معاطی نوشته شده و وائل احسان آن را کارگردانی کرده، داستان استادی دانشگاهی با تفکرات چپ و با بازی عادل امام است که به وضعیت سیاسی قبا از انقلاب 2011 انتقاد دارد و علاوه بر آن به دلیل عقیم بودن با همسرش مشکلاتی دارد.
پیروزی انقلاب مصر مصادف با طلاق وی از همسرش است و پس از آن، این استاد دانشگاه به سمتی مهم منصوب می‌شود و در این بین مشکلات شخصی وی ادامه دارد.
در کنار این سریال، دو سریال «سرزمین شترمرغ‌ها» به کارگردانی غاده سلیم و «روزمرگی‌های همسر خیلی عصبانی» به کارگردانی احمد نور در داستان‌هایی جدی و کمدی به نتایج اجتماعی و اقتصادی انقلاب 25 ژانویه پرداخته‌اند.
سریال «سرزمین شترمرغ‌ها» داستان‌های کوتاه از افراد مختلفی است که به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی پس از انقلاب مصر با هم درگیر می‌شوند و سریال «روزمرگی‌های همسر خیلی عصبانی» سریالی کمدی درباره یک زن و شوهر است که علیرغم همکاری در یک روزنامه با هم اختلاف نظر سیاسی دارند.
* ساخت دو سریال انیمیشن قرآنی برای کودکان عرب
بنابر این گزارش، بخش اعظم سریال‌های امسال مصری‌ها اما سریال‌های اجتماعی است و در این میان سریال‌های سرگرم‌کننده اکشن و سریال‌های تاریخی و همچنین انیمیشن نیز به چشم می‌خورد.
از مهمترین اتفاقاتی که امسال رخ داده تولید شش سریال انیمیشن برای کودکان است؛ که از جمله آنها سریال «قصه‌های آیات قرآنی» است که مصطفی الفرماوی در ادامه سلسله سریال‌های قصه‌های قرآنی در ماه‌های رمضان 5 سال گذشته ساخته است.
وی این سلسله سریال‌های انیمیشن برای کودکان را از سال 2011 با قصه‌های حیوانات در قرآن آغاز کرد و با داستان‌های انسان در قرآن، زنان در قرآن و عجایب قصه‌های قرآنی ادامه داد.
سریال امسال که همچون سال‌های گذشته شاهد حضور «یحیی الفخرانی» به عنوان راوی و قاضی است، داستان مقدمه‌ای از یک کبوتر جاسوس دارد و پس از آن به سراغ داستان‌های از شأن نزول آیات قرآن می‌رود.
سریال کارتونی دیگر مصری‌ها برای رمضان سال جاری سریال «خلیل‌الله» است که آن را احمد حسن بر اساس سناریوی محمد هلال کارگردانی کرده است.
این سریال به زندگی حضرت ابراهیم(ع) از تولد تا مرگ و مهمترین بخش‌های زندگی آن حضرت چون شکستن بت‌ها، به آتش افکندن آن حضرت، ذبح اسماعیل و بنای کعبه مشرفه می‌پردازد.
در این بین سریال‌های فانتزی تاریخی مثل سریال «هزار و یک‌شب» ساخته شریف منیر و «برگ توت» ساخته هانی اسماعیل نیز ساخته شده است.
سریال «برگ توت» که کار مشترک مصر و عربستان است؛ داستان دو کشور خیالی به معنی «درامهان» و «شارنقاه» است که با بالاگرفتن درگیری بین آنها یک طبیب مسلمان وارد این کشورها می‌شود.
* سریال‌های اجتماعی مصری از اشرافی‌گری تا مدرک‌گرایی؛ مهمترین سریال‌های رمضانی جهان عرب
بنابر این گزارش، سریال‌های اجتماعی نیز بخش مهمی از سریال‌های رمضانی مصری و عربی را تشکیل می‌دهد؛ سریال‌هایی که به مسائلی چون اشرافی‌گری، ایدز، مواد مخدر، فساد و حتی مدرک‌گرایی می‌پردازند.
سریال «یا من یا تو»، سریالی به کارگردانی یاسر زاید و احمد حموده است که در قالب کمدی رفتار دو زن از دو طبقه اجتماعی؛ یکی طبقه اشرفی و دیگری طبقه پایین جامعه را نشان می‌دهد.
سریال دیگر، سریال «تحت سیطره» به کارگردانی تامر محسن و بازی نیللی کریم است که در قالب اکشن تلاش دو دوست برای کمک به یک نفر برای غلبه بر اعتیاد به مواد مخدر را نشان می‌دهد.
«بعد از آغاز» به کارگردانی «احمد خالد موسی» نیز یک سریال اجتماعی درباره فردی به نام عمر(با بازی طارق لطفی) است که در عرصه روزنامه‌نگاری به دنبال سوژه‌های فساد است و حتی ترورکنندگان او ناکام مانده‌اند اما در یک می‌بیند خبر مرگش در روزنامه‌ها منتشر شده و پس از آن حوادث تعقیب و گریز می‌شود.
«ازدواج با اکراه» ساخته «ایمان الحداد» با موضوعیت بیماری ایدز و «بین قصرها» ساخته «سامح عبدالعزیز» با موضوع تعلیم و تربیت و آثار اجتماعی آن از دیگر سریال‌های مصری با موضوع اجتماعی است که قرار است در رمضان آتی به روی آنتن شبکه‌های عربی برود.
