مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری که صبح امروز برگزار شد، در پاسخ به سوالی در خصوص فرمایشات شب گذشته مقام معظم رهبری در خصوص لغو تحریم ها در روز توافق اظهار کرد: ما از حمایت های رهبر معظم انقلاب از تیم مذاکرهکننده تشکر می کنیم؛ چراکه پشتوانه سیاست خارجه ایران حمایت، رهنمودهای ایشان و ملت ایران است که بسیار برای ما گرانبها است.
وی افزود: موضوع روند لغو تحریم ها تحت مذاکره است و اجازه بدهید روند مذاکرات که امروز بسیار فشرده و در مرحله سختی است، دنبال شود و کارشناسان گفتگوهای خود را ادامه دهند.
افخم تاکید کرد: در عین حال خطوط قرمز مقام معظم رهبری کاملا کمک کننده و روشن کننده است و تیم هسته ای بر همین مسیر حرکت میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره نظر وزارت خارجه در خصوص طرح مجلس شورای اسلامی مبنی بر الزام دولت بر حفظ حقوق هستهای که روز گذشته کلیات آن به تصویب رسید، گفت: با احترام به نظر مجلس ما طی مکاتبه ها و همچنین شفاها دیدگاههای خود را به مجلس محترم اعلام کردیم و فکر میکنیم با توجه به جایگاه مجلس شورای اسلامی خوب بود ملاحظات تیم هستهای در نظر گرفته می شد، اما باید به هر حال مراحل قانونی پیش برود تا ما نظر خود را اعلام کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که معاون پارلمانی رئیس جمهور این طرح را مغایر اصل ۱۷۶ قانون اساسی دانسته است، آیا وزارت امور خارجه نیز چنین دیدگاهی را دارد یا خیر؟ خاطرنشان کرد: ما دیدگاه های خود را اعلام کردیم و این طرح را مفید نمی دانستیم، اما این رأی مجلس است که در صورت تصویب نهایی و تایید آن از سوی شورای محترم نگهبان قانونی خواهد بود که همه باید از آن تبعیت کنیم.
وی با اشاره به دیدگاه های وزارت امور خارجه در خصوص این طرح تصریح کرد: اجازه بدهید چون این طرح مصوب شده است دیگر به نظرات گذشته ورود نکنیم.
هنوز زمان سفر وزرای خارجه به وین قطعی نیست
افخم در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آقای ظریف چه زمانی به تیم مذاکرهکننده هستهای خواهند پیوست، اظهار کرد: امروز کار کارشناسان ادامه دارد و مذاکرات برای نهایی کردن متن توافق و کار بر روی نقاط اختلافی انجام می شود و هنوز زمان قطعی در خصوص حضور وزرای خارجه در مذاکرات مشخص نیست و منوط به آن است که کارشناسان کار را به چه مرحله ای برسانند. البته این اقدامات باید قبل از موعد مقرر انجام شود که در پی آن وزرا در وین حضور پیدا خواهند کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا امکان تمدید مذاکرات وجود دارد یا خیر؟ خاطرنشان کرد: این امر پیش بینی نمیشود و باید صبر کنیم مذاکرات به سطح وزرا برسد تا آنها موضوعات متن نهایی را بحث کنند و اینکه تا موعد مقرر هیچ اقدامی انجام نمیشود و هیچ توافقی صورت نخواهد گرفت، اینطور نیست. ما توافق خوب را می خواهیم و خود را در چارچوب زمان قرار نمی دهیم.
وی تاکید کرد: برخی احتمال تمدید مذاکرات را داده اند، اما ممکن است تا قبل از موعد مقرر امکان دسترسی به توافق وجود داشته باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سئوال که آیا طرح مجلس مبنی بر الزام دولت بر حفظ حقوق هستهای به مذاکرات کمک میکند یا خیر؟ گفت: در اینکه همه نهادهای کشور تلاش میکنند بهترین نتیجه برای مذاکرات حاصل شود، تردیدی نیست و جایگاه مجلس هم روشن است و نمایندگان ملت همواره بنا بر مصالح و منافع کشور تصمیم میگیرند.
افخم افزود: این طرح بر همین اساس تنظیم شده است، اما زوایایی داشت و تیم هستهای نسبت به آن دارای دیدگاههایی بود که امیدواریم آنچه که برای کشور حاصل میشود، بر اساس منافع ملی باشد.
