سید عباس عراقچی در گفتگوی ویژه خبری با موضوع «از برجام تا قطعنامه»، گفت: تحریمها ابتدا لغو میشود اما اجرایی نمیشود؛ اجرای آن حدود چهار تا شش ماه زمان لازم دارد.
وی با بیان اینکه برجام برای تائید به شورای امنیت ارسال شد، ادامه داد: این خواسته همه اعضا بود که در اولین گام شورای امنیت بر این توافق صحه بگذارد و این یک اطمینان خاطر جمعی برای ایران بود.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با بیان اینکه همزمان با شورای امنیت، شورای وزیران اتحادیه اروپا هم برجام را تائید کرد، گفت: این یک تعهد سیاسی ایجاد میکند که در ادامه برجام، اروپاییها تحریمهای خود را بردارند.
عراقچی با بیان اینکه آمریکاییها مخالف ارسال برجام به شورای امنیت بودند، گفت: همزمان با ارسال قطعنامه به شورای امنیت، آمریکاییها توافق را به کنگره فرستادند و کنگره دو ماه برای بررسی توافق فرصت دارد.
قطعنامه شورای امنیت دستاورد بزرگی برای کشور بود
وی قطعنامه شورای امنیت را دستاورد بزرگی برای کشور دانست و گفت: این یک دستاورد بزرگی است که شورای امنیت در اولین گام برجام را تائید میکند که متضمن غنیسازی توسط ایران است و به همین دلیل که شورای امنیت ایران را تحت فصل هفت منشور برده بود، الان همان شورای امنیت قطعنامهای را تصویب میکند و ادامه برنامه غنیسازی ایران را میپذیرد.
شورای امنیت برای اولین بار غنیسازی یک کشور در حال توسعه را پذیرفته است
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با بیان اینکه امروز شورای امنیت برای اولین بار غنیسازی یک کشور در حال توسعه را پذیرفته است، گفت: ایران با دست پر از فصل منشور هفت خارج میشود و این نشانگر عزت و اقتدار ایران است.
عراقچی با بیان اینکه بعد از ده سال موضوع پرونده هستهای ایران در شورای امنیت خود به خود مختومه خواهد شد، تصریح کرد: در قطعنامه جدید ممنوعیت تسلیحاتی به محدودیت پنج ساله تبدیل شده است.
ایران با دست پر از فصل هفت شورای امنیت خارج میشود
وی در بخش دیگری از سخنان خود ادامه داد: کشورهای دیگری که قبلا در این وضعیت قرار داشتند یا از طریق جنگ و یا تغییر رژیم، از این فصل خارج شدند و این نشاندهنده عظمت و اقتدار ایران است که شورای امنیت ایران را از فصل هفت خارج میکند و آنچه که به خاطر آن ایران را در فصل هفت برده بود، به ایران میدهد؛ یعنی ایران با دست پر از فصل هفت شورای امنیت خارج میشود.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با اشاره به خطبههای نماز عید فطر رهبری و همچنین بیانات ایشان در جمع مسئولان نظام، گفت: رهبری فرمودند آنچه که آنان میخواستند این بود که از برنامه هستهای ما یک پیچ و مهره هم باقی نماند، اما الان به بیش از پنج هزار ماشین سانتریفیوژ به غنیسازی ما و ادامه تحقیق و توسعه ما رضایت میدهند و آن را میپذیرند که این نشاندهنده عزت و اقتدار مردم ایران است و امروز شورای امنیت بر آن مهر زد که ایران غنیسازی خود را ادامه دهد، دستاوردهای هستهای خود را حفظ کند و در عین حال از فصل هفت منشور سازمان ملل خارج شود.
تنها تصمیمات الزام آور قطعنامه ذیل ماده ۴۱ است
وی با بیان اینکه این قطعنامه ذیل ماده ۴۱ نیست، گفت: آنجا که این قطعنامه خواسته است تصمیم الزامآور بگیرد؛ مثلا وقتی که میخواهد قطعنامههای گذشته را لغو کند، اشاره کرده است که این اقدامات را تحت بند ۴۱ انجام میدهد.
عراقچی توضیح داد: قطعنامه ۱۲ بند مقدماتی و ۳۰ بند اجرایی دارد. یک سند ضمیمه هم دارد که هفت پاراگراف دارد که ۱۰ ماده آن ذیل ماده ۴۱ است. در ابتدای بندهایی که میخواهد آن را الزامآور کند مانند لغو قطعنامههای گذشته، اشاره به ماده ۴۱ میکند؛ بنابراین موضوع ایران در کلیت خودش دیگر تهدید شناخته نمیشود و این یک تحول بنیادین در برخورد شورای امنیت با موضوع ایران است.
