صراط: یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بینالملل انرژی اتمی روز چهارشنبه در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا حاضر شد.
وی که بر اساس گفتههای چند ساعت پیش سناتورها در یک جلسه استماع دیگر، به میل خود و نه به اصرار کنگره، به کمیته روابط خارجی سنا رفته بود، پس از اتمام این جلسه غیرعلنی بیانیهای صادر کرد.
در ابتدای این بیانیه، مدیرکل آژانس گفته که در خصوص نقشه راه مورد توافق آژانس و ایران که برای «حل مسائل پیشین» نگاشته شده، با سناتورها بحث کرده است.
سندی که آمانو از آ با نام نقشه راه یاد کرده، در حقیقت یک پادمان محرمانه است که بر اساس روال معهود بین دولتها و آژانس امضاء میشود و آژانس هم بر اساس تکلیف ذاتی خود، آن را به عنوان سندی محرمانه نزد خود نگاه میدارد.
آمانو در بیانیه خود گفته که در کمیته روابط خارجی سنا، سوالات مختلفی در خصوص نقشه راه از وی پرسیده شده ولی «من به آنها توضیح دادم که وظایف قانونی من ایجاب میکند که از محرمانه بودن پادمانها حراست کنم و این یکی از مولفههای اصلی رژیم پادمانهای بینالمللی است.»
پیش از این «جان کری» وزیر خارجه آمریکا در زیر فشار سناتورها در همین کمیته روابط خارجی گفته بود که کسی متن توافق ایران و آژانس را ندارد و فقط «وندی شرمن» معاون امور سیاسی وی، متن را یک بار در خلال مذاکرات هستهای در وین دیده است.
سنا خواستار آن است که این متن را حتماً پیش از رد و یا تصویب برجام، در اختیار داشته باشد. سناتورها اصرار دارند که در این مورد، قانون داخلی آمریکا بر قوانین بینالمللی رجحان دارد و وزارت خارجه باید به هر ترتیبی، سند را به کنگره برساند.
آمانو که قاعدتاً نباید امشب چیزی در خصوص متن توافق محرمانه ایرانیان و خود به سنا گفته باشد، در توضیح مفاد مذاکرات خود با سناتورها گفته: «به آنها توضیح دادم که چرا دو توافقنامه (ذیل پادمان محرمانه) توانایی آژانس را برای راستیآزمایی در ایران به صورت قابل توجهی افزایش میدهد.»
یکی از انتقادات سنا بر توافق هستهای، ایراد گرفتن به ضعف تواناییهای بازرسان آژانس است. بر اساس توافق ایران و 1+5، بازرسان کشورهایی که با ایران رابطه دیپلماتیک ندارند، حق حضور در خاک ایران در قالب هیئت بازرسان آژانس را نخواند داشت و بر همین مبنا، بازرسان آمریکایی و کانادایی در نتیجه اجرای احتمالی برجام نخواهند توانست وارد تأسیسات هستهای ایران شوند.
آمانو در آخرین خط از بیانیه خود گویا به این انتقاد پاسخ داده؛ آمانو گفته: «کار مهمی در پیش داریم. ولی اطمینان دارم که ما تخصص و تجربه انجام این کار را داریم.»