وی در پاسخ به سئوال دیگری در خصوص اینکه نگارش پیشنویس متن توافق تا به امروز چقدر پیشرفت داشته است؟ تاکید کرد: اینکه مذاکرات تا چه اندازه پیش رفته است، بر اساس عدد و رقم نمیتوان گفت و دیگر امروز کسی با عدد و رقم در این رابطه صحبت نمیکند. مسیر رو به جلو است، گرچه کند پیش میرود و همه تلاش میکنند که پیشرفت صورت گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: امروز کار حساسیت ویژهای پیدا کرده است و مذاکرات کاملاً حرفهای در حال انجام است.
منافع جناحی فدای منافع ملی شود
افخم در پاسخ به سئوال دیگری که واکنش وزارت خارجه در خصوص تجمعات منتقدین توافق هستهای و همچنین شعارهایی که در مراسم تشییع شهدا علیه مذاکرات داده شد، چیست؟ تصریح کرد: ما حتی از گروههایی که خواستار تجمع برای حمایت از توافق هستهای بودند، درخواست کردیم که این کار را انجام ندهند و اجازه بدهند مذاکرات در مسیر خود پیش برود؛ یعنی نسبت به هواداران توافق نیز ملاحظاتی را داشتیم تا این مساله معطوف به جناحبندیهای سیاسی نشود.
وی با بیان اینکه مراسم تشییع شهدا که سمبل مقاومت و ایثار بودند، از سوی برخی افراد مورد سوء استفاده قرار گرفت، گفت: اقدام عدهای در مراسم تشییع شهدا به مذاق هیچکسی خوش نیامد، چرا که به هر حال مساله هستهای، یک مساله ملی است و هر قدر ملی نگاه شود، تحقق منافع ملی را در پی دارد؛ چرا که نگاه سیاسی، کمککننده نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: این موضوع باید تمرینی باشد که منافع جناحی فدای منافع ملی شود.
کشورهای جهان باید به توافق احتمالی احترام بگذارند
افخم در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه تاکنون به توافقی در مذاکرات هستهای رسیدهاید یا خیر؟ گفت: ما هنوز به هیچ توافقی نرسیدیم و همه کشورهای جهان توقع دارند این مساله در مسیر سیاسی به خوبی حل شود و امیدواریم در گروی یک توافق احتمالی، ایران جایگاه شایسته خود را در منطقه پیدا کند تا ما بتوانیم با کشورهای جهان همکاری داشته باشیم.
وی افزود: بنابراین اگر توافق انجام شود، کشورهای جهان باید به این توافق احترام بگذارند، زیرا احترام به توافق، احترام به نظر جامعه جهانی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه تاثیر توافق احتمالی هستهای و روابط ایران و آمریکا در سیاستهای منطقهای چه خواهد بود؟ گفت: توافق احتمالی بین ایران و ۱+۵ است و بحث دوجانبهای بین ایران و کشور دیگری مطرح نیست و موضوع توافق تنها بر مساله هستهای متکی است.
وی افزود: در عین حال چشماندازی را برای فضای هر چه بهتر همکاریها در عرصههای مختلف میبینیم که با رفع تحریمهای ظالمانه، امکان تعامل و همکاری برای ایجاد ساز و کارهای اقتصادی فراهم خواهد شد.
افخم تاکید کرد: توافق احتمالی به هیچ وجه به معنای امکان تعامل دو جانبه ایران و آمریکا نیست.
بخشی از نظراتمان متفاوت از مجلس است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سئوال که اگر مصوبه اخیر مجلس توسط شورای نگهبان به تصویب برسد، میتواند مسیر مذاکرات را تغییر دهد، اظهار کرد: فرمایشات روز گذشته رهبر معظم انقلاب که تعیین خطوط قرمز در مذاکرات بود، بسیار روشن، دقیق و قابل تفکیک است و تیم هستهای همواره بر اساس رهنمودهای ایشان، کار را دنبال کرده است و میکند.
وی افزود: ملاک کار تا به امروز فرمایشات رهبری بوده است، اما ممکن است یک تباینی با بخشی از مصوبه مجلس نداشته باشد اما ما دیدگاههای خود را در این خصوص اعلام کردیم که بخشی از نظراتمان متفاوت از مجلس محترم بود، اما وظیفه ما صرفاً اعلام دیدگاههایمان بود.