بعد از ۱۰ سال قطعنامه شورای امنیت لغو می شود
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با اشاره به ویژگیهای دیگر قطعنامه شورای امنیت، گفت: این قطعنامه نقشه راه را کاملا مشخص میکند؛ به تعبیر دیگر این قطعنامه اولین و آخرین قطعنامهای است که در دوره جدید صادر میشود و قطعنامه دیگری دنباله آن نخواهد بود. نقشه راه مشخص شده است که در طول۱۰ سالی که این قطعنامه در دستور کار شورای امنیت است، چه اتفاقاتی میافتد و بعد از ۱۰ سال خود این قطعنامه نیز لغو خواهد شد؛ یعنی لغو قطعنامه را در خودش پیشبینی کرده است.
وی گفت: اگر طرفین تعهدات خود را نقض نکنند و همه چیز طبق روالش ادامه پیدا کند، در انتهای دوره قطعنامه خود به خود لغو خواهد شد.
عراقچی با بیان اینکه این قطعنامه، برجام را تائید میکند گفت: در حقیقت برجام و توافق نهایی، بخشی از قطعنامه و ضمیمه آن میشود و از ۱+۵ و ایران میخواهد که آن را اجرا کند، اما این الزاماً به معنای یک الزام حقوق داخلی برای کشورها نیست.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با بیان اینکه در برخی از کشورها الزامات شورای امنیت، حقوق داخلی محسوب نمیشود، گفت: در برخی از کشورها الزامات شورای امنیت خود به خود جزو حقوق داخلی میشود؛ اما در برخی از کشورها نیاز به تصویب دارد که در ایران اینگونه است که ما مصوبات شورای امنیت را از نظر داخلی برای خودمان لازمالاجرا نمیدانیم؛ در آمریکا نیز اینگونه است.
اجرای توافق هسته ای در سه مرحلهی ۱۰ ساله
وی در پاسخ به این سئوال که چه زمانی پرونده ایران از شورای امنیت خارج میشود؟ گفت: یک نقشه راه وجود دارد که این نقشه راه کاملاً مشخص است. بر اساس این نقشه راه، در روزی که توافق اجرایی شود، تحریمها لغو میشود که حدود چهار تا شش ماه دیگر است و قدم بعدی پنج سال آینده است که محدودیتهای تسلیحاتی لغو خواهد شد و بعد از ۱۰ سال به طور کامل قطعنامه لغو خواهد شد.
عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا پس از ۱۰ سال ممکن است بررسی موضوع فناوری هسته ای ایران توسط ۵+۱ ادامه یابد، توضیح داد: شورای امنیت زمانی که به بررسی موضوعی خاتمه میدهد، یعنی دیگر موضوع خاتمه یافته است و در قطعمانه آمده است که بعد از ۱۰ سال تمام مفاد آن لغو خواهد شد که این کاملاً روشن است و طبق ادبیاتی که در سازمان ملل وجود دارد، بعد از ۱۰ سال شاهد خاتمه بررسی موضوع در شورای امنیت خواهیم بود.
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با اشاره به علاقه آمریکاییها برای ادامه نظارت شورای امنیت بعد از ۱۰ سال، گفت: این جزو خواستههای آمریکاییهاست. اگر بتوانند با دیگر اعضا در این خصوص به توافق برسند که بعید میدانم، یک امر کاملاً علیهِده است، اما آنچه که در قطعنامه شورای امنیت آمده، موضوع بعد از ۱۰ سال خاتمه یافته است. اما در عالم سیاست هر چیزی امکانپذیر است.
محدودیت های بند ۳ قطعنامه جدید نیست/تحریم های گذشته در قالب محدودیت اعمال شده
وی همچنین در توضیح بند سه قطعنامه شورای امنیت مبنی بر محدودیت ایران در ساخت موشکهای بالستیک، گفت: قطعنامه جدید شورای امنیت، تمام قطعنامههای گذشته را لغو میکند، ولی یکسری محدودیتهای جدیدی را اضافه میکند. البته این محدودیتها جدید نیست، تحریمهای گذشته را در قالب محدودیت اعمال کرده که یکی از این محدودیتها بحث تسلیحاتی و دیگری موشکی است.
عراقچی ادامه داد: در قطعنامه آخر شورای امنیت در بند ۹ آن آمده بود که تمام فعالیتهای موشکهای بالستیکی که قابلیت حمل کلاهک هستهای داشته باشند، برای ایران ممنوع است و این کار را تحت ماده ۴۱ انجام میدهد و تصمیم میگیرد که ایران نباید کار بر روی موشکهای بالستیکی داشته باشد که البته ایران هیچ وقت این قطعنامهها را قبول نکرد. در ادامه همان بند آمده بود که از همه کشورها میخواهند از هر ابزاری که میخواهند، استفاده کنند تا از فعالیتهای موشکی ایران جلوگیری کنند که این مجوز بسیار خطرناکی بود که شورای امنیت به دیگر کشورها داده بود.