افخم گفت: اگر این مصوبه تبدیل به قانون شود، همه تابع آن هستیم و به عنوان قانون باید اجرایی و دنبال شود.
واکنش به سفر فابیوس به سرزمین های اشغالی
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سئوال که واکنش شما به اظهارات وزیر امور خارجه فرانسه و سفر وی به اسرائیل و ارائه گزارش لحظه به لحظه از مذاکرات به سران صهیونیست چیست؟ گفت: این امر جدیدی نیست، چرا که مناسبات فرانسه و رژیم صهیونیستی همواره این گونه بوده است و حتی هیاتهای دیگری در ادوار گذشته مذاکرات پس از نشستها بلافاصله به اسرائیل سفر میکردند و گزارش میدادند.
وی تاکید کرد: امیدواریم کشورها کاملا مستقل و بر اساس مصالح و منافع خودشان عمل کنند و هیچ تاثیرپذیری از طرفهای ثالث شکل نگیرد. این خواسته ما بوده است و بارها نیز اعلام کردیم و آنچه برای ما مهم است، این است که چنین تماسها و ارتباطاتی در مسیر مذاکره تاثیر منفی بر جای نگذارد.
تمرکز مذاکرات بر کاهش پرانتزهای متن توافق
افخم در پاسخ به سئوال دیگری مبنی بر اینکه امروز نقاط سخت و پر چالش در مذاکرات چیست؟ تاکید کرد: هر چه در مذاکرات پیش میرویم، پرانتزها که موضوعات اختلافی است و قسمت سخت مذاکرات هم همین بحثها است و پیشبینی هم میشد که چنین موضوعاتی در این روزها مطرح شود، بیشتر مورد بررسی قرار میگیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه جزئیات، جزئیاتی نیست که در این جلسه بخواهیم کامل شرح دهیم، گفت: موضوعات مختلفی مورد بررسی قرار گرفت، از جمله بحث تنظیم قطعنامه و همزمانی لغو تحریمها با اجرای توافق که ما همواره نخواستیم از این تریبون جزئیات را اعلام کنیم.
کشورهای اروپایی دارای موارد نقض حقوق بشر هستند
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که واکنش شما به گزارش حقوق بشری اخیر اتحادیه اروپا که در مورد ایران صادر شده است، چیست؟، گفت: ما این گزارش را رد می کنیم و در عین حال از مقامات اتحادیه اروپا می خواهیم رویکردی واقع بینانه تر و منطقیتر را در پیش بگیرند.
وی افزود: این گزارش جهتدار، یکطرفه و حاوی داده های ناصحیح است و یک کشور و یک مجموعه نباید تصور کند صلاحیت ارزیابی شرایط حقوق بشری را دارد و این صلاحیت را ویژه خود قرار دهد و به واسطه آن بخواهد در مسائل داخلی کشورها دخالت کند.
افخم با بیان اینکه مسائل حقوق بشری باید کاملا بی طرفانه مطرح شود، گفت: حتی کشورهای اروپایی دارای موارد نقض حقوق بشر هستند و لذا این مباحث مباحثی است که مطرح می شود و باید عادلانه و واقع بینانه نسبت به اوضاع حقوق بشر در ایران مطرح شود و باید مقامات اروپایی منطقی تر نسبت به تحولات ایران نگاه کنند.
مذاکرات برای تحویل اس ۳۰۰ ادامه دارد
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص موضوع تحویل سامانه S۳۰۰ به ایران گفت: مذاکرات برای تحویل این سامانه در جریان است و این مذاکرات بر اساس قرارداد و شکایاتی که ایران کرده است، دنبال می شود و اجازه بدهید کارشناسان در این خصوص کار خود را ادامه بدهند و در نهایت اطلاع رسانی شود.
همکاری ایران، عراق و سوریه برای کشورهای منطقه الگو شود
وی با اشاره به اجلاس مشترک وزرای خارجه ایران، عراق و سوریه که قرار است هفته آینده در بغداد برگزار شود، گفت: همکاری های بین این سه کشور همواره وجود داشته و ساز و کارهایی تنظیم شده که بخشی از آن تاکنون فرصت اجرایی پیدا نکرده که یکی از آن موارد برگزاری اجلاس مشترک است که در بحث مبارزه با تروریسم و افزایش همکاری ها انجام خواهد شد.