ممنوعیت قطعنامه گذشته شورای امنیت به محدودیت تبدیل شده است
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با بیان اینکه این ممنوعیت در قطعنامه گذشته به محدودیت در قطعنامه جدید تبدیل میشود، گفت: در این قطعنامه آمده است که از ایران میخواهد؛ بنابراین الزامآور نیست، لذا این ممنوعیت تبدیل به محدودیت غیرالزامآور شده است و فقط از ایران درخواست میکند که فعالیتهای موشکی روی موشکهای بالستیک که برای حمل کلاهک هستهای طراحی شده است، محدود کند که البته ایران چنین فعالیتی هم ندارد.
قطعنامه با توافق متفاوت است
وی تاکید کرد: اولاً این بند الزامآور نیست، دوم آنکه نسبت به گذشته بسیار محدودتر شده و سوم آنکه همه باید نسبت به این موضوع توجه داشته باشند که بین قطعنامه و توافق، اختلاف وجود دارد. ما اگر توافق را نقض کنیم، قطعاً قطعنامه هم نقض شده است. اما اگر قطعنامه را نقض کنیم، توافق نقض نشده است.
می توانیم مانند سالهای گذشته قطعنامه را اجرا نکنیم
عراقچی در پاسخ به این سئوال که آیا میتوانیم قطعنامه را اجرا نکنیم؟ گفت: بله. میتوانیم مانند سالهای گذشته، قطعنامه شورای امنیت را اجرایی نکنیم.
محدودیتهای تسلیحاتی و موشکی،مفاد قطعنامه هستند و نه مفاد توافق
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده در پاسخ به این سئوال که به صراحت بفرمایید که ایران قصد دارد این قطعنامه را اجرایی کند یا خیر؟ گفت: در بیانیهای که امروز وزارت امور خارجه، بعد از صدور قطعنامه در شورای امنیت صادر کرد، کاملاً صریح توضیح داده شده است که محدودیتهای تسلیحاتی و موشکی ایران، مفاد قطعنامه هستند و نه مفاد توافق و اگر احیاناً از سوی ایران نقض شود، نقض قطعنامه است و نه نقض توافق.
با نقض قطعنامه توسط ایران مانند ۱۰ سال گذشته اتفاقی نمی افتد
وی در پاسخ به این سئوال که در صورت نقض قطعنامه توسط ایران چه اتفاقی میافتد؟ گفت: مانند ۱۰ سال گذشته که ما قطعنامه را نقض کردیم و اتفاقی هم نیفتاد، این بار نیز اتفاقی نمیافتد. بیانیه امروز وزارت خارجه کاملاً صریح است که ما هیچ محدودیت و هیچ تحریمی را چه در گذشته و چه در آینده برایش مشروعیت قائل نیستیم.
قطعنامه را الزامآور نمیدانیم
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده با بیان اینکه از نظر بیانیه وزارت خارجه، ایران صراحت دارد که از نظر ایران، توافقنامه و قطعنامه متفاوت است و قطعنامه را الزامآور نمیدانیم، گفت: هر جا که منافع ملی و منافع کشورمان ایجاب کند، از هر جا بخواهیم تسلیحات خریداری میکنیم و برای مبارزه با تروریسم نیز تسلیحات میدهیم و نگران عدول از قطعنامه نیستیم.
وی تاکید کرد: نقض قطعنامه، نقض توافق به حساب نمیآید و این در مذاکرات هستهای تاکید شد؛ بنابراین در بحث تسلیحاتی هر کاری که صلاح بدانیم، انجام میدهیم و قطعنامه را الزامآور نمیدانیم.
عراقچی همچنین درباره این مطلب که آیا میتوانیم قطعنامه را اجر نکنیم گفت: بله، قطعا میشود مانند قبل که قطعنامه های شورای امنیت را اجرا نکردیم این را نیز اجرا نکنیم.
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به به بیانیه وزارت خارجه که امروز بعد از تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ منتشر شد گفت: در این بیانیه صریحا بیان شده که ما برای هیچ محدودیت و تهدیدی چه در گذشته و چه آینده مشروعیت قایل نیستیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده تاکید کرد: اگر احتمالا قطعنامه از سوی ایران نقض شود نقض قطعنامه است نه توافق و اتفاقی که می افتد مثل ده سال گذشته است. در متن برجام نیز به این مساله اشاره شده است که مفاد توافق با مفاد قطعنامه از یکدیگر جدا هستند.