افخم افزود: همکاری های سه کشور ایران، سوریه و عراق برای تامین امنیت منطقه و مبارزه با تروریسم کمککننده است و ساز و کارهای این همکاری سه جانبه باید تنظیم و برای کشورهای منطقه تبدیل به یک الگو شود.
حکم نهایی ماموران خاطی سعودی باید از طرق رسمی اعلام می شود
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه پرونده خاطیان حادثه فرودگاه جده و پیگیری های وزارت امور خارجه در این زمینه به کجا رسیده است، گفت: تاکنون دو جلسه برای رسیدگی و محاکمه خاطیان این حادثه برگزار شده است و دادستان خواهان اشد مجازات برای آنها بود.
وی با بیان اینکه طبق گزارشی که از سرکنسول ایران در عربستان گرفتیم، هنوز رأی نهایی برای متهمین حادثه فرودگاه جده صادر نشده است، خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی خواسته خود را در این رابطه اعلام کرده است و خواستار اشد مجازات برای متهمین این حادثه است.
افخم ادامه داد: باید اعلام کنم حکم نهایی صرفا از طرق رسمی اعلام می شود و گمانهزنیهای رسانه ای ملاک و مدنظر ما نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اینکه واکنش ایران به اسناد منتشر شده ویکی لیکس در خصوص اقدامات عربستان علیه ایران چیست؟، توضیح داد: ما این اسناد و اخبار مربوط به آن را دریافت کردیم که باید اسنادی که در آن از ایران نام برده شده است را بررسی کنیم که ارزیابی آنها زمانبر خواهد بود.
مجامع بین المللی به درخواست های فلسطینیان توجه کنند
وی در پاسخ به این سوال که کمیته حقیقت یاب حقوق بشر سازمان ملل گزارشی را در خصوص جنگ غزه منتشر کرده و جنبش حماس و رژیم صهیونیستی را به ارتکاب جنایت محکوم ساخته و نظر وزارت امور خارجه در این رابطه چیست؟، اظهار کرد: حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی و غزه و محاصره این شهر جنایتی بود که کشورهای حامی اسرائیل نیز نتوانستند آن را کتمان کنند.
افخم افزود: حمله به مناطق مسکونی و غیرنظامی و شهادت زنان و کودکان از جمله مسائلی بود که در خبرها ارائه می شد و ابعاد این جنایت بسیار وسیع بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه اقدام کمیته حقوق بشر سازمان ملل یک گام بسیار اولیه برای رسیدگی به این موضوع بود، گفت: رگه هایی از واقعیت در این گزارش دیده می شود که امیدواریم چشم جهانیان از جنایات اسرائیل باز شود و فرصتهایی برای فلسطینیان برقرار شود تا بتوانند در مجامع بین المللی خواستار مجازات صهیونیست ها شوند.
وی تاکید کرد: ما امیدواریم مجامع بین المللی به درخواست های فلسطینیان در خصوص مناطق اشغالی توجه کنند و گزارش هایی این چنین باید بیشتر منتشر شود تا مردم فلسطین به حقوق حقه خود دست پیدا کنند.
افخم در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه روابط ایران و انگلیس و روند بازگشایی سفارت انگلیس در تهران به کجا رسیده است و در چه مرحلهای قرار دارد، گفت: مذاکرات همچنان ادامه دارد و ما هنوز تحولی در حوزه روابط بین دو کشور نداریم، اما اگر مرحله تعیین کنندهای صورت گیرد، اعلام خواهیم کرد.
حمله به مردم بیدفاع یمن هرگز پذیرفتنی نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص حوادث یمن و گفتگوهای طرف های یمنی و دیگر کشورها در مذاکرات ژنو اظهار کرد: در اینکه بحث یمن باید از طریق سیاسی پیگیری و حل شود، تردیدی نیست و هیچ راه حلی ندارد. مساله یمن از طریق ساز و کارهای سیاسی قابل حل است و در عین حال علی رغم اینکه مذاکرات ژنو نتیجه ای را در بر نداشت، اما ما خواهان ادامه تلاش ها برای گفتگوهای بعدی هستیم و در این راستا گفتگوهایی را با معاون دبیرکل سازمان ملل داشتیم.
وی افزود: باید طرف ها به ادامه گفتگو تشویق شوند و اگر مرحله ای از مذاکرات نتیجه ای نداشته است، باید کار ادامه پیدا کند.
افخم ادامه داد: متاسفانه به درخواست های توقف حملات به مردم یمن بیتوجهی شد و انتظار می رفت در ماه مبارک رمضان حملات متوقف گردد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: آتش بس در ایام روزه داری ماه مبارک رمضان می توانست نشانه مثبت و حسن نیتی باشد برای اینکه بتوان فضای گفتگوهای سیاسی را فراهم کرد و ما همچنان امیدواریم که آتش بس در یمن متوقف شود؛ چراکه حمله به مردم بیدفاع یمن هرگز پذیرفتنی نیست.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا قرار است در اجلاس مشترک وزرای خارجه ایران، سوریه و عراق پیمانی امنیتی منعقد شود یا خیر گفت: اینکه وزرای سه کشور در اجلاس مشترک تصمیماتی را بگیرند کاملا ارزشمند است و فرصتی برای همکاری، هماهنگی و گفتگو و همچنین افزایش ظرفیت ها جهت حل مشکلات منطقه ای است.
وی با بیان اینکه برخی از ابعاد توافقاتی که در سطح منطقه صورت گرفته تاکنون انجام نشده است و امیدواریم شکل اجرایی به خود بگیرد گفت: امروز درصدد هستیم ابعادی از توافقات که انجام نشده است اجرا گردد که نشست سه جانبه وزرای خارجه ایران، سوریه و عراق گامی در این مسیر تحقق یک تحول بزرگ است.
مذاکره ایران با طالبان اصلا مطرح نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که اخیرا برخی از نمایندگان پارلمان افغانستان با انتقاد از ایران جمهوری اسلامی را متهم به مذاکره با طالبان کرده اند و نظر وزارت امور خارجه در این رابطه چیست گفت: مواضع اصولی ما همواره این بوده است که گروه های تروریستی را محکوم کردیم و گفتگو با گروه های تروریستی تعارضی با این مسئله است.
وی افزود: در برخی از محافل رسانه ای اخباری مبنی بر گفتگوی ایران با طالبان آمد که تایید نشد و مصاحبه سفیر ما در کابل با روزنامه وال استریت ژورنال دقیقا اشاره به همین داشته است که چنین بحثی اصلا مطرح نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: ما خواهان صلح و توسعه در کشور افغانستان هستیم و معتقدیم دولت وحدت ملی در افغانستان توان این را دارد که از موانع پیش رو که بخشی از آن فعالیت گروه های خشونت طلب است، عبور کند.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده که آماده است از دولت افغانستان برای عبور از این موانع سخت حمایت کند و روند صلح و توسعه را در پیش گیرد. مواضع اصولی ما نسبت به گروه های تروریستی روشن است و اگر گاهی اوقات موضوعاتی را مطرح می کنند در واقع سوء استفاده از شرایط منطقه است و صحت ندارد.
بازگرداندن اجباری پناهجویان به کشور در دستور کار ما نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه در پایان در پاسخ به سوالی درخصوص مسئله پناهجویان ایرانی در استرالیا گفت: مقام کنسولی ما اعلام کرده که هیچ توافقی برای بازگرداندن اجباری پناهجویان صورت نگرفته است.
وی افزود: گفتگوهای کنسولی ایران با استرالیا شروع شده است و هیاتی از معاونت کنسولی وزارت امور خارجه به استرالیا سفر کرده است و هیاتی هم از استرالیا به ایران سفر کرد اگرچه موضوع سفر آنها مسئله پناهجویان نبود و ابعاد مختلف روابط دوجانبه در این سفر مطرح شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه در حاشیه این سفر درخصوص بحث پناهجویان مسائلی مطرح شد، گفت: اراده ما بر این است که به این موضوع رسیدگی کنیم اما رسیدگی که مطابق با قوانین باشد چراکه هیچ ایرانی را نمی توانیم مجبور کنیم که محل زندگی خود را به خواست ما انتخاب بکند و بازگرداندن اجباری پناهجویان به کشور در دستور کار ما نیست اما ما اعلام کردیم آماده ایم در این زمینه با احترام به حقوق پناهجویان ایرانی همکاری بکنیم و راهکارهایی در این زمینه بیابیم چراکه ما این موضوع را در نظر گرفتیم که پناهجویان ایرانی این تصمیم را برای خود گرفته اند که محل زندگی شان را در هر نقطه ای که می خواهند داشته باشند.